Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

4721 S.lı Türk Medeni Kanunu

Kabul Tarihi : 22.11.2001
THS'deki Şerh Sayısı : 3452 [Şerhleri Listeleyin]
Bu şerh Türk Hukuk Sitesi Aile Hukuku Çalışma Grubu, Türk Hukuk Sitesi Kadın Hakları Çalışma Grubu, Türk Hukuk Sitesi KAHDEM Çalışma Grubu, Türk Hukuk Sitesi Miras Hukuku Çalışma Grubu, Türk Hukuk Sitesi Eşya Hukuku Çalışma Grubu tarafından geliştirilmektedir.

VII. Yetki
MADDE 201. Evlilik birliğinin korunmasına yönelik önlemler konusunda yetkili mahkeme eşlerden herhangi birinin yerleşim yeri mahkemesidir.

Eşlerin yerleşim yerleri farklı ve her ikisi de önlem alınması isteminde bulunmuş ise, yetkili mahkeme ilk istemde bulunanın yerleşim yeri mahkemesidir.

Önlemlerin değiştirilmesi, tamamlanması veya kaldırılması konusunda yetkili mahkeme, önlem kararını veren mahkemedir. Ancak, her iki eşin de yerleşim yeri değişmişse, yetkili mahkeme eşlerden herhangi birinin yeni yerleşim yeri mahkemesidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : EŞLER ARASINDAKİ MAL REJİMİ
BİRİNCİ AYIRIM : GENEL HÜKÜMLER
A. Yasal mal rejimi
MADDE 202. Eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin uygulanması asıldır.

Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kanunda belirlenen diğer rejimlerden birini kabul edebilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Mal rejimi sözleşmesi
I. Sözleşmenin içeriği
MADDE 203. Mal rejimi sözleşmesi, evlenmeden önce veya sonra yapılabilir. Taraflar, istedikleri mal rejimini ancak kanunda yazılı sınırlar içinde seçebilir, kaldırabilir veya değiştirebilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Sözleşme ehliyeti
MADDE 204. Mal rejimi sözleşmesi, ancak ayırt etme gücüne sahip olanlar tarafından yapılabilir.

Küçükler ile kısıtlılar, yasal temsilcilerinin rızasını almak zorundadırlar.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Sözleşmenin şekli
MADDE 205. Mal rejimi sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılır. Ancak, taraflar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak da bildirebilirler.

Mal rejimi sözleşmesinin taraflarca ve gerektiğinde yasal temsilcilerince imzalanması zorunludur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Olağanüstü mal rejimi
I. Eşlerden birinin istemi ile
1. Karar
MADDE 206. Haklı bir sebep varsa hakim, eşlerden birinin istemi üzerine, mevcut mal rejiminin mal ayrılığına dönüşmesine karar verebilir.

Özellikle aşağıdaki hallerde haklı bir sebebin varlığı kabul edilir:

1. Diğer eşe ait malvarlığının borca batık veya ortaklıktaki payının haczedilmiş olması,

2. Diğer eşin, istemde bulunanın veya ortaklığın menfaatlerini tehlikeye düşürmüş olması,

3. Diğer eşin, ortaklığın malları üzerinde bir tasarruf işleminin yapılması için gereken rızasını haklı bir sebep olmadan esirgemesi,

4. Diğer eşin, istemde bulunan eşe malvarlığı, geliri, borçları veya ortaklık malları hakkında bilgi vermekten kaçınması,

5. Diğer eşin sürekli olarak ayırt etme gücünden yoksun olması.

Eşlerden biri ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksun ise, onun yasal temsilcisi de bu sebebe dayanarak mal ayrılığına karar verilmesini isteyebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Yetki
MADDE 207. Yetkili mahkeme eşlerden herhangi birinin yerleşim yeri mahkemesidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Mal ayrılığına geçişten dönme
MADDE 208. Eşler, her zaman yeni bir mal rejimi sözleşmesiyle önceki veya başka bir mal rejimini kabul edebilirler.

Mal ayrılığına geçişi gerektiren sebebin ortadan kalkması halinde hakim, eşlerden birinin istemi üzerine eski mal rejimine dönülmesine karar verebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Cebri icra halinde
1. İflasta
MADDE 209. Mal ortaklığını kabul etmiş olan eşlerden birinin iflasına karar verildiği takdirde, ortaklık kendiliğinden mal ayrılığına dönüşür.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Hacizde
MADDE 210. Mal ortaklığını kabul etmiş eşlerden birine karşı icra takibinde bulunan alacaklı, haczin uygulanmasında zarara uğrarsa, hakimden mal ayrılığına karar verilmesini isteyebilir.

Alacaklının istemi her iki eşe yöneltilir.

Yetkili mahkeme, borçlunun yerleşim yeri mahkemesidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Eski rejime dönme
MADDE 211. Alacaklı tatmin edildiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine hakim, mal ortaklığının yeniden kurulmasına karar verebilir.

Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle edinilmiş mallara katılma rejimini kabul edebilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Önceki rejimin tasfiyesi
MADDE 212. Mal ayrılığına geçildiği takdirde, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, eşler arasında önceki mal rejiminin tasfiyesi, bu rejime ilişkin hükümlere göre yapılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
D. Alacaklıların korunması
MADDE 213. Mal rejiminin kurulması, değiştirilmesi veya önceki rejimin tasfiyesi, eşlerden birinin veya ortaklığın alacaklılarının, üzerinden haklarını alabilecekleri malları sorumluluk dışında bırakamaz.

Kendisine böyle mallar geçmiş olan eş, borçlardan kişisel olarak sorumludur; ancak, söz konusu malların borcu ödemeye yetmediğini ispat ettiği takdirde, bu ölçüde kendisini sorumluluktan kurtarabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
E. Mal rejiminin tasfiyesi davalarında yetki
MADDE 214. Eşler veya mirasçılar arasında bir mal rejiminin tasfiyesine ilişkin davalarda, aşağıdaki mahkemeler yetkilidir:

1. Mal rejiminin ölümle sona ermesi durumunda ölenin son yerleşim yeri mahkemesi,

2. Boşanmaya, evliliğin iptaline veya hakim tarafından mal ayrılığına karar verilmesi durumunda, bu davalarda yetkili olan mahkeme,

3. Diğer durumlarda davalı eşin yerleşim yeri mahkemesi.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
F. Bir eşin mallarının diğeri tarafından yönetimi
MADDE 215. Eşlerden birinin açık veya örtülü olarak mallarının yönetimini diğer eşe bırakması halinde, aksi kararlaştırılmış olmadıkça vekalet hükümleri uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
G. Envanter
MADDE 216. Eşlerden her biri, diğerinden her zaman mallarının envanterinin resmi senetle yapılmasını isteyebilir.

Bu envanter, malların getirilmesinden başlayarak bir yıl içinde yapılmışsa, aksi ispatlanmış olmadıkça bu envanterin doğru olduğu kabul edilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
H. Eşler arasındaki borçlar
MADDE 217. Mal rejimi, eşler arasındaki borçların muaccel olmasını önlemez. Bununla beraber bir borcun yerine getirilmesi, borçlu eşi evlilik birliğini tehlikeye düşürecek derecede önemli güçlüklere sokacaksa, bu eş ödeme için süre isteyebilir. Durum ve koşullar gerektiriyorsa, hakim istemde bulunan eşi güvence göstermekle yükümlü tutar.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
İKİNCİ AYIRIM : EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA
A. Mülkiyet
I. Kapsamı
MADDE 218. Edinilmiş mallara katılma rejimi, edinilmiş mallar ile eşlerden her birinin kişisel mallarını kapsar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Edinilmiş mallar
MADDE 219. Edinilmiş mal, her eşin bu mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleridir.

Bir eşin edinilmiş malları özellikle şunlardır:

1. Çalışmasının karşılığı olan edinimler,

2. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler,

3. Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar,

4. Kişisel mallarının gelirleri,

5. Edinilmiş malların yerine geçen değerler.

Gerekçesi için Bkz.
 7  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Kişisel mallar
1. Kanuna göre
MADDE 220. Aşağıda sayılanlar, kanun gereğince kişisel maldır:

1. Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,

2. Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,

3. Manevi tazminat alacakları,

4. Kişisel mallar yerine geçen değerler.

Gerekçesi için Bkz.
 15  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Sözleşmeye göre
MADDE 221. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle, bir mesleğin icrası veya işletmenin faaliyeti sebebiyle doğan edinilmiş mallara dahil olması gereken malvarlığı değerlerinin kişisel mal sayılacağını kabul edebilirler.

Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kişisel malların gelirlerinin edinilmiş mallara dahil olmayacağını da kararlaştırabilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. İspat
MADDE 222. Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür.

Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır.

Bir eşin bütün malları, aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal kabul edilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Yönetim, yararlanma ve tasarruf
MADDE 223. Her eş, yasal sınırlar içerisinde kişisel malları ile edinilmiş mallarını yönetme, bunlardan yararlanma ve bunlar üzerinde tasarrufta bulunma hakkına sahiptir.

Aksine anlaşma olmadıkça, eşlerden biri diğerinin rızası olmadan paylı mülkiyet konusu maldaki payı üzerinde tasarrufta bulunamaz.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Üçüncü kişilere karşı sorumluluk
MADDE 224. Eşlerden her biri kendi borçlarından bütün malvarlığıyla sorumludur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
D. Mal rejiminin sona ermesi ve tasfiye
I. Sona erme anı
MADDE 225. Mal rejimi, eşlerden birinin ölümü veya başka bir mal rejiminin kabulüyle sona erer.

Mahkemece evliliğin iptal veya boşanma sebebiyle sona erdirilmesine veya mal ayrılığına geçilmesine karar verilmesi hallerinde, mal rejimi dava tarihinden geçerli olmak üzere sona erer.

Gerekçesi için Bkz.
 13  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Malların geri alınması ve borçlar
1. Genel olarak
MADDE 226. Her eş, diğer eşte bulunan mallarını geri alır.

Tasfiye sırasında, paylı mülkiyete konu bir mal varsa, eşlerden biri kanunda öngörülen diğer olanaklardan yararlanabileceği gibi, daha üstün bir yararı olduğunu ispat etmek ve diğerinin payını ödemek suretiyle o malın bölünmeden kendisine verilmesini isteyebilir.

Eşler karşılıklı borçları ile ilgili düzenleme yapabilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Değer artış payı
MADDE 227. Eşlerden biri diğerine ait bir malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun bir karşılık almaksızın katkıda bulunmuşsa, tasfiye sırasında bu malda ortaya çıkan değer artışı için katkısı oranında alacak hakkına sahip olur ve bu alacak o malın tasfiye sırasındaki değerine göre hesaplanır; bir değer kaybı söz konusu olduğunda katkının başlangıçtaki değeri esas alınır.

Böyle bir malın daha önce elden çıkarılmış olması halinde hakim, diğer eşe ödenecek alacağı hakkaniyete uygun olarak belirler.

Eşler, yazılı bir anlaşmayla değer artışından pay almaktan vazgeçebilecekleri gibi, pay oranını da değiştirebilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 13  İçtihat    2 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Eşlerin paylarının hesaplanması
1. Kişisel malların ve edinilmiş malların ayrılması
MADDE 228. Eşlerin kişisel malları ile edinilmiş malları, mal rejiminin sona ermesi anındaki durumlarına göre ayrılır.

Eşlerden birine sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurumlarınca yapılmış olan toptan ödemeler veya iş gücünün kaybı dolayısıyla ödenmiş olan tazminat, toptan ödeme veya tazminat yerine ilgili sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurumunca uygulanan usule göre ömür boyunca irat bağlanmış olsaydı, mal rejiminin sona erdiği tarihte bundan sonraki döneme ait iradın peşin sermayeye çevrilmiş değeri ne olacak idiyse, tasfiyede o miktarda kişisel mal olarak hesaba katılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Eklenecek değerler
MADDE 229. Aşağıda sayılanlar, edinilmiş mallara değer olarak eklenir:

1. Eşlerden birinin mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde diğer eşin rızası olmadan, olağan hediyeler dışında yaptığı karşılıksız kazandırmalar,

2. Bir eşin mal rejiminin devamı süresince diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirler.

Bu tür kazandırma veya devirlere ilişkin uyuşmazlıklarda mahkeme kararı, davanın kendisine ihbar edilmiş olması koşuluyla, kazandırma veya devirden yararlanan üçüncü kişilere karşı da ileri sürülebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Kişisel mallar ile edinilmiş mallar arasında denkleştirme
MADDE 230. Bir eşin kişisel mallara ilişkin borçları edinilmiş mallardan veya edinilmiş mallara ilişkin borçları kişisel mallarından ödenmiş ise, tasfiye sırasında denkleştirme istenebilir.

Her borç, ilişkin bulunduğu mal kesimini yükümlülük altına sokar. Hangi kesime ait olduğu anlaşılamayan borç, edinilmiş mallara ilişkin sayılır.

Bir mal kesiminden diğer kesimdeki malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına katkıda bulunulmuşsa, değer artması veya azalması durumunda denkleştirme, katkı oranına ve malın tasfiye zamanındaki değerine veya mal daha önce elden çıkarılmışsa hakkaniyete göre yapılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
4. Artık değer
MADDE 231. Artık değer, eklenmeden ve denkleştirmeden elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere her eşin edinilmiş mallarının toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan miktardır.

Değer eksilmesi göz önüne alınmaz.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Değerin belirlenmesi
1. Sürüm değeri
MADDE 232. Mal rejiminin tasfiyesinde malların sürüm değerleri esas alınır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Gelir değeri
a. Genel olarak
MADDE 233. Bir eşin malik olarak bizzat işletmeye devam ettiği veya sağ kalan eş ya da altsoyundan birinin kendisine bir bütün olarak özgülenmesini istemeye haklı olduğu bir tarımsal işletme için değer artışından alacağı pay ve katılma alacağı, bunların gelir değeri göz önünde tutularak hesaplanır.

Tarımsal işletmenin maliki veya mirasçıları, diğer eşe karşı ileri sürebilecekleri değer artışı payının veya katılma alacağının, işletmenin sadece sürüm değeri üzerinden hesaplanmasını isteyebilir.

Değerlendirmeye ve işletmenin kazancından mirasçılara pay ödenmesine ilişkin miras hukuku hükümleri kıyas yoluyla uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
b. Özel haller
MADDE 234. Özel haller gerektirdiği takdirde hesaplanan değer, uygun bir miktarda artırılabilir.

Özellikle sağ kalan eşin geçim koşulları, tarımsal işletmenin alım değeri, ayrıca tarımsal işletme kendisine ait olan eşin yaptığı yatırımlar veya mali durumu özel hallerden sayılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Değerlendirme anı
MADDE 235. Mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan edinilmiş mallar, tasfiye anındaki değerleriyle hesaba katılırlar.

Edinilmiş mallara hesapta eklenecek olanların değeri, malın devredildiği tarih esas alınarak hesaplanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
V. Artık değere katılma
1. Kanuna göre
MADDE 236. Her eş veya mirasçıları, diğer eşe ait artık değerin yarısı üzerinde hak sahibi olurlar. Alacaklar takas edilir.

Zina veya hayata kast nedeniyle boşanma halinde hakim, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 6  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Sözleşmeye göre
a. Genel olarak
MADDE 237. Artık değere katılmada mal rejimi sözleşmesiyle başka bir esas kabul edilebilir.

Bu tür anlaşmalar, eşlerin ortak olmayan çocuklarının ve onların altsoylarının saklı paylarını zedeleyemez.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
b. İptal, boşanma veya mahkeme kararıyla mal ayrılığında
MADDE 238. Mahkemece evliliğin iptal veya boşanma sebebiyle sona erdirilmesine veya mal ayrılığına geçilmesine karar verilmesi hallerinde, kanundaki artık değere katılmaya ilişkin düzenlemeden farklı anlaşmalar, ancak mal rejimi sözleşmesinde bunun açıkça öngörülmüş olması halinde geçerlidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
VI. Katılma alacağının ve değer artış payının ödenmesi
1. Ödeme ve ertelenmesi
MADDE 239. Katılma alacağı ve değer artış payı ayın veya para olarak ödenebilir. Ayni ödemede malların sürüm değeri esas alınır; bir mesleğin icrasına ayrılmış birimler ile işletmelerin ekonomik bütünlüğü gözetilir.

Katılma alacağının ve değer artış payının derhal ödenmesi kendisi için ciddi güçlükler doğuracaksa, borçlu eş ödemelerinin uygun bir süre ertelenmesini isteyebilir.

Aksine anlaşma yoksa, tasfiyenin sona ermesinden başlayarak katılma alacağına ve değer artış payına faiz yürütülür; durum ve koşullar gerektiriyorsa ayrıca borçludan güvence istenebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Aile konutu ve ev eşyası
MADDE 240. Sağ kalan eş, eski yaşantısını devam ettirebilmesi için, ölen eşine ait olup birlikte yaşadıkları konut üzerinde kendisine katılma alacağına mahsup edilmek, yetmez ise bedel eklenmek suretiyle intifa veya oturma hakkı tanınmasını isteyebilir; mal rejimi sözleşmesiyle kabul edilen başka düzenlemeler saklıdır.

Sağ kalan eş, aynı koşullar altında ev eşyası üzerinde kendisine mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir.

Haklı sebeplerin varlığı halinde, sağ kalan eşin veya ölen eşin yasal mirasçılarının istemiyle intifa veya oturma hakkı yerine, konut üzerinde mülkiyet hakkı tanınabilir.

Sağ kalan eş, mirasbırakanın bir meslek veya sanat icra ettiği ve altsoyundan birinin aynı meslek veya sanatı icra etmesi için gerekli olan bölümlerde bu hakları kullanamaz. Tarımsal taşınmazlara ilişkin miras hukuku hükümleri saklıdır.

Gerekçesi için Bkz.
 2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Üçüncü kişilere karşı dava
MADDE 241. Tasfiye sırasında, borçlu eşin malvarlığı veya terekesi, katılma alacağını karşılamadığı takdirde, alacaklı eş veya mirasçıları, edinilmiş mallarda hesaba katılması gereken karşılıksız kazandırmaları bunlardan yararlanan üçüncü kişilerden eksik kalan miktarla sınırlı olarak isteyebilir.

Dava hakkı, alacaklı eş veya mirasçılarının haklarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her halde mal rejiminin sona ermesinin üzerinden beş yıl geçmekle düşer.

Yukarıdaki fıkra hükümleri ve yetki kuralları dışında mirastaki tenkis davasına ilişkin hükümler kıyas yoluyla uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
ÜÇÜNCÜ AYIRIM : MAL AYRILIĞI
A. Yönetim, yararlanma ve tasarruf
MADDE 242. Mal ayrılığı rejiminde eşlerden her biri, yasal sınırlar içerisinde kendi malvarlığı üzerinde yönetim, yararlanma ve tasarruf haklarını korur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Diğer hükümler
MADDE 243. İspat, borçlardan sorumluluk ve paylı mülkün özgülenmesi konularında paylaşmalı mal ayrılığı rejimine ilişkin hükümler uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
DÖRDÜNCÜ AYIRIM : PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI
A. Yönetim, yararlanma ve tasarruf
I. Genel olarak
MADDE 244. Eşlerden her biri, yasal sınırlar içerisinde kendi malvarlığı üzerinde yönetim, yararlanma ve tasarruf haklarını korur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. İspat
MADDE 245. Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür.

Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Borçlardan sorumluluk
MADDE 246. Eşlerden her biri, kendi borçlarından bütün malvarlığıyla sorumludur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Mal rejiminin sona ermesi ve tasfiye
I. Sona erme anı
MADDE 247. Mal rejimi, eşlerden birinin ölümü veya başka bir mal rejiminin kabulüyle sona erer.

Mahkemece evliliğin iptal veya boşanma sebebiyle sona erdirilmesine veya mal ayrılığına geçilmesine karar verilmesi hallerinde de, mal rejimi dava tarihinden geçerli olmak üzere sona erer.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Malların geri alınması ve paylı malın verilmesi
1. Genel olarak
MADDE 248. Her eş, diğer eşte bulunan mallarını geri alır.

Paylaşmalı mal ayrılığı rejimi sona erdiğinde, üstün yararı olduğunu ispat eden eş, diğer önlemler yanında, eşine payının ödeme günündeki karşılığını vermek suretiyle paylı mülkiyetteki malın kendisine verilmesini isteyebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Katkıdan doğan hak
MADDE 249. Eşlerden biri diğerine ait olup, paylaştırma dışı kalan bir malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun bir karşılık almaksızın katkıda bulunmuşsa; mal rejiminin sona ermesi halinde, katkısı oranında hakkaniyete uygun bir bedel ödenmesini isteyebilir.

Aynı istem, paylaştırma dışı kalan malın yerine geçen değerler için de geçerlidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Aileye özgülenen mallar
1. Kural
MADDE 250. Eşlerden biri tarafından paylaşmalı mal ayrılığı rejiminin kurulmasından sonra edinilmiş olup ailenin ortak kullanım ve yararlanmasına özgülenmiş mallar ile ailenin ekonomik geleceğini güvence altına almaya yönelik yatırımlar veya bunların yerine geçen değerler, mal rejiminin sona ermesi halinde eşler arasında eşit olarak paylaşılır. Paylaştırmada işletmelerin ekonomik bütünlüğü gözetilir.

Manevi tazminat alacakları, miras yoluyla edinilen mallar ile karşılıksız kazandırmada bulunanın açık iradesinden aksi anlaşılmadıkça, sağlararası veya ölüme bağlı tasarruflarla edinilen mallar hakkında bu hüküm uygulanmaz.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Paylaşmaya aykırı davranışlar
MADDE 251. Eşlerden biri, diğer eşin payını azaltmak kastıyla paylaşmadan önce bir malı karşılıksız olarak elden çıkardığı takdirde hakim, diğer eşin alacağı denkleştirme bedelini hakkaniyete uygun olarak belirler.

Mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde diğer eşin rızası olmadan olağan hediyeler dışında yapılan karşılıksız kazandırmaların bu eşin payını azaltmak kastıyla yapıldığı varsayılır.

Bu tür kazandırmalara ilişkin uyuşmazlıklarda mahkeme kararı, davanın kendisine ihbar edilmiş olması koşuluyla, kazandırmadan yararlanan üçüncü kişilere karşı da ileri sürülebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Paylaştırma isteminin reddi
MADDE 252. Zina veya hayata kast nedeniyle boşanma halinde hakim, kusurlu eşin payının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
4. Paylaştırma yöntemi
MADDE 253. Paylaştırmanın ayın olarak yapılması asıldır. Buna olanak yoksa bedel eklemek suretiyle paylar denkleştirilir. Eşlerden birinin diğerine ödeyeceği bedel, malların tasfiye anındaki sürüm değerlerine göre hesaplanır. Bu hesaplamada paylaşım konusu malların edinilmesinden doğan borçlar indirilir.

Denkleştirme bedelinin derhal ödenmesi kendisi için ciddi güçlükler doğuracaksa, borçlu eş ödemelerin uygun bir süre ertelenmesini isteyebilir.

Aksine anlaşma yoksa, tasfiyenin sona ermesinden başlayarak denkleştirme bedeline faiz yürütülür; durum ve koşullar gerektiriyorsa ayrıca borçludan güvence istenebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Aile konutu ve ev eşyası
1. İptal veya boşanma halinde
MADDE 254. Evliliğin iptal veya boşanma kararıyla sona erdirilmesi halinde, ailenin ortak kullanımına özgülenmiş ve eşler arasında eşit olarak paylaşma konusu olan konutta kalmaya ve ev eşyasını kullanmaya hangisinin devam edeceği konusunda eşler anlaşabilirler. Konutta kalma hakkını elde eden eş, bu hakkın tapu kütüğüne şerh edilmesini isteyebilir.

Eşlerin aile konutunda kimin kalmaya ve ev eşyasını kimin kullanmaya devam edeceği konusunda anlaşamamaları halinde, hakkaniyet gerektiriyorsa hakim, olayın özelliklerini, eşlerin ekonomik ve sosyal durumlarını ve varsa çocukların menfaatlerini göz önünde bulundurarak bu hakka hangisinin sahip olacağına iptal veya boşanma kararıyla birlikte resen karar verir; bu kararında kalma ve kullanma süresini belirleyerek tapu kütüğüne şerhi için tapu memurluğuna bildirir.

Hakim aksine karar vermedikçe hak, belirlenen sürenin bitiminde kendiliğinden sona erer. Ancak, bu süre sona ermeden yararlanan tarafın durumunda değişiklik olması halinde, diğer taraf hakimden, kararın gözden geçirilmesini isteyebilir.

Eşler konutta kira ile oturuyorlarsa hakim, gerektiğinde konutta kiracı sıfatı taşımayan eşin kalmasına karar verebilir. Bu durumda, kiralayanın sözleşmeden doğan haklarını güvenceye almak için gerekli düzenleme yapılmasına iptal veya boşanma kararıyla birlikte resen karar verilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Ölüm halinde
MADDE 255. Eşlerden birinin ölümü halinde, paylaşma konusu olan mallar arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras ve paylaşmadan doğan hakkına mahsup edilmek ve yetmezse bir bedel eklenmek suretiyle mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir.

Haklı sebeplerin varlığı halinde sağ kalan eşin veya ölenin diğer yasal mirasçılardan birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına da karar verilebilir.

Sağ kalan eş, mirasbırakanın bir meslek veya sanat icra ettiği ve altsoyundan birinin aynı meslek veya sanatı icra etmesi için gerekli olan bölümlerde bu hakları kullanamaz. Tarımsal taşınmazlara ilişkin miras hükümleri saklıdır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
BEŞİNCİ AYIRIM : MAL ORTAKLIĞI
A. Mülkiyet
I. Kapsamı
MADDE 256. Mal ortaklığı rejimi, ortaklık malları ile eşlerin kişisel mallarını kapsar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Ortaklık malları
1. Genel mal ortaklığı
MADDE 257. Genel mal ortaklığında eşlerin kanun gereğince kişisel mal sayılanlar dışındaki malları ile gelirleri ortaklık mallarını oluşturur.

Eşler, ortaklık mallarına bölünmemiş bir bütün olarak sahip olurlar.

Hiçbir eş, ortaklık payı üzerinde tek başına tasarruf hakkına sahip değildir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Sınırlı mal ortaklığı
a. Edinilmiş mallarda ortaklık
MADDE 258. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle sadece edinilmiş mallardan oluşan bir ortaklık kabul edebilirler.

Kişisel malların gelirleri de bu ortaklığa dahildir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
b. Diğer mal ortaklıkları
MADDE 259. Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle belirli malvarlığı değerlerini veya türlerini, özellikle taşınmaz malları, bir eşin kazancını, bir meslek veya sanat icrası için kullandığı malları ortaklık dışında tutabilirler.

Aksi sözleşmede öngörülmedikçe bu malların gelirleri ortaklığa dahil değildir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Kişisel mallar
MADDE 260. Kişisel mallar, mal rejimi sözleşmesi, üçüncü kişinin karşılıksız kazandırması veya kanunla belirlenir.

Eşlerden her birinin sadece kişisel kullanımına ayrılmış olan eşyası ile manevi tazminat alacakları kanundan dolayı kişisel malıdır.

Bir eşin saklı pay olarak isteyebileceği malvarlığı değerleri, mal rejimi sözleşmesiyle ortaklığa dahil edildiği ölçüde, mirasbırakanları tarafından kendisine kişisel mal olarak kazandırılamaz.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. İspat
MADDE 261. Bir eşin kişisel malı olduğu ispatlanmadıkça tüm malvarlığı değerleri ortaklık malı sayılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Yönetim ve tasarruf
I. Ortaklık mallarında
1. Olağan yönetim
MADDE 262. Eşler, ortaklık mallarını evlilik birliğinin yararına uygun olarak yönetirler.

Olağan yönetim sınırları içinde her eş, ortaklığı yükümlülük altına sokabilir ve ortak mallarda tasarrufta bulunabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Olağanüstü yönetim
MADDE 263. Olağan yönetim dışında kalan konularda eşler, ancak birlikte veya biri diğerinin rızasını almak suretiyle ortaklığı yükümlülük altına sokabilir veya mallarda tasarrufta bulunabilir.

Rızanın bulunmadığını bilmeyen veya bilecek durumda olmayan üçüncü kişiler için bu rıza var sayılır.

Evlilik birliğinin temsiline ilişkin hükümler saklıdır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Ortaklık malları ile meslek veya sanat icrası
MADDE 264. Eşlerden biri, diğerinin rızasıyla ortaklık mallarını kullanarak, tek başına bir meslek veya sanat icra ederse, bu meslek veya sanata ilişkin bütün hukuki işlemleri yapabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
4. Mirasın kabulü veya reddi
MADDE 265. Eşlerden biri, diğerinin rızası olmaksızın ortaklık mallarına girecek olan bir mirası reddemeyeceği gibi, tereke borca batıksa mirası kabul de edemez.

Diğer eşin rızasının alınmasına olanak bulunamazsa veya bu konudaki istem onun tarafından haklı sebep olmaksızın reddedilirse, istem sahibi eş kendi yerleşim yeri mahkemesine başvurabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
5. Sorumluluk ve yönetim giderleri
MADDE 266. Mal ortaklığının sona ermesi halinde, eşlerden her biri ortaklık malıyla ilgili işlemlerden dolayı vekil gibi sorumludur.

Yönetim giderleri ortaklık mallarından karşılanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Kişisel mallar
MADDE 267. Eşlerden her biri, yasal sınırlar içerisinde kendi kişisel mallarını yönetme ve bunlar üzerinde tasarrufta bulunma hakkına sahiptir.

Kişisel mallara giren gelirler varsa, yönetim giderleri bu gelirlerden karşılanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Üçüncü kişilere karşı sorumluluk
I. Ortaklık borçları
MADDE 268. Eşlerden her biri, aşağıdaki borçlardan kişisel malları ve ortaklık mallarıyla sorumludur:

1. Evlilik birliğini temsil veya ortaklık mallarını yönetme yetkisine dayanarak yapılan borçlardan,

2. Ortaklık mallarını veya ortaklık mallarına giren gelirleri kullanarak bir meslek veya sanatın icra edilmesi nedeniyle yapılan borçlardan,

3. Diğer eş için de kişisel sorumluluk doğuran borçlardan,

4. Kişisel mal yanında ortaklık mallarının da sorumlu olacağı hususunda eşlerin üçüncü kişilerle anlaşarak yaptığı borçlardan.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Kişisel borçlar
MADDE 269. Her eş, diğer bütün borçlardan kendi kişisel mallarıyla ve ortaklık mallarının değerinin yarısı kadarıyla sorumlu tutulur.

Ortaklığın zenginleşmesinden kaynaklanan istemler saklıdır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
D. Eşler arasındaki borçlar
MADDE 270. Mal rejimi eşler arasındaki borçların muaccel olmasını önlemez. Bununla beraber bir borcun yerine getirilmesi borçlu eşi, evlilik birliğini tehlikeye düşürecek derecede önemli güçlüklere sokacaksa, bu eş ödeme için süre isteyebilir. Durum ve koşullar gerektiriyorsa hakim, istemde bulunan eşi güvence göstermekle yükümlü tutar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
E. Mal rejiminin sona ermesi ve tasfiye
I. Sona erme anı
MADDE 271. Mal rejimi eşlerden birinin ölümü, diğer bir mal rejiminin kabul edilmesi veya eşlerden biri hakkında iflasın açılmasıyla son bulur.

Mahkemece evliliğin iptal veya boşanma sebebiyle sona erdirilmesine veya mal ayrılığına geçilmesine karar verilmesi hallerinde, mal rejimi dava tarihinden geçerli olmak üzere sona erer.

Ortaklık mallarıyla kişisel malların kapsamının belirlenmesinde mal ortaklığının sona erdiği tarih esas alınır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Kişisel mala ekleme
MADDE 272. Eşlerden birine sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurumlarınca yapılmış olan toptan ödemeler veya iş gücünün kaybı dolayısıyla ödenmiş olan tazminat, toptan ödeme veya tazminat yerine ilgili sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurumunca uygulanan usule göre ömür boyunca irat bağlanmış olsaydı, mal rejiminin sona erdiği tarihte bundan sonraki döneme ait iradın peşin sermayeye çevrilmiş değeri ne olacak idiyse, tasfiyede o miktarda kişisel mal olarak hesaba katılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Kişisel mal ile ortaklık malı arasındaki denkleştirme
MADDE 273. Bir eşin kişisel mallara ilişkin borçları, ortaklık mallarından veya ortaklık mallarına ilişkin borçları kişisel mallarından ödenmiş ise; tasfiye sırasında denkleştirme istenebilir.

Her borç, ilişkin bulunduğu mal kesimini yükümlülük altına sokar. Hangi kesime ait olduğu anlaşılamayan borç ortaklık mallarına ilişkin sayılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Değer artış payı
MADDE 274. Bir eşin kişisel malı veya ortaklık malıyla bir başka mal kesimine giren malvarlığı değerinin edinilmesi, iyileştirilmesi veya korunmasına katkıda bulunulmuşsa, edinilmiş mallara katılma rejiminde değer artış payına ilişkin hükümler uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
V. Değer belirlenmesi
MADDE 275. Mal rejimi sona erince, mevcut ortaklık mallarının değerlendirilmesinde tasfiye anı esas alınır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
VI. Paylaşma
1. Ölüm veya diğer bir mal rejiminin kabulü halinde
MADDE 276. Eşlerden birinin ölümü veya diğer bir mal rejiminin kabulü sebebiyle mal ortaklığının sona ermesi halinde, her eşe veya mirasçılarına ortaklık mallarının yarısı verilir.

Mal rejimi sözleşmesiyle başka bir paylaşma oranı kararlaştırılabilir.

Bu tür anlaşmalar altsoyun saklı paylarını zedeleyemez.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Diğer hallerde
MADDE 277. Boşanma veya evliliğin iptali sebebiyle ya da kanun veya mahkeme kararı gereğince mal ayrılığına geçiş hallerinde, her eş edinilmiş mallara katılma rejiminde kendi kişisel malı sayılacak olanları ortaklık mallarından geri alır.

Geri kalan ortaklık malları eşler arasında yarı yarıya paylaşılır.

Yasal paylaşmanın değiştirilmesine ilişkin anlaşmalar, ancak mal rejimi sözleşmesinde bunun açıkça öngörülmüş olması halinde geçerlidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
VII. Paylaşma usulü
1. Kişisel mallar
MADDE 278. Mal ortaklığının eşlerden birinin ölümüyle sona ermesi halinde sağ kalan eş, edinilmiş mallara katılma rejiminde kişisel malı sayılabilecek olanların payına mahsuben kendisine verilmesini isteyebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Aile konutu ve ev eşyası
MADDE 279. Eşlerin birlikte yaşadıkları konut veya ev eşyası ortaklık mallarına dahil ise, sağ kalan eş, payına mahsuben bunların mülkiyetinin kendisine verilmesini isteyebilir.

Haklı sebeplerin varlığı halinde, sağ kalan eş veya ölenin diğer yasal mirasçılarının istemiyle bunlar üzerinde mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınabilir.

Mal ortaklığı rejiminin ölüm dışındaki bir sebeple son bulması halinde, eşlerden her biri, üstün bir yararının varlığını ispat etmek suretiyle aynı istemleri ileri sürebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Diğer malvarlığı değerleri
MADDE 280. Bir eş, üstün bir yararının varlığını ispat etmek suretiyle diğer malvarlığı değerlerinin de payına mahsuben kendisine verilmesini isteyebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
4. Diğer paylaşma kurallar
MADDE 281. Diğer hallerde paylı mülkiyet ve mirasın paylaşılmasına ilişkin hükümler kıyas yoluyla uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
İKİNCİ KISIM : HISIMLIK
BİRİNCİ BÖLÜM : SOYBAĞININ KURULMASI
BİRİNCİ AYIRIM : GENEL HÜKÜMLER
A. Genel olarak soybağının kurulması
MADDE 282. Çocuk ile ana arasında soybağı doğumla kurulur.

Çocuk ile baba arasında soybağı, ana ile evlilik, tanıma veya hakim hükmüyle kurulur.

Soybağı ayrıca evlat edinme yoluyla da kurulur.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Davada yetki ve yargılama usulü
I. Yetki
MADDE 283. Soybağına ilişkin davalar, taraflardan birinin dava veya doğum sırasındaki yerleşim yeri mahkemesinde açılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Yargılama usulü
MADDE 284. Soybağına ilişkin davalarda, aşağıdaki kurallar saklı kalmak kaydıyla Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu uygulanır:

1. Hakim maddi olguları resen araştırır ve kanıtları serbestçe takdir eder.

2. Taraflar ve üçüncü kişiler, soybağının belirlenmesinde zorunlu olan ve sağlıkları yönünden tehlike yaratmayan araştırma ve incelemelere rıza göstermekle yükümlüdürler. Davalı, hakimin öngördüğü araştırma ve incelemeye rıza göstermezse, hakim, durum ve koşullara göre bundan beklenen sonucu, onun aleyhine doğmuş sayabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
İKİNCİ AYIRIM : KOCANIN BABALIĞI
A. Babalık karinesi
MADDE 285. Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır.

Bu süre geçtikten sonra doğan çocuğun kocaya bağlanması, ananın evlilik sırasında gebe kaldığının ispatıyla mümkündür.

Kocanın gaipliğine karar verilmesi halinde üçyüz günlük süre, ölüm tehlikesi veya son haber tarihinden işlemeye başlar.

Gerekçesi için Bkz.
 3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Soybağının reddi
I. Dava hakkı
MADDE 286. Koca, soybağının reddi davasını açarak babalık karinesini çürütebilir. Bu dava ana ve çocuğa karşı açılır.

Çocuk da dava hakkına sahiptir. Bu dava ana ve kocaya karşı açılır.

Gerekçesi için Bkz.
 3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. İspat
1. Evlilik içinde ana rahmine düşme
MADDE 287. Çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüşse davacı, kocanın baba olmadığını ispat etmek zorundadır.

Evlenmeden başlayarak en az yüzseksen gün geçtikten sonra ve evliliğin sona ermesinden başlayarak en fazla üçyüz gün içinde doğan çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Evlenmeden önce veya ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşme
MADDE 288. Çocuk, evlenmeden önce veya ayrı yaşama sırasında ana rahmine düşmüşse, davacının başka bir kanıt getirmesi gerekmez.

Ancak, gebe kalma döneminde kocanın karısı ile cinsel ilişkide bulunduğu konusunda inandırıcı kanıtlar varsa, kocanın babalığına ilişkin karine geçerliliğini korur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Hak düşürücü süreler
MADDE 289. Koca, davayı, doğumu ve baba olmadığını veya ananın gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile cinsel ilişkide bulunduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl, (İPTAL EDİLEN İBARE RGT: 07.10.2009 RG NO: 27369 ANY. MAH. 25.06.2009 T. 2008/30 E. 2009/96 K.) içinde açmak zorundadır.

Çocuk, ergin olduğu tarihten başlayarak en geç bir yıl içinde dava açmak zorundadır.

Gecikme haklı bir sebebe dayanıyorsa, bir yıllık süre bu sebebin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar.

Gerekçesi için Bkz.
 5  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Karinelerin çakışması
MADDE 290. Çocuk evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğmuş ve ana da bu arada yeniden evlenmiş olursa, ikinci evlilikteki koca baba sayılır.

Bu karine çürütülürse ilk evlilikteki koca baba sayılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
D. Diğer ilgililerin dava hakkı
MADDE 291. Dava açma süresinin geçmesinden önce kocanın ölmesi veya gaipliğine karar verilmesi ya da sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybetmesi hallerinde kocanın altsoyu, anası, babası veya baba olduğunu iddia eden kişi, doğumu ve kocanın ölümünü, sürekli olarak ayırt etme gücünü kaybettiğini veya hakkında gaiplik kararı alındığını öğrenmelerinden başlayarak bir yıl içinde soybağının reddi davasını açabilir.

Ergin olmayan çocuğa atanacak kayyım, atama kararının kendisine tebliğinden başlayarak bir yıl, içinde soybağının reddi davasını açar.

Kocanın açacağı soybağının reddi davasına ilişkin hükümler kıyas yoluyla uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
E. Sonradan evlenme
I. Koşulu
MADDE 292. Evlilik dışında doğan çocuk, ana ve babasının birbiriyle evlenmesi halinde kendiliğinden evlilik içinde doğan çocuklara ilişkin hükümlere tabi olur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Bildirim
MADDE 293. Eşler, evlilik dışında doğmuş olan ortak çocuklarını, evlenme sırasında veya evlenmeden sonra, yerleşim yerlerindeki veya evlenmenin yapıldığı yerdeki nüfus memuruna bildirmek zorundadırlar.

Bildirimin yapılmamış olması, çocuğun evlilik içinde doğan çocuklara ilişkin hükümlere tabi olmasını engellemez.

Daha önce tanıma veya babalığa hükümle soybağı kurulmuş çocukların ana ve babası birbiriyle evlenince, nüfus memuru resen gerekli işlemi yapar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. İtiraz ve iptal
MADDE 294. Ana ve babanın yasal mirasçıları, çocuk ve Cumhuriyet savcısı sonradan evlenme yoluyla soybağının kurulmasına itiraz edebilirler. İtiraz eden, kocanın baba olmadığını ispatla yükümlüdür.

Çocuğun altsoyu da, çocuğun ölmüş ya da ayırt etme gücünü sürekli olarak kaybetmiş olması halinde itiraz hakkına sahiptir.

Tanımanın iptaline ilişkin hükümler kıyas yoluyla uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
ÜÇÜNCÜ AYIRIM : TANIMA VE BABALIK HÜKMÜ
A. Tanıma
I. Koşulları ve şekli
MADDE 295. Tanıma, babanın, nüfus memuruna veya mahkemeye yazılı başvurusu ya da resmi senette veya vasiyetnamesinde yapacağı beyanla olur.

Tanıma beyanında bulunan kimse küçük veya kısıtlı ise, veli veya vasisinin de rızası gereklidir.

Başka bir erkek ile soybağı bulunan çocuk, bu bağ geçersiz kılınmadıkça tanınamaz.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    2 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Bildirim
MADDE 296. Beyanda bulunulan nüfus memuru, sulh hakimi, noter veya vasiyetnameyi açan hakim, tanımayı babanın ve çocuğun kayıtlı bulunduğu nüfus memurluklarına bildirir.

Çocuğun kayıtlı bulunduğu nüfus memurluğu da tanımayı çocuğa, anasına, çocuk vesayet altında ise vesayet makamına bildirir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. İptal davası
1. Tanıyanın dava hakkı
MADDE 297. Tanıyan, yanılma, aldatma veya korkutma sebebiyle tanımanın iptalini dava edebilir.

İptal davası anaya ve çocuğa karşı açılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. İlgililerin dava hakkı
a. Genel olarak
MADDE 298. Ana, çocuk ve çocuğun ölümü halinde altsoyu, Cumhuriyet savcısı, Hazine ve diğer ilgililer tanımanın iptalini dava edebilirler.

Dava tanıyana, tanıyan ölmüşse mirasçılarına karşı açılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
b. İspat yükü
MADDE 299. Davacı, tanıyanın baba olmadığını ispatla yükümlüdür.

Ana veya çocuk tarafından tanıyanın baba olmadığı iddiasıyla açılan iptal davasında ispat yükü, tanıyanın, gebe kalma döneminde ana ile cinsel ilişkide bulunduğuna ilişkin inandırıcı kanıtları göstermesinden sonra doğar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Hak düşürücü süreler
MADDE 300. Tanıyanın dava hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak bir yıl ve her halde tanımanın üzerinden beş yıl geçmekle düşer.

İlgililerin dava hakkı, davacının tanımayı ve tanıyanın çocuğun babası olamayacağını öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde tanımanın üzerinden beş yıl geçmekle düşer.

Çocuğun dava hakkı, ergin olmasından başlayarak bir yıl geçmekle düşer.

Yukarıdaki süreler geçtiği halde gecikmeyi haklı kılan sebep varsa, sebebin ortadan kalkmasından başlayarak bir ay içinde dava açılabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Babalık hükmü
I. Dava hakkı
MADDE 301. Çocuk ile baba arasındaki soybağının mahkemece belirlenmesini ana ve çocuk isteyebilirler.

Dava babaya, baba ölmüşse mirasçılarına karşı açılır.

Babalık davası, Cumhuriyet savcısına ve Hazineye; dava ana tarafından açılmışsa kayyıma; kayyım tarafından açılmışsa anaya ihbar edilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Karine
MADDE 302. Davalının, çocuğun doğumundan önceki üçyüzüncü gün ile yüzsekseninci gün arasında ana ile cinsel ilişkide bulunmuş olması, babalığa karine sayılır.

Bu sürenin dışında olsa bile fiili gebe kalma döneminde davalının ana ile cinsel ilişkide bulunduğu tespit edilirse aynı karine geçerli olur.

Davalı, çocuğun babası olmasının olanaksızlığını veya bir üçüncü kişinin baba olma olasılığının kendisininkinden daha fazla olduğunu ispatlarsa karine geçerliliğini kaybeder.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Hak düşürücü süreler
MADDE 303. Babalık davası, çocuğun doğumundan önce veya sonra açılabilir. Ananın dava hakkı, doğumdan başlayarak bir yıl geçmekle düşer.

(Anayasa Mahkemesi 27.10.2011 T. 2010/71 E. 2011/143 K. ile ikinci fıkra iptal edilmiştir.)

Çocuk ile başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa, bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar.

Bir yıllık süre geçtikten sonra gecikmeyi haklı kılan sebepler varsa, sebebin ortadan kalkmasından başlayarak bir ay içinde dava açılabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Ananın mali hakları
MADDE 304. Ana, babalık davası ile birlikte veya ayrı olarak baba veya mirasçılarından aşağıdaki giderlerin karşılanmasını isteyebilir:

1. Doğum giderleri,

2. Doğumdan önceki ve sonraki altışar haftalık geçim giderleri,

3. Gebelik ve doğumun gerektirdiği diğer giderler.

Çocuk ölü doğmuş olsa bile hakim, bu giderlerin karşılanmasına karar verebilir.

Üçüncü kişiler veya sosyal güvenlik kuruluşlarınca anaya yapılan ödemeler, hakkaniyet ölçüsünde tazminattan indirilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
DÖRDÜNCÜ AYIRIM : EVLAT EDİNME
A. Küçüklerin evlat edinilmesi
I. Genel koşulları
MADDE 305. Bir küçüğün evlat edinilmesi, evlat edinen tarafından bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olması koşuluna bağlıdır.

Evlat edinmenin her halde küçüğün yararına bulunması ve evlat edinenin diğer çocuklarının yararlarının hakkaniyete aykırı bir biçimde zedelenmemesi de gerekir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Birlikte evlat edinme
MADDE 306. Eşler, ancak birlikte evlat edinebilirler; evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler.

Eşlerin en az beş yıldan beri evli olmaları veya otuz yaşını doldurmuş bulunmaları gerekir.

Eşlerden biri, en az iki yıldan beri evli olmaları veya kendisinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşuluyla diğerinin çocuğunu evlat edinebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    2 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Tek başına evlat edinme
MADDE 307. Evli olmayan kişi otuz yaşını doldurmuş ise tek başına evlat edinebilir.

Otuz yaşını doldurmuş olan eş, diğer eşin ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksunluğu veya iki yılı aşkın süreden beri nerede olduğunun bilinmemesi ya da mahkeme kararıyla iki yılı aşkın süreden beri eşinden ayrı yaşamakta olması yüzünden birlikte evlat edinmesinin mümkün olmadığını ispat etmesi halinde, tek başına evlat edinebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Küçüğün rızası ve yaşı
MADDE 308. Evlat edinilenin, evlat edinenden en az onsekiz yaş küçük olması şarttır.

Ayırt etme gücüne sahip olan küçük, rızası olmadıkça evlat edinilemez.

Vesayet altındaki küçük, ayırt etme gücüne sahip olup olmadığına bakılmaksızın vesayet dairelerinin izniyle evlat edinilebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
V. Ana ve babanın rızası
1. Şekil
MADDE 309. Evlat edinme, küçüğün ana ve babasının rızasını gerektirir.

Rıza, küçüğün veya ana ve babasının oturdukları yer mahkemesinde sözlü veya yazılı olarak açıklanarak tutanağa geçirilir.

Verilen rıza, evlat edinenlerin adları belirtilmemiş veya evlat edinenler henüz belirlenmemiş olsa dahi geçerlidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Zamanı
MADDE 310. Rıza, küçüğün doğumunun üzerinden altı hafta geçmeden önce verilemez.

Rıza, tutanağa geçirilme tarihinden başlayarak altı hafta içinde aynı usulle geri alınabilir.

Geri almadan sonra yeniden verilen rıza kesindir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Rızanın aranmaması
a. Koşulları
MADDE 311. Aşağıdaki hallerde ana ve babadan birinin rızası aranmaz:

1. Kim olduğu veya uzun süreden beri nerede oturduğu bilinmiyorsa veya ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksun bulunuyorsa,

2. Küçüğe karşı özen yükümlülüğünü yeterince yerine getirmiyorsa.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
b. Karar
MADDE 312. Küçük, gelecekte evlat edinilmek amacıyla bir kuruma yerleştirilir ve ana ve babadan birinin rızası eksik olursa, evlat edinenin veya evlat edinmede aracılık yapan kurumun istemi üzerine ve kural olarak küçüğün yerleştirilmesinden önce, onun oturduğu yer mahkemesi bu rızanın aranıp aranmamasına karar verir.

Diğer hallerde, bu konudaki karar evlat edinme işlemleri sırasında verilir.

Ana ve babadan birinin küçüğe karşı özen yükümlülüğünü yeterince yerine getirmemesi sebebiyle rızasının aranmaması halinde, bu konudaki karar kendisine yazılı olarak bildirilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Erginlerin ve kısıtlıların evlat edinilmesi
MADDE 313. (DEĞİŞİK CÜMLE RGT: 15.07.2005 RGNO: 25876 KANUN NO: 5399/1) Evlât edinenin altsoyunun açık muvafakatiyle ergin veya kısıtlı aşağıdaki hallerde evlât edinebilir:

1. Bedensel veya zihinsel engeli sebebiyle sürekli olarak yardıma muhtaç ve evlat edinen tarafından en az beş yıldan beri bakılıp gözetilmekte ise,

2. Evlat edinen tarafından, küçükken en az beş yıl süreyle bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş ise,

3. Diğer haklı sebepler mevcut ve evlat edinilen, en az beş yıldan beri evlat edinen ile aile halinde birlikte yaşamakta ise.

Evli bir kimse ancak eşinin rızasıyla evlat edinilebilir.

Bunlar dışında küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin hükümler kıyas yoluyla uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Hükümleri
MADDE 314. Ana ve babaya ait olan haklar ve yükümlülükler evlat edinene geçer.

Evlatlık, evlat edinenin mirasçısı olur.

Evlatlık küçük ise evlat edinenin soyadını alır. Evlat edinen isterse çocuğa yeni bir ad verebilir. Ergin olan evlatlık, evlat edinilme sırasında dilerse evlat edinenin soyadını alabilir.

Eşler tarafından birlikte evlat edinilen ve ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına ana ve baba adı olarak evlat edinen eşlerin adları yazılır.

Evlatlığın, miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlatlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlat edinenin aile kütüğü arasında her türlü bağ kurulur. Ayrıca evlatlıkla ilgili kesinleşmiş mahkeme kararı her iki nüfus kütüğüne işlenir.

Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlatlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Değişiklik Önerisi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
D. Şekil ve usul
I. Genel olarak
MADDE 315. Evlat edinme kararı, evlat edinenin oturma yeri; birlikte evlat edinmede eşlerden birinin oturma yeri mahkemesince verilir. Mahkeme kararıyla birlikte evlatlık ilişkisi kurulmuş olur.

Evlat edinme başvurusundan sonra evlat edinenin ölümü veya ayırt etme gücünü kaybetmesi, diğer koşullar bundan etkilenmediği takdirde evlat edinmeye engel olmaz.

Başvurudan sonra küçük ergin olursa, koşulları daha önceden yerine getirilmiş olmak kaydıyla küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin hükümler uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Araştırma
MADDE 316. Evlat edinmeye, ancak esaslı sayılan her türlü durum ve koşulların kapsamlı biçimde araştırılmasından, evlat edinen ile edinilenin dinlenmelerinden ve gerektiğinde uzmanların görüşünün alınmasından sonra karar verilir.

Araştırmada özellikle evlat edinen ile edinilenin kişiliği ve sağlığı, karşılıklı ilişkileri, ekonomik durumları, evlat edinenin eğitme yeteneği, evlat edinmeye yönelten sebepler ve aile ilişkileri ile bakım ilişkilerindeki gelişmelerin açıklığa kavuşturulması gerekir.

Evlat edinenin altsoyu varsa, onların evlat edinme ile ilgili tavır ve düşünceleri de değerlendirilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
E. Evlatlık ilişkisinin kaldırılması
I. Sebepleri
1. Rızanın bulunmaması
MADDE 317. Yasal sebep bulunmaksızın rıza alınmamışsa, rızası alınması gereken kişiler, küçüğün menfaati bunun sonucunda ağır biçimde zedelenmeyecekse, hakimden evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Diğer noksanlıklar
MADDE 318. Evlat edinme esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakatsa, Cumhuriyet savcısı veya her ilgili evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir.

Noksanlıklar bu arada ortadan kalkmış veya sadece usule ilişkin olup ilişkinin kaldırılması evlatlığın menfaatini ağır biçimde zedeleyecek olursa, bu yola gidilemez.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Hak düşürücü süre
MADDE 319. Dava hakkı, evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıl (Anayasa Mahkemesi 27.12.2012 Tarih 2012/ 35 Esas 2012/203 Karar sayılı ilamı ile kaldırılmıştır. Yürürlük Tarihi: 12.01.2014) geçmekle düşer.


Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
F. Evlatlık işlemlerinde aracılık
MADDE 320. Küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin aracılık faaliyetleri, ancak Bakanlar Kurulunca yetki verilen kurum ve kuruluşlarca yapılır.

Aracılık faaliyetlerinin yürütülmesine ilişkin hususlar tüzükle düzenlenir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
BEŞİNCİ AYIRIM : SOYBAĞININ HÜKÜMLERİ
A. Soyadı
MADDE 321. Çocuk, ana ve baba evli ise ailenin; (İPTAL EDİLEN İBARE RGT: 07.10.2009 RG NO: 27369 ANY. MAH. 02.07.2009 T. 2005/114 E. 2009/105 K.) (YÜR. TAR.: 07.10.2010) soyadını taşır. Ancak, ana önceki evliliğinden dolayı çifte soyadı taşıyorsa çocuk onun bekarlık soyadını taşır.

Gerekçesi için Bkz.
 5  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Karşılıklı yükümlülükler
MADDE 322. Ana, baba ve çocuk, ailenin huzur ve bütünlüğünün gerektirdiği şekilde birbirlerine yardım etmek, saygı ve anlayış göstermek ve aile onurunu gözetmekle yükümlüdürler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Çocuk ile kişisel ilişki
I. Ana ve baba ile
1. Kural
MADDE 323. Ana ve babadan her biri, velayeti altında bulunmayan veya kendisine bırakılmayan çocuk ile uygun kişisel ilişki kurulmasını isteme hakkına sahiptir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Sınırları
MADDE 324. Ana ve babadan her biri, diğerinin çocuk ile kişisel ilişkisini zedelemekten, çocuğun eğitilmesi ve yetiştirilmesini engellemekten kaçınmakla yükümlüdür.

Kişisel ilişki sebebiyle çocuğun huzuru tehlikeye girer veya ana ve baba bu haklarını birinci fıkrada öngörülen yükümlülüklerine aykırı olarak kullanırlar veya çocuk ile ciddi olarak ilgilenmezler ya da diğer önemli sebepler varsa, kişisel ilişki kurma hakkı reddedilebilir veya kendilerinden alınabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Üçüncü kişiler ile
MADDE 325. Olağanüstü haller mevcutsa, çocuğun menfaatine uygun düştüğü ölçüde çocuk ile kişisel ilişki kurulmasını isteme hakkı diğer kişilere, özellikle hısımlarına da tanınabilir.

Ana ve baba için öngörülen sınırlamalar üçüncü kişiler için kıyas yoluyla uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Yetki
MADDE 326. Kişisel ilişki kurulmasıyla ilgili bütün düzenlemelerde çocuğun oturduğu yer mahkemesi de yetkilidir.

Boşanmaya ve evlilik birliğinin korunmasına ilişkin yetki kuralları saklıdır.

Çocuk ile kişisel ilişkiye yönelik bir düzenleme yapılıncaya kadar, velayet hakkına sahip veya çocuk kendisine bırakılmış kişinin rızası dışında kişisel ilişki kurulamaz.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
D. Çocukların bakım ve eğitim giderlerini karşılama
I. Kapsamı
MADDE 327. Çocuğun bakımı, eğitimi ve korunması için gerekli giderler ana ve baba tarafından karşılanır.

Ana ve baba, yoksul oldukları veya çocuğun özel durumu olağanüstü harcamalar yapılmasını gerektirdiği takdirde ya da olağan dışı herhangi bir sebebin varlığı halinde, hakimin izniyle çocuğun mallarından onun bakım ve eğitimine yetecek belli bir miktar sarfedebilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Süresi
MADDE 328. Ana ve babanın bakım borcu, çocuğun ergin olmasına kadar devam eder.

Çocuk ergin olduğu halde eğitimi devam ediyorsa, ana ve baba durum ve koşullara göre kendilerinden beklenebilecek ölçüde olmak üzere, eğitimi sona erinceye kadar çocuğa bakmakla yükümlüdürler.

Gerekçesi için Bkz.
 5  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Dava hakkı
MADDE 329. Küçüğe fiilen bakan ana veya baba, diğerine karşı çocuk adına nafaka davası açabilir.

Ayırt etme gücüne sahip olmayan küçük için gereken hallerde nafaka davası, atanacak kayyım veya vasi tarafından da açılabilir.

Ayırt etme gücüne sahip olan küçük de nafaka davası açabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Nafaka miktarının takdiri
MADDE 330. Nafaka miktarı, çocuğun ihtiyaçları ile ana ve babanın hayat koşulları ve ödeme güçleri dikkate alınarak belirlenir. Nafaka miktarının belirlenmesinde çocuğun gelirleri de göz önünde bulundurulur.

Nafaka her ay peşin olarak ödenir.

Hakim istem halinde, irat biçiminde ödenmesine karar verilen nafakanın gelecek yıllarda tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre ne miktarda ödeneceğini karara bağlayabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
V. Durumun değişmesi
MADDE 331. Durumun değişmesi halinde hakim, istem üzerine nafaka miktarını yeniden belirler veya nafakayı kaldırır.

Gerekçesi için Bkz.
 2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
VI. Geçici önlemler
1. Genel olarak
MADDE 332. Nafaka davası açılınca hakim, davacının istemi üzerine dava süresince gerekli olan önlemleri alır.

Soybağı tespit edilirse, davalının, uygun nafaka miktarını depo etmesine veya geçici olarak ödemesine karar verilebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Babalığın tespitinden önce
MADDE 333. Babalık davası ile birlikte nafaka istenir ve hakim, babalık olasılığını kuvvetli bulursa, hükümden önce çocuğun ihtiyaçları için uygun bir nafakaya karar verebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
VII. Güvence verilmesi
MADDE 334. Ana ve baba nafaka yükümlülüklerini sürekli olarak ve ısrarla yerine getirmezlerse ya da kaçma hazırlığı içinde bulundukları, mallarını gelişigüzel harcadıkları veya heba ettikleri kabul edilebilirse hakim, gelecekteki nafaka yükümlülüklerine ilişkin olarak uygun bir güvencenin sağlanmasına veya gerektiğinde diğer önlemlerin alınmasına karar verebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
ALTINCI AYIRIM : VELAYET
A. Genel olarak
I. Koşullar
MADDE 335. Ergin olmayan çocuk, ana ve babasının velayeti altındadır. Yasal sebep olmadıkça velayet ana ve babadan alınamaz.

Hakim vasi atanmasına gerek görmedikçe, kısıtlanan ergin çocuklar da ana ve babanın velayeti altında kalırlar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Ana ve baba evli ise
MADDE 336. Evlilik devam ettiği sürece ana ve baba velayeti birlikte kullanırlar.

Ortak hayata son verilmiş veya ayrılık hali gerçekleşmişse hakim, velayeti eşlerden birine verebilir.

Velayet, ana ve babadan birinin ölümü halinde sağ kalana, boşanmada ise çocuk kendisine bırakılan tarafa aittir.

Gerekçesi için Bkz.
 9  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Ana ve baba evli değilse
MADDE 337. Ana ve baba evli değilse velayet anaya aittir.

Ana küçük, kısıtlı veya ölmüş ya da velayet kendisinden alınmışsa hakim, çocuğun menfaatine göre, vasi atar veya velayeti babaya verir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Üvey çocuklar
MADDE 338. Eşler, ergin olmayan üvey çocuklarına da özen ve ilgi göstermekle yükümlüdürler.

Kendi çocuğu üzerinde velayeti kullanan eşe diğer eş uygun bir şekilde yardımcı olur; durum ve koşullar zorunlu kıldığı ölçüde çocuğun ihtiyaçları için onu temsil eder.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Velayetin kapsamı
I. Genel olarak
MADDE 339. Ana ve baba, çocuğun bakım ve eğitimi konusunda onun menfaatini göz önünde tutarak gerekli kararları alır ve uygularlar.

Çocuk, ana ve babasının sözünü dinlemekle yükümlüdür.

Ana ve baba, olgunluğu ölçüsünde çocuğa hayatını düzenleme olanağı tanırlar; önemli konularda olabildiğince onun düşüncesini göz önünde tutarlar.

Çocuk, ana ve babasının rızası dışında evi terkedemez ve yasal sebep olmaksızın onlardan alınamaz.

Çocuğun adını ana ve babası koyar.

Gerekçesi için Bkz.
 1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Eğitim
MADDE 340. Ana ve baba, çocuğu olanaklarına göre eğitirler ve onun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişimini sağlar ve korurlar.

Ana ve baba çocuğa, özellikle bedensel ve zihinsel engelli olanlara, yetenek ve eğilimlerine uygun düşecek ölçüde, genel ve mesleki bir eğitim sağlarlar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Dini eğitim
MADDE 341. Çocuğun dini eğitimini belirleme hakkı ana ve babaya aittir.

Ana ve babanın bu konudaki haklarını sınırlayacak her türlü sözleşme geçersizdir.

Ergin, dinini seçmekte özgürdür.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Çocuğun temsil edilmesi
MADDE 342. Ana ve baba, velayetleri çerçevesinde üçüncü kişilere karşı çocuklarının yasal temsilcisidirler.

İyiniyetli üçüncü kişiler, eşlerden her birinin diğerinin rızasıyla işlem yaptığını varsayabilirler.

Vesayet makamlarının iznine bağlı hususlar dışında kısıtlıların temsiline ilişkin hükümler velayetteki temsilde de uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
V. Çocuğun fiil ehliyeti
MADDE 343. Velayet altındaki çocuğun fiil ehliyeti, vesayet altındaki kişinin ehliyeti gibidir.

Çocuk, borçlarından ana ve babanın çocuk malları üzerindeki haklarına bakılmaksızın kendi malvarlığı ile sorumludur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
VI. Çocuğun aileyi temsil etmesi
MADDE 344. Velayet altındaki çocuk, ayırt etme gücüne sahip ise ana ve babanın rızasıyla aile adına hukuki işlemler yapabilir; bu işlemlerden dolayı ana ve baba borç altına girer.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
VII. Çocuk ile ana ve baba arasındaki hukuki işlemler
MADDE 345. Çocuk ile ana veya baba arasında ya da ana ve babanın menfaatine olarak çocuk ile üçüncü kişi arasında yapılacak bir hukuki işlemle çocuğun borç altına girebilmesi, bir kayyımın katılmasına ve hakimin onayına bağlıdır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Çocuğun korunması
I. Koruma önlemler
MADDE 346. Çocuğun menfaati ve gelişmesi tehlikeye düştüğü takdirde, ana ve baba duruma çare bulamaz veya buna güçleri yetmezse hakim, çocuğun korunması için uygun önlemleri alır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Çocukların yerleştirilmesi
MADDE 347. Çocuğun bedensel ve zihinsel gelişmesi tehlikede bulunur veya çocuk manen terk edilmiş halde kalırsa hakim, çocuğu ana ve babadan alarak bir aile yanına veya bir kuruma yerleştirebilir.

Çocuğun aile içinde kalması ailenin huzurunu onlardan katlanmaları beklenemeyecek derecede bozuyorsa ve durumun gereklerine göre başka çare de kalmamışsa, ana ve baba veya çocuğun istemi üzerine hakim aynı önlemleri alabilir.

Ana ve baba ile çocuğun ödeme gücü yoksa bu önlemlerin gerektirdiği giderler Devletçe karşılanır.

Nafakaya ilişkin hükümler saklıdır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Velayetin kaldırılması
1. Genel olarak
MADDE 348. Çocuğun korunmasına ilişkin diğer önlemlerden sonuç alınamaz ya da bu önlemlerin yetersiz olacağı önceden anlaşılırsa, hakim aşağıdaki hallerde velayetin kaldırılmasına karar verir:

(DEĞİŞİK BENT RGT: 07.07.2005 RG NO: 25868 KANUN NO: 5378/38)
1. Ana ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biriyle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi.

2. Ana ve babanın çocuğa yeterli ilgiyi göstermemesi veya ona karşı yükümlülüklerini ağır biçimde savsaklaması.

Velayet ana ve babanın her ikisinden kaldırılırsa çocuğa bir vasi atanır.

Kararda aksi belirtilmedikçe, velayetin kaldırılması mevcut ve doğacak bütün çocukları kapsar.

Gerekçesi için Bkz.
 2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Ana veya babanın yeniden evlenmesi halinde
MADDE 349. Velayete sahip ana veya babanın yeniden evlenmesi, velayetin kaldırılmasını gerektirmez. Ancak, çocuğun menfaati gerektirdiğinde velayet sahibi değiştirilebileceği gibi, durum ve koşullara göre velayet kaldırılarak çocuğa vasi de atanabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Velayetin kaldırılması halinde ana ve babanın yükümlülükleri
MADDE 350. Velayetin kaldırılması halinde ana ve babanın çocuklarının bakım ve eğitim giderlerini karşılama yükümlülükleri devam eder.

Ana ve baba ile çocuğun ödeme gücü yoksa bu giderler Devletçe karşılanır.

Nafakaya ilişkin hükümler saklıdır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Durumun değişmesi
MADDE 351. Durumun değişmesi halinde, çocuğun korunmasına ilişkin önlemlerin yeni koşullara uydurulması gerekir.

Velayetin kaldırılmasını gerektiren sebep ortadan kalkmışsa hakim, resen ya da ana veya babanın istemi üzerine velayeti geri verir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
YEDİNCİ AYIRIM : ÇOCUK MALLARI
A. Yönetim
I. Genel olarak
MADDE 352. Ana ve baba, velayetleri devam ettiği sürece çocuğun mallarını yönetme hakkına sahip ve bununla yükümlüdürler; kural olarak hesap ve güvence vermezler.

Ana ve babanın yükümlülüklerini yerine getirmedikleri durumlarda hakim müdahale eder.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Evlilik sona erince
MADDE 353. Evlilik sona erince velayet kendisinde kalan eş, hakime çocuğun malvarlığının dökümünü gösteren bir defter vermek ve bu malvarlığında veya yapılan yatırımlarda gerçekleşen önemli değişiklikleri bildirmek zorundadır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Kullanma hakkı
MADDE 354. Ana ve baba, kusurları sebebiyle velayetleri kaldırılmadıkça, çocuğun mallarını kullanabilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Gelirlerin sarfı
MADDE 355. Ana ve baba, çocuk mallarının gelirlerini öncelikle çocuğun bakımı, yetiştirilmesi ve eğitimi için; hakkaniyete uyduğu ölçüde de aile ihtiyaçlarını karşılamak üzere sarfedebilirler.

Gelir fazlası, çocuk mallarına katılır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
D. Çocuk mallarının kısmen sarfı
MADDE 356. Olağan ihtiyaçlar gerektirdiği ölçüde sermaye biçiminde ödemeler, tazminatlar ve benzeri edimler çocuğun bakımı için kısmen kullanılabilir.

Çocuğun bakımı, yetiştirilmesi ve eğitimi için zorunluluk varsa hakim, ana ve babaya belirlediği miktarlarda çocuğun diğer mallarına da başvurma yetkisini tanıyabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
E. Çocuğun serbest malları
I. Kazandırmalar
MADDE 357. Ana ve baba, faiz getiren yatırım veya tasarruf hesabı açılmak üzere ya da açıkça ana ve babanın kullanmaması koşuluyla çocuğa yapılan kazandırmaların gelirlerini kendi menfaatlerine sarfedemezler.

Kazandırmada bulunan kişi, kazandırma sırasında açıkça aksini öngörmedikçe, ana ve baba bunlar üzerinde yönetim hakkına sahiptir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Saklı pay
MADDE 358. Ölüme bağlı tasarruf yoluyla çocuğun saklı payı ana ve babanın yönetimi dışında bırakılabilir.

Mirasbırakan yönetimi bir üçüncü kişiye bırakmışsa, tasarrufunda bu kişinin belirli zamanlarda sulh hakimine hesap vermesini öngörebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Meslek veya sanat için verilen mal ve kişisel kazanç
MADDE 359. Ana ve baba tarafından bir meslek veya sanat ile uğraşması için çocuğa kendi malından verilen kısmın veya kendi kişisel kazancının yönetimi ve bunlardan yararlanma hakkı çocuğa aittir.

Çocuğun evde ana ve babasıyla birlikte yaşaması halinde, ana ve baba ondan kendisinin bakımı için uygun bir katkıda bulunmasını isteyebilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
F. Çocuk mallarının korunması
I. Önlemler
MADDE 360. Ana ve baba, çocuğun mallarını yönetmekte her ne sebeple olursa olsun yeterince özen göstermezlerse hakim, malların korunması için uygun önlemleri alır.

Hakim, özellikle malların yönetimi konusunda talimat verebilir; belirli zamanlarda verilen bilgi ve hesabı yeterli görmezse, malların tevdi edilmesine veya güvence gösterilmesine karar verebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Yönetimin ana ve babadan alınması
MADDE 361. Çocuğun mallarının tehlikeye düşmesi başka bir şekilde önlenemiyorsa hakim, yönetimin bir kayyıma devredilmesine karar verebilir.

Çocuğun, yönetimi ana ve babaya ait olmayan malları tehlikeye düştüğünde hakim, aynı önlemlerin alınmasını kararlaştırabilir.

Çocuk mallarının gelirlerinin veya bu mallardan ayrılmış belirli miktarların kanuna uygun şekilde sarfedileceğinden kuşku duyulursa hakim, bunların da yönetimini bir kayyıma bırakabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
G. Yönetimin sona ermesi
I. Malların devri
MADDE 362. Ana ve baba, velayetleri veya yönetim hakları sona erince, çocuğun mallarını, hesabıyla birlikte ergin çocuğa, vasisine veya kayyıma devrederler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Ana ve babanın sorumluluğu
MADDE 363. Ana ve baba, çocuk mallarının geri verilmesinde vekil gibi sorumludurlar.

Dürüstlük kuralına uygun olarak başkasına devrettikleri malların yerine sadece aldıkları karşılığı geri vermekle yükümlüdürler.

Kanuna uygun olarak çocuk veya aile için yaptıkları harcamalardan dolayı tazminatla yükümlü tutulmazlar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
İKİNCİ BÖLÜM : AİLE
BİRİNCİ AYIRIM : NAFAKA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
A. Nafaka yükümlüleri
MADDE 364. Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür.

Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır.

Eş ile ana ve babanın bakım borçlarına ilişkin hükümler saklıdır.

Gerekçesi için Bkz.
 4  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Dava hakkı
MADDE 365. Nafaka davası, mirasçılıktaki sıra göz önünde tutularak açılır.

Dava, davacının geçinmesi için gerekli ve karşı tarafın mali gücüne uygun bir yardım isteminden ibarettir.

Nafakanın, yükümlülerin bir veya bir kaçından istenmesi hakkaniyete aykırıysa hakim, onların nafaka yükümlülüğünü azaltabilir veya kaldırabilir.

Dava, nafaka alacaklısına bakmakta olan resmi veya kamuya yararlı kurumlar tarafından da açılabilir.

Hakim, istem halinde, irat biçiminde ödenmesine karar verilen nafakanın gelecek yıllarda tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre ne miktarda ödeneceğini karara bağlayabilir.

Yetkili mahkeme, taraflardan birinin yerleşim yeri mahkemesidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Korunmaya muhtaç kişiler
MADDE 366. Korunmaya muhtaç kişilerin bakımı, bununla yükümlü kurumlar tarafından sağlanır. Bu kurumlar, yaptıkları masrafları nafaka yükümlüsü hısımlardan isteyebilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
İKİNCİ AYIRIM : EV DÜZENİ
A. Koşulları
MADDE 367. Aile halinde yaşayan birden çok kimsenin oluşturduğu topluluğun kanuna, sözleşmeye veya örfe göre belirlenen bir ev başkanı varsa, evi yönetme yetkisi ona ait olur.

Evi yönetme yetkisi, kan veya kayın hısımlığı, işçilik, çıraklık veya benzeri sebeplerle ya da koruma ve gözetme ilişkisi içinde ev halkı olarak bir arada yaşayanların hepsini kapsar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Hükümleri
I. Ev düzeni ve gözetim
MADDE 368. Birlikte yaşayan kimseler evin düzenine tabidir. Bu düzenin kuruluşunda ev halkından her birinin yararı adil biçimde gözetilir.

Ev halkının her biri, özellikle öğrenimi, eğitimi, dini inançları, meslek ve sanatı için gerekli özgürlükten yararlanır.

Ev başkanı, birlikte yaşayanların evdeki eşyasını özenle korumak ve güvenlik altında bulundurmakla yükümlüdür.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Sorumluluk
MADDE 369. Ev başkanı, ev halkından olan küçüğün, kısıtlının, akıl hastalığı veya akıl zayıflığı bulunan kişinin verdiği zarardan, alışılmış şekilde durum ve koşulların gerektirdiği dikkatle onu gözetim altında bulundurduğunu veya bu dikkat ve özeni gösterseydi dahi zararın meydana gelmesini engelleyemeyeceğini ispat etmedikçe sorumludur.

Ev başkanı, ev halkından akıl hastalığı veya akıl zayıflığı bulunanların kendilerini ya da başkalarını tehlikeye veya zarara düşürmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Zorunluluk halinde gerekli önlemlerin alınmasını yetkili makamdan ister.

Gerekçesi için Bkz.
 2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Altsoyun denkleştirme alacağı
1. Koşulları
MADDE 370. Ana ve baba veya büyük ana ve baba ile birlikte yaşayan ve emeklerini ya da gelirlerini aileye özgüleyen ergin altsoylar, buna karşılık uygun bir bedel isteyebilirler.

Uyuşmazlık halinde hakim, bedelin miktarı, güvence altına alınması ve ödeme şekli hakkında karar verir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. İstenmesi
MADDE 371. Altsoy, bu bedeli borçlunun ölümü halinde isteyebilir.

Alacaklı, bu alacağını borçlunun sağlığında, birlikte yaşamanın sona ermesi veya işletmenin el değiştirmesi, borçluya karşı icra takibi yapılması veya onun iflası hallerinde de isteyebilir.

Bu alacak zamanaşımına uğramaz. Fakat en geç borçlunun terekesinin taksimi anına kadar istenebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
ÜÇÜNCÜ AYIRIM : AİLE MALLARI
A. Aile vakfı
MADDE 372. Aile bireylerinin eğitim ve öğrenimleri, donanım ve desteklenmeleri ve bunlara benzer amaçların gerektirdiği harcamaların yapılması için kişiler hukuku ve miras hukuku hükümleri uyarınca aile vakfı kurulabilir.

Bir malın veya hakkın başkalarına geçmemek üzere aynı soydan gelenlere kuşaktan kuşağa kalacak şekilde özgülenmesi yasaktır. Böyle bir özgülenme, vakıf kurma yoluyla da yapılamaz.

Gerekçesi için Bkz
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Aile malları ortaklığı
I. Oluşumu
1. Koşulları
MADDE 373. Hısımlar, kendilerine geçen mirasın tamamı veya bir bölümüyle ya da ortaya başka mallar koymak suretiyle aralarında bir aile malları ortaklığı kurabilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Şekil
MADDE 374. Aile malları ortaklığı sözleşmesinin resmi şekilde yapılması ve bütün ortakların veya temsilcilerinin imzalarını taşıması gerekir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Süre
MADDE 375. Aile malları ortaklığı, belirli veya belirsiz süre için kurulabilir. Süre belirlenmediği takdirde ortaklardan her biri, altı ay önceden bildirmek koşuluyla ortaklıktan çıkabilir.

Bu bildirim, tarımsal işletme ile ilgili bir ortaklıkta, ancak ürünlerin yetiştiği yere göre olağan hasat mevsiminin sonu için geçerlidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Hükmü
1. Elbirliği ile işletme
MADDE 376. Aile malları ortaklığı, ortakları elbirliği ile iktisadi faaliyette bulunmak üzere birleştirir.

Aksi kararlaştırılmış olmadıkça, ortaklardan her biri eşit hakka sahiptir.

Ortaklar, ortaklık devam ettiği sürece paylarını isteyemeyecekleri gibi, bu payları üzerinde tasarruf işlemleri de yapamazlar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Yönetim ve temsil
a. Genel olarak
MADDE 377. Aile malları ortaklığı, tüm ortakların elbirliği ile yönetilir.

Ortaklardan her biri, olağan yönetim işlerini diğer ortakların katılmasına gerek olmaksızın yapabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
b. Yöneticinin yetkisi
MADDE 378. Ortaklar, içlerinden birini ortaklığa yönetici olarak atayabilirler.

Yönetici, ortaklığı yönetir ve ortaklıkla ilgili işlemlerde onu temsil eder.

Ortaklığı kimin temsil edeceği ticaret siciline kaydedilmiş olmadıkça diğer ortakların temsil yetkisi bulunmadığı iyiniyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Ortak mallar ve kişisel mallar
MADDE 379. Ortaklar, ortaklığa giren malların elbirliği halinde malikidirler.

Ortaklar, ortaklığın borçlarından müteselsil olarak sorumludurlar.

Ortakların, ortaklık dışında bıraktıkları mallar ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, ortaklığın devamı sırasında miras yoluyla veya herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla edindikleri mallar, onların kişisel mallarıdır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Ortaklığın sona ermesi
1. Sebepleri
MADDE 380. Aşağıdaki hallerde ortaklık sona erer:

1. Bütün ortakların anlaşması veya feshin bildirilmesiyle,

2. Ortaklık süresi açıkça veya örtülü olarak uzatılmadığı takdirde sürenin bitmesiyle,

3. Ortaklardan birinin payının haczedilmesi ve satışının istenmesiyle,

4. Ortaklardan birinin iflasıyla,

5. Ortaklardan birinin haklı sebebe dayanan istemiyle.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Fesih bildirimi, ödemeden aciz, evlenme
MADDE 381. Ortaklardan biri feshi bildirir veya iflas ederse ya da bir ortağın haczedilmiş payının satışı istenirse, öteki ortaklar, ayrılan ortağın veya alacaklılarının haklarını ödeyerek ortaklığı kendi aralarında sürdürebilirler.

Evlenen ortak, fesih bildirimine gerek olmaksızın ortaklıktaki hakkının kendisine ödenmesini isteyebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Ölüm
MADDE 382. Ortaklardan birinin ölümü halinde onun ortaklığa dahil olmayan mirasçıları, ancak ölen ortağa düşen payın karşılığının kendilerine ödenmesini isteyebilirler.

Ölen ortak mirasçı olarak altsoyunu bırakmışsa, bunlar öbür ortakların rızası ile onun yerine ortaklığa girebilirler.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
4. Paylaşma kuralları
MADDE 383. Ortaklık mallarının paylaşılması veya ayrılan ortağın payının hesaplanması, ortaklık mallarının paylaşma veya ayrılma zamanındaki değerine ve durumuna göre yapılır.

Paylaşma ve hesaplaşma uygun olmayan bir zamanda istenemez.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
V. Kazanç paylı aile malları ortaklığı
1. Konusu
MADDE 384. Ortaklar, aralarında yapacakları sözleşmeyle, yıllık kazançtan kendilerine belli bir pay verilmesi kaydıyla ortaklığın temsilini ve ortaklığın mallarının işletilmesini içlerinden birine bırakabilirler.

Bu pay, anlaşmayla belirlenmemişse, ortaklık mallarının uygun derecede uzun bir dönemdeki kazancın ortalama miktarı ile işleten ortağın çalışması ve yaptığı harcama göz önünde tutularak adil bir biçimde belirlenir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Özel sona erdirme sebepleri
MADDE 385. İşletme ve temsili üzerine alan ortak, malları gereği gibi işletmediği veya yükümlülüklerini yerine getirmediği takdirde, ortakların ortaklığın feshini isteme hakları vardır.

Ortaklardan birinin, haklı sebeplere dayanarak istemde bulunması üzerine hakim, mirastaki paylaşma kurallarını göz önünde bulundurarak, bu ortağın işletme ve temsili üzerine alan ortakla birlikte yönetime ve ortaklık mallarından yararlanmaya katılmasına karar verebilir.

Ortakların elbirliği ile işlettikleri ortaklığa ilişkin kurallar, kazanç paylı aile malları ortaklığında da uygulanır.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
C. Aile yurdu
I. Genel olarak
MADDE 386. Konutlar, tarıma veya sanayiye elverişli taşınmazlar, eklentileriyle birlikte aile yurdu haline getirilebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Kurulması
1. Koşulları
MADDE 387. Aile yurdu haline getirilecek taşınmazların büyüklüğü, üzerindeki rehin haklarına ve malikin diğer mallarına bakılmaksızın, bir ailenin normal geçimine ve barınmasına yetecek ölçüden fazla olamaz.

Mahkemece haklı sebeplere dayanılarak geçici bir istisna kabul edilmiş olmadıkça malikin, taşınmazı veya üzerindeki tesisi kendisinin işletmesi ya da konutta oturması zorunludur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Usul ve şekil
a. İlan
MADDE 388. Alacaklılar ve aile yurdu kurulması yüzünden haklarının zedelenmesi ihtimali bulunan kişiler, kuruluştan önce mahkemece yapılan ilanla itirazlarını iki ay içinde bildirmeye çağrılırlar.

Durum, alacakları taşınmaz rehniyle güvenceye bağlanmış olanlara ve hacizli alacaklılara ayrıca bildirilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
b. Üçüncü kişilerin haklarının korunması
MADDE 389. Aile yurdu haline getirilecek taşınmazda yurt olabilmesi için gerekli koşullar bulunur ve yurdun kurulmasına üçüncü kişiler itiraz etmez veya itirazın haksız olduğu anlaşılırsa, mahkeme kuruluşa izin verir.

Süresi içinde itiraz eden alacaklıların ilgilerinin kesildiği ispat edilmedikçe veya taşınmaz üzerinde bulunan rehin ve hacizler kaldırılmadıkça, aile yurdu kurulmasına izin verilemez. Borç, itiraz eden veya rehinli alacaklı lehine vadeye bağlı olsa bile, aile yurdu kurmak isteyen borçlu hemen ödemede bulunabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
c. Tapu kütüğüne şerh verilmesi
MADDE 390. Bir taşınmazın aile yurdu haline getirilmesi, ancak izne ilişkin mahkeme kararının o taşınmazın tapu kütüğüne şerh verilmesiyle mümkün olur; bu husus mahkemece ilan edilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
III. Sonuçları
1. Tasarruf hakkının sınırlanması
MADDE 391. Aile yurdu haline getirilen taşınmazlar devrolunamaz, rehnedilemez ve kiraya verilemez.

Aile yurdu ve eklentileri hakkında, mahkeme eliyle yönetim hali saklı kalmak kaydıyla, cebri icra yoluna başvurulamaz.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Kan hısımlarının aile yurduna alınması
MADDE 392. Malikin, yoksulluğu sebebiyle aile yurduna alınmaya muhtaç bulunan ve kabullerine engel olacak durumları olmayan üstsoyunu, altsoyunu ve kardeşlerini yurda kabul etmesine mahkemece karar verilebilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Malikin ödemede acze düşmesi
MADDE 393. Malik borçlarını ödemede acze düşerse, aile yurdunu yönetmek üzere mahkemece bir yönetici atanır.

Yönetici, yurdu amacına ve alacaklıların menfaatlerine uygun biçimde yönetir.

Alacaklılar, haklarını aciz belgelerindeki tarih ve iflastaki sıraya göre alırlar.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
IV. Sona ermesi
1. Malikin ölümü halinde
MADDE 394. Malikin ölümünden sonra aile yurdunun devam edebilmesi, taşınmazın mirasçılara yurt olarak geçmesine ilişkin bir ölüme bağlı tasarrufun yapılmış olmasına bağlıdır.

Böyle bir tasarruf yoksa, malik ölünce tapu kütüğündeki yurda ilişkin şerh silinir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Malikin sağlığında
MADDE 395. Malik sağlığında yurda son verebilir.

Bunun için malik, tapu kütüğündeki kaydı sildirmek üzere bir dilekçeyle mahkemeye başvurur; bu istem mahkemece ilan olunur.

İlan tarihinden başlayarak iki ay içinde bir itiraz yapılmaz veya yapılan itirazın haksızlığı anlaşılırsa, mahkeme kütükteki kaydın silinmesine izin verir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
ÜÇÜNCÜ KISIM : VESAYET
BİRİNCİ BÖLÜM : VESAYET DÜZENİ
BİRİNCİ AYIRIM : VESAYET ORGANLARI
A. Genel olarak
MADDE 396. Vesayet organları, vesayet daireleri ile vasi ve kayyımlardır.

Gerekçesi için Bkz.
 2 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
B. Vesayet daireleri
I. Kamu vesayeti
MADDE 397. Kamu vesayeti, vesayet makamı ve denetim makamından oluşan vesayet daireleri tarafından yürütülür.

Vesayet makamı, sulh hukuk mahkemesi; denetim makamı, asliye hukuk mahkemesidir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
II. Özel vesayet
1. Koşulları
MADDE 398. Vesayet altındaki kişinin menfaatinin haklı gösterdiği, özellikle bir işletmenin, bir ortaklığın veya benzeri işlerin sürdürülmesi gerektiği takdirde vesayet istisnai olarak bir aileye verilebilir.

Bu durumda vesayet makamının yetki, görev ve sorumluluğu kurulacak aile meclisine geçer.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
2. Kurulması
MADDE 399. Özel vesayet, vesayet altına alınan kişinin fiil ehliyetine sahip iki yakın hısımının veya bir hısımı ile eşinin istemi üzerine denetim makamı tarafından kurulur.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   
3. Aile meclisi
MADDE 400. Aile meclisi, vesayet altındaki kişinin vasi olmaya ehil, denetim makamınca dört yıl için atanacak en az üç hısımından oluşur.

Vesayet altına alınanın eşi de aile meclisine üye olabilir.

Gerekçesi için Bkz.
 1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası   

THS Sunucusu bu sayfayı 0,10174704 saniyede 9 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.