Türk Hukuk Sitesi Forum Alanları > THS Şerhi 4721 S.lı Türk Medeni Kanunu

Üye İsmi Bilgileriniz Hatırlansın mı? Şifre

4721 S.lı Türk Medeni Kanunu

Kabul Tarihi : 22.11.2001 THS'deki Şerh Sayısı : 3452 [Şerhleri Listeleyin]

Bu şerh Türk Hukuk Sitesi Aile Hukuku Çalışma Grubu, Türk Hukuk Sitesi Kadın Hakları Çalışma Grubu, Türk Hukuk Sitesi KAHDEM Çalışma Grubu, Türk Hukuk Sitesi Miras Hukuku Çalışma Grubu, Türk Hukuk Sitesi Eşya Hukuku Çalışma Grubu tarafından geliştirilmektedir.

1 - 200 201 - 400 401 - 600 601 - 800 801 - 1030 Sonraki Sayfa >> 2. Özel durumlar MADDE 601. Kendisine bir intifa hakkı veya bir irat hakkı ya da belli aralıklarla tekrarlanan diğer bir edim vasiyet edilen kimsenin istem hakkı, tasarrufta başka bir esas öngörülmüş olmadıkça, eşya hukuku ve borçlar hukuku kurallarına tabidir. Kendisine mirasbırakanın ölümünde ödenecek bir sigorta alacağı vasiyet edilen kimse, sigorta sözleşmesinden doğan istem hakkını sigortacıya karşı doğrudan doğruya kullanabilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Zamanaşımı MADDE 602. Vasiyet alacaklısının dava hakkı, ölüme bağlı kazandırmayı öğrenmesinin veya vasiyet borcu daha sonra muaccel olacaksa muaccel olma tarihinin üzerinden on yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Alacaklıların durumu MADDE 603. Mirasbırakanın alacaklılarının hakları, vasiyet alacaklılarının haklarından, vasiyet alacaklılarının hakları da mirasçıların alacaklılarının haklarından önce gelir. Mirası kayıtsız şartsız kabul eden mirasçıların alacaklıları ile mirasbırakanın alacaklıları aynı haklara sahiptirler. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    IV. Tenkis ve geri isteme MADDE 604. Mirasçılar, vasiyet yükümlülüğünü yerine getirdikten sonra mirasbırakanın daha önce bilmedikleri borçlarını öderlerse, vasiyet alacaklısından vasiyetin tenkisini isteyebilecekleri oranda verileni geri isteme hakkına sahiptirler. Vasiyet alacaklısı, ancak geri isteme zamanında var olan zenginleşmesi ölçüsünde sorumlu tutulabilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    B. Ret I. Ret beyanı 1. Ret hakkı MADDE 605. Yasal ve atanmış mirasçılar mirası reddedebilirler. Ölümü tarihinde mirasbırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır. Gerekçesi için Bkz.  8  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Süre a. Genel olarak MADDE 606. Miras, üç ay içinde reddolunabilir. Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe mirasbırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için mirasbırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Terekenin yazımında MADDE 607. Koruma önlemi olarak terekenin yazımı halinde mirası ret süresi, yasal ve atanmış mirasçılar için yazım işleminin sona erdiğinin sulh hakimi tarafından kendilerine bildirilmesiyle başlar. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Ret hakkının geçmesi MADDE 608. Mirası reddetmeden ölen mirasçının ret hakkı kendi mirasçılarına geçer. Bu mirasçılar için ret süresi, kendilerinin mirasbırakanına mirasın geçtiğini öğrendikleri tarihten başlar. Ancak bu süre, kendilerinin mirasbırakanından geçen mirasın reddi için mirasçıya tanınan süre dolmadıkça sona ermez. Ret sonucunda miras daha önce mirasçı olmayanlara geçerse; bunlar için ret süresi, önceki mirasçılar tarafından mirasın reddedildiğini öğrendikleri tarihten işlemeye başlar. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    4. Reddin şekli MADDE 609. Mirasın reddi, mirasçılar tarafından sulh mahkemesine sözlü veya yazılı beyanla yapılır. Reddin kayıtsız ve şartsız olması gerekir. Sulh hakimi, sözlü veya yazılı ret beyanını bir tutanakla tespit eder. Süresi içinde yapılmış olan ret beyanı, mirasın açıldığı yerin sulh mahkemesince özel kütüğüne yazılır ve reddeden mirasçı isterse kendisine reddi gösteren bir belge verilir. Tutanağın ve kütüğün nasıl tutulacağı tüzükle düzenlenir. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Ret hakkının düşmesi MADDE 610. Yasal süre içinde mirası reddetmeyen mirasçı, mirası kayıtsız şartsız kazanmış olur. Ret süresi sona ermeden mirasçı olarak tereke işlemlerine karışan, terekenin olağan yönetimi niteliğinde olmayan veya mirasbırakanın işlerinin yürütülmesi için gerekli olanın dışında işler yapan ya da tereke mallarını gizleyen veya kendisine maleden mirasçı, mirası reddedemez. Zamanaşımı veya hak düşümü sürelerinin dolmasına engel olmak için dava açılması ve cebri icra takibi yapılması, ret hakkını ortadan kaldırmaz. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Mirasçılardan biri tarafından ret MADDE 611. Yasal mirasçılardan biri mirası reddederse onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi, hak sahiplerine geçer. Mirası reddeden atanmış mirasçının payı, mirasbırakanın ölüme bağlı tasarrufundan arzusunun başka türlü olduğu anlaşılmadıkça, mirasbırakanın en yakın yasal mirasçılarına kalır. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    IV. En yakın mirasçıların tamamı tarafından ret 1. Genel olarak MADDE 612. En yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından reddolunan miras, sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edilir. Tasfiye sonunda arta kalan değerler, mirası reddetmemişler gibi hak sahiplerine verilir. Gerekçesi için Bkz.  3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Mirasın sağ kalan eşe geçmesi MADDE 613. Altsoyun tamamının mirası reddetmesi halinde, bunların payı sağ kalan eşe geçer. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Sonra gelen mirasçılar yararına ret MADDE 614. Mirasçılar, mirası reddederken, kendilerinden sonra gelen mirasçılardan mirası kabul edip etmeyeceklerinin sorulmasını tasfiyeden önce isteyebilirler. Bu takdirde ret, sulh hakimi tarafından daha sonra gelen mirasçılara bildirilir; bunlar bir ay içinde mirası kabul etmezlerse reddetmiş sayılırlar. Bunun üzerine miras, iflas hükümlerine göre tasfiye edilir ve tasfiye sonunda arta kalan değerler, önce gelen mirasçılara verilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    V. Ret süresinin uzatılması MADDE 615. Önemli sebeplerin varlığı halinde sulh hakimi, yasal ve atanmış mirasçılara tanınmış olan ret süresini uzatabilir veya yeni bir süre tanıyabilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    VI. Vasiyetin reddi MADDE 616. Vasiyet alacaklısının vasiyeti reddetmesi halinde, mirasbırakanın arzusunun başka türlü olduğu tasarruftan anlaşılmadıkça, bu redden vasiyet yükümlüsü yararlanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    VII. Mirasçıların alacaklılarının korunması MADDE 617. Malvarlığı borcuna yetmeyen mirasçı, alacaklılarına zarar vermek amacıyla mirası reddederse; alacaklıları veya iflas idaresi, kendilerine yeterli bir güvence verilmediği takdirde, ret tarihinden başlayarak altı ay içinde reddin iptali hakkında dava açabilirler. Reddin iptaline karar verilirse, miras resmen tasfiye edilir. Bu suretle tasfiye edilen mirastan reddeden mirasçının payına bir şey düşerse bundan, önce itiraz eden alacaklıların, daha sonra diğer alacaklıların alacakları ödenir. Arta kalan değerler ise, ret geçerli olsa idi bundan yararlanacak olan mirasçılara verilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    VIII. Ret hâlinde sorumluluk MADDE 618. Ödemeden aciz bir mirasbırakanın mirasını reddeden mirasçılar, onun alacaklılarına karşı, ölümünden önceki beş yıl içinde ondan almış oldukları ve mirasın paylaşılmasında geri vermekle yükümlü olacakları değer ölçüsünde sorumlu olurlar. Olağan eğitim ve öğrenim giderleriyle adet üzere verilen çeyiz, bu sorumluluğun dışındadır. İyiniyetli mirasçılar, ancak geri verme zamanındaki zenginleşmeleri ölçüsünde sorumlu olurlar. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    ÜÇÜNCÜ AYIRIM RESMÎ DEFTER TUTMA A. Koşulları MADDE 619. Mirası reddetmeye hakkı olan her mirasçı, terekenin resmi defterinin tutulmasını isteyebilir. Defter tutma, mirasın reddine ilişkin usule uyulmak suretiyle, bir ay içinde sulh hakiminden istenir. Mirasçılardan birinin defter tutma istemi, diğerleri hakkında da etkili olur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    B. Usul I. Deftere geçirme MADDE 620. Resmi defter, sulh mahkemesi tarafından düzenlenir; bu deftere terekeye ait aktif ve pasifler takdir edilen değerleriyle yazılır. Mirasbırakanın mali durumu hakkında bilgi sahibi olan herkes, sulh mahkemesi tarafından istenilen bilgiyi vermekle yükümlüdür. Haklı bir sebep olmaksızın bilgi vermeyenler veya yanlış ya da eksik bilgi verenler, bundan doğacak zararları mirasçılara, vasiyet alacaklılarına veya üçüncü kişilere tazminle yükümlüdürler. Mirasçılar, özellikle mirasbırakanın kendilerince bilinen borçlarını sulh mahkemesine bildirmek zorundadırlar. Resmi defterin nasıl tutulacağı tüzükle düzenlenir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. İlân yoluyla çağrı MADDE 621. Sulh mahkemesi, mirasbırakanın alacaklıları ile borçlularını belli bir süre içinde alacaklarını ve borçlarını bildirmeleri için bir ay arayla iki defa yapılacak ilan yoluyla çağırır. Çağrı, kefalet sebebiyle alacaklı ve borçlu olanları da kapsar. İlanda bildirimde bulunmamanın sonuçları hakkında alacaklıların dikkatleri çekilir. Bildirim süresi, ikinci ilandan başlayarak en az bir aydır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Doğrudan doğruya deftere geçirme MADDE 622. Resmi kayıtlardan veya mirasbırakanın belgelerinden varlığı anlaşılan alacaklar ve borçlar, deftere doğrudan doğruya geçirilir. Deftere geçirilenler, alacaklılara ve borçlulara bildirilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    IV. Defter tutmanın sona ermesi MADDE 623. İlanda belirtilen sürenin dolmasıyla defterin tutulması sona erer ve defter, bu tarihten başlayarak tanınacak en az bir aylık süre içinde ilgililerce incelenebilir. Defter tutma giderleri terekeden ödenir. Giderler terekeden karşılanamazsa defter tutulmasını istemiş olan mirasçılardan alınır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    C. Defter tutma sırasında mirasçıların durumu I. Yönetim MADDE 624. Defter tutma süresince ancak zorunlu yönetim işleri yapılabilir. Miras bırakanın işlerinin yürütülmesi sulh mahkemesince kendisine bırakılan mirasçıdan diğer mirasçılar güvence göstermesini isteyebilirler. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. İcra takibi, dava ve zamanaşımı MADDE 625. Resmi defter tutulması devam ettiği sürece mirasbırakanın borçları için icra takibi yapılamaz. Bu süre içinde zamanaşımı işlemez. Acele haller dışında, davalara devam edilemeyeceği gibi, yeni dava da açılamaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    D. Sonuçları I. Beyana çağrı MADDE 626. Defteri inceleme süresi bittikten sonra her mirasçı, mahkemece bir ay içinde beyanda bulunmaya çağrılır. Koşullar gerektirdiği takdirde sulh mahkemesi, tereke mallarına yeni değer biçilmesi, uyuşmazlıkların çözümü ve benzeri durumlar için ek süre verebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Beyan MADDE 627. Mirasçılardan her biri, tanınan süre içinde mirası reddettiğini veya resmi tasfiye istediğini ya da deftere göre veya kayıtsız şartsız kabul ettiğini beyan edebilir. Süresi içinde herhangi bir beyanda bulunmayan mirasçı, mirası tutulan deftere göre kabul etmiş sayılır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Resmî deftere göre kabulün sonuçları 1. Deftere yazılanlardan sorumluluk MADDE 628. Resmi deftere göre kabul edilen miras, mirasçıya sadece deftere yazılmış borçlarla geçer. Bu suretle mirasın geçmesi, mirasın açıldığı tarihten başlayarak hüküm ifade eder. Mirasçı, mirasbırakanın deftere yazılmış olan borçlarından hem tereke malları, hem kendi malvarlığı ile sorumludur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Deftere yazılmayanlardan sorumluluk MADDE 629. Alacaklarını süresi içinde yazdırmayan alacaklılara karşı mirasçı, kendi kişisel mallarıyla sorumlu olmadığı gibi; terekeden kendisine geçen mallarla da sorumlu tutulamaz. Ancak, alacaklının kusuru olmadan deftere yazdıramadığı veya bildirdiği halde deftere yazılmamış alacakları için mirasçı, zenginleşmesi ölçüsünde sorumlu kalır. Alacakları, tereke mallarıyla güvence altına alınmış olan alacaklılar deftere geçirilmemiş olsa bile bu haklarını güvenceden alabilirler. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Kefalet borçlarından sorumluluk MADDE 630. Mirasbırakanın kefaletten doğan borçları defterde ayrı bir yere yazılır ve mirasçılar, mirası kayıtsız ve şartsız kabul etmiş olsalar bile, bu borçlardan terekenin iflas hükümlerine göre tasfiyesi halinde kefalet sebebiyle alacaklı olanlara ne düşecek idiyse ancak o miktarla sorumlu olurlar. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    E. Mirasın Devlete geçmesi hâli MADDE 631. Mirasın Devlete geçmesi halinde sulh mahkemesi, resen yukarıdaki usuller uyarınca terekenin resmi defterini düzenler. Devlet, deftere yazılan borçlardan sadece miras yoluyla edindiği değerler ölçüsünde sorumludur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    DÖRDÜNCÜ AYIRIM RESMÎ TASFİYE A. Koşulları I. Mirasçıların istemi ile MADDE 632. Her mirasçı, mirası ret veya resmi deftere göre kabul edeceği yerde terekenin resmi tasfiyesini isteyebilir. Bu istem, birlikte mirasçı olanlardan birinin mirası kabul etmesi halinde dikkate alınmaz. Resmi tasfiye halinde mirasçılar, terekenin borçlarından sorumlu olmazlar. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Mirasbırakanın alacaklılarının istemi ile MADDE 633. Mirasbırakanın alacaklarını elde edemeyeceklerinden inandırıcı sebeplerle kuşku duyan alacaklıları, istedikleri halde alacakları ödenmediği veya kendilerine güvence verilmediği takdirde, mirasbırakanın ölümünden ya da vasiyetnamenin açılmasından başlayarak üç ay içinde, terekenin resmi tasfiyesini isteyebilirler. Aynı koşulların varlığı halinde vasiyet alacaklıları da, haklarının korunması için gerekli önlemlerin alınmasını isteyebilirler. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    B. Usul I. Yönetim MADDE 634. Resmi tasfiye, sulh mahkemesince veya atayacağı bir ya da birkaç tasfiye memuru tarafından yapılır. Resmi tasfiyeye terekenin defterinin düzenlenmesiyle başlanır ve aynı zamanda yapılacak ilanla mirasbırakanın alacaklılarından ve borçlularından, belirtilen süre içinde alacaklarını ve borçlarını bildirmeleri istenir. Terekenin daha önce resmi defteri düzenlenmiş ise resmi tasfiye bu deftere göre yapılır. Tasfiye memuru, göreviyle ilgili işlerini sulh mahkemesinin gözetim ve denetimi altında yürütür. Mirasçılar ve tereke alacaklıları, sulh mahkemesine, tasfiye memuru tarafından yapılan veya tasarlanan işlemlerden dolayı bunu öğrendikleri tarihten başlayarak yedi gün içinde yazılı olarak şikayette bulunabilirler. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Olağan usul ile tasfiye MADDE 635. Resmi tasfiye, mirasbırakanın yürüyen işlerinin tamamlanmasını, borçlarının yerine getirilmesini, alacaklarının tahsilini, vasiyet borçlarının terekenin olanağı ölçüsünde yerine getirilmesini, zorunlu olduğu takdirde mirasbırakanın haklarının ve borçlarının mahkemece tespitini ve mallarının paraya çevrilmesini kapsar. Tasfiye memuru, tereke ile ilgili dava, takip ve idari işlemler hakkında mirasçılara bilgi vermekle yükümlüdür. Terekedeki taşınmazlar, açık artırma veya bütün mirasçıların kabulü halinde pazarlık yoluyla satılır. Mirasçılar, tasfiye devam ederken tasfiye için gerekli olmayan tereke mallarının ve paranın kısmen veya tamamen kendilerine verilmesini isteyebilirler. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. İflâs usulü ile tasfiye MADDE 636. Mevcudu borçlarını ödemeye yetmeyen terekenin tasfiyesi, sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre yapılır. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    BEŞİNCİ AYIRIM MİRAS SEBEBİYLE İSTİHKAK DAVASI A. Koşulları MADDE 637. Yasal veya atanmış mirasçı, terekeyi veya bazı tereke mallarını elinde bulunduran kimseye karşı mirasçılıktaki üstün hakkını ileri sürerek miras sebebiyle istihkak davası açabilir. Bu davada hakim, mirasçılık sıfatıyla ilgili uyuşmazlıkları da çözer. Hakim, davacının istemi üzerine hakkın korunması için davalının güvence göstermesi veya tapu kütüğüne şerh verilmesi gibi gerekli her türlü önlemi alır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    B. Hükümleri MADDE 638. Miras sebebiyle istihkak davasının kabulü halinde, tereke veya terekeye dahil mal, davacıya zilyetliğe ilişkin hükümler uyarınca verilir. Miras sebebiyle istihkak davasında davalı, tereke malını zamanaşımı yoluyla kazandığını ileri süremez. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    C. Zamanaşımı MADDE 639. Miras sebebiyle istihkak davası, davacının kendisinin mirasçı olduğunu ve iyiniyetli davalının terekeyi veya tereke malını elinde bulundurduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde mirasbırakanın ölümünün veya vasiyetnamenin açılmasının üzerinden on yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. İyiniyetli olmayanlara karşı zamanaşımı süresi yirmi yıldır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MİRASIN PAYLAŞILMASI BİRİNCİ AYIRIM PAYLAŞIMDAN ÖNCE MİRAS ORTAKLIĞI A. Mirasın geçmesinin sonucu I. Miras ortaklığı MADDE 640. Birden çok mirasçı bulunması halinde, mirasın geçmesiyle birlikte paylaşmaya kadar, mirasçılar arasında terekedeki bütün hak ve borçları kapsayan bir ortaklık meydana gelir. Mirasçılar terekeye elbirliğiyle sahip olurlar ve sözleşme veya kanundan doğan temsil ya da yönetim yetkisi saklı kalmak üzere, terekeye ait bütün haklar üzerinde birlikte tasarruf ederler. Mirasçılardan birinin istemi üzerine sulh mahkemesi, miras ortaklığına paylaşmaya kadar bir temsilci atayabilir. Mirasçılardan her biri, terekedeki hakların korunmasını isteyebilir. Sağlanan korumadan mirasçıların hepsi yararlanır. Bir mirasçı ödemeden aciz halinde ise, mirasın açılması üzerine diğer mirasçılar, haklarının korunması için gerekli önlemlerin gecikmeksizin alınmasını sulh mahkemesinden isteyebilirler. Gerekçesi için Bkz.  5  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    II. Mirasçıların sorumluluğu MADDE 641. Mirasçılar, tereke borçlarından müteselsilen sorumludurlar. Ana ve baba veya büyük ana ve büyük baba ile birlikte yaşayan ve emeklerini veya gelirlerini aileye özgüleyen ergin çocuklar ile torunlara verilecek uygun miktardaki tazminat, bu yüzden terekenin borç ödemeden acze düşmemesi kaydıyla tereke borcu sayılır. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    B. Paylaşmayı isteme hakkı MADDE 642. Mirasçılardan her biri, sözleşme veya kanun gereğince ortaklığı sürdürmekle yükümlü olmadıkça, her zaman mirasın paylaşılmasını isteyebilir. Her mirasçı, terekedeki belirli malların aynen, olanak yoksa satış yoluyla paylaştırılmasına karar verilmesini sulh mahkemesinden isteyebilir. Mirasçılardan birinin istemi üzerine hakim, terekenin tamamını ve terekedeki malların her birini göz önünde tutarak, olanak varsa taşınmazlardan her birinin tamamının bir mirasçıya verilmesi suretiyle paylaştırmayı yapar. Mirasçılara verilen taşınmazların değerleri arasındaki fark para ödenmesi yoluyla giderilerek miras payları arasında denkleştirme sağlanır. Paylaşmanın derhal yapılması, paylaşım konusu malın veya terekenin değerini önemli ölçüde azaltacaksa; sulh hakimi, mirasçılardan birinin istemi üzerine bu malın veya terekenin paylaşılmasının ertelenmesine karar verebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    C. Cenin nedeniyle erteleme MADDE 643. Mirasın açıldığı tarihte, mirasçı olabilecek bir cenin varsa paylaşma doğumuna kadar ertelenir. Ana muhtaç ise, doğuma kadar geçim giderlerinin terekeden sağlanmasını isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    D. Elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi MADDE 644. Bir mirasçı, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteminde bulunduğu takdirde sulh hakimi, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet eder. Elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir. Terekeye dahil diğer hakların ve alacakların paylar oranında bölünmesi hususunda da yukarıdaki hükümler uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    E. Birlikte yaşayanların hakkı MADDE 645. Mirasbırakanın ölümünde onunla birlikte yaşayan ve onun tarafından bakılan kimseler, ölüm tarihinden başlayarak üç aylık bakım ve geçim giderlerinin terekeden sağlanmasını isteyebilirler. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    İKİNCİ AYIRIM PAYLAŞMANIN NASIL YAPILACAĞI A. Genel olarak MADDE 646. Yasal mirasçılar, gerek kendi aralarında, gerek atanmış mirasçılarla birlikte mirası aynı kurallara göre paylaşırlar. Aksine düzenleme olmadıkça mirasçılar, paylaşmanın nasıl yapılacağını serbestçe kararlaştırırlar. Tereke mallarına zilyet olan veya mirasbırakana borçlu bulunan mirasçılar, paylaşma sırasında bu konuda eksiksiz bilgi vermekle yükümlüdürler. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    B. Paylaşma kuralları I. Mirasbırakanın tasarrufu MADDE 647. Mirasbırakan, ölüme bağlı tasarrufuyla paylaşmanın nasıl yapılacağı ve payların nasıl oluşturulacağı hakkında kurallar koyabilir. Bu kurallar, mirasbırakan tarafından kastedilmemiş olan bir eşitsizlik halinde payların denkleştirilmesi olanağı saklı kalmak kaydıyla, mirasçılar için bağlayıcıdır. Aksini arzu ettiği tasarruftan anlaşılmadıkça, mirasbırakanın tereke malını bir mirasçıya özgülemesi, vasiyet olmayıp sadece paylaştırma kuralı sayılır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    II. Paylaşmaya kayyımın katılması MADDE 648. Açılmış mirasta bir mirasçının payını devralmış veya haczettirmiş olan ya da elinde mirasçıya karşı alınmış borç ödemeden aciz belgesi bulunan alacaklı, sulh hakiminden bu mirasçının yerine paylaşmaya katılmak üzere bir kayyım atanmasını isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    C. Paylaşmanın gerçekleşmesi I. Mirasçıların eşitliği MADDE 649. Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça mirasçılar, paylaşmada terekenin bütün malları üzerinde eşit hakka sahiptirler. Mirasçılar, mirasbırakan ile aralarındaki ilişkiler hakkında paylaşmanın eşitliğe ve adalete uygun olması için göz önüne alınması gereken bütün bilgileri birbirlerine vermekle yükümlüdürler. Mirasçılardan her biri, tereke borçlarının paylaşmadan önce ödenmesini veya güvenceye bağlanmasını isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    II. Payların oluşturulması MADDE 650. Mirasçılar, tereke mallarından mirasçı veya ortak kök sayısınca pay oluştururlar. Anlaşma olmazsa, mirasçılardan her biri, payların oluşturulmasını sulh mahkemesinden isteyebilir. Payların oluşturulmasında hakim, yerel adetleri, mirasçıların kişisel durumlarını ve çoğunluğun arzusunu göz önünde bulundurur. Payların özgülenmesi mirasçıların anlaşması uyarınca yapılır. Buna olanak bulunmazsa kur'a çekilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    III. Bazı malların özgülenmesi veya satılması MADDE 651. Değerinde önemli azalma olmadan bölünemeyen tereke malı, bütün olarak mirasçılardan birine özgülenir. Mirasçılar bir tereke malının bölünmesi veya özgülenmesi konusunda anlaşamazlarsa, o mal satılır ve bedeli bölüştürülür. Mirasçılardan biri istemde bulunursa satış artırma yoluyla yapılır. Mirasçılar artırmanın şekli konusunda anlaşamazlarsa sulh hakimi, artırmanın mirasçılar arasında veya herkese açık yapılmasına karar verir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    D. Aile konutu ve ev eşyasının sağ kalan eşe özgülenmesi MADDE 652. Eşlerden birinin ölümü hâlinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Haklı sebeplerin varlığı hâlinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına da karar verilebilir. Mirasbırakanın bir meslek veya sanat icra ettiği ve altsoyundan birinin aynı meslek ve sanatı icra etmesi için gerekli olan bölümlerde, sağ kalan eş bu hakları kullanamaz. Tarımsal taşınmazlara ilişkin miras hukuku hükümleri saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    E. Özellikleri olan eşya I. Bütünlük oluşturan veya aile belgeleri ile özel anı değeri olan eşya MADDE 653. Mirasçılardan birinin karşı çıkması hâlinde, nitelikleri veya özgülendikleri amaç gereği bir bütünlük oluşturan eşya birbirinden ayrılamaz. Aile belgeleri ile aile için özel anı değeri olan eşya, mirasçılardan birinin karşı çıkması hâlinde satılamaz. Mirasçılar arasında anlaşmazlık çıkarsa sulh hâkimi,yerel âdetleri, âdet yoksa kişisel durumları göz önünde tutarak bu eşyanın, payına mahsup edilmek veya edilmemek suretiyle mirasçılardan birine özgülenmesine ya da satılmasına karar verir. Özel kanun hükümleri saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    II. Mirasbırakanın mirasçılardaki alacakları MADDE 654. Mirasbırakanın bir mirasçıdaki alacağı, paylaşma sırasında o mirasçının payına mahsup edilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    III. Rehnedilmiş tereke malları MADDE 655. Paylaşmada kendisine mirasbırakanın borçları için rehnedilmiş bir tereke malı düşen mirasçı, o malın güvence altına aldığı borcu üstlenmiş olur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    IV. Taşınmazlar 1. Bölünme MADDE 656. Taşınmazların bölünmelerine ilişkin kanun hükümleri saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    2. Özgülenme a. Özgülenmeye esas olan değer MADDE 657. Taşınmazlar, paylaşmanın yapıldığı zamandaki gerçek değerleri esas alınarak mirasçılara özgülenir. Tarımsal taşınmazlar gelir değerine, diğer taşınmazlar sürüm değerine göre özgülenir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    b. Değerin belirlenmesi MADDE 658. Mirasçılar özgülenme değeri üzerinde uyuşamazlarsa, bu değer sulh hâkimi tarafından belirlenir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    V. Tarımsal işletmeler 1. Paylaştırma dışında bırakma a. Koşulları MADDE 659. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: Terekede bulunan, ekonomik bütünlüğe ve yeterli tarımsal varlığa sahip bir tarımsal işletme, işletmeye ehil mirasçılardan birinin istemde bulunması hâlinde bu mirasçıya gelir değeri üzerinden bölünmeksizin özgülenir. Bir işletme, değerinde azalma olmaksızın birden çok yeterli tarımsal varlığa sahip işletmeye bölünebilecek nitelikte ise, sulh hâkimi bunları, istemde bulunan ve işletmeye ehil olan birden çok mirasçıya ayrı ayrı özgüleyebilir. İşletmenin yeterli tarımsal varlığa sahip olup olmadığı, tarım bölgeleriyle tarım türlerinin özellikleri göz önünde tutularak ilgili bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    b. Taşınırların özgülenmesi MADDE 660. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: Mirasçı, işletme için gerekli olan araç, gereç ve hayvanların işletme için taşıdığı değer üzerinden kendisine özgülenmesini isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    c. Özgülenmenin hangi mirasçıya yapılacağı MADDE 661. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: Mirasçılardan birinin özgüleme istemine itiraz etmesi veya isteklilerin birden çok olması hâlinde, sulh hâkimi, kişisel yetenek ve durumları göz önünde tutmak suretiyle işletmenin hangi mirasçıya özgüleneceğine karar verir. İşletmeyi kendisi işletmek isteyen ve bunun için ehil olduğu anlaşılan mirasçıya özgülemede öncelik tanınır. İşletmeye ehil olmanın belirlenmesinde, özgülenme isteyen mirasçının eşinin yetenekleri de göz önünde tutulur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    d. Ölüme bağlı tasarruf ile düzenleme MADDE 662. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: İşletmenin kendisine özgülenmesini isteyen ve buna ehil olduğu anlaşılan mirasçının bu konudaki istem hakkı, ölüme bağlı tasarrufla ortadan kaldırılamaz. Mirasçılıktan çıkarma ve mirastan feragat hâlleri saklıdır. Birden çok mirasçıda özgülenme koşullarının bulunması hâlinde, kendisine özgülenme yapılacak mirasçı ölüme bağlı tasarrufla belirlenebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    e. Ergin olmayan mirasçılar MADDE 663. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: Mirasçılar arasında ergin olmayan ayırt etme gücüne sahip altsoy varsa; paylaşma, bunlar ergin oluncaya kadar ertelenebilir veya mirasçılar arasında özgülemeye karar verilebilecek tarihe kadar aile malları ortaklığı kurulur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    2. Aile malları ortaklığı a. İstem hakkı MADDE 664. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: Kendisine işletme özgülenen mirasçının, diğer mirasçıların payları karşılığında ödemesi gereken miktar ile daha önce işletme üzerinde kurulmuş bulunan rehinlerle güvence altına alınmış olan borçların toplamı, işletmenin gelir değerinin dörtte üçünü aşarsa, kendisine özgüleme yapılan mirasçının istemi üzerine özgülenen işletmenin paylaşılması uygun bir süre ertelenebilir. Bu takdirde mirasçılar arasında kazanç paylı aile malları ortaklığı kurulmuş olur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    b. Ortaklığın sona erdirilmesi MADDE 665. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: Kendisine işletme özgülenen mirasçı, aşırı borçlanma zorunda kalmaksızın diğer mirasçıların paylarının karşılığını ödeyecek duruma gelirse; mirasçılardan her biri, ortaklıktan çıktığını bildirerek payının karşılığının kendisine ödenmesini isteyebilir. Aksi kararlaştırılmış olmadıkça, kendisine özgülenme yapılan mirasçı ortaklığın sona erdirilmesini her zaman isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    3. Diğer mirasçıların paylarının mirasçı irat senediyle karşılanması MADDE 666. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: Kendisine işletme özgülenen mirasçı paylaşmanın ertelenmesini isterse, diğer mirasçılardan her biri, kazanç paylı ortaklığa girme yerine, payının tarımsal işletmeye ait taşınmazlarla güvence altına alınan bir alacak hakkına dönüştürülmesini isteyebilir. Bu alacaklar karşılığı olarak mirasçılara beş yıldan önce paraya çevrilemeyen ve en fazla irat senetleri için geçerli oran üzerinden faizlendirilerek bir mirasçı irat senedi verilir. İrat senetlerindeki yükün üst sınırına ve Devletin sorumluluğuna ilişkin kurallar mirasçı irat senetlerinde uygulanmaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    4. Yan sınaî işletme MADDE 667. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: Tarımsal işletmeye sıkı şekilde bağlı bir yan sınaî işletme bulunur ve bunlar birlikte yeterli ekonomik varlığa sahip olurlarsa, ikisi bir bütün olarak istekli olan ve ehil görülen mirasçıya özgülenir. Bu durumda tarımsal işletme gelir değeriyle, sınaî işletme sürüm değeriyle özgülenir. Mirasçılardan birinin itiraz etmesi veya birden çok mirasçının özgülenme istemesi hâlinde, sulh hâkimi her iki işletmenin ekonomik varlıklarını sürdürme olanaklarını ve mirasçıların kişisel durumlarını göz önünde bulundurarak yan işletmenin birlikte veya ayrı olarak özgülenmesine ya da satışına karar verir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    5. İşletmenin satılması MADDE 668. Madde, 15.5.2014 tarih ve 29001 sayılı R.G.'de yayımlanan, 30.4.2014 tarih ve 6537 sayılı Kanunun 9. maddesi hükmü gereğince yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılmadan önceki madde metni: Mirasçılardan hiç biri tarımsal işletmenin bir bütün olarak kendisine özgülenmesini istemez veya özgülenme istemi reddedilirse, mirasçılardan her biri işletmenin bir bütün olarak satılmasını isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    ÜÇÜNCÜ AYIRIM MİRASTA DENKLEŞTİRME A. Mirasçılar arasında MADDE 669. Yasal mirasçılar, mirasbırakandan miras paylarına mahsuben elde ettikleri sağlararası karşılıksız kazandırmaları, denkleştirmeyi sağlamak için terekeye geri vermekle birbirlerine karşı yükümlüdürler. Mirasbırakanın çeyiz veya kuruluş sermayesi vermek ya da bir malvarlığını devretmek veya borçtan kurtarmak ve benzerleri gibi karşılık almaksızın altsoyuna yapmış olduğu kazandırmalar, aksi mirasbırakan tarafından açıkça belirtilmiş olmadıkça, denkleştirmeye tâbidir. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    B. Mirasçılık sıfatının kaybı hâlinde MADDE 670. Mirasın açılmasından önce veya sonra mirasçılık sıfatını kaybeden mirasçıya ait geri verme yükümlülüğü, onun yerini alan mirasçılara, miras paylarında meydana gelen artış oranında geçer. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    C. Denkleştirme şekli I. Geri verme veya mahsup MADDE 671. Geri vermekle yükümlü olan mirasçı, dilerse aldığını aynen geri verir; dilerse payından fazla olsa bile değerini miras payına mahsup ettirir. Mirasbırakanın bu kurala aykırı tasarrufları ve mirasçıların tenkise ilişkin hakları saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    II. Miras payını aşan kazandırmalar MADDE 672. Yapılan kazandırma miras payını aştığı takdirde mirasçı, mirasbırakanın bunu kendisine bırakmak istediğini ispat ederse, bu fazlalık denkleştirmeye tâbi olmaz. Diğer mirasçıların tenkise ilişkin hakları saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    III. Denkleştirme değeri MADDE 673. Denkleştirme, kazandırmanın denkleştirme anındaki değerine göre yapılır. Yarar ve zarar ile gelir ve giderler hakkında mirasçılar arasında sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    D. Eğitim ve öğrenim giderleri MADDE 674. Çocukların eğitim ve öğrenimi için yapılan giderler sebebiyle geri verme yükümlülüğü, mirasbırakanın aksini arzu ettiği ispat edilmedikçe, ancak alışılmış ölçüleri aşan kısım için mevcuttur. Eğitim ve öğrenimini tamamlamamış olan veya engelliliği bulunan çocuklara, paylaşmada hakkaniyete uygun bir ödeme yapılır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    E. Hediyeler ve evlenme giderleri MADDE 675. Olağan hediyeler ile evlenme sırasında yapılan geleneğe uygun giderler denkleştirmeye tâbi değildir. Altsoy hısımlarının evlenmelerinde, alışılmış ölçüler içinde yapılan çeyiz giderleri hakkında denkleştirmeye tâbi tutmama arzusunun bulunduğu asıldır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    DÖRDÜNCÜ AYIRIM PAYLAŞMANIN TAMAMLANMASI VE SONUCU A. Paylaşmanın sonuçlandırılması I. Paylaşma sözleşmesi MADDE 676. Mirasçılar arasında payların oluşturulması ve fiilen alınması veya aralarında yapacakları paylaşma sözleşmesi mirasçıları bağlar. Paylaşma sözleşmesiyle mirasçılar, tereke mallarının tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin miras payları oranında paylı mülkiyete dönüştürülmesini de kabul edebilirler. Paylaşma sözleşmesinin geçerliliği yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    II. Miras payı üzerinde sözleşme MADDE 677. Terekenin tamamı veya bir kısmı üzerinde miras payının devri konusunda mirasçılar arasında yapılan sözleşmelerin geçerliliği yazılı şekle bağlıdır. Bir mirasçının üçüncü kişiyle yapacağı böyle bir sözleşmenin geçerliliği, noterlikçe düzenlenmesine bağlıdır. Sözleşme bu kişiye paylaşmaya katılma yetkisi vermez; sadece paylaşma sonunda mirasçıya özgülenen payın kendisine verilmesini isteme hakkını sağlar. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    III. Mirasın açılmasından önce yapılan sözleşmeler MADDE 678. Mirasbırakanın katılması veya izni olmaksızın bir mirasçının henüz açılmamış bir miras hakkında diğer mirasçılar veya üçüncü bir kişi ile yapacağı sözleşmeler geçerli değildir. Böyle bir sözleşme gereğince yerine getirilmiş olan edimlerin geri verilmesi istenebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    B. Mirasçıların birbirine karşı sorumluluğu I. Garanti borcu MADDE 679. Paylaşmanın tamamlanmasından sonra mirasçılar, paylarına düşen mallar için birbirlerine karşı satım hükümlerine göre sorumludurlar. Mirasçılar, paylaşmada her birine özgülenmiş olan alacakların varlığını birbirlerine karşı garanti ettikleri gibi; borsaya kayıtlı olan kıymetli evrak dışında, alacağın mirasçının hakkına mahsup edilen miktarı için borçlunun ödeme gücünden adî kefil gibi sorumludurlar. Garantiye ve kefalete dayanan dava, paylaşma tarihinin veya daha sonra yerine getirilecek alacaklarda muacceliyet tarihinin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    II. Paylaşma sözleşmesinin geçersizliği MADDE 680. Borçlar Kanununun geçersizliğe ilişkin genel hükümleri, paylaşma sözleşmeleri hakkında da uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    C. Mirasçıların üçüncü kişilere karşı sorumluluğu I. Müteselsil sorumluluk MADDE 681. Mirasçılar, bölünmesine veya nakline alacaklı tarafından açık veya örtülü olarak rıza gösterilmemiş olan tereke borçlarından dolayı, paylaşmadan sonra da bütün malvarlıklarıyla müteselsilen sorumludurlar. Paylaşmanın gerçekleştiği tarihin veya daha sonra yerine getirilecek borçlarda muacceliyet tarihinin üzerinden beş yıl geçmekle teselsül sona erer. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    II. Mirasçılara rücu MADDE 682. Paylaşma sözleşmesinde ödenmesi kendisine yükletilmemiş olan bir tereke borcunu veya üzerine aldığı miktardan fazlasını ödeyen mirasçı, diğer mirasçılara rücu edebilir. Rücu hakkı, ilk önce, ödenmiş olan borcu paylaşma sözleşmesiyle üstlenmiş bulunan mirasçıya karşı kullanılır. Diğer hâllerde, aksi kararlaştırılmış olmadıkça, mirasçılardan her biri terekedeki borçları miras payı oranında ödemekle yükümlüdür. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    DÖRDÜNCÜ KİTAP EŞYA HUKUKU BİRİNCİ KISIM MÜLKİYET BİRİNCİ BÖLÜM GENEL HÜKÜMLER A. Mülkiyet hakkının içeriği MADDE 683. Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir. Malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabileceği gibi, her türlü haksız elatmanın önlenmesini de dava edebilir. Gerekçesi için Bkz.  11  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    B. Mülkiyet hakkının kapsamı I. Bütünleyici parça MADDE 684. Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur. Bütünleyici parça, yerel âdetlere göre asıl şeyin temel unsuru olan ve o şey yok edilmedikçe, zarara uğratılmadıkça veya yapısı değiştirilmedikçe ondan ayrılmasına olanak bulunmayan parçadır. Gerekçesi için Bkz.  8  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Doğal ürünler MADDE 685. Bir şeyin maliki, onun ürünlerinin de maliki olur. Ürünler, dönemsel olarak elde edilen doğal veya hukukî ürünler ile bir şeyin özgülendiği amaca göre âdetler gereği ondan elde edilmesi uygun görülen diğer verimlerdir. Doğal ürünler asıl şeyden ayrılıncaya kadar onun bütünleyici parçasıdır. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Eklenti 1. Tanım MADDE 686. Bir şeye ilişkin tasarruflar, aksi belirtilmedikçe onun eklentisini de kapsar. Eklenti, asıl şey malikinin anlaşılabilen arzusuna veya yerel âdetlere göre, işletilmesi, korunması veya yarar sağlaması için asıl şeye sürekli olarak özgülenen ve kullanılmasında birleştirme, takma veya başka bir biçimde asıl şeye bağlı kılınan taşınır maldır. Eklenti, asıl şeyden geçici olarak ayrılmakla bu niteliğini kaybetmez. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Eklenti sayılmayanlar MADDE 687. Asıl şeye zilyet olan kimsenin sadece geçici olarak kullanması veya tüketmesi için özgülenen ya da asıl şeyin özel niteliği ile herhangi bir ilişkisi bulunmadan sadece korunmak, satılmak veya kiraya verilmek üzere onunla birleştirilen şeyler eklenti sayılmaz. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    C. Birlikte mülkiyet I. Paylı mülkiyet 1. Genel kurallar MADDE 688. Paylı mülkiyette birden çok kimse, maddî olarak bölünmüş olmayan bir şeyin tamamına belli paylarla maliktir. Başka türlü belirlenmedikçe, paylar eşit sayılır. Paydaşlardan her biri kendi payı bakımından malik hak ve yükümlülüklerine sahip olur. Pay devredilebilir, rehnedilebilir ve alacaklılar tarafından haczettirilebilir. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Yönetim ve tasarruf a. Anlaşmalar MADDE 689. Paydaşlar, kendi aralarında oybirliğiyle anlaşarak yararlanma, kullanma ve yönetime ilişkin konularda kanun hükümlerinden farklı bir düzenleme yapabilirler. Ancak, böyle bir anlaşmayla paydaşların aşağıdaki hak ve yetkileri kaldırılamaz ve sınırlandırılamaz: 1. Paylı mülkiyet konusu eşyanın kullanılabilirliğinin ve değerinin korunması için zorunlu olan yönetim işlerini yapmak ve gerektiğinde mahkemeden buna ilişkin önlemlerin alınmasını istemek, 2. Eşyayı bir zarar tehlikesinden veya zararın artmasından korumak için derhâl alınması gereken önlemleri bütün paydaşlar hesabına almak. Taşınmazlarla ilgili anlaşmalar imzalarının noterlikçe onaylanması koşuluyla paydaşlardan birinin başvurusu üzerine tapu kütüğüne şerh verilebilir. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Olağan yönetim işleri MADDE 690. Paydaşlardan her biri olağan yönetim işlerini yapmaya, özellikle küçük onarımları yaptırmaya ve tarımsal işleri yürütmeye yetkilidir. Zorunlu ve ivedi işlerin yapılmasına ilişkin kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, paydaşların çoğunlukla alacağı kararla olağan yönetim işlerinde yetkiyle ilgili farklı düzenleme getirilebilir. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    c. Önemli yönetim işleri MADDE 691. İşletme usulünün veya tarım türünün değiştirilmesi, adî kiraya veya ürün kirasına ilişkin sözleşmelerin yapılması veya feshi, toprağın ıslahı gibi önemli yönetim işleri için pay ve paydaş çoğunluğuyla karar verilmesi gerekir. Olağan yönetim sınırlarını aşan ve paylı malın değerinin veya yarar sağlamaya elverişliliğinin korunması için gerekli bakım, onarım ve yapı işlerinde de aynı çoğunluk aranır. Pay ve paydaşların eşitliği hâlinde hâkim, paydaşlardan birinin istemi üzerine bütün paydaşların menfaatini gözeterek hakkaniyete uygun bir karar verir; gerekli gördüğü işlerin yapılması için paydaşlar arasından veya dışarıdan bir kayyım atayabilir. Gerekçesi için Bkz.  3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    d. Olağanüstü yönetim işleri ve tasarruflar MADDE 692. Paylı malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi veya paylı malın tamamı üzerinde tasarruf işlemlerinin yapılması, oybirliğiyle aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Paylar üzerinde taşınmaz rehni veya taşınmaz yükü kurulmuşsa, paydaşlar malın tamamını benzer haklarla kayıtlayamazlar. Gerekçesi için Bkz.  5  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Yararlanma, kullanma ve koruma MADDE 693. Paydaşlardan her biri, diğerlerinin hakları ile bağdaştığı ölçüde paylı maldan yararlanabilir ve onu kullanabilir. Uyuşmazlık hâlinde yararlanma ve kullanma şeklini hâkim belirler. Bu belirleme, paylı malın kullanılmasının zaman veya yer itibarıyla paydaşlar arasında bölünmesi biçiminde de olabilir. Paydaşlardan her biri, bölünemeyen ortak menfaatlerin korunmasını diğer paydaşları temsilen sağlayabilir. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    4. Giderler ve yükümlülükler MADDE 694. Paylı mülkiyetten doğan veya paylı malı ilgilendiren yönetim giderleri, vergiler ve diğer yükümlülükler, aksine bir hüküm bulunmadıkça, paydaşlar tarafından payları oranında karşılanır. Payına düşenden fazlasını ödemiş bulunan paydaş, diğerlerine payları oranında rücu edebilir. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    5. Kararların bağlayıcılığı MADDE 695. Yararlanma, kullanma ve yönetime ilişkin konularda paydaşların yaptıkları düzenleme ve aldıkları kararlar ile mahkemece verilen kararlar, sonradan paydaş olan veya pay üzerinde aynî hak kazanan kimseleri de bağlar. Taşınmazlarda yararlanma, kullanma ve yönetime ilişkin kararların sonradan paydaş olan veya pay üzerinde aynî hak kazananları bağlaması için, bunların tapu kütüğüne şerh edilmesi gerekir. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    6. Paydaşlıktan çıkarma a. Paydaşın çıkarılması MADDE 696. Kendi tutum ve davranışlarıyla veya malın kullanılmasını bıraktığı ya da fiillerinden sorumlu olduğu kişilerin tutum ve davranışlarıyla diğer paydaşların tamamına veya bir kısmına karşı olan yükümlülüklerini ağır biçimde çiğneyen paydaş, bu yüzden onlar için paylı mülkiyet ilişkisinin devamını çekilmez hâle getirmişse, mahkeme kararıyla paydaşlıktan çıkarılabilir. Davanın açılması, aksi kararlaştırılmış olmadıkça, pay ve paydaş çoğunluğuyla karar verilmesine bağlıdır. Hâkim, çıkarma istemini haklı gördüğü takdirde, çıkarılacak paydaşın payını karşılayacak kısmı maldan ayırmaya olanak varsa, bu ayırmayı yaparak ayrılan parçanın paylı mülkiyetten çıkarılana özgülenmesine karar verir. Aynen ayrılmasına olanak bulunmayan maldaki payın dava tarihindeki değeriyle kendilerine devrini isteyen paydaş veya paydaşlar bu istemlerini paydaşlıktan çıkarma istemi ile birlikte ileri sürmek zorundadırlar. Hâkim, hüküm vermeden önce re'sen belirleyeceği uygun bir süre içinde pay değerinin ödenmesine veya tevdiine karar verir. Davanın kabulü hâlinde payın istemde bulunan adına tesciline hükmolunur. Payı karşılayacak kısım maldan aynen ayrılamaz ve bu payı isteyen paydaş da bulunmazsa hâkim, davalıya payını devretmesi için bir süre belirler ve bu süre içinde devredilmeyen payın açık artırmayla satışına karar verir. Satış kararı, cebrî icra yoluyla paraya çevirmeye ilişkin hükümler uyarınca yerine getirilir. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Diğer hak sahiplerinin çıkarılması MADDE 697. Bir paydaşın çıkarılmasına ilişkin hükümler, kıyas yoluyla, pay üzerinde intifa veya diğer bir aynî ya da tapuya şerh edilmiş kişisel yararlanma hakkı sahipleri hakkında da uygulanır. Ancak, devri caiz olmayan bir hakkın uygun bir tazminat karşılığında sona ermesine karar verilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    7. Paylı mülkiyetin sona ermesi a. Paylaşma istemi MADDE 698. Hukukî bir işlem gereğince veya paylı malın sürekli bir amaca özgülenmiş olması sebebiyle paylı mülkiyeti devam ettirme yükümlülüğü bulunmadıkça, paydaşlardan her biri malın paylaşılmasını isteyebilir. Paylaşmayı isteme hakkı, hukukî bir işlemle en çok on yıllık süre ile sınırlandırılabilir. Taşınmazlarda paylı mülkiyetin devamına ilişkin sözleşmeler, resmî şekle bağlıdır ve tapu kütüğüne şerh verilebilir. Uygun olmayan zamanda paylaşma isteminde bulunulamaz. Gerekçesi için Bkz.  7  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Paylaşma biçimi MADDE 699. Paylaşma, malın aynen bölüşülmesi veya pazarlık ya da artırmayla satılarak bedelinin bölüşülmesi biçiminde gerçekleştirilir. Paylaşma biçiminde uyuşma sağlanamazsa, paydaşlardan birinin istemi üzerine hâkim, malın aynen bölünerek paylaştırılmasına, bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi hâlinde eksik değerdeki parçaya para eklenerek denkleştirme sağlanmasına karar verir. Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur. Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır. Gerekçesi için Bkz.  4  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    c. İntifa hakkı sahibinin durumu MADDE 700. Bir paydaşın kendi payı üzerinde intifa hakkı kurması halinde, diğer paydaşlardan biri intifa hakkının kurulduğunun kendisine tebliğinden başlayarak üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa; satış yoluyla paylaşmada intifa hakkı, buna ilişkin paya düşecek bedel üzerinde devam eder. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Elbirliği mülkiyeti 1. Kaynakları ve niteliği MADDE 701. Kanun veya kanunda öngörülen sözleşmeler uyarınca oluşan topluluk dolayısıyla mallara birlikte malik olanların mülkiyeti, elbirliği mülkiyetidir. Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Hükümleri MADDE 702. Ortakların hakları ve yükümlülükleri, topluluğu doğuran kanun veya sözleşme hükümleri ile belirlenir. Kanunda veya sözleşmede aksine bir hüküm bulunmadıkça, gerek yönetim, gerek tasarruf işlemleri için ortakların oybirliğiyle karar vermeleri gerekir. Sözleşmeden doğan topluluk devam ettiği sürece, paylaşma yapılamaz ve bir pay üzerinde tasarrufta bulunulamaz. Ortaklardan her biri, topluluğa giren hakların korunmasını sağlayabilir. Bu korumadan bütün ortaklar yararlanır. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Sona ermesi MADDE 703. Elbirliği mülkiyeti, malın devri, topluluğun dağılması veya paylı mülkiyete geçilmesiyle sona erer. Paylaştırma, aksine bir hüküm bulunmadıkça, paylı mülkiyet hükümlerine göre yapılır. Gerekçesi için Bkz.  2 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    İKİNCİ BÖLÜM : TAŞINMAZ MÜLKİYETİ BİRİNCİ AYIRIM : TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN KONUSU, KAZANILMASI VE KAYBI A. Taşınmaz mülkiyetinin konusu MADDE 704. Taşınmaz mülkiyetinin konusu şunlardır: 1. Arazi, 2. Tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar, 3. Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    B. Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması I. Tescil MADDE 705. Taşınmaz mülkiyetinin kazanılması, tescille olur. Miras, mahkeme kararı, cebri icra, işgal, kamulaştırma halleri ile kanunda öngörülen diğer hallerde, mülkiyet tescilden önce kazanılır. Ancak, bu hallerde malikin tasarruf işlemleri yapabilmesi, mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmiş olmasına bağlıdır. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Kazanma yolları 1. Hukuki işlem MADDE 706. Taşınmaz mülkiyetinin devrini amaçlayan sözleşmelerin geçerli olması, resmi şekilde düzenlenmiş bulunmalarına bağlıdır. Ölüme bağlı tasarruflar ve mal rejimi sözleşmeleri, kendilerine özgü şekillere tabidir. Gerekçesi için Bkz.  12  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. İşgal MADDE 707. Tapu kütüğüne kayıtlı bir taşınmazın mülkiyetinin işgal yoluyla kazanılması, ancak kaydının malikin istemiyle terkin edilmiş olmasına bağlıdır. Tapuya kayıtlı olmayan taşınmazlar üzerinde işgal yoluyla mülkiyet kazanılamaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Yeni arazi oluşması MADDE 708. Birikme, dolma, toprak kayması veya kamuya ait suların yatağında ya da seviyesinde değişme gibi sebeplerle sahipsiz yerlerde yeniden oluşan yararlanmaya elverişli arazi Devlete ait olur. Devlet, bu araziyi kamusal bir sakınca bulunmadığı takdirde öncelikle arazisi kayba uğrayana veya bitişik arazi malikine devredebilir. Toprak parçalarının kendi arazisinden koptuğunu ispat eden malik, bunları, durumu öğrendiği tarihten başlayarak bir ve her halde oluşumun gerçekleştiği tarihten başlayarak on yıl içinde geri alabilir. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    4. Arazi kayması a. Genel olarak MADDE 709. Arazi kayması sınır değişikliğini gerektirmez. Arazi kayması sebebiyle bir taşınmazdan diğerine geçmiş olan arazi parçaları ve diğer cisimler hakkında sürüklenen şeylere ve karışmaya ilişkin hükümler uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Heyelan MADDE 710. Arazi kaymasının sınır değişikliğine yol açmayacağı ilkesi, yetkili makamlarca heyelan bölgesi olduğu belirlenen yörelerde uygulanmaz. Bu yörelerin belirlenmesi sırasında yöredeki arazinin yapısı göz önünde tutulur. Bir taşınmazın böyle bir yörede bulunduğu, ilgililere uygun biçimde bildirilir ve tapu kütüğünün beyanlar sütununa yazılır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    c. Sınırın yeniden belirlenmesi MADDE 711. Sınır, arazi kayması sebebiyle gerçeği yansıtmıyorsa; ilgili taşınmaz maliki, sınırın yeniden belirlenmesini isteyebilir. Fazlalık ve eksiklikler denkleştirilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    5. Kazandırıcı zamanaşımı a. Olağan zamanaşımı MADDE 712. Geçerli bir hukuki sebep olmaksızın tapu kütüğüne malik olarak yazılan kişi, taşınmaz üzerindeki zilyetliğini davasız ve aralıksız olarak on yıl süreyle ve iyiniyetle sürdürürse, onun bu yolla kazanmış olduğu mülkiyet hakkına itiraz edilemez. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Olağanüstü zamanaşımı MADDE 713. Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir. Aynı koşullar altında, maliki tapu kütüğünden anlaşılamayan veya yirmi yıl önce (23.07.2011 RG NO: 27893 ANY. MAH. 17.03.2011 T. 2009/58 E. 2011/15 K.) hakkında gaiplik kararı verilmiş bir kimse adına kayıtlı bulunan taşınmazın tamamının veya bölünmesinde sakınca olmayan bir parçasının zilyedi de, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir. Tescil davası, Hazineye ve ilgili kamu tüzel kişilerine veya varsa tapuda malik gözüken kişinin mirasçılarına karşı açılır. Davanın konusu, mahkemece gazeteyle bir defa ve ayrıca taşınmazın bulunduğu yerde uygun araç ve aralıklarla en az üç defa ilan olunur. Son ilandan başlayarak üç ay içinde yukarıdaki koşulların gerçekleşmediğini ileri sürerek itiraz eden bulunmaz ya da itiraz yerinde görülmez ve davacının iddiası ispatlanmış olursa, hakim tescile karar verir. Mülkiyet, birinci fıkrada öngörülen koşulların gerçekleştiği anda kazanılmış olur. Davalılar ve itiraz edenler, aynı davada kendi adlarına tescile karar verilmesini isteyebilirler. Kararda, tescili istenilen taşınmazın niteliği, yeri, sınırları ve yüzölçümü belirtilir ve karara, uzmanlarca düzenlenen teknik bilgileri içeren krokisi de eklenir. Özel kanun hükümleri saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  6  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    c. Sürelerin hesabı MADDE 714. Kazandırıcı zamanaşımı sürelerinin hesaplanmasında, kesilmesinde ve durmasında, Borçlar Kanununun zamanaşımına ilişkin hükümleri kıyas yoluyla uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    6. Sahipsiz yerler ve yararı kamuya ait mallar MADDE 715. Sahipsiz yerler ile yararı kamuya ait mallar, Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Aksi ispatlanmadıkça, yararı kamuya ait sular ile kayalar, tepeler, dağlar, buzullar gibi tarıma elverişli olmayan yerler ve bunlardan çıkan kaynaklar, kimsenin mülkiyetinde değildir ve hiçbir şekilde özel mülkiyete konu olamaz. Sahipsiz yerler ile yararı kamuya ait malların kazanılması, bakımı, korunması, işletilmesi ve kullanılması özel kanun hükümlerine tabidir. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Tescili isteme hakkı MADDE 716. Mülkiyetin kazanılmasına esas olacak bir hukuki sebebe dayanarak malikten mülkiyetin kendi adına tescilini istemek hususunda kişisel hakka sahip olan kimse, malikin kaçınması halinde hakimden, mülkiyetin hükmen geçirilmesini isteyebilir. Bir taşınmazın mülkiyetini işgal, miras, kamulaştırma, cebri icra veya mahkeme kararına dayanarak kazanan kişi tescili doğrudan doğruya yaptırabilir. Bir taşınmazın mülkiyetinde eşler arasındaki mal rejimi dolayısıyla meydana gelen değişiklikler, eşlerden birinin istemiyle tapu kütüğüne doğrudan tescil olunur. Gerekçesi için Bkz.  3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    C. Taşınmaz mülkiyetinin kaybı MADDE 717. Taşınmaz mülkiyeti, terkin veya taşınmazın tamamen yok olmasıyla sona erer. Kamulaştırma halinde mülkiyetin ne zaman sona ereceği özel kanunla belirlenir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    İKİNCİ AYIRIM : TAŞINMAZ MÜLKİYETİNİN İÇERİĞİ VE KISITLAMALARI A. Taşınmaz mülkiyetinin içeriği I. Kapsam MADDE 718. Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyetin kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Sınırlar 1. Sınırların belirlenmesi MADDE 719. Taşınmazın sınırları, tapu planları ve arz üzerindeki sınır işaretleriyle belirlenir. Tapu planları ile arz üzerindeki işaretler birbirini tutmazsa, asıl olan plandaki sınırdır. Bu kural, yetkili makamlarca heyelan bölgesi olduğu belirlenen yörelerde uygulanmaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Sınır belirleme yükümlülüğü MADDE 720. Her arazi maliki, komşusunun istemi üzerine belli olmayan sınırların belirlenmesi için tapu planlarının düzeltilmesine veya arz üzerine sınır işaretleri konulmasına katkıda bulunmakla yükümlüdür. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Sınırlıklar üzerinde paylı mülkiyet MADDE 721. İki taşınmazı birbirinden ayırmaya yarayan duvar, parmaklık, çit gibi sınırlıklar, aksi ispat edilmedikçe, her iki komşunun paylı malı sayılır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Arazideki yapılar 1. Arazi ve yapı malzemesi a. Mülkiyet ilişkisi MADDE 722. Bir kimse kendi arazisindeki yapıda başkasının malzemesini ya da başkasının arazisindeki yapıda kendisinin veya bir başkasının malzemesini kullanırsa, bu malzeme arazinin bütünleyici parçası olur. Ancak, sahibinin rızası olmaksızın kullanılmış olan malzemenin sökülmesi aşırı zarara yol açmayacaksa, malzeme sahibi, gideri yapıyı yaptırana ait olmak üzere bunların sökülüp kendisine verilmesini isteyebilir. Aynı koşullar altında arazinin maliki de, rızası olmaksızın yapılan yapıda kullanılan malzemenin, gideri yapıyı yaptırana ait olmak üzere sökülüp kaldırılmasını isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Tazminat MADDE 723. Malzeme sökülüp alınmazsa arazi maliki, malzeme sahibine uygun bir tazminat ödemekle yükümlüdür. Yapıyı yaptıran arazi maliki iyiniyetli değilse hakim, malzeme sahibinin uğradığı zararın tamamının tazmin edilmesine karar verebilir. Yapıyı yaptıran malzeme sahibi iyiniyetli değilse, hakimin hükmedeceği miktar bu malzemenin arazi maliki için taşıdığı en az değeri geçmeyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    c. Arazinin mülkiyetinin malzeme sahibine verilmesi MADDE 724. Yapının değeri açıkça arazinin değerinden fazlaysa, iyiniyetli taraf uygun bir bedel karşılığında yapının ve arazinin tamamının veya yeterli bir kısmının mülkiyetinin malzeme sahibine verilmesini isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Taşkın yapılar MADDE 725. Bir yapının başkasına ait araziye taşırılan kısmı, eğer yapıyı yapan malik taşırılan arazi üzerinde bir irtifak hakkına sahip bulunuyorsa, ona ait taşınmazın bütünleyici parçası olur. Böyle bir irtifak hakkı yoksa, zarar gören malik taşmayı öğrendiği tarihten başlayarak onbeş gün içinde itiraz etmediği, aynı zamanda durum ve koşullar da haklı gösterdiği takdirde, taşkın yapıyı iyiniyetle yapan kimse, uygun bir bedel karşılığında taşan kısım için bir irtifak hakkı kurulmasını veya bu kısmın bulunduğu arazi parçasının mülkiyetinin kendisine devredilmesini isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Üst hakkı MADDE 726. Bir üst irtifakına dayalı olarak başkasına ait bir arazinin altında veya üstünde sürekli kalmak üzere inşa edilen yapıların mülkiyeti, irtifak hakkı sahibine ait olur. Bir binanın başlı başına kullanılmaya elverişli bağımsız bölümleri üzerinde kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulması, Kat Mülkiyeti Kanununa tabidir. Bağımsız bölümler üzerinde ayrıca üst hakkı kurulamaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    4. Mecralar MADDE 727. Su, gaz, elektrik ve benzerlerinin mecraları, işletmenin bulunduğu taşınmazın dışında olsalar bile, aksine bir düzenleme olmadıkça o işletmenin eklentisi ve işletme malikinin malı sayılır. Komşuluk hukukunun gerektirdiği haller dışında bir taşınmazın böyle bir mecra ile ayni hak olarak yüklenmesi, ancak bir irtifak hakkı kurulması suretiyle olabilir. İrtifak hakkı, mecra dışarıdan görülmüyorsa tapu kütüğüne tesciliyle, dışarıdan görülüyorsa noterce düzenlenecek sözleşmeye dayanılarak mecranın yapılmasıyla doğar. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    5. Taşınır yapılar MADDE 728. Başkasının arazisi üzerinde kalıcı olması amaçlanmaksızın yapılan kulübe, büfe, çardak, baraka ve benzeri hafif yapılar, bunların malikine aittir. Bu tür yapılar, taşınır mal hükümlerine tabi olur ve tapu kütüğünde gösterilmez. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    IV. Araziye dikilen fidanlar MADDE 729. Bir kimse başkasının fidanını kendi arazisine ya da kendisinin veya bir üçüncü kişinin fidanını başkasının arazisine dikerse, başkasının malzemesini kullanarak yapılan yapılara veya taşınır yapılara ilişkin hükümler bunlar hakkında da uygulanır. Ağaçlar ve ormanlar üst hakkına konu olamaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    V. Taşınmaz malikinin sorumluluğu MADDE 730. Bir taşınmaz malikinin mülkiyet hakkını bu hakkın yasal kısıtlamalarına aykırı kullanması sonucunda zarar gören veya zarar tehlikesi ile karşılaşan kimse, durumun eski haline getirilmesini, tehlikenin ve uğradığı zararın giderilmesini dava edebilir. Hakim, yerel adete uygun ve kaçınılmaz taşkınlıklardan doğan zararların uygun bir bedelle denkleştirilmesine karar verebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    B. Taşınmaz mülkiyetinin kısıtlamaları I. Genel olarak MADDE 731. Taşınmaz mülkiyetinin kanundan doğan kısıtlamaları, tapu siciline tescil edilmeksizin etkili olur. Bu kısıtlamaların ortadan kaldırılması veya değiştirilmesi, buna ilişkin sözleşmenin resmi şekilde düzenlenmesine ve tapu kütüğüne şerh verilmesine bağlıdır. Kamu yararı için konulan kısıtlamalar kaldırılamaz ve değiştirilemez. Gerekçesi için Bkz.  1  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Devir hakkının kısıtlamaları 1. Yasal önalım hakkı a. Önalım hakkı sahibi MADDE 732. Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler. Gerekçesi için Bkz.  7  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Kullanma yasağı, feragat ve hak düşürücü süre MADDE 733. Cebri artırmayla satışlarda önalım hakkı kullanılamaz. Önalım hakkından feragatin resmi şekilde yapılması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi gerekir. Belirli bir satışta önalım hakkını kullanmaktan vazgeçme, yazılı şekle tabidir ve satıştan önce veya sonra yapılabilir. Yapılan satış, alıcı veya satıcı tarafından diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirilir. Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    c. Kullanılması MADDE 734. Önalım hakkı, alıcıya karşı dava açılarak kullanılır. Önalım hakkı sahibi, adına payın tesciline karar verilmeden önce, satış bedeli ile alıcıya düşen tapu giderlerini, hakim tarafından belirlenen süre içinde hakimin belirleyeceği yere nakden yatırmakla yükümlüdür. Gerekçesi için Bkz.  5  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Sözleşmeden doğan önalım hakkı MADDE 735. Tapu kütüğüne şerh verilen sözleşmeden doğan önalım hakkı, şerhte belirtilen sürede ve belirtilen koşullara göre her malike karşı kullanılabilir. Kütükte koşullar belirtilmemişse taşınmazın üçüncü kişiye satışındaki koşullar esas alınır. Şerhin etkisi her durumda, şerhin verildiği tarihin üzerinden on yıl geçmekle sona erer. Yasal önalım hakkının kullanılmasına ve vazgeçmeye ilişkin hükümler sözleşmeden doğan önalım hakkında da uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Alım ve geri alım hakları MADDE 736. Tapu kütüğüne şerh verilen alım ve geri alım hakları, şerhde belirtilen süre içinde her malike karşı kullanılabilir. Şerhin etkisi, her durumda, şerhin verildiği tarihin üzerinden on yıl geçmekle sona erer. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Komşu hakkı 1. Kullanma biçimi MADDE 737. Herkes, taşınmaz mülkiyetinden doğan yetkileri kullanırken ve özellikle işletme faaliyetini sürdürürken, komşularını olumsuz şekilde etkileyecek taşkınlıktan kaçınmakla yükümlüdür. Özellikle, taşınmazın durumuna, niteliğine ve yerel adete göre komşular arasında hoş görülebilecek dereceyi aşan duman, buğu, kurum, toz, koku çıkartarak, gürültü veya sarsıntı yaparak rahatsızlık vermek yasaktır. Yerel adete uygun ve kaçınılmaz taşkınlıklardan doğan denkleştirmeye ilişkin haklar saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Kazı ve yapılar a. Kural MADDE 738. Malik, kazı ve yapı yaparken komşu taşınmazlara, onların topraklarını sarsmak veya tehlikeye düşürmek ya da üzerlerindeki tesisleri etkilemek suretiyle zarar vermekten kaçınmak zorundadır. Komşuluk hukuku kurallarına aykırı yapılar hakkında taşkın yapılara ilişkin hükümler uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Özel kurallar MADDE 739. Kazı ve yapılarda uyulması gerekli kurallar özel kanunlarla belirlenir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Bitkiler a. Kural MADDE 740. Komşunun arazisine taşarak zarar veren dal ve kökler, onun istemi üzerine uygun bir süre içinde kaldırılmazsa, komşu bu dal ve kökleri kesip kendi mülkiyetine geçirebilir. Ekilmiş veya üzerine yapı yapılmış arazisine dalların taşmasına katlanan komşu, bu dallarda yetişen meyvaları toplama hakkına sahip olur. Komşu ormanlar hakkında bu hükümler uygulanmaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Özel kurallar MADDE 741. Komşu taşınmaz maliklerinin bitki dikerken uymak zorunda oldukları kurallar özel kanunlarla belirlenir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    4. Doğal olarak akan su MADDE 742. Taşınmaz maliki, üst taraftaki araziden kendi arazisine doğal olarak akan suların ve özellikle yağmur, kar ve tutulmamış kaynak sularının akışına katlanmak zorundadır. Komşulardan hiçbiri bu suların akışını diğerinin zararına değiştiremez. Üstteki arazi maliki, alt taraftaki taşınmaza gerekli olan suyu, ancak kendi taşınmazı için zorunlu olduğu ölçüde tutabilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    5. Fazla suyun akıtılması MADDE 743. Bir arazinin suyu öteden beri alt taraftaki araziye doğal bir şekilde akmakta ise, alt taraftaki arazi maliki, üst taraftaki araziden fazla suyun boşaltılması sırasında da bu suları tazminat isteme hakkı olmaksızın kabul etmek zorundadır. Alt taraftaki arazi maliki boşaltma dolayısıyla akan sulardan zarar görmekte ise, gideri üstteki arazi malikine ait olmak üzere, kendi arazisinde yapılacak mecrayla suyun akıtılmasını isteyebilir. Bataklıkların kurutulması hakkındaki özel kanun hükümleri saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    6. Mecra geçirilmesi a. Katlanma yükümlülüğü MADDE 744. Her taşınmaz maliki, uğrayacağı zararın tamamının önceden ödenmesi koşuluyla, su yolu, kurutma kanalı, gaz ve benzerlerine ait boruların, elektrik hat ve kablolarının, başka yerden geçirilmesi olanaksız veya aşırı ölçüde masraflı olduğu takdirde, kendi arazisinin altından veya üstünden geçirilmesine katlanmakla yükümlüdür. Mecra geçirilmesinin kamulaştırma kurallarına bağlı olması halinde, bu Kanunun mecralara ilişkin komşuluk hükümleri uygulanmaz. Mecrayı geçirme hakkı, hak sahibinin istemi üzerine ve giderleri ödemesi koşuluyla tapu kütüğüne tescil edilir. Gerekçesi için Bkz.  2  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Yükümlü taşınmaz malikinin menfaatinin korunması MADDE 745. Yükümlü taşınmaz maliki, kendi menfaatinin hakkaniyete uygun bir biçimde gözetilmesini isteyebilir. Arazinin üzerinden geçecek mecralarda olağanüstü durumlar varsa malik, bu mecraların üzerinden geçirileceği arazi parçasının uygun bir kısmının, zararını tam olarak karşılayacak bir bedelle satın alınmasını isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    c. Durumun değişmesi MADDE 746. Durum değişirse, yükümlü taşınmaz maliki, mecranın kendi yararına olarak başka bir yere nakledilmesini isteyebilir. Yer değiştirme giderleri, kural olarak mecra hakkı sahibine aittir. Özel durumlar haklı gösterdiği takdirde, taşınmaz maliki de giderlerin uygun bir kısmına katılmakla yükümlü tutulabilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    7. Geçit hakları a. Zorunlu geçit MADDE 747. Taşınmazından genel yola çıkmak için yeterli geçidi bulunmayan malik, tam bir bedel karşılığında bir geçit hakkı tanınmasını komşularından isteyebilir. Bu hak, ilk önce kendisinden bu geçidin istenmesi önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun düşen komşuya karşı ve daha sonra bundan en az zarar görecek olana karşı kullanılır. Zorunlu geçit iki tarafın menfaati gözetilerek belirlenir. Gerekçesi için Bkz.  3  İçtihat    1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Diğer geçit hakları MADDE 748. Taşınmaz malikinin taşınmazını işletme veya iyileştirme ya da taşınmazı üzerinde yapı yapma amacıyla komşu taşınmaza geçici olarak girme hakkı ile tarla yolu, hayvan sulama yolu, kış geçidi, tomruk kaydırma yolu ve oluğu ve bunlara benzer diğer geçitler özel kanun hükümlerine tabidir. Özel kanun hükmü yoksa yerel adet uygulanır. Doğrudan doğruya kanundan kaynaklanan geçit hakları, tapu kütüğüne tescil edilmeksizin doğar. Ancak, bunlardan sürekli nitelikte olanlar beyanlar sütununda gösterilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    8. Sınırlıklar MADDE 749. Sınırlıklar üzerinde paylı mülkiyete ilişkin hükümler saklı kalmak üzere; her arazi maliki, taşınmazının sınırının çit veya duvar gibi sınırlıklarla çevrilmesi için yapılan giderleri karşılar. Arazinin sınırlıklarla çevrilmesi yükümlülüğü ve biçimine ilişkin özel kanun hükümleri saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    9. Katılma yükümlülüğü MADDE 750. Her taşınmaz maliki, komşuluk hukukundan doğan yetkilerin kullanılması için gerekli işlere ve bunların giderlerine, kendi yararlanması oranında katılmakla yükümlüdür. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    IV. Başkasının arazisine girme hakkı 1. Orman ve mer'aya girme MADDE 751. Yetkili makamlar tarafından bitki örtüsünü korumak amacıyla yasaklanmadıkça, herkes başkasının orman ve mer'asına girebilir ve oralarda yetişen yabani meyve, mantar ve benzeri şeyleri, yerel adetlerin izin verdiği ölçüde toplayıp alabilir. Avlanmak ve balık tutmak için başkasının arazisine girme, özel kanun hükümlerine tabidir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Sürüklenen şeyler ile benzerlerinin alınması MADDE 752. Su, rüzgar, çığ veya diğer doğal güçlerin etkisiyle ya da rastlantı sonucunda başkasının arazisine sürüklenen veya düşen şeyler ile buraya giren büyük ve küçük baş hayvan, arı oğulu, kanatlı hayvan ve balık gibi hayvanların hak sahipleri tarafından aranıp alınmasına, arazi maliki izin vermek zorundadır. Arazi maliki, bu yüzden uğradığı zararın denkleştirilmesini istemek ve denkleştirme bedeli kendisine ödeninceye kadar o şeyleri hapsetmek hakkına sahiptir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Zorunluluk halinde MADDE 753. Bir kimse kendisini veya başkasını tehdit eden bir zararı veya o anda mevcut bir tehlikeyi ancak başkasının taşınmazına müdahale ile önleyebilecek ve bu zarar ya da tehlike taşınmaza müdahaleden doğacak zarardan önemli ölçüde büyük ise, malik buna katlanmak zorundadır. Malik, bu yüzden uğradığı zarar için hakkaniyete uygun bir denkleştirme bedeli isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    V. Kamu hukuku kısıtlamaları 1. Genel olarak MADDE 754. Taşınmaz mülkiyeti hakkının kamu yararı için kısıtlanması, özellikle yapı, yangın, doğal afetler ve sağlıkla ilgili kolluk hizmetlerine; orman ve yollara, deniz ve göl kıyılarındaki ana ve tali yollara sınır işaretleri ve nirengi noktaları konulmasına; toprağın iyileştirilmesine veya bölünmesine, tarım topraklarının veya yapıya özgü arsaların birleştirilmesine; eski eserler, doğal güzellikler, manzaralar, seyirlik noktaları ve ender doğa anıtları ile içmeler, ılıcalar, maden ve kaynak sularının korunmasına ilişkin mülkiyet kısıtlamaları, özel kanun hükümlerine tabidir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Toprağın iyileştirilmesi MADDE 755. Su yollarını düzeltme, sulama, bataklık yerlerini kurutma, yol açma, orman yetiştirme, arazileri toplulaştırma gibi iyileştirme işleri, ancak ilgili maliklerin ortak girişimleriyle yapılabilecekse, arazinin yarısından fazlasına sahip bulunmak koşuluyla maliklerin üçte ikisinin bu yolda karar vermeleri gerekir. Diğer malikler de bu karara uymak zorundadır. Alınan karar, tapu kütüğünün beyanlar sütununda gösterilir. Bu konulara ilişkin özel kanun hükümleri saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    C. Kaynak ve yeraltı suları I. Mülkiyet ve irtifak hakkı MADDE 756. Kaynaklar, arazinin bütünleyici parçası olup, bunların mülkiyeti ancak kaynadıkları arazinin mülkiyeti ile birlikte kazanılabilir. Başkasının arazisinde bulunan kaynaklar üzerindeki hak, bir irtifak hakkı olarak tapu kütüğüne tescil ile kurulur. Yeraltı suları, kamu yararına ait sulardandır. Arza malik olmak, onun altındaki yeraltı sularına da malik olmak sonucunu doğurmaz. Arazi maliklerinin yeraltı sularından yararlanma biçimi ve ölçüsüne ilişkin özel kanun hükümleri saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Kaynaklara zarar verilmesi 1. Tazminat MADDE 757. Önemli ölçüde yararlanılan veya yararlanmak amacıyla suyu biriktirilen kaynakları veya kuyuları kazı, yapı veya benzeri faaliyetler yüzünden kısmen olsun keserek ya da kirleterek malikine veya onda hak sahibi olana zarar veren kimse, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar kasten veya ihmal yoluyla verilmemişse ya da zarar görenin de kusuru varsa hakim, tazminatın gerekip gerekmediğini, gerekiyorsa miktar ve türünü takdir eder. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Eski duruma getirme MADDE 758. Bir taşınmazda oturmak, onu işletmek veya bir yerin içme ya da kullanma suyunu sağlamak için gerekli olan kaynaklar kesilir ve kirletilirse, kaynağın olabildiği ölçüde eski duruma getirilmesi istenebilir. Bunlar dışında eski duruma getirme, ancak özel haller haklı gösterdiği takdirde istenebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Aynı yataktan beslenen kaynaklar MADDE 759. Değişik maliklere ait komşu kaynaklar, ortak bir ana kaynaktan beslenmekte ise maliklerden her biri, bu kaynakların birlikte tutulmasını ve suyun hak sahiplerine o zamana kadarki yararlanmaları oranında dağıtılmasını isteyebilir. Hak sahipleri, ortak tesis masraflarını yararlanmaları oranında üstlenirler. Birinin karşı çıkması halinde, hak sahiplerinden her biri, diğer kaynaklardaki su azalacak olsa bile, kendi kaynağındaki suyun tutulup akıtılması için gerekli işleri yapabilir ve kendi kaynağına gelen suyun miktarı bu işler sonunda çoğaldığı takdirde, ancak bu çoğalma oranında bir bedel vermekle yükümlü olur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    IV. Özel kanun hükümleri ve yerel adet MADDE 760. Özel mülkiyete tabi arazide bulunan kaynak, kuyu veya derelerden komşuların ve diğer kişilerin su içme, su alma veya hayvan sulama ya da benzer yollarla yararlanmaları özel kanun hükümlerine tabidir. Özel kanun hükmü yoksa yerel adet uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    V. Zorunlu su MADDE 761. Evi, arazisi veya işletmesi için gerekli sudan yoksun olup, bunu aşırı zahmet ve gidere katlanmaksızın başka yoldan sağlayamayan taşınmaz maliki, komşusundan, onun ihtiyacından fazla olan suyu tam bir bedel karşılığında almasını sağlayacak bir irtifak kurulmasını isteyebilir. Zorunlu su irtifakının kurulmasında öncelikle kaynak sahibinin menfaati gözetilir. Durum değişirse, kurulmuş irtifak hakkının değiştirilmesi veya kaldırılması istenebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : TAŞINIR MÜLKİYETİ A. Konusu MADDE 762. Taşınır mülkiyetinin konusu, nitelikleri itibarıyla taşınabilen maddi şeyler ile edinmeye elverişli olan ve taşınmaz mülkiyetinin kapsamına girmeyen doğal güçlerdir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    B. Kazanılması I. Mülkiyetin nakli 1. Zilyetliğin devri MADDE 763. Taşınır mülkiyetinin nakli için zilyetliğin devri gerekir. Bir taşınırın zilyetliğini iyiniyetle ve malik olmak üzere devralan kimse, devredenin mülkiyeti devir yetkisi olmasa bile, zilyetlik hükümlerine göre kazanmanın korunduğu hallerde o şeyin maliki olur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Mülkiyetin saklı tutulması a. Genel olarak MADDE 764. Başkasına devredilen bir malın mülkiyetinin saklı tutulması kaydı, ancak resmi şekilde yapılacak sözleşmenin devralanın yerleşim yeri noterliğinde özel siciline kaydedilmesiyle geçerli olur. Hayvan satışlarında mülkiyeti saklı tutma sözleşmesi yapılamaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Taksitle satış MADDE 765. Taksitle mal satan kimse, bu satımlara ilişkin özel hükümlere uymak koşuluyla, mülkiyeti saklı tutma sözleşmesine dayanarak, sattığı malın geri verilmesini isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Hükmen teslim MADDE 766. Bir taşınırın mülkiyetini nakleden kimse özel bir hukuki ilişkiye dayanarak o şeyin zilyetliğini korursa, mülkiyet teslimsiz geçmiş olur. Ancak, bu işlem üçüncü kişileri zarara sokmak veya taşınır rehni kurallarından kurtulmak için yapılmışsa, mülkiyetin nakli sonuç doğurmaz. Böyle bir amaç güdülüp güdülmediğini hakim takdir eder. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    1. Sahipsiz şeyler MADDE 767. Sahipsiz bir taşınırı malik olmak iradesiyle zilyetliğine geçiren kimse, onun maliki olur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Sahipsiz duruma gelen hayvanlar MADDE 768. Tutulan av hayvanları, yeniden serbest kalır ve sahipleri onları gecikmeksizin ve ara vermeksizin aramaz ve tekrar tutmak için uğraşmazsa, sahipsiz duruma gelirler. Ehlileştirilmiş hayvanlar tekrar vahşileşir ve sahiplerine dönmezlerse, sahipsiz duruma gelirler. Arı oğulu başkasının taşınmazına uçmuş olmakla sahipsiz duruma gelmez. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Bulunmuş eşya 1. Arama ve ilan MADDE 769. Kaybedilmiş bir şeyi bulan kimse, malın sahibine, sahibini bilmiyorsa kolluk kuvvetlerine, köylerde muhtara bildirmek veya araştırma yapmak ve gerektiğinde ilan etmek zorundadır. Bulunan şey önemli ölçüde değerli ise, her halde kolluk kuvvetlerine veya muhtara bildirmek gerekir. Oturulan bir evde veya işyerinde ya da kamu hizmeti görülen yerde bir şey bulan kimse, bunu o yer sahibine veya kiracıya ya da kamu hizmeti görülen yerde denetim ve gözetim ile görevli olanlara teslim etmek zorundadır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Koruma ve satma MADDE 770. Bulunan şeyin özenle korunması gerekir. Korunması aşırı gideri gerektirir veya çabuk bozulabilir bir nitelik taşır ya da kolluk kuvvetleri veya kamu kurumu tarafından bir yıldan fazla saklanmış olursa, bulunan şey satılabilir. Satış, gerektiğinde önceden ilan edilerek açık artırma yoluyla yapılır. Satış bedeli, bulunan şeyin yerine geçer. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Mülkiyetin kazanılması, geri verme MADDE 771. Bulunan şeyin maliki, ilan veya kolluk kuvvetlerine ya da muhtara bildirme tarihinden başlayarak beş yıl içinde ortaya çıkmazsa; bulan kimse, yükümlülüklerini yerine getirmiş olmak koşuluyla o şeyin mülkiyetini kazanır. Bulunan şey malikine geri verilirse, bulan kimse yaptığı giderlerin ödenmesini ve uygun bir ödül verilmesini isteyebilir. Kaybedilmiş şey oturulan bir evde veya işyerinde ya da kamu hizmeti görülen yerde bulunmuşsa; o yerin sahibi, kiracı veya kurum, o şeyi bulan sayılır. Ancak bunlar ödül isteyemezler. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    4. Define MADDE 772. Bulunmalarından çok zaman önce gömülmüş veya saklanmış olduğu ve duruma göre artık malikinin bulunmadığı kesin olarak anlaşılan değerli şeyler, define sayılır. Bilimsel değer taşıyan eşyaya ilişkin hükümler saklı kalmak üzere define, içinde bulunduğu taşınmaz veya taşınır malın malikinin olur. Defineyi bulan kimse, değerinin yarısını aşmamak üzere uygun bir ödül isteyebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    5. Bilimsel değeri olan eşya MADDE 773. Bilimsel değeri olan sahipsiz doğal şeyler ile eski eserlerin bulunması halinde özel kanun hükümleri uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    IV. Düşen veya sürüklenen şeyler MADDE 774. Su, rüzgar, çığ veya diğer doğal güçlerin etkisiyle veya rastlantı sonucunda taşınır mallar veya hayvanlar kimin egemenlik alanına girerse, o kimse kaybolan eşyayı bulanın haklarına sahip ve yükümlülüklerine tabi olur. Başkasının kovanına göçen arı oğulu, bir bedel ödenmesi gerekmeksizin kovan malikinin olur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    V. İşleme MADDE 775. Bir kimse başkasına ait bir şeyi işler veya başka bir şekle sokarsa, emeğin değerinin o şeyin değerinden fazla olması halinde, yeni şey işleyenin, aksi halde malikin olur. İşleyen iyiniyetli değilse, emeğin değeri işlenen şeyin değerinden daha fazla olsa bile hakim, yeni şeyi malike bırakabilir. Tazminat ve sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakları saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    VI. Karışma ve birleşme MADDE 776. Birden çok kişinin taşınır malları önemli bir zarara uğratılmadan veya aşırı bir emek ve para harcanmadan ayrılmayacak şekilde birbiriyle birleşmiş veya karışmışsa o kişiler, yeni şey üzerinde kendi taşınırlarının birleşme veya karışma zamanındaki değerleri oranında paylı mülkiyete sahip olurlar. Bir taşınır diğer bir taşınırla onun ikincil nitelikte bütünleyici parçası olacak şekilde karışır veya birleşirse; eşyanın tamamı, ana parçanın malikine ait olur. Tazminat ve sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakları saklıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    VII. Kazandırıcı zamanaşımı MADDE 777. Başkasının taşınır bir malını davasız ve aralıksız beş yıl iyiniyetle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kimse, zamanaşımı yoluyla o taşınırın maliki olur. Zilyetliğin irade dışı kaybedilmesi halinde zilyet, bir yıl içinde eşyayı ele geçirir veya açacağı bir dava yoluyla onu yeniden elde ederse kazandırıcı zamanaşımı kesilmiş olmaz. Kazandırıcı zamanaşımı süresinin hesaplanmasında, kesilmesinde ve durmasında Borçlar Kanununun zamanaşımına ilişkin hükümleri kıyas yoluyla uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    C. Kaybedilmesi MADDE 778. Taşınır mülkiyeti, malik tarafından terk edilmedikçe veya başkası tarafından kazanılmadıkça yalnız zilyetliğin kaybıyla sona ermez. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    İKİNCİ KISIM : SINIRLI AYNİ HAKLAR BİRİNCİ BÖLÜM : İRTİFAK HAKLARI VE TAŞINMAZ YÜKÜ BİRİNCİ AYIRIM : TAŞINMAZ LEHİNE İRTİFAK HAKKI A. Konusu MADDE 779. Taşınmaz lehine irtifak hakkı, bir taşınmaz üzerinde diğer bir taşınmaz lehine konulmuş bir yük olup, yüklü taşınmazın malikini mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkileri kullanmaktan kaçınmaya veya yararlanan taşınmaz malikinin yüklü taşınmazı belirli şekilde kullanmasına katlanmaya mecbur kılar. Yapma borçları, irtifaka başlı başına konu olamaz; ona ancak yan edim olarak bağlanabilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    B. Kurulması ve sona ermesi I. Kurulması 1. Tescil MADDE 780. İrtifak hakkının kurulması için tapu kütüğüne tescil şarttır. İrtifak hakkının kazanılmasında ve tescilinde, aksi öngörülmüş olmadıkça taşınmaz mülkiyetine ilişkin hükümler uygulanır. İrtifak hakkının zamanaşımı yoluyla kazanılması, ancak mülkiyeti bu yolla elde edilebilecek taşınmazlarda mümkündür. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Sözleşme MADDE 781. İrtifak hakkının kurulmasına ilişkin sözleşmenin geçerli olması, resmi şekilde düzenlenmesine bağlıdır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Kendi taşınmazı üzerinde irtifak hakkı MADDE 782. Malik kendisine ait iki taşınmazdan biri üzerinde diğerinin lehine irtifak hakkı kurabilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Sona ermesi 1. Genel olarak MADDE 783. İrtifak hakkı, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona erer. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Her iki taşınmaza aynı kimsenin malik olması MADDE 784. Yüklü ve yararlanan taşınmazlara aynı kimse malik olursa, bu kişi, irtifak hakkını terkin ettirebilir. Terkin edilmedikçe irtifak, ayni hak olarak varlığını sürdürür. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. Mahkeme kararı MADDE 785. Lehine irtifak kurulan taşınmaz için bu hakkın sağladığı hiç bir yarar kalmamışsa, yüklü taşınmazın maliki bu hakkın terkinini isteyebilir. Yüküne oranla çok az yarar sağlayan bir irtifak hakkının, bedel karşılığında kısmen veya tamamen terkini istenebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    C. Hükümleri I. Kapsamı 1. Genel olarak MADDE 786. İrtifak hakkı sahibi, hakkının korunması ve kullanılması için gerekli olan önlemleri alabilir; ancak, hakkını yüklü taşınmazın malikine en az zarar verecek biçimde kullanmak zorundadır. Yüklü taşınmazın maliki, irtifak hakkının kullanılmasını engelleyecek ya da zorlaştıracak davranışlarda bulunamaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Tescile göre MADDE 787. İrtifaktan doğan yetki ve yükümlülükleri açıkça belirlediği ölçüde tescil, irtifakın kapsamını belirlemede esas oluşturur. Tescilden açıkça anlaşılmadığı hallerde kapsam, tescilin sınırları içinde, irtifak hakkının kazanılma sebebine veya uzun süreden beri davasız ve iyiniyetle kullanılış biçimine göre belirlenir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    3. İhtiyaçların değişmesi MADDE 788. Yararlanan taşınmazın ihtiyaçlarındaki değişiklik, yüklü taşınmazın irtifaktan doğan yükünü ağırlaştıramaz. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    4. Özel kanun hükümleri ve yerel adet MADDE 789. Tarla yolu, yaya veya araba geçidi gibi geçit hakları ile hayvan otlatma, hayvan sulama, tarlalara veya arklara su alma hakları ve benzeri hakların kapsamını belirlemede taraflar arasındaki anlaşma veya özel kanun hükümleri, yoksa yerel adet uygulanır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    II. Bakım giderleri MADDE 790. İrtifak hakkının kullanılması için gerekli tesislerin bakımı, yararlanan taşınmaz malikine aittir. Tesisler yüklü taşınmazın malikine de yararlı ise, bunların bakım giderlerine her iki malik yararları oranında katılır. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    III. Değişiklikler 1. İrtifak hakkının ilişkin olduğu yerin değiştirilmesi MADDE 791. İrtifak hakkı yüklü taşınmazın yalnız belli bir kısmının kullanılması koşuluyla kurulmuşsa, bu taşınmazın maliki, menfaatini ispat etmek ve giderleri üstlenmek kaydıyla; irtifakın, hakkın kullanılmasını güçleştirmeyecek biçimde taşınmazın başka bir yerine naklini isteyebilir. İrtifak hakkının kullanılacağı yer tapu kütüğünde belirtilmiş olsa bile yüklü taşınmaz maliki bu yetkiyi kullanabilir. Mecraların bir yerden başka bir yere naklinde komşuluk hukuku kuralları da göz önünde tutulur. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    2. Bölünme a. Yararlanan taşınmazın bölünmesi MADDE 792. Yararlanan taşınmazın parsellere bölünmesi halinde kural, irtifak hakkının her parsel yararına devam etmesidir. Ancak, durum ve koşullara göre irtifak hakkı yalnız bir parselin yararına kullanılabiliyorsa, yüklü taşınmazın maliki diğer parseller için irtifak hakkının terkinini isteyebilir. Tapu sicil memuru, bu istemi irtifak hakkı sahibine bildirir ve onun bir ay içinde itiraz etmemesi halinde irtifak hakkını terkin eder. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    b. Yüklü taşınmazın bölünmesi MADDE 793. Yüklü taşınmazın parsellere bölünmesi halinde kural, irtifak hakkının her parsel üzerinde devam etmesidir. Ancak, irtifak hakkı belirli parseller üzerinde kullanılmıyorsa, durum ve koşullara göre de kullanılamayacaksa, bu parsellerin maliklerinden her biri, kendi taşınmazı üzerindeki irtifak hakkının terkinini isteyebilir. Tapu sicil memuru, bu istemi irtifak hakkı sahibine bildirir ve onun bir ay içinde itiraz etmemesi halinde irtifak hakkını terkin eder. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    İKİNCİ AYIRIM : İNTİFA HAKKI VE DİĞER İRTİFAK HAKLARI A. İntifa hakkı I. Konusu MADDE 794. İntifa hakkı, taşınırlar, taşınmazlar, haklar veya bir malvarlığı üzerinde kurulabilir. Aksine düzenleme olmadıkça bu hak, sahibine, konusu üzerinde tam yararlanma yetkisi sağlar. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    II. Kurulması MADDE 795. İntifa hakkı, taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın devri, taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kurulur. Taşınır ve taşınmazlarda intifa hakkının kazanılması ve tescilinde, aksine düzenleme olmadıkça, mülkiyete ilişkin hükümler uygulanır. Taşınmaz üzerindeki yasal intifa hakkı tapu kütüğüne tescil edilmemiş olsa bile, durumu bilenlere karşı ileri sürülebilir. Tescil edilmiş ise, herkese karşı ileri sürülebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    III. Sona ermesi 1. Sona erme sebepleri MADDE 796. İntifa hakkı, konusunun tamamen yok olması ve taşınmazlarda tescilin terkini; yasal intifa hakkı, sebebinin ortadan kalkması ile sona erer. Sürenin dolması veya hak sahibinin vazgeçmesi ya da ölümü gibi diğer sona erme sebepleri, taşınmazlarda malike terkini isteme yetkisi verir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    2. Süresi MADDE 797. İntifa hakkı, gerçek kişilerde hak sahibinin ölümü; tüzel kişilerde kararlaştırılan sürenin dolması, süre kararlaştırılmamışsa kişiliğin ortadan kalkmasıyla sona erer. Tüzel kişilerin intifa hakkı, en çok yüz yıl devam edebilir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    3. Harap olma veya kamulaştırma MADDE 798. Malik, yararlanılamayacak derecede harap olan intifa konusu malı yararlanılacak hale getirmekle yükümlü değildir; getirirse intifa hakkı yeniden kurulmuş olur. Sigorta ve kamulaştırma gibi durumlarda intifa hakkı, hakkın konusu yerine geçen karşılık üzerinde devam eder. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    4. Geri verme a. Yükümlülük MADDE 799. İntifa hakkı sona erince hak sahibi, hakkın konusu olan malı malike geri vermekle yükümlüdür. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    b. Sorumluluk MADDE 800. İntifa hakkı sahibi, zararın kendi kusurundan ileri gelmediğini ispat etmedikçe, malın yok olmasından veya değerinin azalmasından sorumludur. İntifa hakkı sahibi, yararlanması için gerekli olmadığı halde tükettiği şeyleri tazmin etmekle yükümlüdür. İntifa hakkı sahibi, malın olağan kullanılması sonucunda meydana gelen değer azalmalarından sorumlu değildir. Gerekçesi için Bkz.  1 Bilgi    1  Çeviri    1  Ses Dosyası    Sonraki Sayfa >> 1 - 200 201 - 400 401 - 600 601 - 800 801 - 1030