|
M A R K A V E K İ L L İ Ğ İ S I N A V I İ Ç İ N
M A R K A H U K U K U
P R A T İ K N O T L A R I
MARKA : Bir teşebbüsün mal ve hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal ve hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlayan işaretlerdir. Burada 2 temel unsur önemlidir. İşaret ve ayırt edicilik unsuru.
TASARIM : Bir ürünün tümü veya bir parçası veya üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyguları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütündür. Burada da 2 temel unsur vardır: Bunlar; yenlik ve ayırt ediciliktir.
Ülkesellik İlkesi : Marka hangi ülkede tescil edilmiş ise, kural olarak o ülkede korunur. Ancak “topluluk markası” gibi bölgesel düzenlemeler ile Paris Sözleşmesi ve Madrid Protokolü bu ilkeye istisnalar getirmiştir. Bu istisnalar; Markanın olduğu gibi korunmasıdır Yani, Paris Sözleşmesine üye ülkelerden birinde tescil edilen marka diğer üye ülkelerde de olduğu gibi korunur.
MENŞE ÜLKE : Tescil talebinde bulunan kişinin, gerçek ve çalışır durumda bir sınai veya ticari müessese sahibi olduğu ülkedir. Böyle bir müessese yaksa ikametgahı ülkesidir.
MARKANIN FONKSİYONLARI : - Malın menşeini gösterme fonksiyonu,
- Ayır etme fonksiyonu,
- Malın kalitesini garanti etme fonksiyonu,
- Reklam fonksiyonu,
- Alıcıyı çekme/itibar fonksiyonu,
MARKANIN SINIFLANDIRILMASI :
1- Kullanım Amacına Göre :
a) Ticaret Markası : Bir işletmenin imalat ve/veya ticaretini yaptığı malları, başka
işletmelerin mallarından ayırt etmeye yarayan işarettir.
b) Hizmet Markası : Bir işletmenin hizmetlerinin diğer işletmelerin hizmetlerinden
ayırt etmeye yarayan işaretlerdir (eğitim, sağlık, bankacılık, sigortacılık).
2- Sahiplerine Göre :
a) Bireysel Marka : Sadece adına tescilli olduğu kişi veya kişilere hak sağlar
(Holding Markası, ferdi bir markadır).
b) Ortak Marka : Üretim veya Ticaret veya hizmet işletmelerinden oluşan bir
grubun mal ve hizmetlerini diğer işletmelerin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeye
yarayan işarettir.
c) Garanti Markası : Marka Sahibinin kontrolü altında bir çok işletme tarafından
kullanılan ve o işletmenin ortak özelliklerini, üretim usullerini, coğrafi menşelerini ve kalitesini garanti etmeye yarayan işaretleridir (TSE).
3- Tanındığı Çevreye Göre :
a) Alelade Marka : Çok tanınmayan markadır.
b) Tanınmış Marka : Bir marka kullanılmakla ayırt edici nitelik kazanır ve mal ile
marka özdeşleşir.
4- Tescilin Coğrafi Etkisine Göre :
a) Topluluk Markası : (AB Topluluk Markası) Türkiye’den de buraya başvuru yapılabiliyor, Paris Sözleşmesine taraf olunduğu için, ancal malın AB’de kullanılması gerekli.
b) Ulusal Marka : Ülkesellik çerçevesi içerisindeki markadır.
c) Uluslararası Marka : (Madrid Sistemi) Bu sistem ile kişi sadece kendi ülkesinde başvuru ve tescil yaparak markasının tüm ülkelerde korunmasını sağlayabilir.Madrid Sistemi, Madrid Protokolü ile oluşturulmuştur. Buna göre, uluslararası tescil için başvurarak kişi, Anlaşmaya taraf devletlerden birinin vatandaşı olmalı veya ikamet etmeli veya orada sınai ve ticari bir müessese sahibi olmalıdır.Buradaki koruma süresi 20 yıldır.
5- Tescilli Olup Olmamasına Göre :
a) Tescilli Marka : Tescil edilmiş markadır.
b) Tescilsiz Marka : Tescil edilmemiş yani hukuki korunmadan yoksun markadır. Ancak bu kişinin itiraz hakkı vardır. Marka üzerindeki hak temelde kullanım ile doğar ve marka tescil edilmemiş olsa da, kullanma ile markaya ayırt edicilik kazandıran marka sahibi, o markanın 3.kişiler tarafından tescil talebine itiraz edebilecektir.
MARKA HAKKI :
- Marka Hakkı tescil ile elde edilir. Tescilli bir marka başkasına devredilebilir. Miras yolu ile intikal edebilir, kullanım hakkı lisans konusu olabilir, rehin ve teminat konusu olabilir.
- Ticaret Ünvanları başka kanunlarla tescil edilmiş olsa bile, marka olarak tescil edilmemişse marka olmaz.
- Bir marka aynı mal ve/veya hizmet için bir defa tescil edilir.Ticaret ve Hizmet markası birlikte veya ayrı ayrı tescil ettirilebilir.
- Yasaya göre, korumanın başlama tarihi, müracaat evraklarının usulüne göre hazırlanıp TPE’ye verildiği gün-saat ve dakikadır. Başvuru posta ile yapılmışsa, postanın TPE’ye ulaştığı tarihtir.
- Başvuruda eksiklik varsa, eksikliğin tamamlanması için 1 ay ek süre verilir. Koruma bu ek süre içerisinde eksikliklerin tamamlanması ile başlar.
- Marka üzerindeki hak bir işgal hakkıdır. Tescil sahibine münhasıran bir hak sağlar.
- Marka üzerindeki hak, malvarlığı mutlak haklarındandır.
- Türk hukukunda koruma tescil yolu ile elde edilir. Burada iki sistem vardır: Tescil Sistemi ve Kullanma Sistemi:
- Tescil sisteminde; hak, markanın seçilmesi ve tescil edilmesi ile kazanılır. Kullanma sisteminde ise; bir markayı tescilden önce kullanan ve buna ayırt edicilik kazandıran kişi marka üzerinde hak sahibi olur. Biri tescil ettirmişse terkinini isteyebilir.
- Tescil Sisteminde bazı istisnalar vardır: Marka başvuru aşamasında itiraz imkanı ve tescilli marka sahibine karşı rüçhan hakkı.
MARKA HAKKININ KORUNMASINDAN YARARLANACAK KİŞİLER :
- TC sınırları içerisinde ikametgahı olanlar,
- Sınai veya Ticari faaliyette bulunanlar,
- Paris ve Trips Sözleşmesi hükümlerine göre başvuru hakkı olanlar,
- Karşılıklılık İlkesi uyarınca hakkı olanlar,
MARKANIN İÇERİĞİ :
- Herkes tarafından kullanılan ve belirli bir meslek veya ticaret grubuna mensup olanları ayırt etmeye yarayan işaretler marka olarak kullanılmaz.
- Endüstriyel Modellerde aranan yenilik ve orjinalite markada aranmaz. Burada “ayırt edicilik” önemlidir.
- İşaretler 3 ana grupta toplanabilir. Adlandırmalar – Figüratif İşaretler – Sesli işaretler
- Sanatçı veya yazarın gerçek kimliklerini gizleyerek takma adla yazdıkları yazılarda kullanılan ad “müstear ad” dır.
- Endüstriyel tasarımlar 25 yıl korunurken, marka her 10 yılda bir yenilenmek kaydı ile ilelebet korunur.
- Üç boyutlu cisimler temel olarak endüstriyel tasarımların konusu olmakla birlikte, yenlik ve orjinalite vasıflarını kaybetmiş ise ve ayırt edici özelliğinin bulunması halinde marka olarak tescil edilebilir. (ikisi birden de olabilir, yaygın isimse)
- Kişi adları, sözcükler, şekiller, resimler, fotoğraflar, logolar, armalar, harfler, sayılar, üç boyutlu biçimler, renkler, ses ve melodiler, kokular marka olabilir.
MARKANIN TESCİLİNDE MUTLAK RED SEBEPLERİ (KHK.md.7) :
1- Ayırt Edici Niteliği Bulunmayan İşaretler :
2- Aynı veya ayırt edilemeyecek kadar derecede benzer işaretler :
(lüx-lüks, piril-pril, lacoste-lacosse)
3- Tasviri İşaretler :
Cins, Çeşit, nitelik, amaç ve değer belirten veya coğrafi kaynak gösteren ya da malların üretildiği, hizmetleri yapıldığı zamanı veya malların ve hizmetlerin karakteristik özelliklerini içeren işaret ve adlandırmalar marka olamaz (sabun, duşakabin, portakal, makarna, Yabancı kelimeler Türkiyedeki yaygınlığına göredir. Cotton gibi.)
4- Belirli bir meslek ve Ticaret Grubuna ait İşaretler :
5- Malın doğal yapısından ve Teknik Zorunluluktan doğan İşaretler :
Bu durum üç boyutlu ürünler için geçerlidir. Hiç kimse elma ya da masa şeklini tescil ettiremez.)
6- Yanıltıcı İşaretler :
Örn: Bioklinik markalı kozmetik ürünü, sanki bir klinikte üretilmiş ve tedavi niteliği varmış gibi yanılttığı için marka talebi reddedildi. Ayrıca Meşhur, Lüks, ünlü marka olmaz, yardımcı unsurlardır.
7- Yetkili Mercilerden İzin alınmamış ve halka Mal olmuş Bayrak, Arma vb. İşaretler:
GS amblemi, Nasreddin Hoca, Boğaziçi, Anıtkabir)
8- Tanınmış Markaların Aynı Mal ve Hizmetlerde Kullanılması :
Tanınmış markalar hem mutlak hem de nisbi red sebepleri arasında sayılmıştır. Aynı veya benzer mal ve hizmet kavramı TPE’nin 2001/2 no’lu tebliğinde belirlenen mal ve hizmet sınıflandırılması ve alt gruplara göre belirlenir.
Tanınmış marka, aynı veya benzer mal ve hizmetlerde kullanılırsa mutlak red sebebidir.
Tanınmış marka, farklı ürün ve hizmetlerde kullanıldığında ise bu kullanım haksız bir yarar sağlıyor veya markanın itibarına zarar veriyorsa, ayırt edici karakterini zedeliyorsa nispi red sebebidir.
Markanın hükümsüzlüğü ise, tescilden itibaren 5 yıl içerisinde açılabilir. Kötüniyette süre sınırı yoktur.
9- Dini Değerleri ve Sembolleri İçeren Markalar :
10- Kamu Düzenine ve Genel Ahlaka Aykırı Markalar :
11- Ayırt edici nitelik kazanan İşaretler :
TANINMIŞ MARKA :
- Tam bir tanımı yoktur. Bir marka kullanımla birlikte ayırt edici nitelik kazanır ve giderek markanın ayırt edici niteliği artar ve mal ile marka özdeşleşir.
- Tanınmış marka, Bir şahsa veya teşebbüse sıkı bir şekilde matufiyet, garanti, kalite, reklam, müşteri ayrımı yapılmadan, coğrafi sınır veya kültür gözetmeksizin insanlarda refleks olarak ortay çıkan çağrışımdır.
- Bir marka, belirli bir çevre veya bölge içinde tanınırsa “maruf marka” dır. Tanınma düzeyi uluslararası düzeye kadar çıkıyorsa, umumen malum marka, dünya markası denir.
- Tanınmış markanı 3 nedeni vardır. Global ekonomi, seri üretim teknikleri, reklamcılık
TANINMIŞ MARKANIN FONKSİYONLARI :
1- Köken Gösterme Fonksiyonu :
2- Garanti Fonksiyonu:
3- Reklam Fonksiyonu :
MARKA TESCİLİNDE NİSPİ RED SEBEPLERİ (KHK.md.8):
1- Markanın Aynı Olması ve Aynı Mal ve Hizmetleri Kapsaması :
2- Markanın Benzer Olması ve Benzer Mal ve Hizmetleri Kapsaması :
Ayırt edilemeyecek kadar benzer mal: piril-pril, lüks-lüx, chanel-şanel
Benzer Mal : Lobi-Hobi, Pınar-üçpınar, Roadstar-roadmaster
Kural olarak bir marka, tanınmış marka istisnası dışında farklı mal ve hizmetlerde kullanılabilir. Ancak aynı markanın benzer mal ve hizmetlerde kullanılması karıştırılma ihtimalini ortaya çıkarırsa nisbi red sebebidir.
Benzer mal veya Hizmetler tescil sırasında belirlenen sınıflar ve alt gruplara göre belirlenir. Her sınıf kendi içinde aynı tür mal ve hizmetler anlamına gelir.
3- Markanın Halk Tarafından Karıştırılma İhtimali ve diğer marka ile ilişkili olduğu ihtimali bulunması :
Burada orta seviyedeki tüketici kavramı esas alınır.
4- Ticari Vekil veya Temsilci tarafından izin alınmadan ve geçerli gerekçe gösterilmeden başvurusu yapılan marka
5- Tescilsiz veya Ticarette kullanılan bir işaretin sahibinin önceki bir hakka ya da yasaklama hakkına dayanması :
Marka başvurundan veya rüçhan hakkından önce işaret için bir hak elde edilmiş olması,
Bu işaretin, sahibine daha sonraki bir markanın kullanımı yasaklama hakkı vermesi,
6- Tanınmış Markanın Başka Mal ve Hizmetlerde Kullanılması :
7- Markanın Başkasına ait, İsim, Fotoğraf, telif hakkı veya sınai mülkiyet hakkını kapsaması
8- Yenilenmemiş Markanın Aynısı veya Benzerinin Tescilinin istenmesi :
Marka 10 yıl süre ile korunur. Yenilenmezse hükümsüz hale gelir. Sürenin bitiminden itibaren 2 yıl süre ile markanın bir başkası tarafından tescili halinde nispi itiraz hakkı söz konusudur. Ortak ve garanti markalar için bu süre 3 yıldır.
Önceden kullanılmış ve kullanım sonucu ayırt edici nitelik kazanmış markalar 2-3-4 (KHK:b,c,d) ‘ye göre reddedilmez.
MARKANIN KULLANILMASI :
Koruyucu Markalar : Kullanılan bir markanın görünüş veya lafzi yapı itibariyle benzeri işaretlerin tescil edilmesi yoluyla koruma kapsamı genişletilen markalardır.
İhtiyat Markaları : Tescil anı itibariyle kullanılması düşünülmeyen, ancak belirsiz süre gelecekte marka sahibi yahut onun yetkilendirdiği kişiler tarafından kullanılması düşünülen markalardır. Bu iki markanın da hükümsüzlüğüne karar verilebilmesi için 5 yıl boyunca ciddi bir kullanıma konu olamamaları gerekmektedir.
Merchandising Markalar : Merchandising, tanınmış bir markanın, ayırt edici niteliğe sahip olmayan diğer mal ve hizmetlerde kullanılması ile oluşan ticari bir markadır. Merchandising Sözleşmeleri vardır. Örn: FB t-shirtleri, Ferrari şapkaları..)
MARKA KULLANIMINDA SÜRE :
Marka kullanımına 5 yıl kesintisiz ara verilirse marka iptal edilir. Bu sürede ciddi bir kullanım olmamalıdır.(Hoşgörü Süresi) Her bir ciddi kullanım ile 5 yıl kesilir ve yeniden başlar. Marka tescilinin yenilenmesi veya herhangi bir şekilde haleflere geçiş, intikal süreyi kesmez.
Hükümsüzlük davası ile sürenin bittiği dönemdeki 3 aylık süredeki ciddi kullanım süreyi keser ancak bu kullanım davaya engel olmak amacıyla olmamalıdır.
Bu süre basın kanununa tabi markalarda 3 yıldır.
Marka sahibi, 5 yıl geçmesine karşın haklı bir sebebi varsa hükümsüzlüğü engelleyebilir. Bu sebep mucbir sebeplerden değildir.
Burada ilgili kişi markanın hükümsüzlüğü davasını açar.
MARKANIN DEVRİ :
Marka, temsil ettiği mal veya hizmetlerin tümü veya bir kısmı için devredilebilir.
Markanın devri, halkı yanılgıya düşürebilecek nitelikte ise Enstitü reddeder.
Yazılı sözleşme ile devir mümkündür.
Ortak marka ve garanti markası devredilemez.
Markanın 10 yıllık koruma süresi devirle tekrar işlemeye başlar, 5 yıllık yenileme süresi ise tekrar başlamaz.
Markanın bağımsızlığı ilkesi vardır. Bu nedenle marka ticari bir işletmeden bağımsız olarak devredilebileceği gibi rehne de konu olabilir.
Marka üzerinde rehin tesis edilmesi, yazılı bir sözleşmeye ve bunun sicile tescil edilmesine bağlıdır.
Tescilli bir marka, bağımsız haczedilebilir, haciz sicile işlenir ve ilan edilir.
MARKA DA LİSANS :
Marka Lisans Sözleşmesine de konu olabilir. Lisan İnhisari ve inhisari olmayan lisans sözleşmesi olarak ikiye ayrılır.
Aksi sözleşmede belirtilmemişse sözleşme basit lisanstır ve inhisari değildir. Burada lisans alan, markanın kullanılması bakımından tekel hakkına sahip değildir. Burada lisans veren marka hakkını kendi de kullanabileceği gibi, başkasına da kullandırabilir.
İnhisari lisans sözleşmesinde ise; lisans alana tekel hakkı tanınır, lisans veren dahil 3.kişiler marka hakkını kullanamaz.
Lisans veren belli bölgeler için de lisans verebilir veya ülkelere.
İnhisari lisans hakkı sahibi marka hakkının ihlalinde tek başına haklarını korurken, basit lisansda marka sahibinin izni olmaksızın veya belli bir süre geçmeksizin marka hakkını koruması mümkün değildir. Burada noterden ihtarname çekilir ve 3 ay beklendikten sonra harekete geçilebilir.)
Yazılı şekil şartı vardır.
Lisans Anlaşmasında bulunması gereken hususlar:
-Süre,
-Ücret,
-Marka Numarası,
Lisans Konusu Mallar,
MARKA TESCİL BAŞVURUSU :
Başvuruda yer alacak belgeler;
1- Başvuru sahibinin kimliğine ait belgeler
2- Markanın yayını ve çoğaltmaya elverişli örneği
3- Markanın kullanılacağı mal ve hizmetlerin listesi
4- Başvuru ücretinin ödendiğini gösterir belge
5- Sınıf ücretinin ödendiğini gösterir belge
6- Vekil var ise vekaletname
7- Başvuru sahibi tüzel kişi ise imza sirküleri
8- Başvuru sahibinin ticaretle uğraştığını gösterir belge
Yukarıdaki belgelerde eksiklik olması halinde 1 aylık ek süre verilerek Eksikliklerin tamamlanması istenir, eksikliklerin tamamlandığı gün ve dakika başvuru yapılmış sayılır.
SINIFLANDIRMA :
- Markaların kullanılacağı mal ve hizmetler uluslararası sınıflandırma esaslarına göre sınıflandırılır.
- Mal ve hizmetlerin sınıflandırılması ilişkin düzenleme 1957 tarihli Nice Anlaşması ile yapılmaktadır.
- Türkiye bu anlaşmaya 1995 yılında dahil olmuştur. Bu anlaşmaya göre mal ve hizmetler 34’ü mal ve 11’i hizmet olmak üzere 45 sınıfta toplanmaktadır.
- Türk hukukunda sınıflandırma sistemi, esas sistem olarak kabul edilmiştir.
- Nice anlaşmasına göre; 5 yılda bir liste yenilenir. Son olarak 01.01.2002 de yapıldı.
- Her sınıf kendi içerisinde; aynı veya benzer mal ve hizmetleri kapsayacak şekilde alt gruplara ayrılır.
- Farklı alt grupta yer alan mallar benzer, ayn alt grupta yer alan mallar aynı türden mallardır.
- Kanun sadece aynı türden ve benzer markaların, ayırt edicilik unsurunu bozması şartı ile itiraz hakkı tanımıştır. Bir markanın veya benzerinin farklı sınıflardaki mal ve hizmetler için tescil edilmesi kural olarak mümkündür.
- Markanın kullanılacağı mal ve hizmetlerin belirlenmiş olması gerekmektedir. Buna markanın belirliliği ilkesi denir. Nitekim marka başvurusunda, markanın kullanılacağı mal ve hizmetlerinde belirlenmesi gereklidir. Belirtilen bu mal ve hizmetler genel tabirler içeremez. Genel bir tabir var ise açıklattırılır. 2 ay süre verilir. Ayrıca tanıma, alt grupta koyu renkli tanımın yazılması halinde alt gruptaki tüm ürünlerin kastedildiği kabul edilir.
- Benzer markanın tesciline veya kullanılmasına itiraz edebilmek için aynı zamanda halk tarafından karıştırılacak kadar benzer olması gerekmektedir.
- Aynı türden mal - benzer mal ortak noktası karıştırılma ihtimalidir.
- 3 ‘ten fazla sınıf içeren marka başvurularında ek sınıf ücreti alınır.
- Markanın sağladığı koruma, aynı ve ayırt edilemeyecek kadar benzer mallarda mutlak red sebebi ile korunur ve halk tarafından karıştırılma ihtimali araştırılmaz. Benzer mallarda ise halk tarafından karıştırılma ihtimali araştırılır. Tanınmış markalarda da marka benzer de olsa, halk tarafından karıştırılma ihtimali araştırılmaz.
RÜÇHAN HAKKI :
Paris Sözleşmesine dahil ülkelerden birine mensup ve mensup olmamakla birlikte birinde ikamet eden veya işler durumda bir ticari müessesesi bulunan gerçek veya tüzel kişiler, bu ülkelerin herhangi birinde tescil başvurusu yaptıktan sonra 6 ay içerisinde Türkiye veya diğer mensup ülkede de başvuru yapma hakkına sahiptir.
HÜKÜMSÜZLÜK :
BU dava geçmişe etkili olarak marka hakkının ortadan kalkması sonucunu doğuran bozucu yenilik doğuran bir haktır.
Markaya ilişkin hükümsüzlük markanın belli mal veya hizmetlerine ilişkin verilebilir.
Tescil aşamasında bulumayıp sonradan ortaya çıkan sebepler dolayısıyla markanın terkinine ise “markanın iptali” davası denir.
Temel olarak markanın hükümsüzlüğü 2 sebebe dayanır: Mutlak ve Nisbi red sebepleridir.
Markanın iptali davası ise 4 temel sebebe dayanılarak açılır. Markanın 5 yıl aralıksız kullanılmaması, markanın yaygın bir ad halini alması, markanın halkta yanlış anlama ihtimali doğurması, teknik yönetmeliğe aykırı kullanımlar (garanti-ortak marka)
Hükümsüzlük davası 5 yıllık hak düşürücü süreye tabidir. Tescilden itibaren.
İptal kararları,iptal kararından itibaren hüküm doğurur.
---------------------- 0 -------------------------
Tescilli markanın koruma süresi, başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır. 10’ar yıllık yenilenir. Koruma süresi sona eren marka, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden önceki altı ay içerisinde gerçekleştirilebilir. Bu sürenin kaçırılması durumunda, ek bir ücret yatırılmak sureti ile, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden itibaren altı aylık süre uzatımı içinde de yenileme yapılabilir. Aksi halde marka hükümsüz kalır. Ancak yine de marka yenilenmezse bile koruma süresinin dolmasından itibaren 2 yıl içerisinde aynı ya da benzer markalar için yapılacak başvuruların tesciline itiraz etme imkanı vardır. Marka hakkından vazgeçen için bu hak söz konusu değil.
Tescil başvurusunun uygun olması halinde, başvuru marka bülteninde ilan edilir. İlgili kişiler ilandan itibaren 3 ay içerisinde TPE nezdinde itirazda bulunabilirler
Tescil talebinde bulunan başvurusu reddedilirse, red kararının kendisine tebliğinden itibaren 2 ay içerisinde itirazda bulunabilir. TPE dairesi, itirazı haklı bulunabilir veya itiraz haklı bulunmaz ise Başvuru doğrudan “Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu” na gönderilir. Bu kurulun da haklı bulması halinde ilan yapılır. İtiraz düşünülüyorsa, başvuru sahibi 2 ay içerisinde kararın iptalini dava etmelidir.
Garanti veya ortak markanın tescilinde, markanın kullanım usul ve şartlarının gösterildiği bir yönetmeliğinde bulunması şarttır. Bu da tescil edilecektir.Değişiklikler de.
COĞRAFİ İŞARETLER :
Menşe adları ve mahreç adları olarak ikiye ayrılır.
Menşe Adları : Bir ürünün özelliklerinin, doğal ya da insani nedenlerle, sınırları belli bir bölgede üretilmesinden kaynaklandığı hallerde, söz konusu bölgenin malıdır. Bu ürün ile bölge arasında sıkı bağlantı vardır. Örn: puro için havana purosu, ayvalık zeytinyağı,
Mahreç Adlar : Bir malın üretiminin bölge dışında yapılması halinde de, bölgeye has üretim tekniklerinin ve hammadde unsurlarının kullanılması halinde kullanıldığı işarettir. Trabzon ekmeği..
Coğrafi İşaret için de bir başvuru vardır. Bu ürünün üreticileri, tüketici dernekleri, kamu kuruluşları tescilini isteyebilirler, bunun için 15 adet marka örneği ve 8x8 cm örnek, üretim kaynağı, şekli , tanımı bildirilir.. eksiklik varsa 3 ayda tamamlatılır.
MARKA BAŞVURUSU ve SÜREÇ :
Marka başvurusu üzerine öncelikle şekli inceleme yapılır. Bu incelemede;
- başvuru sahibinin, marka korumasından yararlanacak kişilerden olup-olmadığı,
- en az 5 adet marka örneği verilip verilmediği (20 adet olmalı toplam)
- Marka örneğinin en fazla 7x7 cm çapında verilip verilmediği,
- Marka başvurusu harç dekontunun var olup olmadığı,
- Türkiye’ de ikametgahı olmayan içi vekil zorunluluğu vardır bunun vekili olu-olmadığı,
- Dilekçe ve eklerde eksiklik olup olmadığı incelenir.
Bu hususlarda eksiklik olması halinde, eksikliklerin tamamlanması için 1 aylık ek süre verilir.
Vekil atmamış olanlar için 2 aylık vekil atama süresi verilir.
Tescili talep edilen markanın çeşidi belirtilmelidir (ticaret, hizmet, ortak, garanti)
Marka yabancı kelime ihtiva ediyorsa anlamı ve telaffuzu istenir.
Latin harf dışında bir harf var ise latin harf ile karşılığı istenir.
Markanın üzerinde kullanılacağı mal veya hizmetlerin uluslararası sınıflandırmaya ilişkin listesi istenir. Bu listede genel tabir olmamalı, var ise açıklanması için 2 aylık süre verilir. Hiç yazılmamışsa 1 aylık süre verilir. Bu süre içerisinde açıklama yapılmaz ise, sadece açıklaması yapılmış olanlar kabul edilir. Hepsi genel tabir ise reddedilir.
Rüçhan hakkı için sergi gösterimi veya gösterimin yapıldığına dair resmi belgenin 3 ay içerisinde verilmesi gerekir.
İlk inceleme aşamasından sonra sınıflandırma aşamasına geçilir.
Belirtilen mal ve hizmetlerin listesi uluslararası sınıflandırmaya göre sınıflandırılır (Nice Sözlş.) Marka örneğinde şekil veya logo varsa sınıflandırma ayrıca şekilli elemanların sınıflandırılması esasına göre yapılır. (Viyana Sözlş.)
Başvuru sahibi veya vekili mal ve hizmet listelerinde Nice Sınıflandırmasını kullanmak zorundadır. Sınıf numaralarının belirtilmemesi halinde sınıflandırma enstitüce yapılır. Ek ücret alınır. Ayrıca bu aşamada mal ve hizmetlerin benzerliği “alt grup sistemi” esasına göre yapılır. Bu sistem TPE markalar Dairesi tarafından, aynı sınıf başlığı altındaki, benzeyen mal ve hizmetleri aynı alt gruplarda toplama işidir.
Buradaki red; başvurusu yapılan mal veya hizmetin daha önce tescil edilmiş veya başvurusu yapılmış veya aynı alt grupta yer alan mal ve hizmetler için uygulanır.
Şekli incelemelerden sonra benzerlik araştırması yapılır. Mutlak ve nispi red sebeplerine bakılır. Mutlak red sebebiyle tamamen reddedilmeyen Marka resmi Marka Bülteninde yayınlanır. İlanda başvuru kodu, sahibi, vekili, marka örneği, sınıf kodu, sınıf listesi, red varsa listesi belirtilir.
Bir markanın yayınına itirazlar 3 ay içerisinde yapılmalıdır. İtirazda eksiklik varsa tamamlatılır. Enstitü kararlarına karşı itirazlar 2 ay içerisinde yapılmalıdır. Orta ve Garanti markaların sona ermesinden itibaren 3 yıl tescili istenemez.
ULUSLARARASI MARKA TESCİL SİSTEMLERİ :
1-Bölgesel Tescil Sistemi :
Benelüks Marka Tescil Sistemi (Topluluk Markası)
Topluluk marka Sistemi
Afrika Sınai Mülk Örgütü (OAPI)
2-Uluslararası Tescil Sistemi :
Madrid Sistemi
Madrid Anlaşması
Madrid Protokolü
MADRİD SİSTEMİ :
Markaların uluslararası tescili ve yönetime ilişkin kapalı bir sistemdir.
Tek başvuru ile diğer üye ülkelerde de başvuru yapılmış sayılır.
Dil Fransızca ve İngilizcedir.
5 yıl süre ile esas tescile bağlılık söz konusudur.
Taraflar kendi mevzuatlarına göre inceleme yaparlar (18 ay)
CASCADE SİSTEMİ (Kademeli Dizi) :
Madrid sistemi çerçevesinde yapılan başvurularda menşe ofisin belirlenmesi sistemidir. Menşe ofis, başvuru sahibinin gerçek bir taciri işletmeye sahip olduğu ülke ofisidir, bu yoksa yerleşik olduğu akit taraf ülke ofisidir, bu da yoksa menşe ofis, başvuru sahibinin vatandaşı olduğu akit taraf ülke ofisidir.
MADRİD PROTOKOLÜ :
27 Haziran 1989 da imzalandı.
Türkiye 1 Nisan 1996 da taraf oldu.
Amaç; Madrid Anlaşmasının coğrafi alanını genişletmek, Topluluk Sistemi ile bağlantı kurmaktır.
12-18 aylık ülkelerin red bildirim süresi getirilmiştir.
Protokole Dayalı Başvuru ve Tescil Sistemi:
-Menşe ofis başvurusu,
-Menşe ofis tarafından şekli inceleme,
-WIPO’ya bildirim,
-WIPO şekli incelemesi,
-Uluslararası sicile kayıt/ilan,
-taraflara bildirim,
-İnceleme (mutlak red sebeplerine göre)
-karar/red kararlarını itiraz süresi 18 ay.
Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO)
Teşkilatın merkezi cenevre dedir.
Birleşmiş milletlerin uzman kuruluşlarından biridir.
14 temmuz 1967 de stokholm de kuruldu.
Türkiye 1976 da üye oldu.
TOPLULUK MARKA SİSTEMİ :
1964 yılında Avrupa Marka Anlaşması imzalandı.
20 Aralık 1993 ‘de Konsey Tüzüğü
Türkiye 21 Aralık 1988 ‘de taraf oldu.
-topluluk markasına AB üyesi, Paris sözleşmesi tarafı başvurabilir.
NİCE SINIFLANDIRMASI :
Anlaşma 1957 yılında imzalandı.
Türkiye 1996 yılında taraf oldu.
Amaç; Eşyaların ve hizmetlerin uluslararası sınıflandırılması ile ilgilidir. Değişik ülkelerde marka koruması isteyen başvuru sahipleri içindir.
01-05 : kimya sanayi ürünleri,
06-14 : maden, madeni ürünler, elektronik ürünler,
15-21 : Diğer teknik aletler,
22-27 : Tekstil Ürünleri,
28 : Oyun, Oyuncak, spor malzemeleri
29-31 : Yiyecekler,
32-33 : İçecekler,
34 : Tütün mamülleri
35-45 : Hizmet sınıfları
VİYANA SINIFLANDIRMASI (Marka Şekilli elemanlarının Sınıflandırılması Anlaşması):
12 Haziran 1973 de imzalandı.
Türkiye 01/0171996 da taraf oldu.
Bu sistem ile markaların figüratif özellikleri belli başlı ana başlıklar altında toplanmış ve kategorize edilmiştir.
Bu işi Enstitü yapmaktadır. Sınıflandırmada hiyerarşik bir yapı vardır.
Toplam 29 Kategori, 144 bölüm, 1634 Kısım vardır
TPE BİRİMLERİ :
Yönetim Kurulu
Danışma Kurulu
Başkanlık
Yeniden İnceleme ve değerlendirme Kurulu
1-Ana Hizmet Birimleri
-Patent Dairesi Başkanlığı
-Marka Dairesi Başkanlığı
-Uluslararası İlişkiler Dairesi Başkanlığı
2-Yardımcı Hizmet Birimleri
-Personel Dairesi Başkanlığı
-Bilgi-İşlem Dairesi Başkanlığı
-İdari ve Mali İşler Başkanlığı
-Enformasyon ve Dökümantasyon Dairesi Başkanlığı
3-Danışma Birimleri
-Hukuk Müşavirliği
-Araştırma ve Planlama Koordinasyon Dairesi Başkanlığı
Marka Mevzuat Tarihçesi :
-20 temmuz 1871 –Alameti farika Nizamnamesi
-12 Mart 1965 tarihli 551 sayılı Markalar Kanunu
-27 Haziran 1995 556 sayılı KHK
ANLAŞMA VE TARİHLERİ :
Paris – 1883 – 29/07/1994 (TR)
WIPO – 1967 – 1976
Madrid Prot. - 1996 - 01/01/1999
Nice - 1957 – 01/10/1996
Viyana - 1973 – 01/01/1996
TRİPS - 1995 – 31/12/1994
Topluluk Mrk.- 1964 – 12/21/1988
TPE Kuruluş - 16/06/1994
KHK - 27/06/1995
|
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"Marka Vekilliği Sınavı İçin Marka Hukuku Pratik Notları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Okay Saday'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
|
|
Marka Vekilliği Sınavı İçin Marka Hukuku Pratik Notları
