|
KAÇAKÇILIK
DAVALARINDA KAMU ZARARI HAKKINDA GÖRÜŞ
Bilindiği üzere 4458 Sayılı Gümrü Kanunu’nun 3 üncü maddesi ile 5607 Sayılı KMK nın 2 nci maddesinin 1 nci fıkrasının a bendinde gümrük vergilerinin tanımı yapılmış, 4458 Sayılı Gümrü Kanunu’nun 24 ncü maddesinin 1 nci fıkrasında ise İthal eşyasının gümrük kıymetinin, eşyanın satış bedeli olduğu, Satış bedelinin Türkiye'ye ihraç amacıyla yapılan satışta 27 ve 28 inci maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek fiyat olduğu, 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 21 inci maddesinde ise, İthalatta verginin matrahı aşağıda gösterilen unsurların toplamı olduğu, a) İthal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre alınmaması veya malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde malın gümrükçe tespit edilecek değeri, b) İthalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar, c) Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler olduğu düzenlenmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalardan görüleceği, gümrük vergisinin matrahı ithal eşyanın CIF bedelin hesaplanması ile oluşmakta, Katma Değer Vergisinin matrahı ise CIF bedeli ve maddede belirtilen giderlerin toplamından oluşmaktadır.
Bir eşyada gümrük vergisi, katma değer vergisi, ötv, eş etkili vergiler veya ek mali yükümlükler bulunabilir, bunların hesaplanmasında esas alınacak matrahlar birbirlerinde farklı olmaktadır.
Ancak hesaplamaların doğru bir şekilde yapılabilmesi eşyanın CIF bedelin veya vergilendirmeye esas alınacak ölçü birimin doğru bir şekilde tespit edilmesine bağlı olup, CIF bedelin içinde en önemli unsur ise mal bedelinin uluslararası (GATT) anlaşmalara göre hesaplanmasıdır.
Gerek Vergi Mahkemelerinin gerekse Danıştay 7. Dairesinin istikrar kazanan kararları ile gümrük idaresinin, ek tahakkuk veya para cezası kararı düzenlerken bir eşyanın bedelini yani kıymetini tek taraflı olarak belirlemesini açıkça hukuka aykırı bulmaktadır, ithal eşyasının gümrük kıymeti konusunda Vergi Mahkemelerinin kararları istikrar kazanmıştır.
5607 Sayılı KMK da suç nevinden kaçakçılık fiilleri bulunmaktadır.
Yargıtay 7. Ceza Dairesi kararlarında, kaçakçılık suçlarında, Eşyanın ithalinde öngörülen gümrük vergileri toplamının kamu zararı olarak kabul edilerek, bunun doğru bir şekilde hesaplandıktan HAGB koşulları bakımından sanığa bildirilmesi gerektiğini dile getirmektedir.
Çünkü, Zarar belirlenirken, eşyanın gümrük vergilerinin, gümrük vergileri belirlenirken, eşyanın CIF bedelinin, CIF bedeli belirlenirken ise eşya bedelinin doğru bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir, özetle eşya bedeli doğru bir şekilde belirlenmez ise CİF bedel ve gümrük vergileri yanlış hesaplanacak dolayısıyla da “kamu zararı” nın doğru bir şekilde hesaplanmasından söz etmemiz mümkün olmayacaktır.
Diğer yandan, gerek 5607 Sayılı KMK da, gerekse 4458 Sayılı Gümrük Kanunu ve gümrük mevzuatında, gümrük idaresinin, Kaçak Eşyaya Mahsus Tespit Varakasının düzenleyeceğine dair tek bir yasal düzenleme bulunmamaktadır.
Nitekim, 5607 Sayılı KMK nın 23 ncü maddesinde göre, Kaçak zannı ile eşya yakalanması halinde muhbir ve elkoyanlara ikramiye ödenmektedir, Anayasa Mahkemesi uyuşmazlığın tarafı olan müdahil gümrük idaresinin belirlediği CIF değerin, hem yakalama eylemine katılanlara ödenecek ikramiyenin, hem de şüpheliye yapılacak önödeme tebligatındaki miktarın belirlenmesinde esas alınması hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmadığı gerekçesi ile Mülga 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 34 üncü maddesinin son fıkrasında yer alan “... gümrük idaresince ...” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE karar vermiş olması uygulamaya ışık tutacağı düşünülmektedir.
Netice itibariyle, suç nevinden oluşan kaçakçılık fillerinde HAGB da dikkate alınacak “kamu zararı” hesaplanmasında, gümrük idaresinin belirlediği kıymet üzerinden kamu zararı hesaplanmasına kaçakçılığa konu eşyanın kıymetinin yani değerinin doğru bir şekilde tespit edilmesi son derece önemli olduğu, bu aksi düşünceye mevzuatın cevaz vermediği düşünülmekte olduğundan, eşyanın gümrük vergilerine esas olacak kıymeti konusunda uzman bilirkişiler tarafından piyasa koşulları dikkate alınarak tespit edildikten sonra yine konusunda uzman bilirkişiler tarafından kamu zararının tespiti bakımından gümrük vergileri hesaplanarak konunun gümrük mevzuatı yönünden değerlendirilmesi sonrasında sanığın veya gerektiğinde şüphelinin durumunun takdir edilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Örnek Kararlar:
T.C.
YARGITAY
7. Ceza Dairesi
Y A R G I T A Y İ L A M I
Esas No : 2008/19232
Karar No : 2011/5057
Tebliğname No : 7 - 2008/238114
İNCELENEN KARARIN;
MAHKEMESİ : Reyhanlı 1. Asliye Ceza Mahkemesi
TARİHİ : 18/03/2008
NUMARASI : 2008/346
SANIK :
SUÇ : 5607 sayılı Yasaya aykırılık
HÜKÜM : Hükümlülüğüne
TEMYİZ EDEN : Sanık müdafii
TEBLİĞNAMEDEKİ DÜŞÜNCE : Bozma
Yerel mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle; başvurunun nitelik, ceza türü, süresi ve suç tarihine göre dosya okunduktan sonra Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Eşyanın ithalinde öngörülen gümrük vergileri toplamı belirlenip bu tutarın kamu zararı olduğunun sanığa bildirilmesi ve sonucuna göre Ceza Muhakemesi Kanununun 231/9. madde fıkrasıda gözetilerek bir karar verilmesi gerekirken zararın gümrüklenmiş değer olduğu bildirilip yanıltılması suretiyle katılan gümrük idaresinin suçtan dolayı uğradığı zararın sanık tarafından giderilmediğinden ve gümrüklenmiş değer kadar ödeme yapılarak etkin pişmanlık gösterilmemesi ve bu nedenle kanaat oluşmadığından bahisle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yer olmadığına karar verilmesi,
Yasaya aykırı, sanık müdafiinin temiz itirazlarıbu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün isteme uygun olarak BOZULMASINA, 26.4.2011 günü oybirliğiyle karar verildi.
T.C.
YARGITAY
7. Ceza Dairesi
Y A R G I T A Y İ L A M I
Esas No : 2009/4120
Karar No : 2011/6639
Tebliğname No : 7 - 2009/40847
İNCELENEN KARARIN;
MAHKEMESİ : Adana 1. Asliye Ceza Mahkemesi
TARİHİ : 16/09/2008
NUMARASI : 2008/550
SANIK :
SUÇ : 5607 sayılı kanuna muhalefet
HÜKÜM : Sanığın hükümlülüğüne, müsadereye, ertelemeye ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasına
TEMYİZ EDEN : Sanık
TEBLİĞNAMEDEKİ DÜŞÜNCE : Bozma
Yerel mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle; başvurunun nitelik, ceza türü, süresi ve suç tarihine göre dosya okunduktan sonra Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Ceza Muhakemesi Kanununun 231. maddesinin 6. fıkrasında, "Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için;
a)Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmamış bulunması,
b )Mahkemece, sanığın kişilik özellikleri ile duruşmadaki tutum ve davranışları göz önünde bulundurularak yeniden suç işlemeyeceği hususunda kanaate varılması,
c )Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi, gerekir."
9. fıkrasında, "Altıncı fıkranın ( c) bendinde belirtilen koşulu derhal yerine getiremediği takdirde; sanık hakkında mağdura veya kamuya verdiği zararı denetim süresince aylık taksitler halinde ödemek suretiyle tamamen gidermesi koşuluyla da hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir."
Hükümleri mevcuttur.
Bu yasal düzenlemeler karşısında, kaçakçılık suçundan açılan kamu davasının niteliğine göre öncelikle kamu zararı kavramına açıklık getirilmesi gerekmektedir. Suç tarihinde yürürlükte bulunan 4458 sayılı Gümrük Kanununun 3. maddesinde; "Gümrük vergileri deyimi, ilgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin yada ihracat vergilerinin tümünü;
Gümrük yükümlülüğü deyimi, yükümlünün gümrük vergilerini ödemesi zorunluluğunu; İthalat vergileri deyimi, eşyanın ithalinde ödenecek gümrük vergisi ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükleri"
Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 2.maddesinde; "Gümrük vergileri: Gümrük idaresi veya başka idarelerce, eşyanın ithali veya ihracına bağlı olarak uygulanan vergiler ile diğer mali yükümlülükleri" ifade eder. Hükümleri bulunmaktadır.
Bu düzenlemeler karşısında eşyanın yasal yollardan ithali, eşyanın ithalinde öngörülen gümrük vergileri ile diğer eş etkili vergiler ve mali yüklerin ödenmesi suretiyle mümkün olmaktadır. Eşyanın yasal olmayan yollardan yurda getirilmesi, yurt içinde alım satıma konu edilmesi halinde ise ithalinde öngörülen gümrük vergileri ile diğer eş etkili vergiler ve mali yükler ödenmediğinden, yoksun kalınan bu gelirin kamu zararı olarak kabulünde zorunluluk bulunmaktadır.
Bu açıklamalar ışığında somut olaya gelindiğinde;
Eşyanın ithalinde öngörülen gümrük vergileri ve diğer eş etkili vergiler ile mali yükler toplamı olarak gümrük idaresince bildirilmiş bulunan 221,99 TL. tutarın kamu zararı olduğunun sanığa bildirilmesi ve sonucuna göre gerektiğinde Ceza Muhakemesi Kanununun 231/9.madde fıkrası da gözetilerek bir karar verilmesi gerekirken, eşyanın gümrüklenmiş değerinin hükümden önce ödenmesi gerektiği sanığa tebliğ edilerek zararı gidermediğinden bahisle yazılı şekilde hüküm kurulması,
Yasaya aykırı, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden hükmün BOZULMASINA, 18.05.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Saygılarımla.
Av.Cem KABDAN
|
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu-Kamu Zararı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Av.Cem Kabdan'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
|
|
5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu-Kamu Zararı
