T.C. YARGITAY 8. HUKUK DAİRESİ Esas : 2017/4197 Karar : 2017/16299

Davalı borçlu itirazında aylık kira miktarına açıkça itiraz ettiğine ve kira sözleşmesinde kira artış oranına ilişkin düzenleme yer aldığına göre Mahkemece yukarıda izah edilen hususlar dikkate alınarak konusunda uzman bilirkişiden rapor alınmak suretiyle 27/6/2013 sonrası dönemlerde ödenen aylık kira miktarına on iki aylık ortalamaya ait ...... oranını geçmeyecek şekilde artış uygulanarak takip konusu aylara ait ödenmesi gereken aylık kira miktarı bulunup sonucuna göre alacak ve tahliye yönünde...

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/4828 E. , 2018/11886 K.

hak ve nesafet yolu ile kira bedeli tespit edilirken kira bedeli bir önceki kira döneminde ödenen kira parasının endekse göre yapılacak artışından daha düşük bir tutar olamaz.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2019/3381 E. , 2019/9536 K.

Kural olarak, kira ilişkisinin varlığını ve aylık kira bedelinin ne kadar olduğunu ispat külfeti kiraya verene, kiracı tarafından kabul edilen kira bedelinin ödendiğinin ispat külfeti ise kiracıya düşer. Kiraya veren tarafça talep edilen yıllık kira miktarı HMK'nın 200. maddesi uyarınca belirlenecek senetle ispat sınırının üzerinde ise kiraya veren kira bedelini yazılı belge ile kanıtlamak zorundadır. Yazılı delille kanıtlanmadığı takdirde ise kiracının kabulünde olan miktar esas alınmalıdır. Yi...

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2014/5136 E. , 2014/7747 K.

Kiracının kira bedeli açıklamasıyla kiralayana yatırdığı paranın yeni kira bedeli olduğu konusunda tarafların anlaştıklarının kabulü gerekir. Davacı kiracı bu kira bedelini yatırdıktan sonra fazla yatırdığı iddiası ile kira bedelinin istirdatını isteyemez.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/5755 E. , 2019/776 K.

01.01.2011 başlangıç tarihli 1 yıl süreli kira sözleşmesinde 01.01.2016 tarihinden itibaren başlayan dönem hak ve nesafet dönemidir.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/5205 E. , 2022/6879 K.

2010 başlangıç tarihli sözleşme için 2015 tarihinde açılan kira tespit davasında kira bedelinin hak ve nesafet esaslarına göre tespit edilmesi gerekmektedir.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2019/1914 E. , 2019/7955 K.

Davalı tarafından ibraz edilen düşük bedelli kira sözleşmesinin Vergi Dairesi'ne ibraz için düzenlendiği anlaşıldığından tarafların iradesini yansıtan takibe dayanak diğer sözleşme göz önüne alınarak karar verilmesi gerekirir.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2022/6933 E. , 2022/8830 K.

Davalı tarafından ibraz edilen yeni tarihli düşük kira bedelli ikinci kira sözleşmesinde ilk sözleşmenin feshedildiği ya da sona erdirildiği yönünde bir şerh bulunmadığı gibi ilk sözleşmenin yapılmasından sonra aylık kira parasının indirilmesinin de hayatın olağan akışına aykırıdır. Bu nedenle bu yeni sözleşmenin kira bedelini belirlemenin dışında başka bir nedenle düzenlendiği kabul edilerek, kira bedeli eski tarihli sözleşme dikkate alınarak belirlenir.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2014/7121 E. , 2014/8734 K.

8 yıllık kira sözleşmesinin 3. yılında kira bedelinin günün koşullarına uygun hale getirilme talebi kira tespit davası değil, kira uyarlama davasıdır. Mahkemece sözleşmenin uyarlanmasına ilişkin kural ve yöntemlerin ışığı altında yerinde uygulama yapılıp, uzman bilirkişiler düşüncesinden de yararlanmak suretiyle, kiralananın niteliği, kullanma alanı, konumu, bölgede kira parasını da etkileyecek normalin üstündeki imar ve ticari gelişmeler gibi değişiklikler, emsal kira paraları, vergi ve amortis...

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2015/2163 E. , 2015/2733 K

Kira tespit davasında belirlenecek kira bedeli bir önceki kira döneminde ödenen kira parasının ÜFE endeksine göre yapılacak artıştan daha düşük bir tutar olamaz.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2015/6719 E. , 2015/9762 K.

İlk sözleşmesinden sonra taraflar arasında yeni bir kira sözleşmesi yapılmışsa, ileride açılacak kira tespit davalarında ikinci sözleşmede kararlaştırılan bedelin o günün rayicine uygun olup olmadığı araştırılmalıdır.

YARGITAY 3. HD. 2017/11772 E. 2019/6051 K.

Kira sözleşmesi devam ederken, ileri dönem için kira tespit istenebileceği...

YARGITAY 6. HD. 2015/3138 E. 2016/729

Davalının dayandığı kira sözleşmesinin kira bedelini belirlemenin dışında başka bir sebeple düzenlendiği ve muvazaalı olduğu anlaşılmaktadır. Uyuşmazlığın tarafların gerçek iradesine uygun olarak düzenlenen 12.9.2011 başlangıç tarihli 5 yıl süreli ve yıllık 11.000 TL bedelli kira sözleşmesi uyarınca çözümlenmesi gerekirken muvazaalı kira sözleşmesi esas alınarak yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/7675 E. , 2019/2965 K.

23/04/2010 başlangıç tarihli kira sözleşmesinde, 23/04/2015 tarihinde başlayan dönem hak ve nesafet dönemidir.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/3572 E. , 2017/16916 K.

01.09.1999 başlangıç tarihli kira kontratı için 01.09.2014 tarihinde başlayan dönem hak ve nesafet dönemidir.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2015/11617 E. , 2016/7748 K.

Taraflar arasında en son 01/01/2010 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesinin varlığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı tarafından tespiti talep edilen 01/01/2015 dönemi hak ve nesafet dönemi olup mahkemece hak ve nesafete göre belirleme yapılmasında isabetsizlik bulunmamaktadır. Ayrıca hak ve nısfete göre kira belirlenirken kira bedelinin her yıl ÜFE oranında yapılacak artıştan ve davalının en son ödediği miktardan daha aşağı kiraya da hükmedilemez.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/2316 E. , 2017/13330 K.

Sözlü kira kontratında davacı davalının 10 kiracı yıldır savunmuş, davalı da buna itiraz etmemişse, tespiti talep edilen dönemin mahkemece hak ve nesafet dönemi kabulünde isabetsizlik yoktur.

Yargitay 3. Hukuk Dairesi 2017/5411 E. , 2018/11236 K.

Yenileme sözleşmesinde kira bedeli emsal ve rayiçlere uygun değil ise yenileme sözleşmenin imzalanmasından itibaren 5 yıl geçmemiş olsa dahi ilk sözleşmenin başlangıcına göre geçen süre gözetilerek şartları varsa kira parasının hak ve nesafete göre tespiti talep edilebilir.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2015/3838 E. , 2015/3775 K.

Kira bedelinin hak ve nasafet kuralına göre belirlenebilmesi için 4+1 kuralının uygulanması gerekir, ilk yıl sözleşme hükümleri, uzayan 4 yılda TBK 344/1 maddesine endeks uygulanmalı, 5 yıldan sonra yanı 6. yıl için ise TBK 344/3 maddesine göre hak ve nesafet kuralına göre kira bedeli belirlenmelidir. Örneğin 2009 Ekim ayında yapılan 1 yıl süreli bir kontratta, 2010-2011-2012-2013 Ekim aylarında endeks uygulanıp, 2014 Ekim itibariyle ise hak ve nısfet uygulanır.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/2792 E. , 2021/267 K.

Kira bedelinin tespiti davalarında fazlaya ilişkin haklar saklı tutulamaz ve saklı tutulan bu hakla ilgili olarak ıslah talebinde bulunulamaz.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2015/11106 E. , 2016/7388 K.

Kira tespit davasında hakim kirayı hak ve nesafete göre belirlerken kiracının eski kiracı olmasına dayanarak rayiç kira bedelinde %27 indirim yapması makul olmayan ölçüde bir hak ve nesafet indirimidir.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2014/4518 E , 2015/27 K.

Sözleşmenin "beş yıldan sonra yenilenip yenilenmediği" hesaplanırken 4+1 kuralı uygulanır. Buna göre ilk yıl sözleşme hükümleri, uzayan 4 yıl endeks uygulandıktan sonra, onu izleyen yılda hak ve nısfet uygulaması yapılır

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2020/237 E. , 2020/2631 K.

Kira sözleşmesinde artış şartının ... olarak boş bırakılması durumunda bu artış şartı belirli ve muayyen olmadığından geçerli değildir. Temerrüte esas kira bedelinin belirlenmesinde kira tutarının ispatı kiraya verene aittir. Davacının tek yanlı kira oranı ve kira bedeli belirlemesine itibar edilemez.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/8877 E. , 2019/5230 K.

Sözleşmeyle bağlılık ilkesi gereği, sözleşmedeki artış şartı tarafları bağlayacak olup, davalı kiracı yenilenen her kira dönemi için artış şartına uygun kira bedelini ödemekle yükümlüdür. Mahkemece; kiraya verenin, kiracıdan talep edebileceği kira farkı alacağının belirlenmesi noktasında, Türk Borçlar Kanunun yürürlük tarihi olan 01/07/2012 tarihi öncesi dönem için, sözleşmede kararlaştırılan artış şartı esas alınarak; ysonrasında ise TBK'nın 344. maddesindeki sınırlama dikkate alınarak hesapla...

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2020/3429 E., 2021/3420 K.

Taraflar arasında geçerli kira sözleşmesine göre, kiracı özel hukuk tüzel kişisi olup sözleşmede kararlaştırılan artış şartı sözleşme süresi tamamlanana kadar geçerli ve tarafları bağlayacak olup, davalı kiracı yenilenen her kira dönemi için artış şartına uygun kira bedelini ödemekle yükümlüdür.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/2836 E. , 2021/436 K.

Sözleşmede belirtilen kira artış şartı tarafları bağlar. Kiracı bu artış şartına uymadığında, kiralayan kira parasını alırken ihtirazi kayıt ileri sürmese ve ayrıca yenileme yılının başlamasından 7 yıl geçtikten sonra önceki dönem kiralarının eksik ödendiği gerekçesiyle tahliye talep etse dahi, temerrüt oluşmuştur.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/5553 E. , 2019/623 K.

Sözleşmede kira parasının ne şekilde artırılacağı tereddüte yol açmayacak ve kolayca hesaplanacak şekilde gösterilmiştir. Sözleşmeye bağlılık ilkesi gereği, bu artış şartı tarafları bağlar ve davalı kiracının yıllar itibariyle sözleşmedeki artış oranına uygun artışlarla kira parasını ödemesi gerekir. Yazılı kira sözleşmesinde kararlaştırılan artış oranı karşısında kira bedelinin artırılmaması hususunda taraflar arasında zımni anlaşma yapıldığı iddiası davalı tarafça ispat edilememiştir. Bu durum...

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/7840 E. , 2019/4125 K.

Birden fazla kira dönemine ilişkin temerrüte esas ödenmesi gereken kira bedelleri hesaplanırken Mahkemece yapılması gereken iş, gerekirse alanında uzman bilirkişi marifetiyle TBK m.344 gözetilerek her yıl için hangi artış oranının uygulanacağı ayrı ayrı değerlendirilerek eksik yatan kira bedelinin hesaplanması ve sonucuna göre karar verilmesidir.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2019/1914 E., 2019/7955 K.

Sözleşmeyle bağlılık ilkesi gereği, sözleşmede belirlenen artış şartı tarafları bağlayacak olup, davalı kiracı yenilenen her kira dönemi için artış şartına uygun kira bedelini ödemekle yükümlüdür. Sözleşmedeki artış maddesi değerlendirilirken kira sözleşmesinin başlangıcı ile TBK’nun yürürlük tarihi olan 01.07.2012 tarihleri arasındaki dönemde sözleşmedeki artış şartı, TBK'nun yürürlük tarihi olan 01.07.2012 tarihi TBK’nun 344. maddesinin değiştiği 17.01.2019 tarihi arası dönemde ÜFE artış oranı...

Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, E: 2017/2044, K: 2017/6756

Kira farkı alacağı ve tahliye istemli takibe itiraz üzerine itirazın kaldırılması ve tahliye talepli dava ikame edilmiştir. 6098 S.K.'un yürürlüğe girdiği 1.7.2012 öncesi için taraflar arasında akdedilen 1.4.2010 tarihli kira sözleşmesinde yıllık kira artışına dair kararlaştırılan oranda ve 6098 S.K.'un yürürlük tarihi sonrası için de 344/1. maddesi uyarınca ÜFE oranında artış uygulanmak suretiyle kira bedeli bulunup; kira farkı alacağı bu çerçevede hesaplanmalıdır.

Yargıtay 8. Hukuk Dairesi, Esas: 2017/1612, Karar: 2017/4523

Kira farkı alacağı ve tahliye istemli takibe itiraz üzerine itirazın kaldırılması ve tahliye talepli dava ikame edilmiştir. Taraflar arasında akdedilen 01.04.2008 başlangıç tarihli, 3 yıl süreli kira sözleşmesinde “1. yılın bitiminden sonraki kira artışında senelik TEFE+ÜFE/2 oranı baz alınacaktır” şeklindeki düzenleme geçerli olup tarafları bağlar. 1.07.2012'den sonrası için işbu tarihte yürürlüğe giren TBK m.344 hükmü de gözetilerek ÜFE artış oranını geçmemek üzere sözleşme hükmü doğrultus...

Yargıtay 6.Hukuk Dairesi 2013/13435 Esas 2013/ 16370 Karar

Somut olayda sözleşmedeki artış oranının yasal TBK. 344/1.Maddesi (ÜFE) artış oranını geçtiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle mahkemece yukarıda açıklanan esas ve ilkeler doğrultusunda 01.09.2012 tarihinde başlayan kira dönemi için kira artışı üretici fiyat endeksindeki "12 aylık ortalama" artış oranına göre belirlenerek hüküm altına alınması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.

17/1/2019 tarihli Değişiklik
1/3/2011 tarihli 6217 sayılı YARGI HİZMETLERİNİN HIZLANDIRILMASI AMACIYLA BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN: GEÇİCİ MADDE 2 – (Değişik: 4/7/2012-6353/53 md.) Kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında, 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 323, 325, 331, 340, 342, 343, 344, 346 ve 354 üncü maddeleri 1/7/2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle uygulanmaz. Bu halde, kira s...

6353 sayılı kanun gereği 344. madde işyeri kiraları hakkında 01/07/2020 tarihine kadar uygulanamayacaktır.
31/3/2011 tarihli ve 6217 sayılı Yargı Hizmetlerinin Hızlandırılması Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “GEÇİCİ MADDE 2- Kiracının Türk Ticaret Kanununda tacir olarak sayılan kişiler ile özel hukuk ve kamu hukuku tüzel kişileri olduğu işyeri kiralarında, 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 323, 325, 331, 340, 342, 343, 344, 346 ve 354 üncü maddeleri 1/7/2012 tarihinden itibaren 8 yıl süreyle...

Gerekçe
818 sayılı Borçlar Kanunu’nda yer verilmeyen ve 6570 sayılı Kanunda da düzenlenmemiş olan, "II. Belirlenmesi" kenar başlıklı yeni bir maddedir. Tasarının dört fıkradan oluşan 343 üncü maddesinde, kira bedelinin belirlenmesi düzenlenmektedir. Maddenin birinci fıkrasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedelinin belirlenmesine ilişkin ilkelere yer verilmiştir. Böylece, 6570 sayılı Kanunun 2 ve 3 üncü maddelerinin, Anayasa Mahkemesince iptali üzerine bu konuda ortaya çıkan kanun ...