|
[SIZE="2"]
TEHLİKELİ MADDELER ZORUNLU SORUMLULUK SİGORTASI
I. GİRİŞ
Sigorta türleri içerisinde zarar sigortası başlığı altında düzenlenen sorumluluk sigortalarının zorunlu sigorta türünden olan tehlikeli maddeler zorunlu sorumluluk sigortası mevzuatımıza Bakanlar Kurulu’ nun 91/2253 sayılı kararı ile girmiş bulunmakla birlikte yine Bakanlar Kurulu’ nun 2010/190 sayılı ve 21 Ocak 2010 tarihli “Tehlikeli Maddeler İçin Yaptırılacak Sorumluluk Sigortaları Hakkında Karar” ıyla güncelleştirilmiştir. Bu sigorta türünün içeriği ise Bakanlar Kurulu’ nun “Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası Genel Şartları” adında tebliği ile düzenlenmiştir. Ayrıca Devlet Bakanlığı’ nın 09.05.2010 tarihli Resmi Gazete’ de yayımlanan tebliğ olan “Tehlikeli Maddeler İçin Yaptırılacak Zorunlu Sorumluluk Sigortalarına İlişkin Tarife ve Talimat” ve bu tarifede değişiklik yapan 15.09.2011 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Tebliği konunun incelenmesi bakımından çerçeve kaynakları oluşturmaktadır.
Tehlikeli maddeler zorunlu sorumluluk sigortasının kimleri kapsadığını sorusuna 2010/190 S. K. md. 1. cevap vermektedir. Maddeye göre; tabii veya sentetik, katı, sıvı veya gaz şeklinde bulunan her türlü yanıcı, parlayıcı, patlayıcı ve yakıcı maddelerin üretimi, depolanması, taşınması, satımı ve kullanımı faaliyetlerinde bulunan gerçek ve tüzel kişiler ile 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamındaki tehlikeli atıkların toplanması, taşınması, geçici ve ara depolanması, geri kazanımı, yeniden kullanılması ve bertarafı faaliyetlerinde bulunan gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu mesleki faaliyetlerinin icrasında meydana gelebilecek kazalar sonucu, kusurları olsun veya olmasın üçüncü kişilerin uğrayacakları maddi ve bedeni zararlara karşı, her faaliyeti için ilgisine göre tehlikeli maddeler ve tehlikeli atık mali sorumluluk sigortası yaptırmak zorunda tutulmuşlardır.1
Bu karar kapsamında bulunan kuruluşlar mesleki faaliyetleri ile ilgili belgeler yanında bu tür sigortayı yaptırdığına dair belgeyi de denetimlerinde göstermekle zorunlu tutulmuşlardır. Keza işyerlerinde de bu sigortanın yapıldığına dair belgeyi de asmakla zorunlu tutulmuşlardır. Nitekim 2010/190 sayılı karar da bu sigortanın yaptırılmaması halinde yaptırım olarak izin ve ruhsatın iptali öngörülmüş bulunmaktadır.2
TMZSS dışında bir de Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası bulunmaktadır. Her ne kadar 2010/190 Sayılı Karar Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigortasını da düzenlese de bu iki sigorta türü birbirinden farklı olup, tüpgazdan doğan rizikolar TMZSS3 ile himaye edilmezler.
II. KAVRAM VE AMAÇ
TMZSS, Kararda belirtilen tehlikeli maddelerle ilgili mesleki faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilerin söz konusu mesleki faaliyetleri dolayısıyla meydana gelebilecek bir kaza sonucunda, kusurları olsun olmasın üçüncü kişilerin doğrudan doğruya uğrayacakları bedeni ve maddi zararlara karşı sorumluluklarını, poliçede yazılı tutarlara kadar temin eder. Sigorta, sigortalının 2010/190 S.K kapsamına giren tüm mesleki faaliyetlerini kapsayacak şekilde yapılır.
Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Sorumluluk Sigortası bulunan bir işyerinde, kullanılmak üzere bulundurulan LPG tüpünün infilakı, gaz kaçırması, yangın çıkarması sonucu verilecek zararlar, Tüpgaz Sorumluluk Sigortası limitleri dâhilinde sigortacısı tarafından tazmin edilir. Ancak, kullanılmak üzere bulundurulan tüpgazın neden olduğu kaza, işyerinde bulunan yanıcı, parlayıcı, patlayıcı maddelerin de zarar vermesine yol açarsa, tazminat ödemelerinde Tüpgaz Sorumluluk Sigortasına öncelik verilir; bu sigortanın limitlerinin yetersiz kalması halinde Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Sorumluluk Sigortası, limitleri dâhilinde işlemeye başlar. Hasara yol açan kazanın çıkış nedeninin yanıcı, yakıcı, parlayıcı, patlayıcı maddeler olması halinde öncelikle Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Sorumluluk Sigortası işlemeye başlar. Nitekim Yargıtay kararları da bu yöndedir:4
“Dava konusu zarar neden olan patlama tüp gazda meydana gelmiş olup, bunun dışında kalan ve Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası kapsamında kalan diğer bir tehlikeli maddeden kaynaklanmamış bulunmasına göre, anılan sigorta genel şartlarının 1’inci maddesinde de bu gibi hallerde öncelikle Tüpgaz Sorumluluk Sigortası’ nın sorumlu olacağı öngörülmüş bulunması karşısında, davacı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir… Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortasının LPG tüpünün yangın çıkarması sonucu meydana gelen zararlar yönünden devreye girebilmesi için tüpgazın neden olduğu kazanın işyerinde bulunan yanıcı, yakıcı, parlayıcı, patlayıcı maddelerin de zarar vermesine yol açması ve Tüpgaz Sorumluluk Sigortası limitlerinin bu zararın karşılanmasında yetersiz kalması gerektiği…”5
“Somut olayda tüpgaz bayii olan işyerinde çıkan yangının bitişikte ki davacıya ait binaya sirayet ederek hasara sebebiyet verdiği, davalı bayiye ait işyerinin tehlikeli maddeler sigorta poliçesiyle davalı sigorta şirketine sigortalı olduğu da iddia ve ispat edilmediğine göre, hasarın tüpgaz zorunlu sorumluluk sigortası kapsamında olmadığı gözetilmeksizin, davalı sigorta şirketi yönünden de davanın kabulüne karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.”6
Gerek tehlikeli maddeler gerekse tüpgaz zorunlu sorumluluk sigortasında aynı zamanda birer kusursuz sorumluluk hali de ihdas edilmiş bulunmaktadır. Hâlbuki doktrinde genel kabul edilen görüşe göre, kusursuz sorumluluk halleri ancak kanunla ihdas edilebilir. Burada ise Bakanlar Kurulu Kararı ile kusursuz sorumluluk hali getirilmiş bulunmaktadır.7
Bu sigorta, sigortalının haksız taleplere karşı korunmasını temin eder. Ayrıca, bu sigorta ile ilgili olarak dava açılması halinde, sigorta poliçesinde kayıtlı limitlere kadar davanın takip ve idaresi sigortalıyla birlikte sigortacıya da ait olup, sigortalı sigortacının göstereceği avukata gereken vekâletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava masrafları ile avukatlık ücretlerini ödemekle yükümlüdür. Şu kadar ki hükmolunan tazminat sigorta bedelini aşarsa, sigortacı bu masrafları, sigorta bedelinin tazminata oranı dâhilinde öder.
Meydana gelen bir kazada zararın önlenmesi veya azaltılması amacıyla sigorta ettirenin ve/veya sigortalının yapacağı makul ve zaruri masraflar da sigortacı tarafından karşılanacaktır.
III. ZORUNLU SORUMLULUK SİGORTASI
Zorunlu sorumluluk sigortalarında sigorta ettiren sözleşme yapmak mecburiyetindedir. Zorunlu sorumluluk sigortalarında8 üçüncü şahsın menfaatinin korunması esas alınmıştır9. Bu yönden zorunlu sorumluluk sigortaları kendisine özel sigortalar ile sosyal sigortalar arasında bir yer bulmuştur. Zorunlu sorumluk sigortasını yapmamış olmak yaptırım uygulanmasını gerektirir. Sigorta sözleşmesi dolayısıyla söz konusu himayenin aksamaması amacıyla sigortacının üçüncü şahsa karşı ileri sürebileceği defiler daha fazla bir titizlikle sınırlandırılmıştır10.
Zorunluluk sigorta ettiren bakımından bulunduğu gibi, sigorta şirketi bakımından da mevcuttur. Türkiye’de genel sorumluluk*sigortası*branşında*ruhsatı bulunan bütün sigorta şirketleri bu sigortaları yapmak zorunda bulunmaktadır.11
IV. SİGORTA KONUSU MADDELER
2010/190 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı md. 2’ de tehlikeli maddeler zorunlu sorumluluk sigortası kapsamında ki maddeler şu şekilde sıralanmıştır;
* Petrol ve petrol ürünleri,
* Mühimmat ve patlayıcı maddeler,
* Kimyevi gübreler, kimyevi tuzlar, asitler, bazlar, boyalar,
* Diğer kimyevi maddeler (oksijen asetilen karpit, sentetik benzin, azot, peroksit ve benzerleri),
* Perakende olarak satılanlar hariç piroteknik mamuller (aydınlatma ve işaret fişekleri, havai fişekler, şenlik maytapları, çocuk tabanca mantarları),
* Perakende olarak satılanlar hariç, her türlü ispirto, alkol ve kibrit,
* Sıvılaştırılmış petrol gazları, sıkılaştırılmış doğal gaz ve havagazı,
* 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında bulunan ve yukarıda sayılmayan diğer tehlikeli kimyasallar,
* 2872 sayılı Çevre Kanunu kapsamında bulunan tehlikeli atıklar.
V. RİZİKO
Genel olarak riziko; sigorta ettirenin mal varlığında eksilme ihtimalinin mevcudiyetidir.12 TMZSSGŞ’ da rizikonun tanımı yapılmamış ancak, bu tür sigorta kapsamında olan maddelerin doğrudan doğruya neden oldukları olaylar sebebiyle verilen zararların sigorta kapsamında olduğu kabul edilerek riziko kavramı geniş tutulmuştur.13 Zaten sorumluluk sigortalarında genellikle zararı doğuracak olay baştan belirlenemediğinden, sigorta genel şartlarında zararı oluşturan rizikolar yerine, sigorta güvencesi dışında bırakılan riziko ve hasarların sayılması yolu tercih edilmektedir.14 Nitekim TMZSSGŞ’ da da teminat dışında kalan haller belirtilmiştir.
Genel şartlarda teminat dışında tutulan haller haricinde kalan tazminatın kaldırılması veya azaltılması sonucunu doğuran haller sigorta kapsamında olup, bunlar zarar görene karşı ileri sürülemez. Bu gibi haller, sigorta ettirene rücu hakkı doğurur.15
VI. TEMİNAT DIŞI KALAN HALLER
Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A.4’de Sigorta teminatı dışında kalan haller sıralanmıştır. Buna göre;
a) Olaya kasten neden olan kişilerin zarar ve ziyan talepleri,
b) Manevi tazminata ilişkin talepler,
c) Sigortalının kendisinin uğrayacağı zarar ve ziyanlar,
d) Sigortalıya vekâlet akdi veya hizmet akdiyle ya da başka bir şekilde bağlı olarak çalışan kimselere gelen zarar ve ziyanlar,
e) Savaş veya savaş niteliğindeki harekât, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunlardan doğan iç kargaşalıklar nedeniyle meydana gelen bütün zarar ve ziyan talepleri,
f) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu nükleer artıklardan veya bunlara atfedilen nedenlerden meydana gelen iyonlayıcı radyasyonlann veya radyoaktivite bulaşmalarının ve işverenin iştigal konusu içinde olsun veya olmasın bunların getirdiği askeri ve inzibati tedbirlerin neden olduğu bütün kayıp ve hasarlar (Bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını kapsayacaktır).
g) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
Teminat kapsamı dışında bulunmaktadır.
VII. SİGORTA ETTİRENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
TMZSSGŞ md. B.1’ de sigorta ettirenin yükümlülükleri düzenlenmiştir. Buna göre;
a) Sigorta kapsamında öngörülen hallerin gerçekleşmesi halinde, bunu öğrendiği andan itibaren 5 gün içinde sigortacıya ihbar etmek16,
b) Sigortalı değilmişçesine, gerekli kurtarma ve korunma tedbirlerini almak ve bu maksatla sigortacı tarafından verilecek talimata uymak,
c) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespite, tazminat yükümlülüğü ve miktarı ile rücu haklarının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek,
d) Zarardan dolayı, dava yolu ile veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve zarar ziyan talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri derhal sigortacıya vermek,
e) Dava açılması halinde davanın izlenmesi ve idaresi için, sigortacının göstereceği avukata gereken vekâletnameyi vermek,
f) Sigorta konusu ile ilgili başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları sigortacıya bildirmek.
A. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettirenin beyanı gerçeğe aykırı veya eksik ise sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içerisinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme feshedilmiş olur. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer. Feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi kısa müddet esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir. 6102 sayılı YTTK’ da bu yükümlülük için öngörülen süreler farklı düzenlenmiştir. 1439. Maddeye göre; sigortacı için önemli olan bir husus bildirilmemiş veya yanlış bildirilmiş olduğu takdirde, sigortacı onbeş gün içinde sözleşmeden cayabilir veya prim farkı isteyebilir. İstenilen prim farkının on gün içinde kabul edilmemesi hâlinde, sözleşmeden cayılmış kabul olunur.
Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse bu durumda kasıt olup olmamasına göre ikili bir ayrım yapmak gerekecektir. Gerçeğe aykırı beyanın kasten yapılmış olması halinde zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın tamamı için, kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminatın, alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki oran kadar kısmı dışında kalan miktarı için, sigorta ettirene rücu edebilir.17
B. Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü
Diğer sigorta türlerinde olduğu gibi bu tür sigorta genel şartlarında da sigorta ettirenin sözleşme kurulurken, sözleşme süresi içindeki ve rizikonun gerçekleşmesi halinde ihbar yükümlülüğü ve sonuçları TMZSSGŞ md. C.3’ de ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.18 Buna göre; sözleşmenin yapılmasından sonra beyan olunan hususların sigorta ettiren tarafından, sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek mahiyette değiştirilmesi halinde sigorta ettiren bu değişikliği öğrenir öğrenmez, en geç sekiz gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlü kılınmıştır. Sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren, ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme feshedilmiş olur.
Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi kısa müddet esasına göre hesaplanır ve fazlası iade olunur. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde de fesih hakkı düşecektir.
Sigorta süresi içinde meydana gelen değişiklikler daha az prim alınması gerektirdiği anlaşılır ise, bu değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre, bulunacak prim farkı sigorta ettirene iade edilir.
VIII. ZARAR GİDERİM
TMZSS’ da da diğer sorumluluk sigortalarında olduğu gibi sigortacının sorumluluğu sigorta ücretinin tamamı (prim ve ekleri) veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksitin ödenmesi ile başlar.19
Rizikonun neden olduğu üçüncü kişilere ait zararlar sigorta poliçesinde gösterilen limitlerle sınırlı olmak üzere karşılanacaktır. Gerçek zararın giderilmesi amaçlandığı için, zarara uğrayanın gerçek zararını belgelemesi ve kanıtlaması gerekecektir. Ayrıca sigortacı, tazminat talebinde bulunan kişi veya kişilerle doğrudan doğruya temasa geçerek anlaşma hakkını haizdir.
Sigortacının açık onayı olmadıkça, sigorta ettiren tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi, zarar görenlere herhangi bir tazminat ödemesinde de bulunamaz. Dava masrafları, sigortacıya ait olmakla birlikte, cezai kovuşturmadan doğan diğer bilumum masraflarla muhtemel para cezaları sigorta teminatı dışında kalır.
Diğer zorunlu sigortalarda da olduğu gibi zarar gören, sigorta kapsamı içinde zararın tazminini belirlenen limitler dahilinde doğrudan doğruya sigortacıdan talep edebilecektir.
TMZSSGŞ’ da halefiyete de yer verilmiş ve “sigortacı ödediği tazminat miktarınca hukuken sigortalı yerine geçer.” hükmü düzenlenmiştir. Ancak, sorumluluk sigortası sigorta ettirenin mali sorumluluğunu güvence altına aldığına göre, kural olarak sigorta ettirene karşı halefiyete dayalı rücu hakkı bulunmayacaktır.20 Nitekim rücu hakkı doğuran haller ayrıca düzenlenmiştir.
IX. SİGORTALIYA RÜCU HAKKI DOĞURAN HALLER
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucu doğuran haller zarar görene karşı ileri sürülmez.
Ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigortalıya rücu edebilir. TMZSSGŞ’ da Sigortalıya rücu edebilmenin başlıca sebepleri olarak şunlar gösterilmiştir;
a) Tazminatı gerektiren olay, sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasdi bir hareketi sonucunda meydana gelmiş ise,
b) Tazminatı gerektiren olayın, bahsi geçen maddelerin çalınması veya gasp edilmesi sonucunda meydana gelmesi halinde, çalınma veya gasp edilme olayında sigortalının kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olduğu tespit edilirse,
c) Tazminatı gerektiren olay, tehlikeli maddelerin ve tehlikeli atıkların nakledilmesi sırasında, aracın Kara Yolları Trafik Kanunu hükümlerine göre gereken ehliyetnameye sahip olmayan kimseler tarafından sevk edilmesi sonucunda meydana gelmişse,
d) Tazminatı gerektiren olay, tehlikeli maddelerin ve tehlikeli atıkların nakledilmesi sırasında, sürücünün uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında ya da bu kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa,
Sigorta ettiren olay vukuunda yükümlülüklerini yerine getirmez ve bunun sonucu zarar ve ziyan miktarında bir artış olursa, sigortacı zarar görene tazminatı ödemekle beraber, bu artış için sigorta ettirene rücu edebilir.21
Kaynakça:
* BOZER, Ali Sigorta Hukuku, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, Ankara, 2009.
* ÇELİK, Salih / LALE Muktedir Özetli, İçtihatlı, Uygulamalı Sigorta Hukuku, 4506 Emsal Karar Mal, Can ve Sorumluluk Sigortaları, Cilt:2, Ankara, 2007.
* OMAĞ, Merih Kemal “Türk Hukuku’ nda Mecburi Sigortalara ve Sorunlarına Genel Bir Bakış” Zorunlu Sigortalar Paneli, İstanbul, 1993.
* ULAŞ, Işıl Uygulamalı Sigorta Hukuku Mal ve Sorumluluk Sigortaları, Güncelleştirilmiş 6. Bası, Ankara, 2007.
* ÜNAN, Samim “Yeni Zorunlu Sorumluluk Sigortaları Öngörülürken Dikkate Alınması Gerekli Olan Hukuk İlkeleri” Zorunlu Sigortalar Paneli, İstanbul, 1993.
* İstanbul Barosu Bilgi Bankası, www.istanbulbarosu.org.tr/ictihat,
* Kazancı İçtihat Programı, www.kazancihukuk.com,
1 2010/190 S. K. md. 1.
2 2010/190 S. K md. 6; Merih Kemal Omağ, “Türk Hukuku’ nda Mecburi Sigortalara ve Sorunlarına Genel Bir Bakış” Zorunlu Sigortalar Paneli, İstanbul, 1993s. 25.
3 Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası
4 “… Zararlandırıcı eylemin işyerinde meydana gelmesi nedeniyle davacıların Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Poliçesi'nden bir talepte bulunmaya hakları yok ise de, LPG tüpünün kullanılmak üzere bulundurulduğu yerde meydana gelen zararlardan ötürü uygulanması gereken Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigortası Genel Şartları''nın 1/son maddesinde "zarar meydana geldiğinde sigorta ettirenin kusurlu olup olmadığına bakılmadan zarara uğrayan üçüncü şahısların tazminatı ödenir. Zararın LPG tüpünün takılması sırasında servis hatasından, kullanıcının kullanma hatasından, tüpün imalat hatasından, dolum hatasından, hortum, kelepçe, dedantor, cihaz, musluk hatalarından meydana gelmesi durumu değiştirmez" denilmektedir. Davalı sigorta şirketince Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Poliçesi sunulduğuna göre, ayrıca davalı sigorta şirketi nezdinde Tüpgaz Zorunlu Sorumluluk Sigorta Poliçesi bulunup bulunmadığı gerektiğinde sigorta şirketi kayıtları üzerinde incelenip araştırılmak ve sonucuna göre hüküm kurulmak gerekirken …” Y. 11. HD. E: 2002/2303, K: 2002/3341, T: 09.04.2002, www.istanbulbarosu.org.tr/ictihat; Aynı yönde ki kararlar için bknz. Y.11. H. D. E: 2001/8923, K: 2002/1069, T: 11.02.2002, Salih Çelik/Muktedir Lale, Özetli, İçtihatlı, Uygulamalı Sigorta Hukuku, 4506 Emsal Karar Mal, Can ve Sorumluluk Sigortaları, C:2, Ankara, 2007, s. 1467; Y. 11. H. D. E: 2004/11632, K: 2005/9073, T: 03.10.2005, www.kazancihukuk.com
5 Y. 11. HD. E. 2001/5842 K. 2001/7654, T. 12.10.2001, Çelik/Lale, s. 1467.
6 Y. 11. HD. E. 2004/7083, K. 2005/3844, T. 18.4.2005, Çelik/Lale, s. 1471.
7 Omağ, s. 18; Samim Ünan, “Yeni Zorunlu Sorumluluk Sigortaları Öngörülürken Dikkate lınması Gerekli Olan Hukuk İlkeleri” Zorunlu Sigortalar Paneli, İstanbul, 1993, s. 45; TMZSSGŞ A2/1: Bu sigorta, Kararda belirtilen tehlikeli maddelerle ilgili mesleki faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilerin söz konusu mesleki faaliyetleri dolayısıyla meydana gelebilecek bir kaza sonucunda, kusurları olsun olmasın üçüncü kişilerin doğrudan doğruya uğrayacakları bedeni ve maddi zararlara karşı sorumluluklarını, poliçede yazılı tutarlara kadar, aşağıdaki şartlar dairesinde temin eder. Sigorta, sigortalının Karar kapsamına giren tüm mesleki faaliyetlerini kapsayacak şekilde yapılır. İlgili Yargıtay kararları; “…zararlandırıcı sonucun meydana gelmesi halinde, kusur durumuna bakılmaksızın…” Y.11. H. D. E: 2001/8923, K: 2002/1069, T: 11.02.2002, Y. 11. HD. E: 2002/2303, K: 2002/3341, T: 09.04.2002, www.istanbulbarosu.org.tr/ictihat; Y. 11. HD. E. 2005/11627, K. 2006/12327, T. 27.11.2006, Çelik /Lale, s. 1474.
8 Sigorta ettiren kanun koyucunun iradesi gereği, yani kanuni mecburiyet dolayısıyla bir sigorta akdi kurmuş ise, burada zorunlu sigorta söz konusu olur. Omağ, s. 10.
9 Zorunlu sorumluluk sigortası kurumu, sorumlu kişinin ödeme yeteneği olmaması tehlikesine çare olarak ortaya çıkmıştır. Ünan, s. 42; Zorunlu sigortaların amaçlarını kısaca milli servetin muhafazası, sosyal fayda ve emniyetin tesisi, belli bir rizikoya maruz kalanların korunması olarak sıralayabiliriz. Omağ, s. 15.
10 Ali Bozer, Sigorta Hukuku, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, Ankara, 2009, s. 133; Omağ, s. 22.
11 Işıl Ulaş, Uygulamalı Sigorta Hukuku Mal ve Sorumluluk Sigortaları, Güncelleştirilmiş 6. Bası, Ankara, 2007, s. 690. 6102 Sayılı TTK md. 1483.
12 BOZER, s. 131.
13 ULAŞ, s. 685.
14 ÜNAN, s. 50; BOZER; s. 134.
15 ULAŞ, s. 686
16 6102 Sayılı TTK md. 1475-*(1)*Sigortalı sorumluluğunu gerektirecek olayları, on gün içinde, sigortacıya bildirir.
(2)*Sigortalı kendisine yöneltilen istemi, aksi kararlaştırılmamışsa derhâl sigortacıya bildirir. Bu bildirim üzerine veya zarar görenin sigortacıya doğrudan başvurması hâlinde 1427 nci madde uygulanır.
17 TMZSSGŞ md. C.2.
18 Ulaş, s. 689.
19 Ulaş, s. 690.
20 Ulaş, s. 690.
21 TMZSSGŞ md. B.3.
---------------
------------------------------------------------------------
---------------
------------------------------------------------------------
8
[/size]
|
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Av. Merve Gürkan'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (https://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
|
|
Tehlikeli Maddeler Zorunlu Sorumluluk Sigortası
