YÜKLENİCİ ŞİRKETİN BORCUNDAN DOLAYI BELEDİYEDEKİ ALACAKLARINA HACİZ KONULMASI


Av.M.Lamih ÇELİK
Şanlıurfa Belediyesi Hukuk İşleri Müd.V.


Bu çalışmamızda yüklenici şirketinin üçüncü kişilere olan borcundan dolayı belediyedeki alacaklarına haciz konulması durumda yüklenici şirket işçilerinin ödenmemiş ücretlerinin korunması ve icra işlemine karşı belediyenin yapabileceği işlemleri açıklamaya çalışacağız.

A-Yüklenici şirketin belediyedeki alacaklarına icra iflas kanununun 89.maddesine göre haciz konulması

Alacaklı,Yüklenici Şirketin Belediyedeki hak edişlerine 89.maddeye göre haciz koyabilmesi için; Belediyeye Birinci haciz ihbarnamesi göndermesi gerekir.1 Bu ihbarname, dosya numarasını; üçüncü kişinin adını, soyadını ve adresini; alacaklının, borçlunun, varsa vekillerinin adını, soyadını ve adreslerini; alacak tutarı ile faiz ve giderler; haczin neye ilişkin olduğu; haczin hangi miktar için yapıldığı hakkındaki bilgileri içerir.

Ayrıca, üçüncü kişinin alacak tahsil edilinceye kadar borcunu yalnız icra dairesine ödemesi gerektiği; borçluya yapılan ödemenin geçerli olmayacağı veya hacizli malı ancak icra dairesine teslim edebileceği; malı borçluya vermemesi, aksi halde malın bedelini icra dairesine ödemek zorunda kalacağı ihtarını içerir.2

Yukarıda belirtilen bilgileri içermeyen örneğin; ihbarı çıkaran merciin dosya numarasını içermeyen Birinci Haciz İhbarnamesi geçersizdir.3

Belediye, birinci haciz ihbarnamesine tebliğden itibaren 7 (yedi) gün içinde Yüklenici Şirketinin alacağının kalmadığını veya haciz ihbarnamesinin tebliğinden önce ödenmiş gibi gerekçelerle icra dairesine yazılı olarak itiraz edebilir. Aynı şekilde bu haciz ihbarnamesine borçlu Yüklenici Şirketinde şikayet hakkı vardır. Çünkü, haczedilen kendisine ait parayla ilgili bir işleme karşı çıkmasında hukuki yararı vardır.4 Yoksa Yüklenici şirket aleyhinde kesinleşen icra takibine veya icra takibinde talep ettiği faiz oranına belediye itiraz edemez.Ayrıca üçüncü kişi konumundaki belediye icra takibinin iptalini de isteyemez.5 Ayrıca mevcut paranın haczinin mümkün olmadığı yönünde bir itirazda da bulunamaz.6

“Belediye birinci haciz ihbarnamesine vermiş olduğu cevapta henüz hak ediş yapılmadığı için alacağı bulunmamaktadır ancak hak ediş yapıldığında icra dosyasına ödeme yapılacağı yazıldığı takdirde burada borç bulunmadığı yönünde bir itiraz söz konusu olmadığından 3. kişi olan belediyenin bildirimi doğrultusunda adına ikinci haciz ihbarnamesi çıkarılması gerekir.” 7
“Birinci haciz ihbarına süresinde itiraz edilmesi nedeniyle artık şikayetçiye ikinci haciz ihbarnamesi çıkarılamaz. Bu nedenle birbirine bağlı iki ayrı işlemden oluşan uygulamada ikinci haciz ihbarnamesi yok hükmündedir.”8

Belediye, birinci ihbarnamesinde belirtilen borç miktarına kısmen itiraz etmişse, kendisine ancak «itiraz edilmeyen borç miktarı üzerinden», ikinci haciz ihbarnamesi gönderilebilir.9

Belediye ,gerçeğe aykırı olarak haciz ihbarnamesine itiraz ederse;

“Belediyenin haciz ihbarnamesine itiraz etmesi üzerine alacaklı, itirazın aksini icra mahkemesinde ispat ederek ihbarnamede belirtilen paranın kendisine ödenmesini ve üçüncü kişinin yani belediyenin cezalandırılmasını ve tazminata mahkum edilmesini talep edebilir.( İİK m.89/4) yoksa alacaklının Belediyenin yaptığı itirazın kaldırılmasını istemek gibi bir hakkı yoktur10 İcra mahkemesi, tazminat hakkındaki davayı genel hükümlere göre halleder.11

Belediyenin gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu icra mahkemesice tespit edildiği takdirde İİK.nun 89/4. maddeye göre, belediyenin yalan beyanından dolayı alacaklının uğradığı zararın karşılığı tespit edilerek tazminata hükmedilir yoksa yalan beyan nedeniyle %40 icra inkar tazminatına karar verilemez.12 Cezalandırma talebinden vazgeçilmesi tazminat davasının incelenip, sonuçlandırılmasını engellemez.13

Belediye, Birinci haciz ihbarnamesine itiraz etmezse;

Belediye Birinci haciz ihbarnamesine 7 (yedi) gün içinde itiraz etmediği takdirde alacaklı belediyeye ikinci haciz ihbarnamesi göndermesi gerekir. İcra dairesi birinci haciz ihbarnamesinden sonra belediye itiraz etmediği için doğrudan ikinci haciz ihbarnamesini göndermeden paranın icra dairesine gönderilmesi şeklinde yazı gönderemez. 14

İkinci Haciz İhbarnamesinde birinci haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi; yedi gün içinde itiraz edilmemesi nedeniyle borcun üçüncü kişinin zimmetinde ve malın yedinde sayıldığı bildirilir. Ayrıca, üçüncü kişinin ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde birinci haciz ihbarnamesinde bildirilen sebeplerle yazılı veya sözlü olarak icra dairesine itirazda bulunması; itirazda bulunmadığı takdirde zimmetinde sayılan borcu aynı yedi gün içinde icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi de ihtar edilir. 15 İkinci haciz ihbarnamesi ile icra dairesine yatırılması istenen para, birinci haciz ihbarnamesinde belirtilen miktarı aşamaz.16

Belediye birinci haciz ihbarnamesine itiraz etmemiş olsa bile aynı gerekçelerle yine 7 gün içinde ikinci haciz ihbarnamesine itiraz edebilir.
Belediye hem birinci hem ikinci haciz ihbarnamesine itiraz etmediği takdirde borcun ödenmesi için üçüncü kez bildirim yapılması gerekir.

Üçüncü haciz ihbarnamesinde, ikinci haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi; malın üçüncü kişinin elinde veya borcun zimmetinde sayıldığı; ayrıca üçüncü kişinin bu ihbarnamenin tebliğinden itibaren onbeş gün içinde borcu icra dairesine ödemesi veya bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye zorlanacağı bildirilir.17

Üçüncü kişi yani belediye Üçüncü haciz ihbarnamesinde belirtilen 15 (onbeş) gün içinde parayı icra dairesine yatırmadığı takdirde bu 15 günlük sürenin sonundan başlamak üzere yasal temerrüt faizi işlemeye başlar.Alacaklı ile borçlu arasındaki ticari ilişki olsa bile ticari faiz yürütülmez. 18 Yüklenici şirket, parasının bloke edilmesi19 icraya yapılmış ödeme niteliğinde olmadığından gecikme nedeniyle yine yasal temerrüt faizi ödemek zorundadır. 20

“ …….. Şirketinin Belediyede hiç alacağı olmadığı halde Haciz ihbarnamelerine itiraz edilmediği için eğer belediye parayı öderse , takip borçlusu veya kötü niyetli olması halinde takip alacaklısı aleyhine istirdat davası açabilir. Takip borçlusu sebepsiz zenginleşme, kötü niyetli takip alacaklısı da haksız eylem nedeniyle sorumludur. (Yargıtay 4. HD E. 2005/9609 K. 2005/9295 T. 15.9.2005)“ Bunun yanında İİK 89/1 ve 2 maddelerine göre gelen haciz ihbarlarını aldıkları halde itiraz ve dava haklarını süresinde kullanmayarak böyle bir ödemenin yapılmasına yol açan görevliler de, görevlerini yapmakta özensiz davranıp ihmal gösterdikleri için doğan zarardan sorumludurlar.( Yargıtay 4. HD E. 2001/12344 K. 2002/3117 T. 18.3.2002)”

B-Yüklenici şirketinin belediyedeki alacaklarına 78. maddeye göre haciz konulması

Alacaklı, borçlu …. Şirketin, belediyedeki hak ve alacakları üzerine İİK. mad. 78 uyarınca doğrudan doğruya haciz konulmasını isteyebilir. 21 Belediye, borçluya ait hak ve alacak var ise haciz gereği işlem yapması, yok ise haczedilecek mal ve hak bulunmadığını icra dairesine bildirmesi gerekir. Bu durumda İİK.nun 89. maddesinden farklı olarak 3.kişi konumundaki belediyenin doğrudan doğruya İİK.nun 78. maddesine göre istenen haciz nedeniyle anılan işlemlerin dışında herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Başka bir anlatımla, 3.kişi belediye nezdinde kesinleşen haciz konusu bir alacak yoktur. Ancak haciz konusu paranın varlığı halinde 3.kişi para üzerine haciz koymakla yetinmelidir. Bu hacze ilişkin haczedilmezlik şikayeti hakkı da borçluya aittir. Belediyenin müzekkerenin İİK.nun 89/1 de belirtilen özelliği taşımadığı için itiraz etme hakkı yoktur.( Yargıtay 12. HD E. 2005/4205 K. 2005/7240 T. 5.4.2005 -12. HD E. 2004/13550 K. 2004/16637 T. 24.6.2004-12. HD E. 2002/2220 K. 2002/3125 T. 14.2.2002-12. HD E. 2004/5486 K. 2004/9785 T. 20.4.2004)”

Yüklenici Şirketin Belediyedeki henüz doğmamış alacaklarına haciz konulabilir mi?

Yargıtay önceleri «doğacak alacaklar için haciz ihbarnamesi gönderilebilmesi üçüncü kişi ile borçlu arasında süregelen bir hukuki ilişkinin varlığına bağlıdır. Hukuki münasebetin varlığı ve bu ilişki nedeniyle borçluya ödenecek ve devamlılık arzeden bir alacağın bulunduğu hallerde, üçüncü kişiye İİK’nun 89. maddesine göre haciz ihbarnamesi gönderilmesi gerekir...» demekte iken yeni tarihli kararında

“ Kural olarak ileride doğacak muhtemel bir hakkın haczi mümkün değildir. 3. şahsa, borçlunun nezdinde doğmuş ve doğacak hak ve alacaklarının haczi şeklinde haciz ihbarnamesi çıkarılması halinde 3. şahsın sorumluluğu haciz müzekkeresinin kendisine ulaştığı tarihteki mevcut durumla ( fiili durumla )sınırlı olacağından ileride doğacak, doğması muhtemel bu hakkın bu aşamada 3. şahısca net olarak bilinmesi mümkün olmadığından bu şekilde çıkarılan haciz ihbarnamesi muhtemel alacaklar açısından sonuç doğurmaz. (Yargıtay 12. HD E. 2004/17928 K. 2004/22583 T. 22.10.2004)” görüşüne varmıştır.

Yüklenici şirket işçilerinin ödenmemiş ücretleri açısından belediyenin sorumluluğu22

Bir işveren gerek şirketinin gerekse şahsi borcundan dolayı hacze uğrayabilir,bu durum işçi ve ailesi için büyük önem taşıyan ücretini riske koyabilir.23 Bir işverene kendi borçlarından dolayı haciz yoluyla takip yapıldığı takdirde haciz esnasında ödenmemiş bulanan işçi alacaklarını güvence altına alan herhangi bir düzenleme icra iflas kanununda yoktur.24

İşverenin konkordato ilan etmesi,işveren için aciz vesikası alınması veya iflası hallerinde işçinin ücret alacağının güvence altına alınması için iş kanununda 33. madde ile düzenleme yapılmıştır.25 Ancak bu durumlar çalışma konumuz değildir. Çalışma konumuz, işverenin ciddi bir haciz ile karşı karşıya gelmesi halinde işçi ücretlerinin güvence altına alınması halidir ve bu konuda 33.maddede herhangi bir düzenleme yoktur.

Bu konu 4857 sayılı iş kanununun Kamu makamlarının ve asıl işverenlerin hak edişlerinden ücret kesme yükümlülüğü başlıklı 36. maddesinde26 -genel olarak kamu makamlarından ihale ile belirli işleri alıp,bu işlerde işçi çalıştıran müteahhit veya taşeronların çalıştırdıkları işçilerin ücretlerini ödemedikleri takdirde kamu kurumlarının yapması gereken işlemler -düzenlenmiştir.27
Bu maddenin 1. fıkrasında “Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım28 ve onarım işlerinde…” iş almış müteahhitlerin işçilerine diğer işçilerden daha fazla bir koruma getirmiştir. 29Maddenin 3. fıkrasında söz konusu müteahhitlerin teminatları ve hak edişleri üzerinde yapılacak hacizlerde,herhangi bir süre kısıtlaması olmaksızın bu işte çalışan işçilerin tüm ücret alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra kalan kısım üzerinden haciz işlemi yapılacaktır. Söz konusu yasal düzenleme ile istihkak alacaklarında işçi ücretleri yararına hüküm getirilmiştir. Ancak, istihkak alacaklarının niteliği yönünden yasada kısıtlama bulunmakta olup, yalnızca yapım ve onarım hizmetleri bu hükümden yararlanabilmektedir. Temizlik hizmeti söz konusu olduğunda, İş Kanununun 36/1 maddesindeki korumadan yararlanamaz. (Yargıtay 12. HD E. 2002/12435 K. 2002/13561 T. 24.6.2002- 10. HD E. 2002/5037 K. 2002/8555 T. 12.11.2002)

Ancak 36. maddenin 4. fıkrası, maddedeki özel düzenleme konusundan ayrılarak tüm işverenlere ilişkin genel bir düzenleme getirdiğinden Temizlik Şirketi bu düzenlemeden yararlanır.30 Buna göre; “Bir işverenin üçüncü kişiye karşı olan borçlarından dolayı işyerinde bulunan tesisat, malzeme, ham, yarı işlenmiş ve tam işlenmiş mallar ve başka kıymetler üzerinde yapılacak haciz ve icra takibi, bu işyerinde çalışan işçilerin icra kararının alındığı tarihten önceki üç aylık dönem içindeki ücret alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade edecektir.”

Ancak bu genel maddede açıkça icra kararının alındığı tarihten önceki üç aylık dönem içindeki ücret alacaklarını koruma altına almıştır.Ancak icra kararının alınması ile haciz yapılması tarihi arasında doğan işçi ücretleri için bu madde ile getirilmiş bir güvence yoktur.

“4857 sayılı iş kanununu 36/2.maddesine göre, idarenin sorumluluğu üç aylık ücret tutarı ile sınırlıdır. Bunun dışında idarenin sorumluluğundan söz edilemez. 31(Yargıtay 9. HD. E. 1992/11536 K. 1993/6753 T. 22.4.1993)”

“İş Kanununun 36/2 maddesine göre hakediş ödeneceği ilgili idare tarafından işyerinde şantiye şefliği işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur ve duyuru yapıldığının tutanakla belgelenmesi gerekir.32 “Belediye her hak edişten sonra ve ödemeden önce işçi ücretleri ile ilgili olarak şantiyede ilanlar yapmalı ve ilanda ücretleri ödenmeyen ve eksiz ödenen işçilere başvuracakları yer ve uygun bir süre tanınmalıdır ( Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 1980/9-2369 K. 1982/705 T. 16.6.1982- Yargıtay 9. HD E. 2001/16129 K. 2002/20T. 14.1.2002- 9. HD E. 2003/12267 K. 2003/14477 T. 15.9.2003- 9. HD E. 2003/15020 K. 2003/13650 T. 9.9.2003)”

Gerekli ilanların yapılması ve işlemlerin sonucunda ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların hakedişlerinden ödenmesi görevi belediyeye düşmektedir.

Eğer belediye bu yükümlülüklerini yerine getirmemiş ve yapım veya onarım işini ihale ile alan müteahhitin yanında çalışan işçi ücretini almamış ise belediye ücretten sorumlu olur.

Sadece ücret alacağından sorumlu bulunan kurumun kötüniyet tazminatı ve fazla mesai alacağından ve diğer işçilik haklarından sorumlu tutulması mümkün değildir. (Yargıtay 9. HD E. 1998/8623 K. 1998/11158 T. 2.7.1998 - 9. HD E. 1998/8607 K. 1998/11121 T. 2.7.1998 - 9. HD E. 1998/8598 K. 1998/11109 T. 2.7.1998- 9. HD E. 1996/3068 K. 1996/14140 T. 20.6.1996)

Burada uygulamada karşımıza yeni yeni çıkmaya başlayan Finansal Kiralama (Leasing) sorununa değinmek yerinde olacaktır. 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu,finansal kiralamayı 4.maddede şöyle tanımlamaktadır; “kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi üzerine üçüncü kişiden satın aldığı veya başka suretle temin ettiği bir malın zilyetliğini, her türlü faydayı sağlamak üzere ve belli bir süre feshedilmemek şartı ile kira bedeli karşılığında, kiracıya bırakmasını öngören bir sözleşmedir.”33 Finansal kiralamanın konusu hertürlü taşınır ve taşınmaz mallar olabilir. Dolaysıyla bir işyerindeki makine ve teçhizatlarda 3226 sayılı kanuna göre finansal kiralamanın konusu olabilir.Bir işyerindeki makine ve teçhizatların finansal kiralama yoluyla devredildiğinde işçi hakları nasıl korunacaktır.34

Kanunun 13.maddesine göre” Kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etmek hakkına sahiptir.” Yasanın 19. maddesine göre kiracı aleyhine icra takibi yapılmış ise icra memuru finansal kiralama konusu malların icra takibin dışında tutulmasına karar verecektir.Kiralayanın icra takibine uğraması halinde ise finansal kiralama sözleşmesi gereğince sözleşme süresince –en az 4 yıl- mallar haciz edilemeyecektir. 35Yasanın bu açık hükmü karşısında,işyerindeki makine ve teçhizatlar finansal kiralama yoluyla devredilmesi halinde sözleşme süresi boyunca işçi, işçilik haklarına ilişkin olarak ne devreden işverene ne de devir alan işveren karşı takip yollarına başvuramayacaktır.Söz konusu haczedilmezlik kuralı;devreden ya da devir alan işverenin iflas etmesi halinde dahi geçerlidir.36

Yüklenici Şirketin ödenmemiş sigorta primleri olması halinde SSK ,506 sayılı yasanın 80/4 maddesine göre prim alacağını 6183 sayılı yasaya göre takip ve tahsil edecektir. Bu durumda SSK ,6183 sayılı yasanın 79.maddesine göre belediyeye haciz ihbarnamesi göndererek yüklenici şirketin belediyedeki menkul mal, alacak ve haklarına haciz konulduğunu bildirir.Belediye ,bu haciz ihbarnamesine “ yüklenici şirketin alacağının olmadığı veya kısmen ödediği veya zaman aşımına uğradığı “ gerekçesiyle haciz ihbarnamesini gönderen alacaklı sigorta il müdürlüğüne 7 (yedi) gün içerisinde itiraz edebilir.

İtiraz edilmediği taktirde mal elinde, borç zimmetinde kalmış sayılacaktır. SSK bunun üzerine belediyeye 6183 sayılı yasanın 58.maddesine göre, ödeme emri göndermesi gerekir.Ödeme emri göndermeden doğrudan alacaklara fiili haciz uygulayamaz.

Haciz ihbarnamesine itiraz etmeyen belediye ödeme emrine karşı “ böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği veya zaman aşımına uğradığı “ gerekçesiyle 7 gün içinde ; alacaklı sigorta müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesinde menfi tespit davası açarak ödeme emrinin iptali talep edebilir. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 2003/21-533 K. 2003/520 T. 1.10.2003 -Hukuk Genel Kurulu E. 2005/10-79 K. 2005/138 T. 2.3.2005-10. HD. E. 2005/12704 K. 2006/2962 T. 20.3.2006 - 10. HD E. 2002/966 K. 2002/4018 T. 7.5.2002 -10. HD E. 2002/706 K. 2002/884 T. 11.2.2002)

Yüklenici Şirketin ödenmemiş amme borçları nedeniyle aleyhine 6183 sayılı yasaya göre icra takibi yapılması halinde;haciz varakasının imzalandığı tarih esas alınarak işçilerin bu tarihten önceki üç aylık ücret alacaklarının ödenmediğinin tespit edilmesi halinde,bu ücret alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra,kalan kısım üzerinde icra işlemi yapılacaktır. Eğer hak ediş dönemi aylık ise sadece o aya ait işçi ücreti haciz dışı bırakılır. Maliye Bakanlığının 18.01.2005 tarih ve 2005/2 sayılı Tahsilat İç genelgesine göre;37Haciz dışı kalan işçi ücreti kesintiler yapıldıktan sonra işçinin eline geçen net ücrettir.Bize göre işçinin brüt ücreti esas alınarak haciz dışı kalan miktar belirlenmelidir.38

Ayrıca,4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 34 üncü maddesinde teminat olarak kabul edilebilecek değerler sayılmış ve maddenin son fıkrasında “Her ne suretle olursa olsun,idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.” Hükmüne yer verilmiştir.Buna göre,Kamu ihale kanunu kapsamında yapılan ihalelerde belediyece alınan teminatların belediyede bulunduğu sürede haczi mümkün değildir.Ancak bu teminatların yükleniciye iadesi sırasında (banka teminat mektupları hariç)haciz uygulanabilecektir.

“Sosyal Sigortalar Kanunu 83. maddesine göre 39 belediyelerin kendilerinden ihale ile iş alanları ve bunların adreslerini Kuruma bildirmeleri gerekmektedir. Bu kuruluşların sigorta primlerini( =fer'ileri dahil ) hak edişlerden mahsup etmeleri ve kalanını ödemeleri icap eder. Keza, ihale ile iş alanların yatırmış oldukları teminat, pirim borcunun bulunmadığına dair kurumdan bilgi gelmedikte iade edilemez.40 “Eğer bu belge olmadan teminatı iade etmiş ise teminat mektubu miktarını aşmamak üzene prim borçları ve gecikme zammından belediye doğrudan sorumludur.”(HGK 23.03.1988 T. E. 1986/10-618 K.1988/263)
Prim borçlusu olan Limited Şirket davacıdaki alacağını temlik etmiş olsa bile belediye, Kuruma karşı sorumluluktan kurtulamaz. Zira 83.madde ile getirilen hüküm buyurucu nitelikte bir hükümdür. (Yargıtay 21. HD. E. 2002/3559 K. 2002/5512 T. 10.6.2002 -21. HD. E. 2002/1714 K. 2002/3231 T. 15.4.2002- 10. HD E. 2003/4841 K. 2003/9019 T. 8.12.2003)”

“İhale makamına verilen teminat ( güvence ) mektupları dahil her türlü teminatın, SSK`dan, prim ve gecikme zammı borcu kalmadığına dair belge getirilmeden geri verilmesi, 83. madde gereğince olanaksızdır. Bu nedenle, bu belgeyi görmeden ( almadan ) teminat mektuplarının bir kısmını geri vermiş olan ihale makamı, teminat mektubu tutarını aşmamak koşuluyla, prim borçlarından ve gecikme zamlarından sorumlu olur. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 1986/10-618 K. 1988/263 T. 23.3.1988)”

1 Yargıtay «haciz ihbarnamesinin talimat icra dairesince değil, doğrudan doğruya takibin yapıldığı icra dairesince gönderilebileceğini ve birinci haciz ihbarnamesine yönelik şikayetin, bu ihbarnameyi doğrudan doğruya gönderen icra müdürlüğünün bağlı olduğu icra mahkemesinin inceleyeceğini» belirtmiştir. (12. HD. 7.10.1999 T. 10555/11805)

2 İcra ve İflas Kanunu Yönetmeliği md.42 (Resmi Gazete: 11 Nisan 2005 - Sayı: 25783)

3 Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 2004/12-455 K. 2004/455 T.. 29.9.2004

4 Yargıtay 12.HD E. 2004/12795 K. 2004/17906 T. 7.7.2004
5 Yargıtay 12. HD E. 2001/10918 K. 2001/11992 T. 3.7.2001
6 Yargıtay 12. HD E. 2004/10752 K. 2004/14712 T. 10.6.2004
7 Yargıtay 12. HD E. 2004/16748 K. 2004/20997 T. 5.10.2004
8 Yargıtay 12. HD E. 2004/955 K. 2004/6162 T.16.3.2004
9 Yargıtay 12. HD E.2002/ 6193 K.2002/7856 T.15.4.2002
10Yargıtay 12. HD E. 2004/17304 K. 2004/21687 T. 14.10.2004
11 Yargıtay 12. HD. E. 2005/1479 K. 2005/4670 T. 8.3.2005- 12. HD E. 2004/13781 K. 2004/17939 T. 7.7.2004-12. HD E. 2004/13062 K. 2004/17159 T. 29.6.2004 -12. HD E. 2002/3488 K. 2002/5064 T. 12.3.2002 - 12. HD E. 2004/17304 K. 2004/21687 T. 14.10.2004 -12. HD E. 1992/12997 K. 1993/2816 T. 16.2.1993 -12. HD E. 2004/5124 K. 2004/10020 T. 21.4.2004

12 Yargıtay 12. HD E. 2004/927 K. 2004/6645 T. 22.3.2004
13 Yargıtay 12. HD E. 1998/1666 K. 1998/2349 T. 2.3.1998
14 Yargıtay 12. HD E. 2006/12338 K. 2006/15074 T. 7.7.2006-12. HD E. 2004/16446 K. 2004/21278 T. 8.10.2004
15 İcra ve İflas Kanunu Yönetmeliği md.43

16 12. HD. 26.12.1991 T. 5054/13838; 23.9.1987 T. 6865/9234
17 İcra Ve İflas Kanunu Yönetmeliği md.44

18 12. HD E. 2005/1972 K. 2005/5138 T. 11.3.2005

19 İhtara muhatap olan üçüncü kişi Halk Bankası haciz ihbarına karşı itirazda bulunmamış aksine borçlunun bankadaki maaşını bloke etmiştir. Borçlu şikayet yoluyla bu haczi kaldırmadıkça banka bloke edilen bu parayı icra müdürlüğünde aksine bir karar olmadıkça borçluya ödeyemez.( Yargıtay 12. HD E. 2002/2201 K. 2002/2565 T. 7.2.2002)”

20 12. HD. E.1993/15048 K.1993/19016 T.6.12.1993
21 12. HD. E.2004/15432 K.2004/19777 T.21.9.2004- 12.HD E.2004/23982 K.2004/1933 T.30.1.2004

22 ?Ülkemiz tarafından henüz onaylanmamış bulunan Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 173 sayılı 'İşverenin Ödeme Güçlüğü Halinde İşçi Alacaklarının Korunmasına İlişkin Sözleşme' işverenin aczi halinde işçilerin hizmet akdi ile istihdamından kaynaklanan alacakları diğer alacaklardan önce ödenmek suretiyle veya işçi alacaklarının oluşturulacak bir garanti fonu tarafından güvenceye alınması- ya da karma bir sistemle -korunması yükümlülüğünü öngörmektedir.

? İşverenin ödeme aczine düşmesi halinde işçilik gelirlerinin güvencesinin sağlanması amacına yönelik olarak kabul edilmiş, aynı konuda ve birbirini tamamlayıcı nitelikte 1980/987 ve 2002/74 sayılı Avrupa Birliği yönergeleri bulunmaktadır. Yönerge, son haliyle işverenin işçilik haklarını ödemeden acze düşmesi durumunda işçilerin ücret ve diğer sosyal haklarını güvenceye kavuşturmak için üye devletleri, kendi iç hukuklarında işletmenin malvarlığından bağımsız ve cebri icraya konu olmayacak şekilde 'garanti kurumu' oluşturmakla yükümlü kılmıştır. Yönerge, işçilik alacaklarının güvencesi için garanti fonu sistemini zorunlu görmekle birlikte, fonun yapısı, finansmanı ve işleyişini üye ülkelere bırakmaktadır. (Doç.Dr. M.Refik KORKUSUZ- Uluslar arası sözleşmelerde ve Türk iş hukukunda işçilik alacaklarının Korunması -2004 Roma yayınları s.30-31)

23 İşverenin ödeme aczine düşmesi
İş Kanunu MADDE 33.- İşverenin konkordato ilan etmesi, işveren için aciz vesikası alınması veya iflası nedenleri ile işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde geçerli olmak üzere, işçilerin iş ilişkisinden kaynaklanan son üç aylık ücret alacaklarını karşılamak amacı ile İşsizlik Sigortası Fonu kapsamında ayrı bir Ücret Garanti Fonu oluşturulur.

24 4857sayılı İK ve 2004 sayılı İİK çerçevesinde Haciz,İflas,Konkordato ve işverenin Aczinin iş sözleşmesinden doğan bazı temel haklara etkileri-Doç.Dr.Hakan KESER-Legal İSGHD sayı 2006/12 s.1181-1221

25 Borçlar Kanunu- ücretin tehlikede bulunmasından dolayı MADDE 346 - İş sahibi borcu ödemekten aciz olduğu takdirde, işçi, talebi üzerine münasip bir müddet zarfında ücreti için teminat verilmezse akitten rücua salâhiyettar olur. (Bu maddeye göre işverenin ödeme güçlüğü nedeniyle işçinin ücretlerini ödemezse işçi uygun bir süre içinde ücreti için teminat isteyebilir,bu süre içinde işçi iş yapmaktan kaçınma hakkıvardır,işveren teminat göstermez ise işçi iş aktini haklı nedenle feshedebilir. İşçinin muaccel hale gelmiş ve ödenmemiş ücretleri varsa İş kanunun 24/II-e maddesine göre feshedebilir ancak henüz ödeme günü gelmeyen ücret alacaklarının ödenmesinin güç olacağı sık sık haciz durumlarının ortaya çıkması halinde 346.maddeye göre uygulama yapılacaktır.)
İşverenin borcudan dolayı başlatılan icra nedeniyle işçinin ücreti ödenmez ise İş kanunun 34. maddesine göre işçiler çalışmaktan kaçınabilirler.

26 Kamu makamlarının ve asıl işverenlerin hakedişlerinden ücret kesme yükümlülüğü
İş kanunu MADDE 36.- Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlarca ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü, ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların hakedişlerinden öderler.
Bunun için hakediş ödeneceği ilgili idare tarafından işyerinde şantiye şefliği işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. Ücret alacağı olan işçilerin her hakediş dönemi için olan ücret alacaklarının üç aylık tutarından fazlası hakkında adı geçen idarelere herhangi bir sorumluluk düşmez.

Anılan müteahhitlerin bu işverenlerdeki her çeşit teminat ve hakedişleri üzerinde yapılacak her türlü devir ve el değiştirme işlemleri veya haciz ve icra takibi bu işte çalışan işçilerin ücret alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder.

Bir işverenin üçüncü kişiye karşı olan borçlarından dolayı işyerinde bulunan tesisat, malzeme, ham, yarı işlenmiş ve tam işlenmiş mallar ve başka kıymetler üzerinde yapılacak haciz ve icra takibi, bu işyerinde çalışan işçilerin icra kararının alındığı tarihten önceki üç aylık dönem içindeki ücret alacaklarını karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder.
Bu maddede kamu tüzel kişilerine ve bazı teşekküllere verilen yetkileri 2 nci maddenin altıncı fıkrası gereğince sorumluluk taşıyan bütün işverenler de kullanmaya yetkilidir.

27 “İş kanunu 36. maddesindeki ilanların yapılması ve ödenmeyen ücretin müteahhit veya taşeronunu istihkakından ödenmesi görevi idareye düştüğüne göre bunların yerine getirildiğinin kanıtlanması ve belgelerin bulundurulması da idareye aittir.”(HGK, 16.6.1982 T. 2369/705)

28 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu
Madde 4.Yapım: Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi, toprak ıslahı, taşkın koruma ve dekapaj gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat, imalat, ihzarat, nakliye, tamamlama, büyük onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri yapım işlerini,

Hizmet: Bakım ve onarım, taşıma, haberleşme, sigorta, araştırma ve geliştirme, muhasebe, piyasa araştırması ve anket, danışmanlık, mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, imar uygulama, her ölçekte imar planı, tanıtım, basım ve yayım, temizlik, yemek hazırlama ve dağıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, koruma ve güvenlik, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikri ve güzel sanat, bilgisayar sistemlerine yönelik hizmetler ile yazılım hizmetlerini, taşınır ve taşınmaz mal ve hakların kiralanmasını ve benzeri diğer hizmetleri’ni ifade eder.

29 94 sayılı Uluslararası Çalışma Sözleşmesi'nin uygulanmasını sağlamak için çıkarılan ve 1 Kasım 1988 tarih 19976 sayılı resmi gazete yayınlanan ve halen yürürlükte bulunan Kamu Kuruluşlarınca Yaptırılacak İşlerde, İşçilerin Çalışma Şartları İle İlgili Genel Esaslar Hakkında(88/13168 Sayılı BKK) Kararın 3.maddesine göre; “ İlgili işçilerin şikayeti üzerine, ihaleye taraf olan kamu kuruluşu, 2 nci maddede öngörülen hükümler uyarınca, işçilerin hak sahibi oldukları ücretleri alamadıklarını tespit etmesi halinde, müteahhidin istihkakından uygun bir kısmını alıkoyarak bu meblâğı müteahhit adına işçilere öder.” 7.maddesinde ise “Bu Genel Esaslar, metin olarak konmamış olsa dahi, 1 inci maddeye göre kamu kuruluşlarınca yaptırılacak yapım, hizmet,….işlerinin ihalesinde her yıl belirlenen tespit edilen parasal sınırın üzerindeki keşif bedelini haiz işlere ve ihalenin diğer tarafınca işçi istihdamını gerektiren sözleşmelere ait sözleşmelerin tabii eki sayılır. 8.maddesinde ise İşçilerin çalışma şartları ile ilgili olarak başka şartnamelerde farklı hükümler tespit edilmiş olsa dahi, öncelikle bu Genel Esaslar uygulanır “Hükmü yer almaktadır. (Doç.Dr. M.Refik KORKUSUZ- Uluslar arası sözleşmelerde ve Türk iş hukukunda işçilik alacaklarının Korunması -2004 Roma yayınları s.24 vd.)

30 5393 sayılı Belediye Kanunu
Madde 14/a- Belediye… temizlik …hizmetlerini yapar veya yaptırır.
Madde 67.- Belediyede belediye meclisinin ..kararı ile temizlik hizmetleri.. ile ilgili işler, süresi ilk mahalli idareler genel seçimlerini izleyen altıncı ayın sonunu geçmemek üzere ihale yoluyla üçüncü şahıslara gördürülebilir.

31 “Kanunda ve şartnamede yer alan “üç aylık ücret” ifadesi işçinin üç aylık ücretini aşan alacağının hak edişlerden kesilmeyeceği anlamında olmayıp,kamu idarelerinin müteahhidin istihkakından kesinti suretiyle işçiye ödenmesi” sorumluluğunun sınırıdır.” Müteahhit eliyle yaptırılan işlerdi işçi hakları bakımından kamu tüzel kişilerinin yetki ve sorumlulukları adlı makale-Osman USTA-www.cmis.org.tr/dergiDocs/2mak981.htm

32 HİZMET İŞLERİ GENEL ŞARTNAMESİ
Çalışanların özlük hakları
Madde 38- Kontrol teşkilatı işyerinde çalışanlar arasında yüklenici veya alt yüklenicilerce ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığını… veya bu konuda kendisine gelen talep ve ihbarları değerlendirerek, yükleniciden ve alt yüklenicilerden istenecek bordrolara göre bu ücretlerin yüklenicinin hakedişinden ödenmesini sağlar.

Bu amaçla yüklenicinin hakediş istemesi üzerine, bu istek ve hakedişin ödeneceği tarih (yaklaşık olarak), şantiye şefliği, işyeri ilan tahtası veya işçilerin toplu bulunduğu yerler gibi işçilerin görebileceği yerlere yazılı ilan asılmak suretiyle duyurulur. İlanın yapıldığı, kontrol teşkilatının ve yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin imzaladıkları bir tutanakla tespit edilerek bu tutanağın bir kopyası hakedişin ödeme yerine gönderilir.

Personel alacakları, hakediş raporunun düzenlendiği tarihten önceki (işçi ücretleri ödeme günü öncesindeki) günler için belirlenmiş sayılır. Bu tür alacakların üç (3) aylık tutarından fazlası hakkında idareye herhangi bir sorumluluk düşmez.

Bildirilen alacak iddiaları, yüklenici veya alt yüklenicinin kayıtları ile varsa puantaj ve daha önceki hesap pusulalarından incelenip anlaşmaya varılan miktarların (üç aylık ücret tutarını geçmemek üzere) yüklenici tarafından bordroya bağlanması sağlanır ve bu bordrolar hakediş raporu ile birlikte ödeme yerine gönderilir.

Yüklenicinin hakedişinin ödenmesi gereken kısmından indirilen bu bordro tutarı ayrı bir çekle ödeme biriminin ilgili mutemedine verilir ve bordroda gösterilen alacaklar ilgililere kontrol teşkilatı, yüklenici veya vekili ile işçi temsilcisinin önünde ödenir. Bu husus ayrıca bir tutanakla tespit olunur. Yapılacak tebligata rağmen yüklenici veya vekili ödemede hazır bulunmazsa bu husus tutanakta belirtilir. (Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 35. maddesinde benzer düzenleme vardır.)(Kamu İhale Klavuzu-Av.Veli BÖKE –Seçkin yayıncılık-2004 s.849)

33 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu
MADDE 7 - Sözleşmeler enaz dört yıl süre ile feshedilemez. Hangi kiralama hallerinde bu sürenin kısalacağı, "Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu"nca çıkarılacak yönetmelikte belirlenir.

34 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu
Kiracının İflası veya İcra Takibine Uğraması
MADDE 19 - Kiracının iflası halinde, iflas memuru, İcra ve İflas Kanunu'nun 221 inci maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre büro teşkilinden önce, finansal kiralama konusu malların tefrikine karar verir. İflas memurunun bu kararına karşı yedi gün içinde itiraz edilebilir.
Kiracı aleyhine icra yoluyla takip yapılması halinde, icra memuru, finansal kiralama konusu malların takibin dışında tutulmasına karar verir. İcra memurunun kararına karşı yedi gün içinde itiraz edilebilir.
Bu itirazlar, tetkik merciince en geç bir ay içinde karara bağlanır.

Kiralayanın İflası veya İcra Takibine Uğraması
MADDE 20 - Kiralayanın iflası halinde, sözleşme, kararlaştırılan sürenin sonuna kadar iflas masasına karşı geçerliliğini sürdürür.
Kiralayan aleyhine icra yoluyla takip yapılması halinde, finansal kiralama konusu mallar, sözleşme süresi içinde haczedilemez.

35 “Takip borçlusu 22.9.1995 tarihinde yapılan hacizde haczedilen menkullerin 3226 sayılı Kanun gereği mülkiyetinin kendisine ait olmadığını, leasing olarak kiralanan uçağın uhdesinde bulunan menkuller olduğunu, aynı yasanın 19. maddesi gereğince haczinin mümkün bulunmadığından bahisle haczin iptalini ve menkullerin teslimini istemiştir.

3226 Sayılı Kanunun 13. maddesine göre müşteki borçlu kiralanan malın zilyedidir. Aynı yasanın 19/2. maddesine göre de finansal kiralama konusu malın haczi mümkün değildir. Ancak, ekli listede bulunan malların bu sözleşme kapsamında kalıp kalmadığı belirli değildir. Bu nedenle haczedilen menkullerin ve ne miktarının finansal kiralama sözleşmesi kapsamında kalıp kalmadığının uzman bilirkişiler vasıtası ile incelenip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.”(Yargıtay 12. HD E. 1995/17145 K. 1995/17119 T. 4.12.1995)

“3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununun 19/2. maddesinde; kiracı aleyhine icra yoluyla takip yapılması halinde icra müdürünün finansal kiralama konusu malların takibin dışında tutulmasına karar vereceği,13. maddesinde ise; kiracının sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, sözleşmenin amacına uygun olarak her türlü faydayı elde etmek hakkına sahip bulunduğu kabul edilmiştir.

Bu maddelerde açıkça ifade edildiği gibi, kiracının borcundan dolayı finansal kiralama konusu malın haczedilmesi mümkün değildir. Takip konusu alacağın o malın kira bedelinden doğmuş olması fark etmez. Sözleşme süresince mal kiracının zilyetliğinde olup, sözleşmenin amacına uygun olarak faydalanma hakkına sahiptir. Malın haczedilip muhafaza altına alınması suretiyle kiracının faydalanma hakkı kısıtlanamaz. Kira bedelinin ödenmemesi halinde kiralayan anılan Kanunun 23. maddesinden doğan haklarını kullanabilir.
Öte yandan, finansal kiralama konusu malın maliki alacaklıdır. Bonoya dayalı alacağından dolayı malı haczettirmesi icra hukuku prensiplerine de aykırıdır. Şöyle ki, icra işlemleri borçlunun mal varlığına yöneliktir. İcra müdürü borçlunun malını haczeder, satar ve alacağı tahsil eder. Alacaklının alacağından dolayı borçluya kiraya verdiği malın haczi de doğru değildir.”(Yargıtay 12. HD E. 1994/13181 K.1994/14330 T. 15.11.1994)

“3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununun 19/2. maddesi gereğince kiracı aleyhine icra yolu ile takip yapılması halinde, icra memuru Finansal Kiralama konusu malların, takibin dışında tutulmasına karar verir. Bu hüküm, kiralayan şirkete, istihkak davası dışında verilmiş bir şikayet hakkıdır. kiralayanın veya kiracının yasal süre olan 7 gün içinde şikayette bulunmaları gerekir.aksi talep süre yönünden red edilir.”(Yargıtay 12. HD E. 2000/17445 K. 2000/17986 T. 21.11.2000)” 3226 Sayılı Kanunun 19/2. maddesi gereğince finansal kiralama konusu bir malın kiracısının icra takibine uğraması halinde, kiralayan üçüncü şahıs veya kiracı borçlunun anılan kanunun 19/2. maddesi gereğince icra müdürüne yapacağı müracaatla bu mallar takip dışı bırakılır. Bu işlem bir istihkak iddiası olmayıp 3226 Sayılı kanunun 19/2. maddesince getirilen finansal kiralama konusu mala ilişkin bir mükellefiyettir.” (Yargıtay 12. HD E. 2005/577 K. 2005/3609 T. 24.2.2005)

“Finansal Kiralama Kanununa göre kiralanan bir malın kiracısı olan üçüncü şahıs mal üzerindeki haczin kaldırılmasını talep edebilir.” (Yargıtay 12. HD E. 2002/24999 K. 2002/26164 T. 10.12.2002)

“Finansal kiralamaya konu malın mülkiyeti kiralayan şirkete ait bulunduğundan istihkak iddiasında bulunmak ve istihkak davası açmak hakkı kiralayanındır. Haciz halinde durumu kiralayana bildirmekle yükümlü bulunan kiracının finansal kira konusu mal üzerinde İ.İ.K.'nun 96/1. maddesinde öngörüldüğü şekilde mülkiyet hakkı bulunmadığından istihkak davası açma hakkı yoktur.”( Yargıtay 21. HD E. 1998/8058 K. 1998/8985 T. 22.12.1998)

“3226 Sayılı Yasanın 8. maddesi koşullarında, taşınır mala dair sözleşme, kiracının ikametgahı noterliğinde ki özel sicile tescili zorunludur. Dayanak sözleşme Beyoğlu Noterliğinde düzenlenmiş ise de, müşteki şirketin ikametgahı Ankara olup, temyiz dilekçesi ekinde de 14.06.2000 tarihli Ankara 38.Noterliğince, 3226 Sayılı Yasanın anılan maddesi gereğince de tescilin yapıldığı tespit olunmuştur. Hal böyle olunca merciice 3226 Sayılı Yasanın 19/2. maddesi gereğince şikayetin kabulü ile mahcuzların takibin dışında tutulmasına karar vermesi gerekir.”( Yargıtay 12. HD E. 2003/1052 K. 2003/3713 T. 27.2.2003)

36 Doç.Dr. M.Refik KORKUSUZ- Uluslar arası sözleşmelerde ve Türk iş hukukunda işçilik alacaklarının Korunması -2004 Roma yayınları s.165

37 Bu genelge İçişleri Bakanlığı Mahalli idareler Müdürlüğünün 15.03.2005 tarih ve 45367 sayılı yazısı ile tüm belediyelere duyurulmuştur.
38 “ ücretten kasıt giydirilmiş ücrettir.”Müteahhit eliyle yaptırılan işlerdi işçi hakları bakımından kamu tüzel kişilerinin yetki ve sorumlulukları adlı makale-Osman USTA-www.cmis.org.tr/dergiDocs/2mak981.htm

39 506 sayılı yasa MADDE 83 - …… belediyeler ……ihale yolu ile yaptırılan her türlü işleri üzerine alanları ve bunların adreslerini Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.Sigorta primlerinin hakedişlerinden mahsubu yapılmak şartıyla alıkonularak ödenmesi esastır. (Bu maddenin anayasaya aykırı olduğu iddiası Anayasa Mahkemesinin 20.01.1971 T. E.1969/56 K.1970/4 sayılı kararı ile red edilmiştir.)

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin eki olan ve 25.maddesi gereğince kullanılması zorunlu olan HİZMET ALIMLARI TİP SÖZLEŞMESİ
12.4.2. Yüklenicinin bu iş nedeniyle İdareye ve Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılan kanuni vergi kesintilerinin hizmetin kabul tarihine kadar ödenmemesi durumunda protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın kesin ve ek kesin teminat paraya çevrilerek borçlarına karşılık mahsup edilir, varsa kalanı Yükleniciye geri verilir. (Kamu İhale Klavuzu-Av.Veli BÖKE –Seçkin yayıncılık-2004 s.1097)

40 “ fer'ileri de dahil olmak üzere SSK prim borcu bulunmamasına karşın, Kurumca "ilişiksizlik belgesi" verilmemesi durumunda, işverenin bu belge yerine geçecek karar almak amacıyla İş Mahkemesinde tespit davası açma hakkı vardır. (Yargıtay 10. HD E. 2003/4841 K. 2003/9019 T. 8.12.2003)”

1