BİLİŞİM SİSTEMİNE GİRME VE ORADA KALMA SUÇU (TCK m. 243)
TCK m. 243:
(1) Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir.
(2) Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir.
(3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Öncelikle genel olarak bu kanun maddesindeki fıkraların kabaca ne ile ilgili olduğundan bahsedecek olursak TCK m. 243/1’ de “bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak girme ve orada kalmaya devam etme” suç olarak düzenlenmiş, TCK m. 243/2’ de bu suçun “bedeli karşılığında yaralanılabilen sistemler hakkında işlenmesi” cezanın indirilmesini gerektiren nitelikli bir hal olarak öngörülmüş; TCK m. 243/3’te ise, cezanın netice yüzünden ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli bir hal olarak, bu fiil sonucunda “sistemin içerdiği verilerin yok olması veya değişmesi” ne yer verilmiştir.
TCK m. 243/1’in düzenlenmesinin en büyük sebebi salt yetkisiz erişimin ceza yaptırımı olarak eksik kalmasıdır. Bu fıkra ile kişinin sisteme girip verileri ele geçirmesi değil sadece ve sadece sisteme girmenin karşılığı olan ceza yaptırımının uygulanması amaçlanmıştır. Bu sayede sisteme hukuka aykırı şekilde girip orada kalınması başlı başına suç oluşturmaktadır.
Korunması Amaçlanan Hukuksal Yarar
TCK m. 243’ün koruduğu hukuksal yarara değinecek olursak en başta karma nitelikte bir korumadan bahsetmek icap eder. Bunlar;
1. Bilişim Sistemlerinin Güvenliği
2. Özel Yaşamın Gizliliği
3. Haberleşme Özgürlüğü’ dür.
Fail ve Mağdur Açısından İnceleme
Bu suçun faili herkes olabilir. Ancak bilişim sistemlerine hukuka aykırı olarak girmek belli bir bilgisayar bilgisi gerektirdiğinden rastladığımız faillerin neredeyse hepsi siber korsanı, hacker, vs. gibi isimlerle adlandırılan ve iyi düzeyde bilgisayar bilgisine sahip olan kişiler olmaktadır.
Suçun mağduru belli bir kişi değildir. İncelediğimiz suçu başlı başına düşündüğümüzde kanunun koruduğu hukuksal yararın bilişim sistemlerinin güvenliği olduğu net biçimde anlaşılacaktır.
Suçun Unsurları Bakımından İnceleme
Suçun unsurlarını incelemeden önce en başta bu suçun maddi konusunu belirlemekte yarar vardır. Maddi konu “Bilişim Sistemi” dir. Bilişim Sistemi’nin tam tanımını araştırdığımızda ise “verilerin toplanması, depolanması, aktarılması, işlenmesi olanağını veren sistemler” dir. “Veri” den kastın ne olduğunu araştıracak olursak bu arayış bizi 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenilen Suçlarla Mücadele Edilmesi hakkında kanunun 2/1-k maddesinde “bilgisayar tarafından üzerinde işlem yapılan her türlü değer” bilgisine götürecektir.
a.Maddi Unsur Bakımından İnceleme
Öncelikle paylaşmalıyım ki incelediğimiz TCK 243. Maddesi Maddi Unsur olarak anlaşılması güç bir biçimde düzenlenmiş olup korunmak istenen hukuksal yararı tam olarak karşılamayarak kanunun düzenleniş amacını sekteye uğratmıştır.
Maddede geçen “hukuka aykırı olarak bilişim sistemine girme VE orada kalmaya devam etme” ibaresini incelemek gerekirse hukuka aykırı olarak bilişim sistemine giren kişinin bu madde çerçevesinde cezalandırılabilmesi için sisteme girmesi ve orada kalması gerekmektedir. Yani salt hukuka aykırı olarak sisteme girmesi ve sistemde kalmadan çıkması durumunda bu suç bakımından maddi unsur oluşmayacaktır!
Bunun dışında “ve” ibaresinden anlaşılan diğer bir durum ise hukuka aykırı olarak bilişim sistemine giren kişinin cezalandırılabilmesi için kalması da gerekir. İlk belirttiğimiz noktaya diğer açıdan bakacak olursak Sisteme giren kişinin dışında başka bir kişinin sistemde kalması yine suçun maddi unsurunun oluşmasına engel olacaktır! Çünkü bu sefer bilişim sisteminde kalan kişi suçun maddi unsuru bakımından gerçekleşmesi gereken 2 davranışın (sisteme hukuka aykırı olarak girme ve orada kalma) 2 sini yapmış olmayacak, sadece sistemde kalmış olacaktır. Bu da Ceza Kanunumuza kazandırılmış olan bu maddenin eksiklikleri neticesiyle tam verimle yaptırım sağlayamayacağının göstergesidir.
Tüm bunların yanında bilişim sistemlerini bir bütün olarak değerlendirmek yanlıştır. Bilişim sistemlerinin içerisinde kısım kısım ağlar da bulunabilmektedir ve çoğu sistem de bu şekilde oluşturulur. Sistemin bütününe girmek yerine bir kısmına girilmesinden kanun bahsetmemektedir. Ceza Kanunu ruhu gereği her durumu ince ayrıntısına kadar belirlemeli ve sınırlarını yine madde çerçevesinde çizmelidir.
b. Manevi Unsur Bakımından İnceleme
Suç kasten işlenebilecek bir suçtur. Ve bir şeye de dikkat çekmek icap eder ki o da bu kastın sadece ve sadece bilişim sistemine girip orada kalma yönünde olmalıdır. Şayet verileri bozmak, engellemek ve bunlardan çıkar sağlamak yönünde davranışlarda bulunulmuş olursa TCK m.243 değil, TCK m.244 uygulanacak madde olarak vücut bulur.
c. Hukuka Aykırılık Bakımından İnceleme
Basit bir inceleme yapılıp düşünüldüğünde hukuka aykırılık bakımından sadece ilgilinin rızası olması durumunda bu davranış hukuka uygun hale gelmektedir.
Düşünülmese de bahsetmekte yarar olduğunu düşünerek Tek Başına; Bilişim Sisteminin güvenliksiz bırakılması, girişinin sıkı güvenliklerle donatılmaması ilgilinin rızası olduğu manasına gelmemektedir.
Suçun Görünüşleri Bakımından İnceleme
a. Teşebbüs
Teşebbüs bakımından özellikle dikkat edilmesi gereken bir durum vardır ki o da bahse konu suçun “Çok Hareketli” bir suç olduğudur.
Kanun lafzına dikkat edilmelidir ki suçun oluşması için Bilişim Sistemine girme ve aynı zamanda orada kalma gerekmektedir. (Bunu iki hareket şeklinde varsayabiliriz.) Kişinin bilişim sistemine girmesi ancak sistemde kalmaması VEYA kalma kastı olduğu halde herhangi bir sebepten ötürü kalamaması durumunda suç teşebbüs aşamasında kalmış olmayacaktır. Çünkü maddi unsur gerçekleşmemiştir.
Bu mantık çerçevesinde düşünüldüğünde TCK md.243 Teşebbüse elverişli bir suçu düzenleyen madde değildir.
b. İçtima
Failin birden fazla şekilde değişik zaman aralıkları içerisinde suçu işlemesi içtima bakımından zincirleme suç hükümlerinin uygulanmasını gerektirir. Bunun dışında suçun oluşması için sistemde kalınan sürenin uzunluğu önem taşımaz. Bu sürenin uzunluğu sadece cezanın alt ve üst sınırları arasında belirlenirken önemlidir.
c.İştirak
Tek kişi tarafından işlenebilen bir suçun, birden fazla kimse tarafından bir işbirliği içerisinde işlenmesine iştirak denir. İştirake ilişkin genel kurallar suç bakımından özel bir önem arz etmeksizin geçerlidir.
Fiilleri doğrudan doğruya birlikte gerçekleştirenler, daha doğru bir
ifade ile fiil üzerinde birlikte hakimiyet kuranlar fail olarak, fiil üzerinde doğrudan hakimiyet kurmaksızın faile yardımda bulunanla ise
yardım eden olarak sorumlu tutulacaklardır. Bu bağlamda bir bilişim
sistemine girmek isteyen, ancak kendisinin bilişim sistemleri hakkında
yeterli bilgisi olmadığından, bu konuda uzman bir arkadaşını, bu sisteme girme konusunda ikna eden ve bu fiilin gerçekleşmesini sağlayan
kimse bakımından azmettiren olarak cezai sorumluluk doğacaktır. Bu
karşın sisteme giren kimse ise fail olarak suçu gerçekleştirmiş sayılacaktır.
Yukarıda manevi unsur başlığı altında verdiğimiz örnek üzerinden devam edersek, cebir veya tehdit kullanarak bilişim sistemleri konusunda uzman birisinin, internet vasıtasıyla girilmesi yasak bir sisteme giriş yapmasının sağlanması halinde, cebir veya tehdit altında onu
davranışı gerekleştirmeye zorlayan kişi veya kişiler dolaylı fail olarak
bilişim sistemine girme suçundan sorumlu olacaklardır. Ayrıca cebir
veya tehdit kullanmaya ilişkin diğer cezai sorumlulukları ise saklı kalacaktır.
Burada çok ince bir çizgi vardır. Bilişim Sistemine hukuka aykırı olarak girme ve orada kalma sonucunda veriler zarara uğrarsa veya yok olursa Nitelikli Hal oluşur. Ancak bunun olabilmesi için kastının verileri zarar uğratmaya veya yok etmeye yönelik olmamalıdır. Bu şekilde bir kastı olursa şayet o zaman TCK m.244 hükümleri uygulanacaktır.
b. Cezanın İndirilmesini Gerektiren Haller (TCK m.243/2)
Suçun bedeli karşılığında yararlanılabilecek sistemler üzerinde işlenmesi sonucunda cezanın indirilmesi gerekir. Madde gerekçesinde bu sistemlerin neler olduğu konusuna açıklık getirilmiş olmasa da somut olayın özelliklerine göre takdir edileceği kanaatindeyim.
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"Bilişim Sistemine Girme Ve Orada Kalma Suçu" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Mustafa Mert Cankurt'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
* Son okunma 12 saat 2 dakika 50 saniye
önce.
* Ortalama Günde 2,54 okuyucu.
* Karakter Sayısı : 8795, Kelime Sayısı : 1143,
Boyut : 8,59 Kb.
*
1 kez indirildi.
*
1 okur yazarla iletişim kurdu.
* Makale No : 1745
Ele aldığınız suçun önümüzdeki yıllarda kanundan çıkarılmamasını veya müeyyidesinin azaltılmamasını dilerim. Zira kişilik hakları gün geçtikçe daraltılıyor.(...)
Bilişim Sistemine Girme Ve Orada Kalma Suçu
