|
ESKİ-YENİ TÜRKÇELERİ İLE HUKUK TERİMLERİNİN
ANLAMLARI VE KISACA AÇIKLAMALARI
*ADİ ŞİRKET :ADİ ORTAKLIK
*AĞIR KUSUR :KAST VE AĞIR İHMAL
*AKDİN İN’İKADI :SÖZLEŞMENİN KURULMASI
*AKİT :SÖZLEŞME
*ALACAĞIN TEMLİKİ :ALACAĞIN DEVRİ
*ARİYET :KULLANIM ÖDÜNCÜ
*AYIBA KARŞI TEKEFFÜL:AYIPTAN DOLAYI SORUMLULUK
*BATIL :HÜKÜMSÜZ
*BEYİ BİLVEFA :GERİ ALIM HAKKI
*BORCUN NAKLİ :BORCUN ÜSTLENİLMESİ
*BORÇ MÜNASEBETİ :BORÇ İLİŞKİSİ
*BORÇ ÖDEMEDEN ACİZ :İFA GÜÇSÜZLÜĞÜ
*CEZAİ ŞART :CEZA KOŞULU
*GABİN :AŞIRI YARARLANMA
*GAİPLER ARASINDA :HAZIR OLMAYANLAR ARASINDA
*HAKSIZ MUAMELE :HAKSIZ FİİL
*HASILAT KİRASI :ÜRÜN KİRASI
Borçlar Kanununda ürün kirası olarak düzenlenmiştir.
*HATA :YANILMA
*HİLE :ALDATMA
Hata,Hile,Gabin söz konusu üç hal;irade serbestiyetliğine bağlı olarak kurulan sözleşmelerin geçersizliği ve iptalini sağlayacak yegane hukuk yoludur.
*IZTIRAR HALİ :ZORUNLULUK HALİ
Türk Ceza Kanununa göre ıztırar halinde yapılan eylemlerin konusu suç olsa dahi bir cezasızlık sebebidir.
*ZIMMİ KABUL :ÖRTÜLÜ KABÜL
Açık olacak şekilde kabul şeklinde bir irade beyanıyla ile gerçekleştirilmeyip; Kanunlarla ya da örf, adete göre belli bir süre sessiz kalınması suretiyle ya da açık bir ret beyanında bulunulmaması halinde ortaya çıkan bir irade beyanıdır.
*ZAPTA KARŞI TEMİNAT:ZAPTA KARŞI SORUMLULUK
*ZAMANI RÜCU :CAYMA PARASI
*YEDİ EMİNE TEVDİ :GÜVENİLİR KİŞİYE BIRAKMA
İlgili makamca belirlenmiş olan 3.kişiye; itilaf konusu taşınır mallarını teslimini ifade etmektedir. Öyle ki, söz konusu teslim sonrası; teslim edilen malın zıyaı, kaybı yahut hasara uğraması halinde tevdi edilen kişinin,zarar ve kayıp olayına ilişkin kusuru olmadığını ispatlayamadığı takdirde hukuki ve cezai sorumluluk söz konusu olacaktır.
*VEDİA AKDİ :SAKLAMA SÖZLEŞMESİ
*TRAMPA :MAL DEĞİŞİMİ SÖZLEŞMESİ
*TELLALIK SÖZLEŞMESİ:SİMSARLIK SÖZLEŞMESİ
*TEDİYE :ÖDEME
*TECDİT :YENİLEME
*TALİKİ ŞART :GECİKTİRİCİ KOŞUL
*ŞUF’A HAKKI :ÖN ALIM HAKKI
*SEMEN :SATIŞ BEDELİ
*NEF’İ :YARAR
*MUTLAK BUTLAN :KESİN HÜKÜMSÜZLÜK
*MUNZAM ZARAR :AŞKIN ZARAR
*NAŞİR :YAYIMCI
*RIZADAKİ FESAT :İRADE BOZUKLUĞU
*PEY AKÇESİ :BAĞLANMA PARASI
*KAYDI HAYAT İLE İRAT:ÖMÜR BOYU GELİR
*KARZ :TÜKETİM ÖDÜNCÜ
*İSTİSNA AKDİ :ESER SÖZLEŞMESİ
*İŞTİRA HAKKI :ALIM HAKKI
*İSTİRDAT :GERİ ALMA
*İNFİSAHI ŞART :BOZUCU KOŞUL
İrade beyanıyla kurulmuş olan sözleşmeler; yine kendi muhteviyatında bulunan
İnfisahı yani bozucu şartın gerçekleşmesi suretiyle sona erebilir.
*İLTİZAMSIZ İCAP :BAĞLAYICI OLMAYAN ÖNERİ
İcap usulü ile taraflar arasında bir akit oluşur.Oysa ki;iltizamsız icap yani bağlayıcı olmayan öneri ile teklifte bulunulan tarafın teklifle ilgili herhangi bir kabul yada ret cevabı verme zorunluluğu söz konusu değildir.
*İKRAH :KORKU
*İCAP :ÖNERİ
*İCAZET :ONAMA
*MÜZAYEDE :ARTIRMA YOLUYLA SATIŞ
*MÜRURUZAMAN :ZAMANAŞIMI
*MÜKELLEFİYETLİ
BAĞIŞLAMA :YÜKLEMELİ BAĞIŞLAMA
Bağışlama sözleşmesi tek taraflı olmayıp bağışlanan kişinin de bağışı kabul etmesine bağlı çift taraflı sözleşme olduğu gibi ayrıca bağışlama sözleşmesinin konusu olan bağış bir şarta bağlanabilecektir.Söz konusu şart;bir verme,yapma yahut yapmama borcu olabilecektir.
*MUHİL :HAVALE EDEN
*MUAYYEN,MUDİ :BELİRLİ,SAKLATAN
*ADLİ MUZAHERET :ADLİ YARDIM
*AHDE VEFA :SÖZLEŞMEYE BAĞLILIK İLKESİ
*AHVAL  URUM
*ALENİYET :AÇIKLIK
*ANTREPO :GÜMRÜKLERDEN GELEN TİCARİ EŞYALARIN KONULDUĞU YER;ARDİYE,AMBAR
*ARİYET :KARŞILIKSIZ KULLANMA
Borçlar Kanununda düzenlenmiş olan ariyet sözleşmesi;bir menkul malın karşılıksız olarak kullanılmasından sonra sahibine iadesini içeren hukuki terimdir.
*ATIF :YOLLAMA,YÖNELTME
*AYNİ HAKLAR :MUTLAK HAK
Eşya Üzerinde doğrudan doğruya mutlak egemenlik hakkı veren ve herkese karşı ileri sürülebilen haktır.Medeni Hukukumuzda;ayni haklar temel olarak mülkiyet hakkı ve diğer sınırlı ayni haklar olarak belirtilmiştir.Diğer Sınırlı ayni haklar ise;irtifak hakkı;geçit hakkı;intifa hakkı;sükna hakkı olarak sayılabilecektir.
*BATIL :HUKUKEN GEÇERSİZ,SAKAT
*BEDİALAR :GÖZE GÜZEL GÖZÜKEN,HOŞ,ESTETİK
*BELAGAT :İYİ KONUŞMA
Güzel konuşan kimselerin sözle inandırma yeteneğidir. Yine söz sanatlarını inceleyen bir bilim dalı da olarak kabul edilir.
*BEYTÜLMAL :MALİYE HAZİNESİ
*BEYYİNE :Bir olayın doğruluğunu ortaya koyabilmek için hakimi iknaya yönelik yöntem veya her türlü vasıta,Delil.
*BEYYİNE KÜLFETİ :Mahkemede bir beyan veya iddianın kanıtlama yükümlüğü;İspat KülfetiTMK md 6
*BİL-CÜMLE :Hepsi,Tamamı
*BİLFİİL :GERÇEKTEN,FİİLEN
*BİNAEN-ALEYH :BUNUN ÜZERİNE,BUNDAN DOLAYI
*CEBRİ İCRA EVLET ZORUNYLA TAHSİL
Kendi istekleri ile borçlarını ödemeyen borçluların,borçlarını devlet kuvvetiyle ödemelerin sağlanması(İcra Daireleri Marifetiyle)
*CİSMANİ ZARAR :KİŞİNİN VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜNE VERİLEN ZARAR
*CÜZ :BİR BÜTÜNÜ OLUŞTURAN BÖLÜMLERDEN HER BİRİ,Kısım,Parça,Bölük
*DEF’ATEN :BİR DEFADA;BİRDEN
*DERDEST :GÖRÜLMEKTE OLAN
*DESİSE :HİLE,OYUN,ENTRİKA
*DONATAN :GEMİSİNİ GEMİ TİCARETİNDE KULLANAN GEMİ SAHİBİDİR.(Deniz Ticaret Hukukunda)
*DÜSTUR :KANUN,KAİDE,YASA
*EDİM :BORÇ
Aralarındaki borç ilişkisi nedeniyle; alacaklının isteyebileceği, borçlunun da yerine getirmekle yükümlü olduğu davranış biçimidir.
*EDA :BORÇLANILAN ŞEY,BORCUN KONUSU
*EDA DAVASI avalının(Borçlunun) bir şeyi yapmak,yapmamak yahut vermekle yükümlü tutulmasını içeren dava türüdür.
*EMTİA :EŞYA,MALLAR
*ERBAB :EHİL,BECERİKLİ,MUKTEDİR
*EVKAF :VAKIF
*EZCÜMLE :ÖZELİKLE,ÖZET OLARAK,SÖZÜN KISASI
*FESİH :SONA ERDİRME(TEK TARAFLI)
Devam etmekte olan bir hukuki ilişkiyi,tek taraflı olarak ve ileriye dönük olmak üzere sonlandıran bozucu yenilik doğrucu irade beyanıdır.
*FİLHAKİKA :HAKKİKATE,GERÇEKTE,DOĞRUSU
*FAHİŞ :AŞIRI,AĞIR,ÇOK FAZLA
*GABİN :KARŞI TARAFTAN AŞIRI YARARLANMA
Bir sözleşmede, tarafların karşılıklı edimleri arasında açık bir orantısızlık olmasıdır. Yine Karşı tarafın,özel durumunda aşırı faydalanma olarak da kabul edilebilecektir.
*GEÇİT HAKKI :Bir taşınmazdan diğer taşınmaz maliklerinin kendi taşınmazına geçebilmek için kurulan ayni haktır.Tapuya tescil edilebilecek olup;herkese karşı süresiz olarak ileri sürülebilir.
*HACİR :KISITLANMA
Bir sahsın medeni haklarını kullanma salahiyetinin mahkeme tarafından kaldırılmasıdır.
*HAKSIZ FİİL :Hukuk düzeninin izin vermediği,zararlandırıcı eylemdir.
Eylemi gerçekleştiren gerçek kişi hakkında;cezai ve hukuki sorumluluk söz konusu olabilir.
*HARİCİYE VEKALETİIŞİŞLERİ BAKANLIĞI
*HAK EHLİYETİ :Sağ doğmak şartıyla ana rahmine düştüğü andan ölüm anına kadar olan dönemde her gerçek kişinin sahip olduğu medeni haklardan yararlanma yeteneğidir.Söz konusu hak ehliyeti; kişiye hakkı sağlarken yine söz konusu hakların bazılarının kullanımı sınırlandırılmış nitelikte olan fiil ehliyetine sahip olunmasına bağlıdır.
*IZTIRAR HALİ :Kişinin hayatına yönelik önlenemez bir tehlike karşısında
Üçüncü kişilere vermiş olduğu zorunluluk halinde zarara ilişkin hukuki durumudur.
*KARZ :ÖDÜNÇ
*KAZAİ RÜŞT :18 yaşından küçük olup mümeyyiz olan küçüğün;anne ve babasının muvafakatiyle mahkeme kararıyla ergin kılınmasıdır.
*KE-EN-LEM-YEKÜN:HİÇ YOKMUŞ;HİÇ OLMAMIŞ GİBİ
*KERHEN :İSTEMEDEN,ZORAKİ,İĞRENEREK
*KONİŞMENTO :TAŞIMA SENEDİ
Üzerinde;yükleyici,alıcı,ihbar merciinden başlayarak her türlü bilginin yer aldığı kıymetli evrak türüdür.
*KURU MÜLKİYET:ÇIPLAK MÜLKİYET
Bir taşınmaz mal üzerinde kurulmuş olan sınırlı-süresiz intifa haklarından(İntifa-Sükna) sonra malın malikine kalan mülkiyet hakkıdır.
*KARİNE :İPUCU,BELİRTİ
*LOKAVT :İŞVEREN TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLEN GREV
İş veren tarafından kendi teşebbüsüyle veya bir üst-işveren kuruluşunun kararına dayalı olarak işçilerin topluca işten uzaklaştırılmasıdır.
*MAHFUZ :SAKLI,GİZLİ(MAHFUZ PAY,SAKLI PAY)
*MAMELEK :MAL VARLIĞI
*MATBU :BASILI,BASILMIŞ
*MENİ MUARAZA DAVASI:EL ATMANIN ÖNLENMESİ DAVASI
*MENFİ EDİM :Borçlunun bir şeyi yapmamak şeklinde icra edeceği(ödeyeceği) edim(borç) türüdür.
*MİNVAL :ŞEKİL
*MUAFİYET :AFFEDİLMİŞ OLMA,BAĞIŞIKLIK
*MUGAYİR :AYKIRI,ZIT,TERS
*MUKABİL DAVA:KARŞI DAVA
*MÜMESSİL :TEMSİLCİ
*MÜŞTEMİLAT:EKLENTİ
*NAVLUN :Gemi ile yapılan taşımacılıkta sözleşmeyle belirlenen mal taşıma bedelidir.
|
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"Hukuki Terimler(Borçlar Hukuku)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Av.Uğur Hakan Kahraman'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
|
|
Hukuki Terimler(Borçlar Hukuku)
