Yazan : Erol Karaoğlu
Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Öğrencisi
1) GENEL İTİBARİYLE
2) STAJA BAŞLAMA
3) STAJ KREDİSİ
A) KAYNAĞI
B) ARTA KALAN MİKTARLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
C) KREDİDEN YARARLANMA
a) Kredi Başvurusu
b) Başvurunun incelenmesi
c) Krediden Yararlanma Müddeti
d) Kredinin Ödenmesi
e) Kredi Almasına Engel Durumun Ortaya Çıkması
f) Kredinin Durma ve Kesilmesi
1) Durması
2)Kredinin Kesilmesi
g) Kredi Borcunun Ödenmesi
4) SONUÇ YERİNE
1) GENEL İTİBARİYLE
Dört yıllık lisans eğitimini tamamlayan hukuk fakültesi mezunları eğer hayatlarını avukat olarak devam etmek isterlerse 1 yıl avukatlık stajı yapmak mecburiyetindedirler.Staj süresince birçok zorlukla karşılaşacak olan avukat teoriyi pratiğe dökme çabası içindedir.Bu zorluklar onun kamusal bir meslek olarak nitelendirlen avukatlık mesleğinin inceliklerini tam olarka özümseyememesi ve adaletin üç önemli ayağından biri olarak nitelendirilen vasfından uzaklaşmasına neden olabilir. Staj süresince maddi zorlukların biraz olsun aşılması amacıyla 19.12.2001 tarihli ve 24615 sayılı Türkiye Barolar Birliği staj kredi Yönetmeliği, Avukatlık Kanunu 27.maddesine dayanılarak ihdas edilmiştir.Bu yönetmelikte de kredinin sadece stajyerlere staj süresince verilmesinden ibaret olmadığı arata kalan değerlerinde avukatların meslekte gelişmesini sağlama ve onlara destek olma amacınıda taşıdığı görülmektedir.
2) STAJA BAŞLAMA
Staj listeye yazılma ile başlar.Bir yıl olan avukatlık stajınınilk altı yaı mehkemelerde ve kalan altı ayıda beş yıllık deneyimi olan bir avukat yanında yapılmaktadır.Eğer adayın listeye yazılmasına bir itiraz gelirse itiraz yazılmayı durdurur.İtiraz yazılı olarak her avukat veya stajyere itiraz sebepleri göseterilerek yapılabilir.İtiraz üzerine baro yönetim kurulu bir üye görevlendirilir.Üye incelemeyi yapar ,itiraz sürecinin bitiminden sonra 1 ay içinde Baro yönetim kurulu gerekçeli bir karar verir.Baro Yön.Kur.itirazı inceler .Eğer 1 ay içinde cevap vermezse itiraz red etmiş sayılır.İlgililer Baro Yönetim Kurulunca verilen kararı yerinde bulmazlarsa Türkiye Barolar Birliğine(=TBB) ye itiraz edebilirler.İtiraz itiraz sürecinin bitmesinden itibaren 15 gün içinde yapılır.
TBB nin kararı Adalet Bakanlığına ulaştığı tarihten itibaren bakanlığa 2 ay içinde karar verilir,2 ay içinde karar verilmezse karar bulmadığı kararları ise birdaha görüşülmek üzere gösterdiği gerekçeyle birlikte TBB ye geri gönderir TBB ye gelen karar TBB yöneti kurulunun 2/3 çoğunluğu ile kabul edilirse onaylanmış sayılır.Sonuç Adalet Bakanlığına bildirilir.Adalet Bakanlığı bunun üzerine bir karar verir ve verdiği karara göre ilgililer idari yargı merciine 60 gün içinde başvurabilirler.
Stajyer staj süresince avukatın gözetim ve denetimi altında onun yazılı izniyle avukatın takip ettiği işleri takip edebilir ve girdiği duruşmalara girebilir. Stajyer sadece Sulh ceza ve sulh hukuk ve icra tetkik merciindeki işleri yapabilir .Verilen yetki staj bitim belgesi ile sona erer.
3) STAJ KREDİSİ
A) KAYNAĞI
Kredinin kaynağı Avukatların ve avukatlık kanunu uyarınca avukatlık yetkilerini kullanan dava vekilleri ve takipçilerinin yetkili mercilere sundukları vekalet namelerin asıl ve suretlerine yapıştırılacak olan pul bedelleri.
Verilen kredilerin geri ödenmesinden oluşacak fon ve bunların getirileri ayrıca vekaletname ibraz zorunluluğu olan tüm kurum ve kuruluşlardan sağlanacak pul bedelleridir.Pulların değerleri 1994 tarihli 492 sayılı harçlar kanunundaki yargı harçları bölümünde yer alan vekaletname örnekleri için kullanılan harç tarifesinde belirtilen miktar kadardır.Bu pullar vekaletname yetki ve benzeri belgelere yapıştırılacaktır.Pullar TBB tarafından bastırılıp dağıtımına TBB yönetim Kurulu karar verir.Dağıtım ayrıca bedel karşılığıda bir kuruluşada yaptırılabilmektedir.
B) ARTA KALAN MİKTARLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Pul bedellerinde,geri ödemelerinden ve bunların değerlendirilmesinden vb. yollardan elde edilerek Staj Kredi Fonunda toplanan paralar öncelikle stajyerlere kredi olarak verilir.Artakalan miktar ise avukatlık mesleğini geliştirmek ve mesleği desteklemek amacıyla kullanılır.
Barolar SKF dan aktarılacak paranın kullanımından levhalarına kayıtlı avukat ve stajyerlerin sosyal güvenlik,sağlık meslek gibi konularına öncelik vermek durumundadırlar.Ayrıca SKF den aktarılan kredi miktarının kullanım esaslarında her baro kendi iç yönetmenliğinde düzenler.
C) KREDİDEN YARARLANMA
Avukatlık staj kredisinden bir baroya kayıtlı olan stajyer avukatlar yararlanmaktadırlar.Her yılı ocak ayında SKF den stajyerlere verilecek olan kredi Türkiye Barolar Birliği Yönetim kurullarınca belirlenmektedir .Miktar belirlenirken stajyer sayısı,toplanan para ve vekaletname harçlarının değerleri esas alınmaktadır .O yılın ocak ayından önce kredi alan stajyer eğer kredi alma koşullarını yerine getirirse yeni kredi miktarından yararlandırılır.Kural o yılın ocak ayından sonra staj eğitimine başlayanlara uygulanmasıdır.
a) Kredi Başvurusu
Kredi almak isteyen aday TBB ce hatırlanmış olan staj kredi formunu eksiksiz doldurup bağlı bulunduğu baroya başvurur.Başvurusuna ayrıca stajyerin staj listesinde kayıtlı olduğu baro yazısı,stajyerin üstleneceği yükümlülükler,geri ödeme biçimi,tebligat adresi ile kefille ilgili bilgilerin yeraldığı kredi sözleşmesi ve kredinin ödenmesi ile ilgili diğer bilgi ve belegeler yer alır.Aylık kredi miktarı artırılırsa bu yeni miktar krediden yararlanmak isteyen stajyere belirlenen şekil şartını yerine getirince yeni orandan yararlandırılır.Bu şartlar ek bir taahhütname ve kefalet vermesidir.
b) Başvurunun incelenmesi
Stajyerin barosundan aldığı ve doldurup gerekli belgeleri eklediği staj kredi başvurusunu kayıtlı olduğu baroya teslim eder.Baro bu başvuruyu TBB ye gönderir .Stajyerin kredi koşullarını taşıyıp taşımadığı TBB yönetim kurulunca belirlenecek üye tarafından incelenir.Yapılan incelemede başvuru tüm şartları taşıyorsa kabuledilir,koşullara uygun bulunmayan başvurlar ise yönetim kurulunca karara bağlanır.Kredi başvurusu ile ilgili kararlar 30 gün zarfında ilgilinin kayıtlı olduğu baroya ve kendisine bildirilir.
c) Krediden Yararlanma Müddeti
Staj kredisi Avukatlık Kanunundaki kural olarak bir yıllık staj süresince stajyerlere ödenir.Eğere stajyer staj süresinden daha az süreli olarak (mesela 3 ay gibi ) krediden yararlanma arzusundaysa bunu başvuru yaparken başvuru formunda belirtmek durumundadır.Eğer staj haklı bir neden (hastalık vs.) ile uzatılmak zorunda kalınmışsa bu süre içinde de kredi ödenmesine devam edilir, fakat Avukatlık Kanununun 25.maddesindeki durumda (verilen raporların uygun görülmeyerek baro yönetim kurulunca staj süresinin uzatılması halinde)staj kredisine devam olunmaz.Stajyer stajını bir başka baroya naklederse kredi ödemesi devam olunmaktadır.Nakli yapan ve nakil istemini kabuleden barolar bu nakli TBB ye en seri iletişim vasıtaları ile bildirmek durumundadır.
d) Kredinin Ödenmesi
Kredi başvurusu kabul edilen stajyere bir kredi tahsis numarası verilir.Kredi ödemeleri konusunda TBB bir banka ile anlaşabilir.Kredi ödenmesi aylık eşit taksitlendirmeler halinde ödenir ve kredi fonunun müsait olması durumunda 3 aya kadarda peşin ödemelerde yapılabilir.Kredinin ödenmeside TBB günün koşullarına uygun bir ödeme sisteminede geçebilir .Ödemeler ATM kartları ile yapılmaktadır.Hesap açtırma ve ATM kartı almadaki masraflar stajyerce ödenmektedir.Kredi ile ilgili olarak çıkabilecek yasal kesintiler ve vergilerde stajyerce ödenecektir.Krediler ilgili bankanın hesabına yatırıldığı anda stajyere ödenmiş sayılır .Nakil durumunda nakledildiği yerdeki bankadan açılacak hesapla staj kredi ödemeleri devam ettirilir.
Kredi alan stajyer hakkında TBB ce bir dosya açılır ve krediden yararlanan stajyer ile ilgili kayıt ve ödemeler bu dosyada saklanır.Uyuşmazlık durmunda ise TBB deki bu dosya içeriği esas alınır.
e) Kredi Almasına Engel Durumun Ortaya Çıkması
Stajyerin staj kredisi almasına dair engel bir durumunun ortaya çıkması halinde bu engel durum kayıtlı olduğu baro tarafından soruşturulur.Soruşturma sonucunda verilen karara karşı itiraz etmek istiyorsa bu itirazı 15 gün içinde TBB ye yapacaktır .TBB nin verdiği kararlar kesindir.TBB nin kararı yargısal olarak denetlenebilir.
Eğere stajyerin başvurusu kayıtlarının aksi ortaya çıkarsa TCK 258 e göre işlem yapılır.
f) Kredinin Durma ve Kesilmesi
1) Durması
Stajyerin Avukatlık Kanununun imkan tanıdığı durumlar sebebiyle stajına ara vermesi durumunda,bu durum stajyerin barosu tarafında TBB ye bildirilir.TBB ce stajyere yapılan kredi ödemeleri durur.Engel ortadan kalkınca da kredilere kaldığı yerden devam edilir.
2)Kredinin Kesilmesi
Stajyerin adının stajyer listesinden muhtelif sebeplerle silinmesi (başka baroya nakil haricinde),staja başlama anındaki niteliklerini yitirmesi,başvuru ve başvuruya kaynak olan belgelerinin aksinin orataya çıkması ,barosunun düzenlediği eğitim çalışmalarına katılmaması,meslek kurallarında gösterilen esaslara uymadığının saptanması,verilen görevi yerine getirmemesi ve benzeri durumlarda kredi ödenmesine son verilir.Kredi ödenmesinin kesilmesine TBB Yönetim Kurulu kararvermektedir.
Kesilme nedeninden sonraki 30 gün içinde borç ödenmesi gereken aşamaya gelir ve ihtar çekilmesine de gerek yoktur.Söz konusu borç yasal faizi ile birlikte borçlu ve kefillerden müştereken ve müteselsilen tahsil edilir.
3) Kredi Borcunun Ödenmesi
Kural olarak kredi borcu staj bitim tarihinden itibaren 24 ay sonra muaccel hale gelir.Kredi borcu,stajyerin staj zamanındaki kredi miktarına %30 basit faizin uygulanması ile tespit edilir.
Kredi borcu borçludan ve kefillerden müştereken ve müteselsilen tahsil olunur.Borç faiz uygulandıktan sonra aylık eşit taksitler halinde geri ödenir.Ayrıca muacceliyet tarihinden önce yapılan ödemelerde de %30 luk faiz uygulanmaz.Belirlenen ödeme tarihlerinden sonra kredi geri ödenmez ise borçlu stajyer ve kefiline borcunu 10 gün içinde ödenmesi için ihtar çekilir.İhtar yazılı olmalıdır.İhtara rağmen belirlenen müddet içinde taksit ödenmez ise kredi borcunun tamamı muacceliyet kazanır.Borç muacceliyet tarihinden itibaren yasal faizle (3095 sayılı k. uyarınca)birlikte borçlu ve kefillerden müştereken ve müteselsilen tahsil edilir. Ayrıca kredinin kesilmesine neden olan sebeplerin ortaya çıktığı zamanda kredi borcu derhal muacceliyet kazanır.Eğer stajyer vefat ederse ya da çalışamayacak derecede sakat kalırsa (staj sırasında veya geri ödeme anında) kredi borcu silinir.Sakat kalmış olduğunun tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulunca belgelenmesi de gerekir.Borç silinmesinden stajyerin kefilleride faydalanır
4) Sonuç Yerine
Avukatların stajında onlara madden ufakta olsa bir destek sağlama amacıyla ihdas edilen yönetmelik aynı zaman artık değerlerin kullanılmasıyla da avukatlık mesleğini çeşitli açılardan geliştirme ve yenilendirmeyi amaçlamaktadır.Kredinin geri ödeme zamanı olarak staj bitiminden itibaren 2 yıl sonraya bırakılmış ve daha önceki faiz oranı olan yıllık TÜFE den vazgeçilerek %30 luk basit fazi getirilerek stajyer avukatlar olumlu yönde desteklenmiştir.Bu yıl için staj kredi miktarı 100.milyon TL.dir.Ayrıca TBB yönetim kurulu kararıylada Aile gelir beyanı doldurma zorunu ortadan kaldırılarak staj kredisinin koşulsuz destekleme fonksiyonu güçlendirilmiştir .
İmkan dahilinde muaceliyet tarihinden evvel ödeme sistemi benimsenerek %30 faiz katlanmaları engellenmiştir.Eğer avukatlar staj kredisinin kaynağı olan pulları vekaletname ve benzeri belgelere yapıştırmazlarsa Avukatlık K. m. 27 ye göre buna dayanılarak bu belgelerle işlem yapılmaz diyen yargıtay ilamıda eklenmiştir.( http://www.istanbulbarosu.org.tr/haber.php?id=216 erişim 09.11.2002)
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"Avukatlık Staj Kredisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Erol Karaoğlu'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (https://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
Şu ana dek 16 okuyucu bu makaleyi değerlendirdi :
7 okuyucu (44%) makaleyi yararlı bulurken,
9 okuyucu (56%) yararlı bulmadı.
Okuyucu
15015
Bu Makaleyi Şu An Okuyanlar (1) :
* Son okunma 21 saat 24 dakika 19 saniye
önce.
* Ortalama Günde 1,95 okuyucu.
* Karakter Sayısı : 11964, Kelime Sayısı : 1421,
Boyut : 11,68 Kb.
*
49 kez yazdırıldı.
*
48 kez indirildi.
*
Henüz yazarla iletişime geçen okuyucu yok.
* Makale No : 70