Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

Aktif Makale Yeni Sistemde “yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü”

Yazan : Av.M.Lamih Çelik [Yazarla İletişim]

Yazarın Notu
• Yeni sistemde “Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü” Yerel Yönetim ve Denetim Dergisi, Ağustos 2018 Cilt: 23 S: 8 s.7-14

Yeni sistemde “Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü”

M.Lamih ÇELİK
Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Teftiş Kurulu Başkanı

Giriş

21.01.2017 tarih ve 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun , 16.04.2017 tarihinde zorunlu halkoylamasına sunulmuştur . Yüksek Seçim Kurulu 27.04.2017 tarih ve 663 sayılı kararı ile halkoylamasına ilişkin kesin sonuçları belirlemiş ve ilan etmiştir[3]. Kesin sonuçlara göre, “evet” oyları geçerli oyların yarısından fazla olduğundan anayasa değişiklikleri kabul edilmiştir. Söz konusu anayasa değişiklikleri 18 maddeden ibaret olmakla beraber, Anayasanın yetmişe yakın maddesinde değişiklik yapmanın ötesinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin hükümet sistemini bütünüyle değiştirmiştir.

Yeni sistemde ise, Cumhurbaşkanı yardımcıları da dâhil olmak üzere bakanlar yürütme organı olarak tek kalmış olan Cumhurbaşkanı tarafından atanmakta ve görevden alınmaktadır. Tüm bu atamalar ve görevden almalar da, idari işlem kuramı açısından basit işlemle yapılmaktadır. İdari işlem oldukları için de idari yargı denetimine açıktırlar. Ayrıca bu makam, bu kez yürütme yetkilerini kullanan bir organ olarak Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile bu bakanlıkların “kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması(nı)” düzenlemektedir. Bu kararnameler ise birer yürütme işlemi olarak anayasa yargısının denetimine açıktır.Yeni anayasa değişikliğiyle getirilen Cumhurbaşkanlığı sisteminin devletin idari yapısınave idarenin işleyişine ilişkin etkilerini ortaya koyabilmek için yayınlanan cumhurbaşkanlığı kararnameleri ele alınması gerekmektedir. Bu çerçevede 1 nolu Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde yer alan “Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü” ele alınmıştır.AK Parti, parti programında “bir yerel yönetim bakanlığı veya başbakanlığa bağlı bir müsteşarlık kurulması” hedeflendiği belirtilmiş olmasına rağmen yeni sistemde de bakanlık yerine genel müdürlük seviyesinde yapılanmaya devam edildiği görülmektedir.

Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün görev ve yetkileri

Bilindiği üzere 9 Temmuz 2018 tarihli ve 30473 3. mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Geçici 1. maddesi, 10 Temmuz 2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 1 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 97’nci, 99’uncu, 100’üncü, 256’ncı ve 260’ıncı maddeleri ile 15Temmuz 2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4 numaralı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 798’inci ve 799’uncu maddeleri uyarınca İçişleri Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren ‘’Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’’ kaldırılmış ve anılan birimin vesayet yetkisine ilişkin görev, yetki ve sorumlulukları İçişleri Bakanlığında ve/veya İçişleri Bakanında kalması; bunun dışında kalan görev, yetki ve sorumlulukları ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ve/veya Çevre ve Şehircilik Bakanına devredilmesi hükme bağlandığı belirtilmiştir
İçişleri Bakanlığı arasında düzenlenen protokol hükümleri çerçevesinde bazı görev, yetki ve sorumluluklar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğüne devredilmiş olup, görevlerin yürütülmesi İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü tarafından yerine getirilecektir.
Genel Müdürlüğünün görev ve yetkileri(m.100)
1. Mahalli idareleri ve bunların merkezi idare ile olan alaka ve münasebetlerini düzenlemek,
2. Görev alanına giren konularda mahalli idarelerin idari ve teknik kapasitesinin geliştirilmesi için çalışmalarda bulunmak ve bunlara teknik destek sağlamak;
3. Belediyelerin ve bağlı kuruluşlarının almış olduğu kamu kararına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek ,
4. Belediyelerin ve bağlı kuruluşlarının acele kamulaştırma taleplerine ilişkin iş ve işlemlerini yürütmek,
5. Büyükşehir belediyelerine bağlı olarak kurulan su ve kanalizasyon idarelerine yönetim kurulu üyesi atama onayları iş ve işlemlerini yürütmek,
6. Büyükşehir belediyelerine bağlı olarak kurulan su ve kanalizasyon idarelerine genel müdür atama iş ve işlemlerini yürütmek,
7. Belediyelerin özel kalem müdürü atama izinlerini vermek,
8. Belediyeler ve bağlı kuruluşlarının genel müdür, genel sekreter ve yönetim kurulu üyelerini atamak,
9. 8/9/1983 tarih ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, 4/1/2002 tarih 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 5/1/2002 tarih ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu uyarınca belediyelerin ihaleden yasaklama talepleri doğrultusunda ihaleden yasaklama işlemlerini yürütmek;
10. 8/9/1983 tarih ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu , 4/1/2002 tarih 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 5/1/2002 tarih ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu uyarınca üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan birliklerin ihaleden yasaklama talepleri doğrultusunda ihaleden yasaklama işlemlerini yürütmek,
11. İl Özel İdareleri ve köyler ile üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan mahalli idareler bakımından 16/06/2005 tarih ve 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun gereğince yenileme alanları ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
12. İl Özel İdareleri ve köyler ile üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahall idare birlikleri dışında kalan mahalli idareler bakımından 3/7/2005 tarih ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu gereğince tarım amacı dışında kullanılacak araziler ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
13. 02.07.2008 tarihli ve 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay verilmesi Hakkında Kanun gereğince Mahalli idarelere genel bütçe vergi gelirlerinden pay verilmesine ilişkin işlemlerin yürütülmesinde Türkiye İstatistik Kurumu, İller Bankası ve Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında koordinasyonu sağlamak ve bununla ilgili işlemleri yürütmek,
14. 02.07.2008 tarihli ve 5779 sayılı İl Özel İdareleri ve Belediyelere Genel Bütçe vergi Gelirlerinden Pay verilmesi Hakkında Kanun gereğince İl Özel İdare paylarının tahsisine esas olmak üzere belirlenen köy sayılarını İller Bankasına bildirmek,
15. 5/1/1961 tarih ve 237 sayılı Taşıt Kanunu kapsamında belediyelerin yurtdışı araç hibeleriyle ( ambulans, itfaiye- kurtarma) ilgili işlemleri yürütmek;
16. 9/6/1994 tarih ve 3998 sayılı Mezarlıkların Korunması Hakkında Kanun gereğince mezarlıklardan yol geçirme onayları ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
17. Belediye kurulması, birleşme ve katılma ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
18. İl Özel İdareleri ve köyler ile üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan mahalli idare birliklerinin kurulması konusundaki iş ve işlemleri yürütmek,
19. Belediye ve bağlı kuruluşlarının şirket kurmalarına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek,
20. İl özel idareleri ve köyler ile üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan mahallî idare birliklerinin şirket kurmalarına ilişkin iş ve işlemlerini yürütmek;
21. Belediyeler ve bağlı kuruluşları tarafından kurulacak bütçe içi işletmeler ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
22. Belediyeler ve bağlı kuruluşları tarafından kurulacak şirket ve bütçe içi işletmelere ilişkin verileri toplamak ve bunları değerlendirmek,
23. İl özel idareleri , üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan mahallî idarelerin borçlanma işlemlerini yürütmek,
24. İl özel idareleri , üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahalli idarelerin yap-işlet-devter modeline ilişkin talepleriyle ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
25. Belediyelerin taşınmaz tahsisiyle ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
26. Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Demokrasi Sürekli Komitesi ve alt komiteleri ile ulusal heyetin oluşturulması ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
27. Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Ulusal Heyetinin oluşturulması ile ilgili iş ve işlemleri tespit etmek,
28. Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Genel Kurullarına katılım sağlayarak genel kurul gündemini takip etmek,
29. Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi Ulusal Heyetinin sekretarya hizmetlerini yürütmek,
30. Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi tarafından ülkemize yapılan izleme ziyaretlerinin programlanması ve uygulanması ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
31. Avrupa Birliğine giriş öncesi ve giriş sonrası kullandırılan fonlarla ilgili gerekli araştırmaları yaparak , mahalli idarelerin yararlanabileceği fonları araştırmak ve tespit etmek,
32. Mahallî idarelerden bu Avrupa Birliği fonlarına müracaat edenlerin iş ve işlemlerini ulusal ve uluslararası kuruluşlar nezdinde takip etmek;fonların kullanım sonrası takibini yaparak sonuçlarını izlemek,
33. Görev alanıyla ilgili proje uygulamalarında diğer kurum ve kuruluşlar ile Bakanlık birimleri arasında koordinasyon ve işbirliğini sağlamak,
34. İl özel idareleri , üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahallî idarelerin yabancı ülke mahalli ile kardeş kent ilişkisi kurma iş ve işlemlerini yürütmek,
35. İl özel idareleri ,üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahalli idarelerin uluslararası kuruluşlara üye olmaları ile ilgili iş ve eylemleri yürütmek,
36. İl özel idareleri , üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında diğer mahalli idarelerin uluslar arası festivallere katılımı ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
37. İl özel idareleri , üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahallî idarelerden yurtdışına, yurtdışından mahalli idarelerden yapılan ziyaretlerle ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
38. İl özel idareleri ve köyler ile üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahalli idareler tarafından sunulan hizmetlerin standart çalışmalarını yaparak uygulamaya ilişkin iş ve işlemleri takip etmek ve sonuçlarını izlemek,
39. Mahalli idarelerin TSE standartları ile ilgili iş ve işlemleri yapmak,
40. Mahalli idareler tarafından hazırlanacak faaliyet ve performans raporları hakkında standartları belirlemek,
41. İl özel idareleri, üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahalli idarelerin faaliyet raporları ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
42. İl özel idareleri ve üyeleri il özel idarelerinden oluşan mahalli idare birliklerine ait İçişleri Bakanlığı tarafından konsolide edilerek gönderilen faaliyet raporlarının, genel faaliyet raporu hazırlanmasına esas teşkil etmek üzere ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
43. 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 41’inci maddesi ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
44. İl özel idareleri, üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahalli idare birlikleri dışındaki mahalli idarelerin mali raporlarının konsolidasyonu konusundaki iş ve işlemleri yürütmek,
45. 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve ilgili mahalli idare mevzuatı çerçevesinde oluşturulan raporlarıi lgili mercilere sunmak,
46. Mahallî idarelerin performans ölçüm kriterlerinin belirlenmesi ve uygulunması ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
47. İl özel idareleri ,üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahalli idare birlikleri dışında kalan diğer mahalli idarelerin iş ve işlemlerinden istatistikî veri olarak toplanacakları tespit ederek standardını oluşturmak,
48. İl özel idareleri, üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahalli idarelerle ilgili her türlü istatistikî verileri toplamak, değerlendirmek , raporlamak ve yayımlamak,
49. İl özel idareleri,üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahalli idarelerin seçilmiş organlarının üyeleri ile ilgili istatistikî çalışmaları yürütmek,
50. İl özel idareleri, üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahalli idarelerin merkezi yönetim bütçesinden mahalli idarelere aktarılacak yardımlarla ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
51. İl özel idareleri , üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kala diğer mahallî idarelerce hazırlanan projelerden uygun olan yardım taleplerini ilgili bakanlıklara bildirmek ve bu yardımlara ilişkin olarak gönderilen ödeneklerin ilgili mahallî idareye aktarılması için gereken onay işlemlerini yürütmek,
52. İl özel idareleri ve köyler ile üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan mahallî idarelere yapılan yardımların tahsis amacına uygun olarak kullanılmaması halinde , tahsis değişikliği onayı işlemlerini yürütmek,
53. Ulusal ve uluslararası alanda mahallî idarelerle ilgili gelişmeleri izlemek ve mahallî idareler tarafından sunulan hizmetleri değerlendirmek,
54. Mahallî İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 7’inci maddesinin dördüncü fıkrasına göre il özel idareleri , belediyeler ve mahallî idare birliklerinin bütçelerinin kurumsal kodlarını belirlemek ve duyurmak,
55. Turizm alanları etüt çalışmaları ve balıkçı barınakları hakkında mahallî idarelerin görüşünü alarak görüş oluşturmak,
56. İl özel idareleri ,üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahallî idareler personelinin norm kadro ilke ve standartları konusundaki çalışmaları yürütmek,
57. İl özel idareleri, üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahallî idarelere ilk defa memur alım izni iş ve işlemlerini yürütmek,
58. Belediyelerde ilk defa zabıta memuru alım izni iş ve işlemlerini yürütmek,
59. Belediyelerde ilk defa itfaiye eri alım izni iş ve işlemlerini yürütmek,
60. Belediyelerin ilave personel istihdam taleplerine ilişkin iş ve işlemleri yürütmek,
61. İl özel idareleri, üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahallî idarelerde istihdam edilen sözleşmeli personelin iş ve işlemlerini yürütmek,
62. İl özel idareleri, üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahallî idare şirketlerinde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı kapsamında işçi alım izni iş ve işlemlerini yürütmek,
63. Mahallî idareler personelinin performans ölçütlerini İçişleri Bakanlığı ile birlikte belirlemek ve bununla ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
64. 4/11/1981 tarih ve 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu’nun 38’inci maddesi uyarınca büyükşehir veya ilçe belediyelerinde görevlendirilen personelin ikinci görev ücretinin tespitine ilişkin işlemleri yürütmek,
65. İl özel idareleri, üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahallî idareler personelinin hizmet içi eğitimleri koordine etmek; birlik, dernek , vakıf şirket ve benzeri kuruluşların bu kapsamdaki mahallî idare personeline yönelik yapacakları eğitim faaliyetleri ile ilgili olarak gerekli iş ve işlemleri yürütmek,
66. İl özel idareleri, üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan diğer mahallî idarelerde görev yapan personelin görevde yükselme eğitimi ve sınavlarının yapılması konusundaki koordinasyonu sağlamak ve işlemleri yürütmek,
67. Mahallî idarelerle ilgili mevzuatı , genelgeleri ve görüşleri konuları itibariyle derleyerek gerek elektronik ortamda gerekse kitap şeklinde hazırlayarak ilgililerin hizmetine sunmak,
68. Görev alanıyla ilgili mahalli idareler alanında ihtiyaç duyulan konularda bilgi ve veri derleyerek yayınlamak,
69. İl özel idareleri ve köyler ile üyeleri il özel idarelerinden ve köylerden oluşan mahallî idare birlikleri dışında kalan mahallî idarelerin yatırım ve hizmetlerinin kalkınma planları ile yıllık programlara uygun şekilde yapılması ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
70. Görev alanıyla ilgili mahallî idareler hakkında sorumlu ya da ilgili olunan eylem planları ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
71. KÖYDES projesi ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
72. Kentsel dönüşüm ve gelişim alanı belirlenmesi ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
73. Mahallî idare birimlerinin hizmetlerine gönüllü katılımı düzenleyen mevzuattan kaynaklı iş ve işlemleri yürütmek,
74. Mahallî idarelerin idari vesayet , denetim ve soruşturma ile İçişleri Bakanlığı görev alanında kalan hususlar hariç olmak üzere diğer görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili konularda TBMM üyeleri tarafından mahallî idarelerin iş ve işlemleri konusunda sorulan yazılı soru önergelerinin cevaplandırılması ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek,
75. Mahallî idarelerin idari vesayet , denetim ve soruşturma ile İçişleri Bakanlığı görev alanında kalan hususlar hariç olmak üzere diğer görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili mahallî idareler ve bağlı kuruluşları ve mahallî idarelerin kurdukları birliklerce hazırlanan mevzuat metinleri hakkında, bunlar yürürlüğe girmeden önce mevzuat gereği alınması gereken diğer kurum ve kuruluşların görüşleri ile ilgili koordinasyonu sağlamak,
76. Mahallî idarelerin idari vesayet, denetim ve soruşturma ile İçişleri Bakanlığı görev alanında kalan hususlar hariç olmak üzere diğer görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili diğer bakanlıklar ve kamu kurum ve kuruluşlarından gelen yeni hazırlanacak veya değişiklik yapılacak mevzuat taslaklarına ilişkin görüş bildirmek,
77. Mahallî idarelerin idari vesayet , denetim ve soruşturma ile İçişleri Bakanlığı görev alanında kalan hususlar hariç olmak üzere diğer görev , yetki ve sorumlulukları ile ilgili yürürlükte olan mahallî idare mevzuatının uygulanmasını izlemek, değerlendirmek ve mevzuat değişikliğine ilişkin önerilerde bulunmak,
78. Mahallî idarelerin idari vesayet, denetin ve soruşturma ile İçişleri Bakanlığı görev alanında kalan hususlar hariç olmak üzere diğer görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili kanun , yönetmelik, yönerge ve genelge çalışmalarını yaparak bunların yürürlüğe girmesi için gerekli işlemleri yürütmek,
79. Mahallî idarelerin idari vesayet, denetim ve soruşturma ile İçişleri Bakanlığı görev alanında kalan hususlar hariç olmak üzere diğer görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili konularda mahallî idareler mevzuatının uygulanması hususunda ortaya çıkacak tereddütleri gidermek üzere görüş oluşturmak.
Maddeye kavram açısından bakıldığında madde başlığında yerel yönetim kullanılmasına rağmen geriye kalan tüm metinde “mahalli idareler” tabiri kullanılmıştır.Bu da bize son ancak madde başlığının değiştiğini göstermektedir.
3152 sayılı İçişleri Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 11 nci maddesinde verilmiş olan “Bakanlığın mahalli idareler üzerinde sahip olduğu vesayet yetkisinin mevzuat hükümleri gereğince uygulanmasını sağlamak, Mahalli idare kontrolörlerinin çalışma programlarını Bakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığının görüşünü almak suretiyle düzenlemek ve uygulanmasını sağlamak” görevlerin 1 nolu cumhurbaşkanı kararnamesinde yer alan “Mahalli idare kontrolörlerinin çalışma programlarını düzenlemek ve uygulanmasını sağlamak” (m.100/e) ve Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü bünyesinde 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 24 üncü maddesi uyarınca kontrolör istihdam edilebilir. “(m.100/2) düzenlemeleri yine Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğüne verildiği görülmüştü. Ancak 4 nolu Cumhurbaşkanı kararnamesi ile bu düzenlemeler kaldırılmıştır.

Genel müdür 3 nolu Cumhurbaşkanı kararnamesi nde (I) nolu cetvelde sayıldığından dolayı Yerel Yönetimler Genel Müdürü olarak atanacaklarda aşağıdaki şartlar aranır(m.3/1)
a) 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde sayılan genel şartları taşımak.
b) En az dört yıllık yükseköğrenim mezunu olmak.
c) Kamuda ve/veya sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmak kaydıyla uluslararası kuruluşlar ile özel sektörde veya serbest olarak en az beş yıl çalışmış olmak.
Genel müdürün görev süresi, atandıkları tarihte görevde bulunan Cumhurbaşkanının görev süresini geçemez. Cumhurbaşkanının görevi sona erdiğinde, bunların görevi de sona erer. Ancak bunlar, yerlerine atama yapılıncaya kadar görevlerine devam eder. Görev süreleri sona erenler, yeniden atanabilir. Bunlar, görev süreleri sona ermeden de Cumhurbaşkanınca görevden alınabilir.(m.4)
Kamu görevlisi olmayanlar arasından genel müdür olarak atananlardan görevleri sona eren veya görevden alınanlara tazminat ödenip ödenmemesi ve tazminat miktarı ile buna ilişkin diğer hususlar Cumhurbaşkanınca belirlenir.(m.6/1)
Kamu görevlileri arasından genel müdür olarak atananlardan görev süresi sona erenler veya görevden alınanlar;(m.6/2) Cumhurbaşkanınca,
a) Daha önce bulundukları veya öğrenim durumları itibarıyla ihraz etmiş oldukları unvanlara ilişkin kadro veya pozisyonlara,
b) Denetim elemanı ya da uzman kadrolarına veya bunlara denk pozisyonlara,
c) Araştırmacı veya uygun görülecek diğer kadro ve pozisyonlara,
atanırlar. Atama yapılıncaya, kadar bunların görev yaptıkları, kadro, pozisyon veya görevlere ilişkin almakta oldukları her türlü ödemeler, görev yaptıkları kurum tarafından yapılır. Bu şekilde atanacaklar için uygun boş kadro veya pozisyon bulunmaması hâlinde, bunlar için başka bir işleme gerek kalmaksızın, söz konusu kadro veya pozisyonlar ihdas edilmiş ve kurumların kadro veya pozisyon cetvellerinin ilgili bölümlerine eklenmiş sayılır.

İçişleri Bakanlığının Yerel Yönetimler üzerindeki Denetimi

Yönetsel denetim ve yerel özerklik, kamu yönetiminin en büyük sorunlarından biridir. Yönetsel denetim ile özerklik ters orantılıdır. Başka bir deyişle, özerklik artınca, yönetsel denetim azalır. Yönetsel denetim yoğunlaştıkça, özerkliğe zarar verir. Her ülke kendi sosyo-politik yapısına göre bir denge kurmuştur. (Özer, 1993:29).
Kamu idaresinin kendi tüzel kişiliği dışında yer alan makamlarca idari işlemlerinin hukuka uygunluk, performans programı, kamu düzeni ve kamu yararı ile idarenin bütünlüğü açısından denetlenmesine dış idari denetim denir. Belediyelerde dış idari denetim, idari eylem ve işlemlerin özellikle idarenin bütünlüğü ve hukuka uygunluk açısından İçişleri Bakanlığınca denetlenmesi şeklinde cereyan etmektedir (Güney, 1994: 129).
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile kamu idarelerinde ilk kez iç denetim sistemi öngörülmüştür. 5393 sayılı Belediye Kanununun 55. maddesinde ise belediyelerde iç ve dış denetimin yapılacağı belirtilmektedir. Bu denetim, iş ve işlemlerin hukuka uygunluk, mali ve performans denetimini kapsamaktadır. Fakat burada açıklanan denetim 5018 sayılı Kanun çerçevesinde yapılacak iç ve dış mali denetimdir. Belediye kanununun 55. maddesinde belediyenin mali işlemler dışında kalan diğer idari işlemlerinin hukuka uygunluk ve idarenin bütünlüğü açısından İçişleri Bakanlığı ile belediye başkanı veya görevlendireceği kişilerce de denetleneceği belirtilmektedir.(5355 sayılı Kanun’un 22’nci Maddesine göre İçişleri Bakanlığı mahalli idareler birlikleri üzerinde hem mali ve hem de idari denetim yetkisine sahiptir.)

İçişleri Bakanlığı belediyeler üzerindeki denetim yetkisini mülkiye müfettişleri ve mahalli idareler kontrolörleri aracılığıyla kullanmaktadır . Mülkiye müfettişleri, İçişleri Bakanı adına kurum içinde hiyerarşik denetim ile mahalli idareler üzerinde idari vesayet denetimi yapma yetkisine sahipken, kontrolörler Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nün İçişleri Bakanlığından aldığı onay üzerine mahalli idareler üzerinde mülkiye müfettişleri gibi teftiş, inceleme, araştırma ve soruşturma yapma yetkisini haizdirler.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 77. maddesine göre,Malî yönetim ve kontrol sisteminin zaafa uğradığı, yolsuzluk veya kamu zararına yönelik emarelerin ortaya çıktığı durumlarda; il özel idareleri için ilgili vali, belediyeler için ilgili belediye başkanının talep etmesi veya doğrudan Cumhurbaşkanının onayı üzerine İçişleri Bakanı, yetkili denetim elemanlarına, ilgili mahallî idarelerin tüm malî yönetim ve kontrol sistemlerini, malî karar ve işlemlerini mevzuata uygunluk yönünden teftiş ettirir. Bu teftişler sonucunda düzenlenecek raporların bir örneği İç Denetim Koordinasyon Kuruluna, bir örneği de gerekli işlemlerin yapılması için ilgili vali veya belediye başkanına gönderileceği belirtilmektedir.
Teftiş bir kurumun belirli periyotlardaki işlemlerinin; genel ve özel mevzuata, üst yönetimin talimatlarına ve kurum politikalarına uygun olarak yönetilip yönetilmediğinin araştırılması ve varsa hataların düzeltilmesi, aykırılıkların giderilmesi, hile ve yolsuzlukların ortaya çıkartılıp araştırılması, kuruluşun rasyonel ve verimli bir şekilde yönetilip yönetilmediğinin tespit edilmesi ve hizmet kalitesinin ölçülmesi amaçlarına dayanmaktadır (Yurtsever, 2009: 18).
Belediyelerde idarelerin bütünlüğü bakımından İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan dış denetim uygulaması büyükşehir, il ve büyük ilçe belediyelerinde mülkiye müfettişleri diğer belediyelerde ise mahalli idareler kontrolörleri tarafından gerçekleştirilmektedir (Çöpoğlu :8)

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde İçişleri Bakanlığına bağlı Teftiş Kurulu Başkanlığının görevleri arasında;
-mahalli idarelerle, bunlara bağlı ve bunların kurdukları veya özel kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle kurulmuş birlik, işletme, müessese ve teşebbüslerin işlem ve hesaplarını teftiş etmek ve denetlemek, inceleme ve soruşturma yapmak,(m.260/a)
-Mahalli idarelerin seçilmiş veya tayin edilmiş organları ve bunların üyeleriyle diğer kamu görevlileri hakkında inceleme, araştırma ve soruşturma yapmak, (m.260/c)
4483 sayılı Kanun hükümlerine göre “ön inceleme”: Büyükşehir, il, ilçe belediye başkanı ve meclis üyeleri ile il genel meclisi üyeleri hakkında ön incele sonucu soruşturma izni İçişleri Bakanı tarafından verilir. 4483 sayılı Kanuna göre yapılacak ön incelemenin konusunun mali veya idari olması ön incelemeyi yapacak makamı değiştirmez. Diğer bir ifade ile ön inceleme mali ve idari işlem ayırımı yapılmaksızın yapılır.
- Bakanlığın mahalli idareler üzerinde sahip olduğu vesayet yetkisinin mevzuat hükümleri gereğince uygulanmasını sağlamak,(m.260/ç) sayılmıştır. Daha önce mahalli idareler genel müdürlüğü eliyle kullanılan bu yetkilerin bu kez içişleri bakanlığınca teftiş kurulu başkanlığı eliyle kullanılması söz konusudur.

Sonuç ;
Yeni sistemde Cumhurbaşkanına bağlı Yerel yönetim politikaları kurulu kurulmuştur. Genel müdürlüğün bu kurul ile birlikte kronik sorunların çözümünde aktif bir rol almasını bekliyoruz.

Kaynakça
ALICI, Orhan Veli (2006), “Belediyelerin İç Denetimi”, Beklenen Mahalli İdareler Dergisi, Yıl 16, Sayı 147.
ALICI, Orhan Veli (2007), Belediyelerin İç ve Dış Denetimi, Mahalli İdareler Derneği Yayını, Yayın No 62,Ankara.
ÇÖPOĞLU, Mustafa (2012), “Belediyelerin Denetimi”, İller ve Belediyeler Dergisi, Sayı 769, s.7-11, Türkiye Belediyeler Birliği Yayını, Ankara
GÜNEY, Haşim (1994), “İdarenin İç Denetimi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE, 1994, İstanbul.

ÖZER, Ahmet (1993) “Yerel Yönetimlerin Denetimi Üzerine Bir Değerlendirme”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, Ankara, s.23-32.

YURTSEVER, Gürdoğan, (2009), Teftişten İç Denetime Banka Müfettişliği, İstanbul, Türkiye Bankalar Birliği Yayını.
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :

"Yeni Sistemde “yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü”" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Av.M.Lamih Çelik'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.

Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.


[Yazıcıya Gönderin] [Bilgisayarınıza İndirin][Arkadaşa Gönderin] [Yazarla İletişim]
Bu makaleye henüz okuyucu yorumu eklenmedi. İlk siz yorumlayın!
» Makale Bilgileri
Tarih
22-03-2021 - 00:00
(1093 gün önce)
Yeni Makale Gönderin!
Değerlendirme
Şu ana dek 1 okuyucu bu makaleyi değerlendirdi : 1 okuyucu (100%) makaleyi yararlı bulurken, 0 okuyucu (0%) yararlı bulmadı.
Okuyucu
1074
Bu Makaleyi Şu An Okuyanlar (1) :  
* Son okunma 1 gün 5 saat 33 dakika 51 saniye önce.
* Ortalama Günde 0,98 okuyucu.
* Karakter Sayısı : 27641, Kelime Sayısı : 3461, Boyut : 26,99 Kb.
* 1 kez yazdırıldı.
* 1 kez indirildi.
* Henüz yazarla iletişime geçen okuyucu yok.
* Makale No : 2150
Yorumlar : 0
Bu makaleye henüz okuyucu yorumu eklenmedi. İlk siz yorumlayın!
Makalelerde Arayın
» Çok Tartışılan Makaleler
» En Beğenilen Makaleler
» Çok Okunan Makaleler
» En Yeni Makaleler
THS Sunucusu bu sayfayı 0,05367899 saniyede 14 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.