Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

Aktif Makale Mazeretsiz Ve Kesintisiz 10 Gün Göreve Gelmeyen Memurun İstifa Etmiş Sayılması

Yazan : Av.M.Lamih Çelik [Yazarla İletişim]

Yazarın Notu
Mahalli İdareler Dergisi,Yıl: 4 Sayı:44 (220) Ağustos‘ 16 s.37-42 yayınlanmıştır

Mazeretsiz ve kesintisiz 10 gün göreve gelmeyen memurun İstifa etmiş sayılması

M.Lamih ÇELİK
Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi Teftiş Kurulu Başkanı
Mahalli İdareler Dergisi,Yıl: 4 Sayı:44 (220) Ağustos‘ 16 s.37-42


Giriş

Disiplin cezası kamu görevlileri ve memurların görev ifa ettikleri kurum veya kuruluştaki kurum düzenini diğer ast ve üsleri ya da hizmetten yararlanan ilişkilerindeki bozucu davranışlarının yaptırımıdır.“...Disiplin cezaları, kamu görevlilerinin mevzuata, çalışma düzenine, hizmetin gereklerine aykırı eylemlerine karşı düzenlenen idari yaptırımlardır.”
Bilindiği gibi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 20’inci maddesinde; “ Devlet memurları, bu kanunda belirtilen esaslara göre memurluktan çekilebilirler.”, 94’üncü maddesinde; “... Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır. Yine aynı Yasada; özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek aylıktan kesme cezasını, özürsüz ve kesintisiz 3-9 gün göreve gelmemek de kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır. ” Devlet memurluğundan çıkarma başlıklı125/E maddesinin (d) bendinde de; “Özürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek,”hükümlerine yer verilmiştir.
657 Sayılı Yasada yer alan bu kuralların birlikte değerlendirilmesinden anlaşılacağı üzere; Devlet memurlarının 10 güne kadar olan devamsızlıkları disipline konu bir suç olarak değerlendirilirken. 10 gün devamsızlık halinde ilgilinin memuriyetini kendi iradesiyle sonlandırmış olduğu kabul edilerek idari bir tasarrufta bulunulmaktadır. (DANIŞTAY 8. DAİRE E. 2008/8930 K. 2012/1651 T. 11.4.2012)
İstifa etmiş (Müstafi) sayılma şeklinde de isimlendirilen çekilmiş sayılma, mevzuatta belirtilen şartların gerçekleşmesiyle kamu görevlilerinin görevleriyle ilişkisinin kesilmesini gerektiren hukuki bir sonuçtur. Diğer yandan, bu hukuki sonucun tespitinin, açıklayıcı ve bildirici nitelikte bir idari işlemle mi gerçekleşeceği yoksa çekilmiş sayılmanın bir disiplin cezası olarak mı uygulanacağı da önem taşıyan bir diğer husustur.

Bu nedenle bu çalışmamızda “Mazeretsiz 10 gün göreve gelmeme halinde devlet memurluğundan istifa etmiş sayılma durumu”nu ele alacağız.

Çekilmiş sayılmanın hukuki niteliği nedir?


Çekilmiş sayılan kamu görevlisi, çekilmenin aksine görevden çekilme iradesini açıkça beyan etmemekte, bununla birlikte bazı koşulların gerçekleşmesi halinde çekilmiş sayılacağını bilmekte ve zımni de olsa ortaya koyduğu çekilme iradesi sonucu çekilmiş sayılma olarak adlandırılan hukuki sonuçla karşı karşıya kalmaktadır.

Çekilme (istifa) ise kamu görevlisinin, yerine getirmekte olduğu kamu görevinden ayrılma iradesini ilgili makamlara açık bir biçimde ve yazılı olarak iletmesidir.

10 günlük süre tespit edilirken tatil günleri hesaba katılır mı?

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, “Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır.” hükmü yer almaktadır.

Bu hükme göre, Devlet memurunun çekilme isteğinde bulunmuş sayılabilmesi için gerekli görevi terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi koşulunun, çalışma günlerinin arasında kalan hafta sonu tatil günleri ile ulusal, milli ve resmi bayram günlerinin de hesaba katılması suretiyle belirlenmesi, 10 uncu günün tatile rastlaması halinde ise bu tatilden sonraki ilk mesai gününün 10 uncu gün olarak kabul edilmesi gerekir. (Devlet personel Başkanlığının görüşü 21.09.1999-17 sayılı Bülten-43. Sayfa) 11’inci gün ilgiliye “görevden çekilmiş sayılma” kararının tebliğ edilmesi gerekmektedir.

DANIŞTAY 16. DAİRE E. 2015/9334 K. 2015/500 T. 3.3.2015 sayılı kararında da; “Davacının göreve gitmediği sabit olmakla birlikte, görevine gitmediği bu günlerden cumartesi ve pazar günlerine isabet eden tarihlerin haftasonu tatillerine rastladığı ve bu tarihlerde davacının nöbetçi olmadığı ve mesaisinin bulunmadığı anlaşıldığından, davacının terk ettiği günlerin sayısının istese de görevinin başında olamayacağı haftasonu tatiline isabet eden 2 günlük kısmı düşüldüğünde, müstafi sayılması için Kanunla aranan 10 günlük süreye ulaşmadığı ileri sürülmekte ise de, yukarda sözü edilen yasa hükmünde yer verilen "görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde" ifadesinden anlaşılacağı üzere, sürenin hesabında hafta sonu tatillerinin dikkate alınmaması halinde kesintisiz olarak 10 gün göreve gelmeme durumunun fiilen mümkün olamayacağı, bu sebeple sürenin hesabında hafta sonu tatillerinin de dikkate alınacağı açıktır.” Görüşüne yer verilmiştir.

10 günden fazla süreli Sağlık raporu geçerli sayılmayan memur görevinden çekilmiş sayılır mı?

Devlet personel başkanlığına göre; Personele geriye dönük olarak verilen 66 günlük sağlık kurulu raporunun, hakem hastane tarafından usule uygun olmadığının belirtilmesi sebebiyle söz konusu raporun geçerli olmadığı ve ilgilinin mazereti olmadan kesintisiz olarak 10 gün görevine gelmediği anlaşılmakla birlikte; personelin kesintisiz olarak görevine 10 gün gelmemek suretiyle çekilme isteğinde bulunmasına karşılık, Kurumunuzca bu isteğin kabulüne ilişkin bir işlem tesis edilmemesi, memurun bunu takiben görevine devam etmesi ve her türlü özlük haklarının kendisine ödenmesi karşısında geriye dönük olarak görevinden çekilmiş sayılamayacağı ancak, konunun 657 sayılı Kanunun disipline ilişkin hükümleri çerçevesinde değerlendirilerek işlem yapılması mümkün olabilir(07/02/2011-1215).

Buna göre memur 10 günden fazla sağlık raporu almış ancak hakem hastane tarafından rapor geçerli sayılmamış memurun istifa ettiği kabul edilerek işlem yapılması gerekir.
Tutuklanan veya Cezaevine girdiği için 10 günden fazla göreve gelmeyen memur hakkında çekilmiş sayılma işlemi yapılabilir mi?
657 sayılı Yasanın 48 inci maddesinde, Devlet memurluğuna alınacaklarda aranacak genel ve özel şartlar belirlenmiş olup genel şartlar arasında, 4. bentte ""Kamu haklarından mahrum bulunmamak"", 5. bentte "Türk Ceza Kanunu'nun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, (...) zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmamak " şartları yer almıştır.
Anılan Yasanın 98 inci maddesinde de ""Devlet memurlarının;
a ) Bu kanun hükümlerine göre memurluktan çıkarılması,
b ) Memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi,
c ) Memurluktan çekilmesi,
ç ) İstek, yaş haddi, malullük sebeplerinden biri ile emekliye ayrılması,
d ) Ölümü,
hallerinde memurluğu sona erer"" hükmüne yer verilmiştir.
Belirtilen hükümlere göre, ceza mahkemesince verilen bir mahkumiyet kararının Devlet memurluğuna engel nitelik taşımaması halinde, bu karar nedeniyle memurluğa alınma şartlarından birini kaybetmiş duruma düşmeyen bir Devlet memurunun, memuriyetine son verilemeyeceği açık olmakla birlikte, yukarıda sözü edilen nitelikte bir cezanın infazı süresince ilgili Devlet memurunun göreve devam edebilmesine fiilen imkan bulunmadığı da kuşkusuzdur. Devlet memurunun göreve gelmeme eylemi, 657 sayılı Yasanın 125 inci maddesinde çeşitli disiplin cezalarına konu edilmiş, özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek eyleminin aylıktan kesme cezası ile, özürsüz ve kesintisiz 3-9 gün göreve gelmemek eyleminin kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile, özürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek eyleminin ise Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır. Görüldüğü üzere, anılan disiplin cezalarının verilebilmesinin ön şartını ""özürsüz olarak göreve gelmemek"" hususu oluşturmaktadır.
Öte yandan, 657 sayılı Yasanın 94 üncü maddesinde de izinsiz veya kurumlarınca kabul edilen bir mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın memurun görevden çekilme isteğinde bulunmuş sayılacağı hükmü yer almaktadır. Bu madde gereğince memurun görevden çekilmiş sayılabilmesi için görevi terk halinin, ilgilinin iradesi dahilinde olması veya kabul edilebilir bir mazeretinin olmaması gerekmektedir.
Devlet memurlarının haklarında verilen ve Devlet memurluğuna engel nitelik taşımayan hapis cezalarını idareye bildirerek bu cezanın infazı amacıyla cezaevine girmelerinin, göreve devamsızlıkları bakımından geçerli bir mazeret oluşturduğu özür hallerinin, anılan Yasanın 104 üncü maddesinde öngörülen mazeret iznine konu haller ile sınırlı bulunmadığı yargı kararlarıyla kabul edildiğinden, ilgili hakkında geçerli bir mazeretinin bulunmaması şartına dayanan disiplin cezası ile görevden çekilmiş sayılmaya ilişkin hükümlerin uygulanabilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır. (DANIŞTAY 1. D. E. 2003/170 K. 2004/3 T. 13.1.2004 )
Bu durumda, Devlet memurluğuna engel nitelik taşımayan bir hapis cezasının infazı amacıyla cezaevine giren veya tutuklanan Devlet memuru hakkında, bu süre zarfında mazeretsiz olarak göreve gelmediğini kabul edip 657 sayılı Yasanın 94, 98 ve 125 inci maddeleri uyarınca işlem tesis edilebilmesi ve görevden çekilmiş sayma mümkün değildir.(DANIŞTAY 5. D. E. 1981/2907 K. 1984/2816T. 14.6.1984-DANIŞTAY 12. D.E. 2003/1034 K. 2005/4521 T. 13.12.2005-DANIŞTAY 5. D. E. 1983/1126 K. 1984/333 T. 26.1.1984)

Görevden çekilmiş sayılan memur 3 ay sonra yeniden ataması yapılabilir mi?

657 Sayılı Kanunun 97. maddesinin ( B ) fıkrasında, bu kanuna göre görevden çekilmiş sayılanlar ile 94. maddenin 2. fıkrasına uymadan görevlerinden ayrılanların bir yıl geçmeden Devlet Memurluğuna alınmayacakları belirtilmiş; yollama yapılan 94. maddenin 2. fıkrasının da, mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terkedilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde yazılı müracaat şartı aranmaksızın çekilme isteğinde bulunulmuş sayılacağı hükme bağlanmıştır.
Bu durumda kurumunca kabul edilen mazereti olmaksızın 10 günü aşkın süre görevi terkettiği ve 657 Sayılı Kanunun 94. maddesinin 2. fıkrasına göre görevden çekilmiş sayıldığı saptanan memurun görevden ayrıldığı tarihten itibaren bir yıl geçmeden yeniden atanma isteğinde bulunması halinde bu talebi red edilmelidir.

Aday memurun mazeretsiz ve kesintisiz 10 gün göreve gelmemesi nedeniyle memurluktan çekilmiş sayıldıktan sonra yeniden atanması mümkün müdür?

657 sayılı Kanunun 92. maddesinde, "iki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleri ile çekilenlerden veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla, ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71. madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler." hükmü yer almaktadır.
Madde hükmünden anlaşıldığı üzere 92. maddenin henüz devlet memurluğuna atanıp atanmayacağı belli olmadan görevden ayrılan aday memurları kapsamadığı açık olup, aday memurken görevden çekilen veya çekilmiş sayılan ilgililerin yeniden atanmak için yaptıkları başvuruların ilk defa atama şeklinde değerlendirilmesi anılan 92. madde hükmü gereğidir. (DANIŞTAY 12. D. E. 1998/547 K. 1999/112 T. 3.2.1999)

Aralıklı olarak 10 gün fazla göreve gelinmemesi halinde yapılacak işlemler nelerdir?

657 sayılı Yasanın 125. maddesinin C fıkrasında "özürsüz olarak göreve bir veya iki gün gelmemek" fiili, aylıktan kesme cezasını, ( D ) fıkrasında, "özürsüz ve kesintisiz 3-9 gün göreve gelmemek" fiili, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını, ( E ) fıkrasında da "özürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek" fiili ise Devlet Memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır
Memurun belli aralıklarla görevine gelmemesi ve bu göreve gelmeme gün sayısının 1-2 gün olması durumunun, aylıktan kesme cezasını, 3-9 gün sürmesi durumunun, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektireceği, memurun bir yıl içinde aralıklı olarak göreve gelmediği gün sayısının 20'yi bulması halinde ise daha önce aldığı cezaların yanında ayrıca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile de cezalandırabileceği, bu durumun aynı fiil için iki farklı ceza verilmesi olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.Çünkü memura verilen aylıktan kesme cezalarının 1-2 gün göreve gelmemesi eyleminin karşılığı olmasına rağmen, Devlet memurluğundan çıkarma cezasının davacının göreve gelmemeyi alışkanlık haline getirmesi fiilinin cezası olarak verilmektedir.(DANIŞTAY 12. D.E. 2008/7586 K. 2009/5098 T. 30.9.2009)

Aylıksız izin süresinin bitiminde 10 gün içinde görevine dönmeyenler hakkında görevden çekilmiş sayılma işlemi yapılabilir mi?

657 sayılı yasanın 108. Maddesinin F fıkrasına göre; Aylıksız izin süresinin bitiminden önce mazereti gerektiren sebebin ortadan kalkması hâlinde, on gün içinde göreve dönülmesi zorunludur. Aylıksız izin süresinin bitiminde veya mazeret sebebinin kalkmasını izleyen on gün içinde görevine dönmeyenler, memuriyetten çekilmiş sayılır.

Görevden çekilmiş sayılma yazısını imzalamaya hangi makam yetkilidir?

“657 sayılı Yasanın 94. maddesine göre, çekilme isteğinde bulunulmuş sayılmada kurumun öne sürülen mazeretin kabul edilebilirliği konusunda takdir yetkisi olduğundan, kurumun (atamaya yetkili merciin) bu takdir hakkını kullanabilmesi bakımından usulde paralellik ilkesi gereği,“görevden çekilmiş sayılma” işleminin de atamaya yetkili merci tarafından tesis edilmesi gerektir.(Danıştay 5.D. 13.10.1993- E:1992/5321,K:1993/3753)” Buna göre belediyelerde memura yapılacak “görevden çekilmiş sayıldığına dair “ tebliğ yazısı belediye başkanı imzası ile yapılmalıdır.
Görevden uzaklaştırma kararı verilen memur ,10 günden fazla göreve gelmediği gerekçesiyle istifa etmiş sayılabilir mi?
Görevden uzaklaştırılan memurun görevle ilişkisi fiilen kesilmiş olacağından, görev mahalinden izinsiz ayrılması, durumunda görevin terkedilmesi sözkonusu olmaz.
Görevden uzaklaştırıldığı için hukuken göreve devamı ve görevi terketmesi mümkün olmayan davacının on gün mazeretsiz olarak görev mahallini terkettiği öne sürülerek görevden çekilmiş sayılması mümkün değildir.( DANIŞTAY 5. DAİRE E. 1987/790 K. 1988/562 T. 24.2.1988)

Sonuç;
Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi halinde yazılı müracaat şartı aranmaksızın çekilme isteğinde bulunulmuş sayılır.(aradaki resmi tatil günleri de dahil edilir)Böyle bir durumda Göreve devamsızlık nedeniyle memur hakkında görevden çekilmiş sayılma işlemi yapılmadan önce mutlaka bir inceleme yapılacak ve neticede tüm bilgi ve belgeler değerlendirilerek kabul edilir bir mazeret olmaksızın görevin terk edildiği ve bu terkin kesintisiz 10 gün veya daha fazla olduğunun tespiti halinde müstafi işlemi yapılacaktır.
Çekilmiş sayılma,memur hakkında son derece önemli sonuçlar doğuracak nitelikte olmasına rağmen, kanunda öngörülen hukuki sonucun idarenin açıklayıcı ve bildirici nitelikteki bir işlemiyle tespiti sonucu uygulanmaktadır. Bu gibi hallerde memur hakkında hiçbir şekilde disiplin hükümleri işletilmeyecektir. Atamaya yetkili amirin imzası ile ilgili memura DMK’nın 94.maddenin 2.fıkrası gereğince görevden çekilmiş (müstafi) sayıldığına dair yazı tebliğ edilecektir.

Kaynakça;

ÇELİK,Serpil Özdemir,Belediyelerde Çalışan Memurların Memurluklarının Sona Erme Halleri,İller ve Belediyeler dergisi sayı:720 Nisan 2008 s.35-40
GÜNDAY,Metin İdare Hukuku, 10. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara 2011, s. 637.
GÖK,Hasan,Danıştay Kararlarından Hareketle İdari Yargı Kararlarının İmkansızlık Nedeniyle Uygulanamadığı Haller ,s.550 http://dergipark.ulakbim.gov.tr/iuhfm/article/viewFile/1023021494/1023020274)
GÖÇGÜN,Muhammed, Yükseköğretim Kurumlarında Görev Yapan Personelin Çekilmiş Sayılması s.180
http://dergipark.ulakbim.gov.tr/maruhad/issue/viewFile/5000001574/5000000689
KARAN,Nur Kaman Devlet Memurluğunun Sona Ermesi, Seçkin Yay., Ankara 2003, s. 80; SANCAKDAR,Oğuz disiplin Yaptırımı Olarak Devlet Memurluğundan Çıkarma ve Yargısal Denetimi, Yetkin Yay., Ankara 2001, s. 177.
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :

"Mazeretsiz Ve Kesintisiz 10 Gün Göreve Gelmeyen Memurun İstifa Etmiş Sayılması" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Av.M.Lamih Çelik'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.

Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.


[Yazıcıya Gönderin] [Bilgisayarınıza İndirin][Arkadaşa Gönderin] [Yazarla İletişim]
Bu makaleye henüz okuyucu yorumu eklenmedi. İlk siz yorumlayın!
» Makale Bilgileri
Tarih
03-01-2017 - 16:24
(2641 gün önce)
Yeni Makale Gönderin!
Değerlendirme
Henüz hiç değerlendirilmedi.
Okuyucu
27768
Bu Makaleyi Şu An Okuyanlar (1) :  
* Son okunma 2 saat 45 dakika 19 saniye önce.
* Ortalama Günde 10,51 okuyucu.
* Karakter Sayısı : 16905, Kelime Sayısı : 2084, Boyut : 16,51 Kb.
* 6 kez yazdırıldı.
* 1 kez indirildi.
* 6 okur yazarla iletişim kurdu.
* Makale No : 1934
Yorumlar : 0
Bu makaleye henüz okuyucu yorumu eklenmedi. İlk siz yorumlayın!
Makalelerde Arayın
» Çok Tartışılan Makaleler
» En Beğenilen Makaleler
» Çok Okunan Makaleler
» En Yeni Makaleler
THS Sunucusu bu sayfayı 0,03343606 saniyede 14 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.