|
I. TEMEL KAVRAMLAR
A. Bilgisayar
Bilgisayar, dış ortamdan çeşitli yöntemlerle aldığı verileri, içeriğinde bulundurduğu programlar doğrultusunda depolayan, işleyen, bu verilerden yeni sonuçlar üreten, ürettiği sonuçları kullanıcıya sunan, bu suretle veri iletişimi sağlayan bir makinedir1. Bilgisayar, elektronik beyin ya da bilgileri otomatik işleme tabi tutmuş sistem olarak da ifade edilmektedir. Bilgisayar; “verileri otomatik işleme tabi tutan alet2” ya da “bilgi işlem makinesi3” olarak da adlandırılabilmektedir. Bilgisayarı, elektronik hesap makineleri ile programlanabilir aygıtlardan ayıran özelliği, bilgisayarın bilişim özelliğine sahip olması yani “genel amaçlı” kullanılabilme yeteneğidir; bu sebeple, bilgisayar yeterince kavramsallaştırılmış ve iyi tanımlanabilmiş her türlü problem üzerinde çalışabilen bir aygıttır4.
B. Veri
Veri, İngilizce’deki “data” sözcüğüne karşılık gelmektedir. Veri; bilişim sistemlerinin üzerinde işlem yapabildiği, bu işlemlere dayalı sonuçlar üretebildiği, saklayabildiği, sakladıklarını sonradan tekrar okuyup işleyebildiği ve diğer bilişim sistemlerine iletebildiği her türlü bilgi olarak açıklanabilir5.
Veri, bilgilerin belirli bir formata dönüştürülmüş halidir. Başka bir ifade ile veriler bilgisayarın çalıştığı bilgilerdir6. Yine, rakamsal yahut alfabetik nitelikteki işaretler de veri olarak adlandırılmaktadır.
C. İşlem
Bilgisayarın, soyut verilerle otomatik ve mantıkî olarak icra ettiği karmaşık ameliyelerin tümünü ifade eden terimdir.
D. Program
Program, bir bilgisayarın istenilen şekilde çalışmasına yardımcı olmak, kullanıcı ile bilgisayar arasında köprü vazifesi görmek, bilgisayarın fiziksel çalışmasının kullanıcı tarafından denetlenmesine ve istenilen şekilde çalışmasına, müdahale edilmesine olanak vermek, bilgisayarın çalışmasının sonuçlarından kullanıcının faydalanmasını sağlamak üzere sistematik olarak bir araya getirilmiş veri dizileridir7. Dönmezer’in tanımına göre de; okuma olanağı veren bir makine içerisine ithal olduğundan, bilgileri işleme yeteneği dolayısıyla kendisine özgü bir işlev, ödev ve neticeleri gerçekleştirmek olanağı veren bilgilerdir.
E. İnternet
İnternet, bir ağ sayesinde dünyanın farklı yerlerindeki bilgisayarın kablolu ya da kablosuz olarak birbirlerine bağlanmalarını sağlayan sistemi ifade etmektedir.
F. Bilişim
Bilişim, insanların teknik, ekonomik ve toplumsal alanlardaki iletişiminde kullandığı ve bilimin dayanağı olan bilginin, özellikle elektronik makineler aracılığıyla düzenli ve akılcı bir biçimde işlenmesi, bilginin elektronik cihazlarda toplanması ve işlenmesi bilimidir8.
Bilişim kavramı ile bilgisayar kavramı, farklı sistemleri ifade etmektedir. Bilişim, çok daha geniş kapsamlı bir terimdir.
II. BİLİŞİM SUÇLARI
A. Genel Olarak
Avrupa Ekonomik Topluluğu Uzmanlar Komisyonu’nun 1983 tarihinde Paris Toplantısı’nda yaptığı tanımlamaya göre bilişim suçları; bilgileri otomatik işleme tabi tutan veya verilerin nakline yarayan bir sistemde gayri kanuni, gayri ahlaki veya yetki dışı gerçekleştirilen her türlü davranıştır9.
Avrupa Ekonomik Topluluğu, tavsiye niteliğindeki bir kararında bilişim suçlarını beşe ayırmıştır10:
a. Bilgisayarda mevcut olan kaynağa veya herhangi bir değere gayri meşru şekilde ulaşarak transferini sağlamak için kasten bilgisayar verilerine girmek, bunları bozmak, silmek, yok etmek,
b. Bir sahtekârlık yapmak için kasten bilgisayar verilerine veya programlarına girmek, bozmak, silmek, yok etmek,
c. Bilgisayar sistemlerinin çalışmasını engellemek için kasten bilgisayar verilerine veya programlarına girmek, bozmak, silmek, yok etmek,
d. Ticari anlamda yararlanmak amacı ile bir bilgisayar programının yasal sahibinin haklarını zarara uğratmak,
e. Bilgisayar sistemi sorumlusunun izni olmaksızın konulmuş olan emniyet tedbirlerini aşmak suretiyle sisteme kasten girerek müdahalede bulunmak.
B. Türk Ceza Hukuku Mevzuatı Bakımından
765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda bilişim hukukuna ilişkin olarak yer alan suç tipleri; verilerin ele geçirilmesi, başkasına zarar vermek için verilerin kullanılması, nakledilmesi veya çoğaltılması, verilere veya veri işleme zarar verilmesi suçu, bilgileri otomatik işleme tabi tutmuş bir sistemi kullanarak hukuka aykırı yarar sağlanması ve verilerde sahtekârlık yapılması şeklinde düzenlenmiş bulunmaktaydı.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda ise bilişim suçları; esas itibariyle “Bilişim Alanında Suçlar” başlığı altında düzenlenmiş bulunmaktadır. Ancak, kanunun çeşitli bölümlerinde de bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenebilecek suç tiplerine de yer verilmiş bulunmaktadır. Bilişim alanında suçlar bölümünde üç madde halinde suç ihdas edildiğini görmekteyiz. Bunlar, 243. maddedeki hukuka aykırı olarak bilişim sistemine girme, 244. maddedeki sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme ile 245. maddedeki banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması suçlarıdır.
Bilişim alanında suçlar başlığı altında düzenlenmemiş olmakla beraber, özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar bölümünde düzenlenen; kişisel verilerin kaydedilmesi, kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme, verilerin yok edilmemesi suçları da bilişim suçu olarak ifade edilebilecek kategoride yer almaktadır. Yine, kanunda yer alan nitelikli hırsızlık, nitelikli dolandırıcılık, karşılıksız yararlanma, haberleşmenin gizliliğini ihlal, haberleşmenin engellenmesi, hakaret, müstehcenlik, kumar oynanması için yer ve imkân sağlama ve gibi suçlar da bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi mümkün olan suçlardır.
III. SİSTEMİ ENGELLEME, BOZMA, VERİLERİ YOK ETME VEYA DEĞİŞTİRME SUÇU (5237 S. TCK MD. 244)
A. Genel Olarak
5237 sayılı TCK’nin 244. maddesinde yer alan bu düzenleme, 765 sayılı TCK’nin 525. maddesine karşılık gelmektedir. Kanunun 244. maddesinde yer alan bu düzenleme, Avrupa Siber Suç Sözleşmesi’ndeki sisteme etki ve verileri etkileme şeklinde getirilen düzenlemelerle aynı doğrultudadır.
TBMM Genel Kurulunda bu fıkra 1 ve 2. fıkra olarak iki parçaya bölünmüş ve fıkralardaki ceza miktarları arasında bir derecelendirme yapılmıştır11. Madde metninde yapılan bu değişiklik karşısında, Hükümet Tasarısından mülhem birinci fıkraya ilişkin gerekçe, geçerliliğini yitirmiş bulunmaktadır12.
Madde metninde yer alan düzenlemeye göre bilişim sisteminin işleyişine etki eden fiiller bilişim sistemini bozma olarak değerlendirilecek ve cezaî yaptırıma tabi tutulacaktır. Diğer yandan bilişim sisteminin bir unsuruna, sözgelimi bilgisayara maddeten verilen zararlar 244. madde kapsamında değil, 151. maddedeki mala zarar verme kapsamında değerlendirilecektir.
B. Korunan Hukuksal Değer
Korunan hukuksal değer bakımından doktrinde farklı görüşler bulunmaktadır. 244. maddedeki düzenleme ile korunan hukuksal değerin bilişim sisteminin ve bu sistem içerisindeki verilerin dokunulmazlığı olduğu ifade edilmektedir. 1. fıkrada bilişim sistemi sahibinin mülkiyet hakkının, zilyedinin ise bilişim sisteminin dokunulmazlığının, iletişim kurma ve teknolojik gelişim özgürlüğünün; 2. fıkrada ise, kimi zaman mülkiyet hakkının, kimi zaman da verilerin içeriğine göre fikrî mülkiyet hakkının, özel hayatın gizliliğinin ve ticari sırlarının korunduğu ifade edilmektedir13.
Bir başka görüşe göre ise, maddede getirilen düzenleme ile korunan hukuki değer karma niteliktedir. Bilişim sistemi veya bilişim sisteminin içerdiği veriler üzerinde tasarruf yetkisi bulunan kişinin; verilerle oluşturulan yazılım, ekonomik bilgiler, bilimsel çalışma, bilgi gibi değerlere herhangi bir engel, arıza ya da gecikme olmadan ulaşması ve kullanmasındaki çıkarıdır14.
244. maddenin 1. ve 2. fıkralarında korunan hukuki değer, madde gerekçesinde de belirtildiği üzere, sistemlere yöneltilen ızrar fiillerini özel bir suç haline getirme düşüncesiyle bağlantılıdır. Aslında burada hem bilişim sisteminin ve hem de bu sistem içerisinde yer alan veriler veya diğer unsurların zarar görmemesi amaçlanmaktadır15.
C. Suçun Maddi Unsurları
1. Hareket
5237 sayılı TCK’nin 244. maddesinin 1. fıkrasında “bilişim sisteminin işleyişinin engellenmesi veya bozulması” fiilleri ayrı bir suç, 2. fıkrasında ise “bilişim sistemindeki verilerin bozulması, yok edilmesi, değiştirilmesi, erişilmez kılınması, sisteme verilerin yerleştirilmesi ve verilerin başka bir yere gönderilmesi” fiilleri de ayrı bir suç olarak düzenlenmiştir. Bilişim sisteminin işleyişini engelleme veya bozma suçu seçimlik hareketli bir suçtur. Buradaki seçimlik hareketler, “engelleme” ve “bozma”dır.
4. fıkrada yer alan düzenlemede de, ilk iki fıkrada tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının daha ağır cezayı gerektiren bir suç olarak tanımlanması cihetine gidilmiştir.
a. Bilişim Sisteminin İşleyişini Engellemek
Bilişim sisteminin işlemesini engelleme, sistemin geçici veya sürekli olarak çalışmasının herhangi bir şekilde kesintiye uğratılmasıdır. Burada sistemin işleyişi bozulmamakta, fakat işlemesi bir şekilde engellenmektedir. Madde metninde yer alan düzenleme ile nasıl olduğunu aramaksızın sistemin işleyişini bozmak dışında sistemin işlemesini engelleyen her türlü fiili bu cümleden saymıştır. Yani engelleme fiili bakımından serbest hareketli bir suç söze konudur.
Bilişim sisteminin işleyişinin engellenmesi halinde sistemin bozulması söz konusu olmayıp, normalde yerine getirdiği fonksiyonlarını ifa etmesi engellenmektedir. Sistemde normal şartlarda yerine getirebilen işlevler gereği gibi yerine getirilememektedir. Ancak sistem bozulmuş değildir. Fail bir kısım eylemlerle işleyişi engellemektedir16.
b. Bilişim Sisteminin İşleyişini Bozmak
Bilişim sisteminin bozulması halinde, sistemin tamamen çalışamaz hale gelmesi söze konu olur. Sistemin çalışamaz hale getirilmesi; sistemin çökertilmesi, program akışının bozulması, virüsler vasıtasıyla sistem yazılımlarının işlemez hale getirilmesi şekillerinde gerçekleştirilebilir. Bozulmada tamamıyla devre dışı bırakılma söz konusudur17.
Bilişim sisteminin işleyişini bozmak veya engellemek, çeşitli şekillerde sağlanabilir. Örneğin bilişim sisteminin çalışmasını sağlayan bilgisayarlara virüs göndermek hatta bu bilgisayarların elektrik bağlantısını kesmek dahi bu suçu oluşturabilecektir18. Yine, bir alıcıya kasten sistemin iletişim işlevlerini engellemek üzere çok büyük miktarda elektronik posta göndermek de bu suçu oluşturacaktır19.
c. Verileri Bozmak
5237 sayılı TCK’nin 244/2 maddesinde düzenlenen “Bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, değiştirme, erişilmez kılma, sisteme veri yerleştirme, verileri başka yere gönderme” suçu açısından da seçimlik hareketler söze konudur.
Bilişim sistemine girerek veya girmeden zararlı bir program vasıtasıyla verilerin bozulması halinde ikinci fıkradaki suç oluşacaktır. Verilerin bozulması demek, verilerden hiçbir suretle faydalanamamak ya da faydalanma imkanının azalması anlamına gelmektedir.
Maddenin 1. fıkrasında bilişim sisteminin işleyişini engellemek veya bozmak, 2. fıkrasında ise sistemin içerdiği verileri bozmak fiilleri düzenlenmiş olup her iki suç farklı kastlarla gerçekleştirilmektedir. Bilişim sisteminin işleyişinin engellenmesi için verilerin bozulması halinde failinin kastı bilişim sisteminin işleyişini bozmaktır; maddenin ikinci fıkrasında yer alan verileri bozmak fiilinde failin kastı bilişim sisteminin içerdiği bir kısım verileri kullanılamaz hale getirmektir20.
d. Verileri Yok Etmek
Verilerin yok edilmesinde, tamamıyla ortadan kaldırılması, varlığına son verilmesi söz konusudur. Bu fiil bozmadan farklı olup, bozmada verilerin sonuç itibariyle işlevsiz ve kullanılamaz hale getirilmesi söz konusudur, ancak bazı durumlarda bunların tamiri mümkün olabilmektedir. Ancak yok edilmede ortada tamir edilebilecek bir unsur da kalmamıştır21.
Bilişim sistemindeki verilerin bilgisayar ortamında yapılan müdahalelerle tamamen ortadan kaldırmanın hiçbir zaman mümkün olmadığı, bir şekilde bu verilere tekrar ulaşmanın mümkün olduğu yönündeki teknik görüşler karşısında bir görüşe göre, verilerin yok edilmesi, sadece fiziki müdahalelerde mümkün olmaktadır. Verilerin bir taşıma aracında bulunduğu durumda (hard disk, disket, cd, USB vs.), aracın kırılmasıyla verilerin yok olması halinde bu suç oluşacaktır22
e. Verileri Değiştirmek
Verileri değiştirmek, verilerin ilk halinden başka bir hale dönüştürülmesini ya da bir veri yerine başka verilerin konulmasını ifade etmektedir. Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 28.02.2000 T., 2000/1068 E. ve 2000/1771 K. sayılı ilamında; “sanığın bilgisayar kayıtlarındaki sayaç çarpanlarını değiştirerek, eksik fatura düzenlemesi ve 15 milyar TL eksik tahakkuk ve tahsilata neden olması eyleminde 765 sayılı TCK’nın 525/b maddesindeki suçun oluştuğu” kabul edilmiştir. O halde, 5237 sayılı TCK’nın yürürlüğe girmesi ile birlikte aynı nitelikteki bir olayda 244/son maddesindeki suçun oluştuğu kabul edilecektir23.
f. Verileri Erişilmez Kılmak
Verilerin erişilmez kılınması halinde, veriler yok edilmemekte ancak bunlara erişim engellenmektedir.
g. Bilişim Sistemine Veri Yerleştirmek
Bu halde, ilgilisinden izin almaksızın bilişim sistemine veya veri taşıma aygıtına çeşitli verilerin kayıt edilmesi, yüklenilmesi ya da eklenilmesi söze konu olmaktadır. Bilişim sistemine veri yerleştirmek eylemi internet üzerinden veri yüklemek veya disket gibi veri taşıma aygıtını kullanarak donanıma veri yüklemek şeklinde gerçekleştirilebilecektir.
h. Bilişim Sisteminde Var Olan Verileri Başka Bir Yere Göndermek
Verilerin başka yere gönderilmesi, verilerin transferi demektir. Verilerin transferi sonucunda başka hiçbir sonuç oluşmasa da sadece bu eylem nedeniyle fail cezalandırılacaktır24.Bu fiil veriler yok olmamaktadır. Yalnızca verilerin bir kopyası bir başka sisteme aktarılmaktadır.
i. Yukarıdaki Fiilleri İşlemek Suretiyle Haksız Yarar Sağlamak
Yukarıda sayılan fiillerin işlenmesi suretiyle failin kendisine ya da bir başkasına başkaca bir suç oluşturmaksızın haksız çıkar sağlaması halinde daha fazla cezaya hükmolunacağı düzenlenmiştir. Madde metninin gerekçesinde de; bu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmedilebilmesi için, fiilin daha ağır cezayı gerektiren başka bir suçu oluşturmaması gerekeceği, ve fiilin dolandırıcılık, hırsızlık, güveni kötüye kullanma veya zimmet suçunu oluşturması halinde bu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmedilemeyeceği belirtilmiştir.
2. Fail
Bu suçun faili herkes olabilecektir. Bu bakımdan kanunda özellik arz eden bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
3. Suçun Konusu
244/1 maddesinde düzenlenen “bir bilişim sisteminin işleyişinin engellenmesi veya bozulması” suçunun konusu bir bilişim sisteminin işleyişidir. 244/2 maddesinde düzenlenen “bir bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, değiştirme, erişilmez kılma, sisteme veri yerleştirme, verileri başka yere gönderme” suçunun konusu ise bir bilişim sistemindeki verilerdir.
4. Mağdur
Suçun konusunun ait olduğu kişi mağdur olarak adlandırıldığına göre bu suçun mağduru belirlenirken de bu bakımdan bir inceleme yapılacaktır. Ancak 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ile ihdas edilen sisteme göre tüzel kişilerin suçun mağduru olamayacağı, ancak suçtan zarar gören olabileceği de gözden kaçırılmamalıdır.
5. Netice
Bu suç tipinde sayılan fiillerin işlenmesi halinde bir zararın meydana geleceğini söylemek mümkün görünmektedir. 244. maddenin bir zarar suçu olarak düzenlendiğini söyleyebiliriz. Zira, zarar suçlarında haksızlık teşkil eden fiilin işlenmesi sonucunda suçun konusu üzerinde bir zarar meydana gelmektedir. Suçun konusu üzerinde bir zarar meydana getirmeden mağdurun mal varlığında bir azalma meydana getiren suçlar da zarar suçu niteliğindedir25.
D. Suçun Manevi Unsurları
1. Kast
244. maddede düzenlenen suç, ancak kasten işlenebilen bir suçtur. Failde bilerek ve isteyerek hareket etme unsuru aranacaktır. Ancak Özgenç’e göre, bilmek kastın unsuru olmasına rağmen istemek kastın unsurunu oluşturmamaktadır. Bu itibarla, yaş küçüğü ve akıl hastalarının da kasten hareket edebileceklerini ve fakat kusur yetenekleri bulunmadığından bahisle cezalandırılmayacaklarını ifade etmektedir. Yine, karşı koyamayacağı veya kurtulamayacağı cebir ve şiddet altında kalarak suç işleyen kişinin de “isteme” unsuru bulunmamasına rağmen “bilme” unsurunun varlığı dolayısıyla kasten hareket ettiğini ifade etmektedir. Ancak bir mazeret sebebinin varlığı dolayısıyla ceza verilmemektedir.
2. Taksir
Maddede düzenlenen suç, kanunda açıkça gösterilmediği için taksirle işlenebilen bir suç değildir.
E. Hukuka Aykırılık Unsuru
Bu suç bakımından ilgilinin rızasının varlığı, sınırlar dahilinde hareket edildiği müddetçe hukuka uygunluk sebebi oluşturacaktır.
Yine kanun hükmünün yerine getirilmesi hali de (md. 24), bilişim sisteminin işleyişini bozma, engelleme suçu bakımından hukuka uygunluk sebebini oluşturacaktır.
F. Suçun Özel Görünüş Şekilleri
1. Teşebbüs
244. maddede düzenlenen suça teşebbüs mümkündür.
2. İştirak
İştirak müessesesine ilişkin hükümler de uygun düştüğü ölçüde bu suç bakımından da genel hükümler çerçevesinde uygulama kabiliyeti bulacaktır.
3. İçtima
Failin bir suç işleme kararı kapsamında, bu suçu aynı kişiye karşı değişik zamanlarda birden fazla işlemesi halinde 43. maddedeki zincirleme suç hükümleri tatbik edilecektir.
Bunun yanında fail, birden fazla hareketi ile kanunun birden fazla maddesini ihlal edebilir. Burada failin birden fazla hareketi bulunmakta ve bunların her birisi kanunun başka hükmünü ihlal etmektedir. Fail ilk gün merak saikıyla bir bilişim sistemine girse ve orada kalmaya devam etse, ertesi gün bilişim sistemine tekrar girse ve orada kalmaya devam ederek bu sistemde yer alan verileri yok etse, sonrasında bilişim sistemine de zarar verse burada faili ilk günkü eylemi nedeniyle hakkında bilişim sistemine girme suçundan kanunun 243. maddesi uyarınca, ikinci gün ise bilişim sistemine girme ve orada kalmaya devam etme suçu, verilere zarar verme suçu ile içtima ettiğinden bunlardan ağır olan verilere zarar verme suçunu düzenleyen 244/2 maddesi uyarınca, nihayet verilere zarar vermekle yetinmeyip ayrıca bilişim sistemine de zarar verme eylemi nedeniyle 244/1 maddesi uyarınca ayrı ayrı cezalandırılacaktır26.
G. Yaptırım
Maddenin ilk fıkrası için bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası, 2. fıkrası için altı aydan üç yıla kadar hapis cezası, 4. fıkrası için ise iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası ve beş bin güne kadar adlî para cezası yaptırımı öngörülmüştür.
Maddenin 3. fıkrası gereği, ilk iki fıkrada düzenlenen fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır.
Kanunun 246. maddesinde yer alan düzenlemeye göre bu suçun işlenmesi suretiyle yararına haksız menfaat sağlanan tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunacaktır.
*********
K A Y N A K Ç A
YENİDÜNYA, A. Caner; Bilişim Suçları, Legal, Birinci Bası, İstanbul 2003.
AKINCI, Füsun Sokulu; “Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesinde Yer Alan Maddi Hukukuna İlişkin Düzenlemeler Ve Özellikle İnternette Çocuk Pornografisi” İÜHFM., C:LIX, S:1-2, İstanbul 2001.
DÖNMEZER, Sulhi; Kişilere ve Mala Karşı Cürümler, Beta Yayınevi, İstanbul, 1995.
DÜLGER, M. Volkan; Bilişim Suçları, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2004.
EREM, Faruk; Türk Ceza Kanunu Şerhi, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 1993.
ERSOY, Yüksel; “Genel Hukuki Koruma Çerçevesinde Bilişim Suçları” AÜHFD, C:XLIX, S:3-4, Ankara, 1994.
KARAGÜLMEZ, Ali; Bilişim Suçları ve Soruşturma Kovuşturma Evreleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2005.
KURT, Levent; Açıklamalı ve İçtihatlı Tüm Yönleriyle Bilişim Suçları ve Türk Ceza Kanunundaki Uygulaması, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2005.
ÖZEL, Cevat; “Bilişim Suçları ile İletişim Faaliyetleri Yönünden TCK Tasarısı”,
İBD, C: LXXV, S:7,8,9, Eylül 2001.
ÖZGENÇ, İzzet; Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi Genel Hükümler, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2005.
ÖZGENÇ, İzzet/ ŞAHİN, Cumhur; Uygulamalı Ceza Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2001.
YAZICIOĞLU, Yılmaz; Bilgisayar Suçları, Kriminolojik Sosyolojik ve Hukuki Boyutları ile, Alfa Yayıncılık, İstanbul, 1997.
1 YENİDÜNYA, A. Caner; Bilişim Suçları, Legal, Birinci Bası, İstanbul 2003, s. 19.
2 DÖNMEZER, Sulhi; Kişilere ve Mala Karşı Cürümler, 14. Bası, Beta Yayınevi, İstanbul 1995, s. 506.
3 EREM, Faruk; Türk Ceza Kanunu Şerhi, Seçkin Yayınevi, C.III, Ankara 1993, s. 2551.
4 YAZICIOĞLU, Yılmaz; Bilgisayar Suçları Kriminolojik Sosyolojik ve Hukuki Boyutları ile, Alfa Yayınevi, İstanbul 1997, s. 26.
5 ERSOY,Yüksel; Genel Hukuki Koruma Çerçevesinde Bilişim Suçları, AÜHFD, C:XLIX, S:3-4, Ankara, 1994.
6 YAZICIOĞLU; s 29.
7 YAZICIOĞLU; s. 30.
8 ÖZEL, Cevat; Bilişim Suçları ile İletişim Faaliyetleri Yönünden TCK Tasarısı, İBD, C: LXXV, S:7,8,9, İstanbul 2001.
9 ÖZEL; s.2.
10 ÖZEL; s.3.
11 KARAGÜLMEZ, Ali; Bilişim Suçları ve Soruşturma Kovuşturma Evreleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2005, s.186.
12 ÖZGENÇ, İzzet; Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi Genel Hükümler, Ankara 2005, s.1003.
13 KURT, Levent; Açıklamalı ve İçtihatlı Tüm Yönleriyle Bilişim Suçları ve Türk Ceza Kanunundaki Uygulaması, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2005, s. 162.
14 DÜLGER, Volkan; Bilişim Suçları, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2004, s. 231.
15 KARAGÜLMEZ; s.187.
16 KURT; s. 164.
17 KURT; s.164.
18 YAZICIOĞLU; s. 263.
19 AKINCI, Füsun Sokulu; “Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesinde Yer Alan Maddi Hukukuna İlişkin Düzenlemeler Ve Özellikle İnternette Çocuk Pornografisi” İÜHFM., C:LIX, S:1-2, İstanbul 2001, s. 20.
20 DÜLGER; s. 237.
21 KURT; s. 168.
22 KURT; s. 168.
23 KURT; s. 169.
24 KURT; s. 170.
25 ÖZGENÇ, İzzet / ŞAHİN, CUMHUR; Uygulamalı Ceza Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2001, s.131.
26 KURT; s. 270.
12
13
|
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"Bilişim Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme Suçu - Tck 244" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Adnan Özdemir'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (https://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
|
|
Bilişim Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme Suçu - Tck 244
