|
MEMUR DİSİPLİN HUKUKUNA İLİŞKİN EĞİTİM NOTLARI
Av.M.Lamih ÇELİK/TEMMUZ 2009
DİSİPLİN CEZALARININ ÇEŞİTLERİ
Buna göre disiplin cezaları;
1- Uyarma : Memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin bir yazı ile bildirilmesidir. Disiplin amiri verir
2- Kınama : Memura, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir. Disiplin amiri verir
3- Aylıktan Kesme : Memurun, brüt aylığından 1/30 - 1/8 arasında kesinti yapılmasıdır. Disiplin amiri verir
4- Kademe İlerlemesinin Durdurulması : Fiilin ağırlık derecesine göre memurun, bulunduğu kademede ilerlemesinin 1-3 yıl durdurulmasıdır. Disiplin kurulu yani encümenin kararı ve belediye başkanının onayı ile verilir.
Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan Devlet memurlarına, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verilmesi gerektiği durumlarda, bu ceza yerine brüt aylıklarından 1/4'ü - 1/2’si arasında bir kesinti yapılacak ve tekerrüründe görevlerine son verilebilecektir.
5- Devlet Memurluğundan Çıkarma : Bir daha Devlet Memurluğuna atanmamak üzere memurluktan çıkarmaktır. İçişleri bakanlığı yüksek disiplin kurulu verir.
DİSİPLİN CEZASINI GEREKTİREN FİİL VE HALLER
A- Uyarma
657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinin A bendine göre uyarma cezası; memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
Uyarma cezası disiplin cezalarının en hafifidir.
b) Özürsüz ve izinsiz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev mahallini terk etmek,
Bu fıkrada suçun maddi unsuru özürsüz ve mazeretsiz olarak göreve geç gelmek, görevden erken ayrılmak ve görev mahallini terk etmektir. Memurun kan ve sihri akrabalarından birinin hastalanması kaza geçirmesi v.b acil hallerde iş arkadaşlarına haber vererek işten ayrılması yada geç gelmesi durumunda bu ceza verilmez.
B- Kınama :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125 inci maddesinin B bendinde, kınama cezası; memura, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesi şeklinde belirtilmiştir.
Kınama cezasını gerektiren fiil ve davranışlar şunlardır:
b) Eşlerinin, reşit olmayan veya mahcur olan çocuklarının kazanç getiren sürekli faaliyetlerini belirlenen sürede kurumuna bildirmemek,
657 sayılı Kanun’ un 28 inci maddesi gereğince devlet memuru için yasak olan bu faaliyetlerin eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları tarafından yerine getirilmesi durumunda, memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı olduğu kuruma yani belediye başkanlığına bildirmeleri gerekir. Bildirmeyenlere bu ceza verilir.
c) Görev sırasında amire hal ve hareketiyle saygısız davranmak,
Görev sırasında hal ve hareketleri ile saygısız davranmak konusuna ilişkin fiillerin genel sınırını çizmek mümkün olmamakla beraber, genel bir belirleme yapmak gerekirse, kişilerin üçüncü şahıslarla olan ilişkilerindeki davranıştan daha fazlasını istememek gerekir. Aksi halde memurda korku, cezalandırma gibi haller mevcudiyeti ortaya çıkarak memurun pasifleşmesine neden olur. Örneğin, memurun, amirine kapıyı sertçe kapatıp çıkması, amiri çağırdığı halde yanına gitmemesi,
h)İş arkadaşlarına ve iş sahiplerine söz veya hareketle sataşmak,
Örneğin, devlet memurunun iş arkadaşına fiili davranışda bulunması, yumruk atması,
j) Verilen emirlere itiraz etmek,
Örneğin, su endeks memurunun abonelere ait saatleri okumaya çıkmaması,
k) Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak,
Örneğin, devlet memurunun icraya verilmek, hakkında haciz uygulanmak,
C- Aylıktan Kesme :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125 inci maddesinin C bendinde; aylıktan kesme cezası; memurun, brüt aylığından 1/30 - 1/8 arasında kesinti yapılması şeklinde tanımlanmıştır.
Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan Devlet memurlarına, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verilmesi gerektiği durumlarda, bu ceza yerine brüt aylıklarından 1/4'ü - 1/2’si arasında bir kesinti yapılacak ve tekerrüründe görevlerine son verilebilecektir.
Bu cezanın uygulanabilmesi için, suçun maddi unsuru olan kasıt unsurunun aranması gerekir. Aylıktan kesme cezasına karşı bir üst disiplin kurulu yada disiplin amirine itiraz söz konusu değildir . Cezanın iptali ancak idari yargıda dava edilerek alınacak kararla mümkün olur.
Söz konusu cezanın hesaplanmasında alt sınırdan başlanması gerekir. Bu oran artırılarak uygulanacaksa, artırma gerekçesi ve sebeplerinin gösterilmesi gerekir aksi halde yargıda, yapılan tasarruflar iptal edilmektedir. Yapılacak kesintide memurun sosyal yardımları kesinti tutarına dahil edilmez. Bu ceza, cezanın veriliş tarihini takip eden aybaşından itibaren uygulanır.
Bu cezayı gerektiren fiil ve haller şunlardır:
b) Özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek,
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
ONİKİNCİ DAİRE
2005
4113
2002
2424
18/11/2005
Oranı belirtilmeksizin aylıktan kesme cezası verilemez.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
ONİKİNCİ DAİRE
2002
3875
2000
3935
28/11/2002
657 SAYILI YASANIN 125/E-3.MADDESİ İLE BİR ALT CEZADAN KASTEDİLENİN BİR ÖNCEKİ MADDEDE DÜZENLENEN CEZA OLDUĞU, AYNI MADDE KAPSAMINDA ALT CEZA DEĞERLENDİRİLMESİ YAPILAMAZ.
657 sayılı Yasanın 125.maddesinin E/3.fıkrasındaki, bir alt cezadan kastedilen bir önceki maddede düzenlenen ceza olduğundan davalı idarece alt ceza değerlendirmesi hatalı olarak aynı madde kapsamında yapılarak 1/30 oranındaki aylıktan kesme cezasının 1/8 oranında aylıktan kesme cezasının bir derece hafifi kabul edilerek işlem tesisinde hukuki isabet görülmemiştir.
D- Kademe İlerlemesinin Durdurulması :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125 inci maddesinin D bendinde, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası; fiilin ağırlık derecesine göre memurun, bulunduğu kademede ilerlemesinin 1- 3 yıl durdurulması olarak belirtilmiştir.
Kademe ilerlemesini gerekli kılan fiillerin işlenmesinde disiplin kurulu sıfatıyla encümen kararı ve başkan onayı gerekir.Encümen yani disiplin kurulu bir alt ceza olan aylıktan kesme cezasının verilmesine karar verebilir.
Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan Devlet memurlarına, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verilmesi gerektiği durumlarda, bu ceza yerine brüt aylıklarından 1/4'ü - 1/2’si arasında bir kesinti yapılacak ve tekerrüründe görevlerine son verilebilecektir.
Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
b) Özürsüz ve kesintisiz 3-9 gün göreve gelmemek,
Keyfi bir irade ile bu durum gerçekleşirse belirtilen ceza verilmesine karşın, memurun mücbir bir sebebe dayalı olarak göreve gelmemesi durumunda bu cezanın verilmemesi gerekir. Mücbir sebepler ise; ölüm, ani hastalıklar, kalp krizi, doğum, yangın, su baskını,v.b. nedenler olabilir. Bu gibi durumlarda bu süreler, varsa memurun izninden mahsup edilir, izni yoksa kendisine mazeret izni verilir.
E- Devlet Memurluğundan Çıkarma :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125 inci maddesinin E bendi uyarınca, Devlet memurluğundan çıkarma; bir daha Devlet memurluğuna atanmamak üzere memurluktan çıkarmaktır.
d) Özürsüz olarak, bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek,
belediye personeli hakkında devlet memurluğundan çıkarma cezası verilmesine İçişleri Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulu yetkilidir. Belediye disiplin kurulunca bu ceza verilemez verilirse, yetki yönünden hukuka aykırı olur.
Buna göre, disiplin cezasını gerektiren aynı nev’iden bir fiil veya davranış 5 veya 10 yıl geçmeden tekrar işlenir ise bu durumda, memura bir derece ağır disiplin cezası uygulanabilecektir. Buna karşılık aynı disiplin cezasını gerektiren ancak ayrı ayrı fiil veya davranışlarda bulunan memurlar hakkında üçüncü uygulamasında bir derece ağır olan disiplin cezası uygulanabilecektir. Gerek aynı nev’i eylem veya davranışın 5 veya 10 yıl geçmeden; gerekse aynı neviden disiplin cezasının üç kez tekerrürü halinde bir derece daha ağır disiplin cezası uygulanabilecektir. Tekerrür nedeniyle ancak bir derece ağır disiplin cezası uygulanabilir. Bu duruma bir örnek vermek gerekirse, bir memur ayrı ayrı eylemlerde bulunmak suretiyle üç kez uyarma cezasını gerektiren bir disiplin suçu işlemiş ve cezası uygulanmış ise, bu memura ancak uyarma cezasının üçüncü defa uygulanmasında bir derece ağır disiplin cezası olarak kınama cezası verilebilecektir. Kınama cezası uygulandıktan sonra tekerrür de son bulmaktadır. Aynı şekilde aynı nev’iden bir eylem ve davranışın disiplin cezalarının sicilden silinmesine ilişkin süre geçmeden işlenmesi halinde de, bir derece ağır disiplin cezası uygulanabilecektir.
Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve iyi veya çok iyi derecede sicil alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı uygulanabilir.
Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde bulunan Devlet memurlarının, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının verilmesini gerektiren hallerde, brüt aylıklarının 1/4'ü - 1/2’si kesilir ve tekerrüründe görevine son verilir.
DİSİPLİN SUÇLARINDA YAPILACAK SORUŞTURMA
Soruşturmaya Başlama :
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125 inci maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen belediye memurlarının bu tutum ve davranışlarının öğrenilmesinden itibaren belli bir süre içinde yetkili makamın soruşturma emri ile disiplin soruşturmasına başlanması gerekir.
Bu suçlar her ne şekilde öğrenilmiş olursa olsun, soruşturmaya yetkili makamın emri ile başlanabilir. Belediyelerde, disiplin soruşturmasını açtırmaya yetkili olanlar; disiplin amirleri (uyarma, kınama ve aylıktan kesme cazaları için), atamaya yetkili amirler (belediye başkanları) ve bakandır.
Devlet memurlarından 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde belirtilen fiil ve davranışları işleyenler hakkında, bu fiil ve davranışların işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren;
a) Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarında bir ay içinde,
b) Memurluktan çıkarma cezasında altı ay içinde,
disiplin soruşturmasına başlanması gerekir.
Soruşturmanın Yürütülmesi :
Disiplin Soruşturması, suç konusu olayı incelemek, muhbir veya şikayetçinin ihbar ve iddialarını tesbit etmek, olayla ilgili bütün delileri toplamak, gerekiyorsa bilirkişi incelemesi yaptırmak, kendisine suç isnad edilen memurun savunmasını kanunda belirtilen zaman içinde ve şekilde almak suretiyle yapılır.
Hakkında Disiplin Soruşturması Yapılan Memurdan Savunma Alınması:
Gerek Anayasanın 129 uncu maddesinde, gerekse 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 130 uncu maddesinde, Devlet memuru hakkında savunması alınmadan disiplin cezası verilemeyeceği, soruşturmayı yapanın veya yetkili disiplin kurulunun 7 günden az olmamak üzere verdiği süre içinde veya belirtilen bir tarihte savunmasını yapmayan memurun, bu hakkından vazgeçmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır. Belirtilen hükümlere göre savunması alınmadan bir memur hakkında disiplin cezası vermek mümkün değildir.
Hakkında soruşturma yapılan memurdan savunma alınabilmesi için;
1- İsnad olunan suçun, memura bir yazı ile açık bir şekilde bildirilmesi,
2- Suçlanan memura savunmasını gereği gibi yapabilmek için 7 günden az olmamak üzere bir süre verilmesi,
gerekir.
Bu hususlara uyulmadan verilen disiplin cezaları, yargı mercilerince iptal edilmektedir. Böyle bir duruma düşmemek için dikkat edilmesi gereken en önemli husus, hakkında suç isnad edilen memura en az 7 gün süre (bu süreden fazla süre tanımak mümkündür.) tanınarak yazılı savunmasının talep edilmesi ve bunların yapıldığının belgelendirilmesi gerekir.
Soruşturma Raporu Düzenlenmesi :
Yetkili makamın onayına istinaden görevlendirilen soruşturmacılar (muhakkikler) yapılan soruşturma sonunda ulaşılan sonucu ve teklifleri kapsayan bir soruşturma raporu düzenleyeceklerdir.
Disiplin soruşturması sonucunda düzenlenen disiplin raporlarında genel olarak; başlangıç, soruşturma dışında bırakılan konular ve nedenleri, muhbir ve müştekiler, hakkında disiplin soruşturması yapılanlar, soruşturma konuları, iddia, inceleme, tanık ifadeleri, savunma, tahlil, sonuç ve genel sonuç bölümleri bulunur.
DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR VE KURULLAR
disiplin amirleri;
- Memurların uyarma, kınama aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve memurluktan çıkarma cezalarından biriyle cezalandırılması gereken disipline aykırı fiillerini öğrendikleri tarihten itibaren kanunen belirlenen süreler içerisinde disiplin soruşturmasını başlatarak; gerekli cezayı uygulayarak, disiplin cezası verme yetkisinin zaman aşımına uğramasını önlemekle ,
- Uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını, soruşturmanın tamamlandığı tarihi izleyen 15 gün içinde vermekle yükümlüdür.
- Disiplin amirleri uyarma ve kınama cezalarına karşı yapılan itirazları, cezalarla ilişkin karar ve eklerinin kendilerine intikalinden itibaren 30 gün içinde inceleyerek sonuçlandırmakla, yükümlüdürler.
belediyelerde, encümenin disiplin kurulu olarak toplandığı durumlarda belediye başkanlarının bu toplantıya katılmaması gerekir.
Belediyelerde; uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezaları düzenledikleri yönetmeliklerde belirtilen disiplin amirleri tarafından verilir, buna karşılık kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ise belediye disiplin kurulunca incelenip karara bağlanır. En üst disiplin amiri olarak belediye başkanı sahip olduğu yetkileri her derecedeki belediye memurları hakkında kullanabilir.
DİSİPLİN CEZALARINA İTİRAZ VE YARGI YOLLARI
İdari yargının dışında verilen cezanın ortadan kaldırılması için üst disiplin amirlerine itiraz edilecektir. Şayet üst disiplin amiri bu cezayı vermiş ise ceza uygulayan amirin görev yerindeki disiplin kuruluna başvurulacaktır.
Kanunun 135 inci maddesine göre; “Disiplin amirleri tarafından verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı itiraz, varsa bir üst disiplin amirine yoksa disiplin kurullarına yapılabilir.
Aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan çıkarma cezalarına karşı idari yargı yoluna başvurulabilir.”
Kanunun 136 ncı maddesine göre; “Disiplin amirleri ve disiplin kurulları tarafından verilen disiplin cezalarına karşı yapılacak itirazlarda süre, kararın ilgiliye tebliği tarihinden itibaren 7 gündür.
Bu süre içinde itiraz edilmeyen disiplin cezaları kesinleşir.
İtiraz halinde; itiraz mercileri gerekli incelemeyi yaptıktan sonra verilen cezayı aynen kabul edebilecekleri gibi cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilirler.
İtiraz üzerine verilen kararlar kesin olup, bu kararlar aleyhine yargı yoluna başvurulamaz. Yine aynı şekilde itiraz edilmeyen kararlar içinde yargıya gidilemez.
İtiraz mercileri, dava dosyasının, kendilerine intikalinden itibaren 30 gün içinde kararlarını vermek zorundadırlar.
İtiraz mercileri verilen cezayı kaldırırsa, kaldırılan cezalar sicilden silinir.”
Uyarma ve kınama cezası, belediyelerde en üst disiplin amiri durumunda olan belediye başkanı tarafından verilmiş ise itirazın doğruca disiplin kuruluna yapılması gerekir. Uyarma ve kınama cezası için idari yargıya başvurma söz konusu değildir.
Kanunun 135 inci maddesi ve yönetmeliğin 8 inci maddesi hükmü uyarınca, uyarma ve kınama cezalarında memur üst disiplin amirine itiraz edebilecek, bu itirazdan sonra arzu ettiği sonucu alamaz ise tekrar disiplin kuruluna başvuramayacaktır. Bunun yanında, üst disiplin amiri var iken bu mercie itiraz etmeyip, disiplin kuruluna gitmek mümkün olmayacaktır.
Buna karşılık; aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan çıkarma cezalarına karşı, uyarma ve kınama cezalarında olduğu gibi bir üst disiplin amirine veya disiplin kurullarına itiraz edilmeyecek, doğrudan idari yargıda iptal davası açılabilecektir.
DİSİPLİN CEZALARININ SİCİLDEN SİLİNMESİ
Yukarıda da belirttiğimiz gibi disiplin cezaları memurun siciline işlenir. Disiplin cezalarından Devlet memurluğundan çıkarma cezasından başka bir disiplin cezasına çarptırılmış olan memurlar; uyarma ve kınama cezalarının uygulanmasından 5 yıl, diğer cezaların uygulanmasından 10 yıl sonra atamaya yetkili amirlere başvurarak, verilmiş olan disiplin cezasının sicil dosyalarından silinmesini isteyebilirler.
Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının sicilden silinebilmesi için mutlaka disiplin kurulunun mütalaasının alınmasına gerek vardır. Bu mütalaa alınmadan sözkonusu cezanın sicilden silinmesi mümkün değildir. Disiplin cezasının sicilden silinmesi kararının bizzat atamaya yetkili amir tarafından kullanılması gerekir.
Belediyelerde atamaya yetkili amir belediye başkanı olduğuna göre, disiplin cezalarının sicilden silinmesi hususu bizzat belediye başkanı tarafından yerine getirilecektir. Bu yetkinin belediye başkan yardımcısı tarafından kullanılması mümkün değildir.
BELEDİYE ZABITA YÖNETMELİĞİ[1] (11 Nisan 2007 tarih ve 26490 sayılı Resmi gazetede yayınlanmıştır)
MADDE 40 – (1) Zabıta personeline uygulanacak disiplin cezaları şunlardır:
a) Uyarma,
b) Kınama,
c) Aylıktan kesme,
ç) Kademe ilerlemesinin durdurulması,
d) Meslekten çıkarma,
e) Devlet memurluğundan çıkarma,
(2) Meslekten çıkarma cezası dışında verilecek disiplin cezalarında, 657 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.
(3) Meslekten çıkarma cezasını gerektiren eylem, işlem, tutum ve davranışlar şunlardır:
a) Amir ya da üstlerinin zabıta hizmetlerine yönelik icraatına karşı çıkmak ve görev yapılmasını engellemek, toplu hale dönüştürerek bu eyleme katılmak, katılmayı tahrik veya teşvik etmek,
b) Yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla kullanmak,
c) Suç kanıtlarını kasıtlı olarak yok etmek, bilerek ve isteyerek yok olmasına neden olmak, saklamak, saklanmasına yardımcı olmak veya değiştirmek,
ç) Kasıtlı olarak gerçek dışı tutanak düzenleyip imza etmek veya ettirmek,
d) Kimlik belgesini başkalarının kullanımına vermek,
e) Gizli tutulması zorunlu olan ve görevi ile ilgili bulunan bilgi ve belgeleri görevli veya yetkili olmayan kişilere açıklamak,
h) Görev sırasında yardım isteyen zabıta personeline haklı bir neden yokken yardımdan kaçınmak,
i) Geliri ile uygun sayılmayacak biçimde yaşadığı ve aşırı harcamada bulunduğu kanıtlanmış olmak ve bunun haklı kaynağını gösterememek,
k) Kasıtlı olarak telsiz haberleşmesini engellemek.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
SEKİZİNCİ DAİRE
1999
714
1996
4782
25/02/1999
KADEME İLERLEMESİNİN DURDURULMASI CEZASI DİSİPLİN KURULUNCA VERİLMESİ HÜKME BAĞLANDIĞINDAN BİR ALT CEZA UYGULAMA YETKİSİNİN YİNE AYNI KURULA AİT OLDUĞU, BU CEZANIN DİSİPLİN AMİRİNCE VERİLEMEZ.
Dava konusu olayda; davacının disiplin cezasına konu eylemi nedeniyle daire başkanınca savunma alınarak bu eylem nedeniyle kademe ilerlemesinin durdurulması cezası ile cezalandırılmasının gerektiği ancak, 657 sayılı Yasanın yukarıda yer alan hükmü gereği, bu cezanın davalı idare disiplin kurulu tarafından değerlendirilip bir karar verilmesi gerekirken, davacının geçmiş hizmetlerinin olumlu olması nedeniyle 657 sayılı Yasanın 125/ E-k. maddesinden sonra gelen 2. paragraf hükmü gereği davacının 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırıldığı görülmüştür. Doğrudan kademe ilerlemesinin durdurulması cezası vermeye yetkili olmayan daire başkanı tarafından, bir alt ceza uygulanarak anılan cezanın 1/30 oranında aylıktan kesme cezası olarak uygulanması yolunda oluşturulan dava konusu işlemde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Kaldı ki, bir soruşturmacı atanarak soruşturma raporu hazırlanması gerekirken sadece savunma alınarak ceza verilmesi de mevcuda ve hukuka uygun görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, ... İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, karar verildi.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
ONİKİNCİ DAİRE
2002
3189
2000
194
24/10/2002
657 sayılı yasanın 126.maddesi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının, kurumun yetkili disiplin kurulu kararı alındıktan sonra kişinin geçmiş sicil durumu değerlendirilerek bir alt ceza olan aylıktan kesme cezasının verilmesi gerektiği, disiplin kurulu kararı olmaksızın disiplin amirince bir alt ceza olan aylıktan kesme cezası verilemez.
657 sayılı Kanunun 125/D-f ve 126. madde hükümlerine göre soruşturma sonucu davacının kademe ilerlemesinin durdurulması gerektiğine ilişkin husus ancak kurumun yetkili disiplin kurulu kararı alındıktan sonra kişinin geçmiş sicil durumu değerlendirilerek bir alt ceza olan aylıktan kesme cezasına dönüştürülmesi ve bundan sonra disiplin amirince cezanın verilmesi gerekirken, disiplin kurulu kararı olmaksızın disiplin amirince bir alt ceza olan aylıktan kesme cezası verilmesi işleminde yetki ve şekil yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesi ile dava konusu işlem iptal edilmiş, davacının aylığından kesilen miktarın dava tarihinden işletilecek yasal faizi ile tazminine hükmedilmiştir.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
BİRİNCİ DAİRE
1983
323
1983
309
15/12/1983
TAM GÜN OLARAK TOPLAM 20 GÜN DEVAMSIZLIĞI OLMAYAN, ANCAK GÖREVDEN UZAK KALDIĞI SAATLERİN TOPLAMI 20 GÜNÜ GEÇEN BİR MEMURUN 657 SAYILI YASANIN DEĞİŞİK 125.MADDESİNİN E-d FIKRASI UYARINCA DEVLET MEMURLUĞUNDAN ÇIKARMA CEZASI verilemez.
Göreve devamsızlıkla ilgili bentlerinde, özürsüz ya da izinsiz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev yerini terketmek eylemlerinin uyarma cezasını, özürsüz olarak bir ya da iki gün göreve gelmemenin aylıktan kesme cezasını, özürsüz ve kesintisiz 3-9 gün göreve gelmemenin kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını ve nihayet E-d bendinde, "özürsüz olarak, bir yılda toplam 20 gün göreve gelmeme"nin Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektirdiği hükme bağlanmış; maddenin ikinci fıkrasında ise disiplin cezası verilmesine neden olmuş bir fiil ya da halin cezaların sicilden silinmesine ilişkin süre içinde yinelenmesinde bir derece ağır ceza uygulanacağı belirtilmiş bulunmaktadır.
Görüldüğü gibi, 125.maddenin A-b bendinde özürsüz veya izinsiz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev yerini terketmek uyarma cezasını gerektiren fiil ve hallerden sayılmıştır. Ayrıca, aynı maddenin disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve halin, cezaların sicilden silinmesine ilişkin süre içinde yinelenmesinde bir derece ağır ceza uygulanacağına ilişkin hükmü gereğince, öngörüldüğü biçimdeki yinelenme halinde kınama cezası verilebilmektedir. İzinsiz ve özürsüz olarak göreve geç gelme, erken ayrılma, görev yerini terk hallerinde, Yasanın öngördüğü disiplin cezaları bunlardan ibarettir. Şu durumda, oluş veya ortaya çıkış biçimleri ne olursa olsun, bu fiil ve halleri, Devlet Memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırmak, ilk önce bu yönden Yasaya uygun düşmez.
Öte yandan, göreve geç gelme, erken ayrılma, görev yerini terk hallerinin cezası böylece belirlendikten sonra, yukarıda belirtildiği gibi, göreve gelmeme eylemlerinin cezası, gün olarak süresine göre, aylıktan kesilme, kademe ilerlemesinin durdurulması olarak belirlenmiş, "özürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek" için ise Devlet memurluğundan çıkarma cezası öngörülmüştür. Görülmektedir ki, yasakoyucu göreve geç gelme, erken ayrılma, görev yeri ni terk halleriyle göreve gelmeme halini, disiplin cezaları yönünden, farklı nitelikte kabul etmiştir. Şu hale göre, göreve geç gelme, erken ayrılma, görev yerini terk hallerinin "göreve gelmemek" hali sayılması ve sürelerinin toplanıp çıkan sonuca göre, bu hallerin göreve gelmeme hali için öngörülen cezayla cezalandırılması bu bakımdan da olanaksızdır.
Bu nedenlerle, tam gün olarak toplam 20 gün devamsızlığı olmayan, ancak görevden uzak kaldığı saatlerin toplamı 20 günü geçen bir memurun 657 sayılı Yasanın değişik 126.maddesinin E-d fıkrası uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezasıyla cezalandırılamıyacağı mütalaa kılındı.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
SEKİZİNCİ DAİRE
1999
2990
1998
2038
13/05/1999
Hastalık iznine ayrılmış bulunan disiplin amirinin uyarma cezası verme yetkisi yoktur yerine vekalet eden amir cezayı verir.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
ONİKİNCİ DAİRE
2006
473
2003
873
17/02/2006
Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde doğrudan dava açılması gerekir.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
SEKİZİNCİ DAİRE
1998
4166
1996
1213
10/12/1998
Devlet memurlarının hafta sonu tatillerinde çalıştırılmalarının ancak amir tarafından bir hafta önceden yazılı olarak bildirilmesi gerekirken bu usule uyulmada yapılan görevlendirmeye uyulmaması nedeniyle disiplin cezası verilemez.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
SEKİZİNCİ DAİRE
1991
1358
1991
1370
17/09/1991
Disiplin amiri ve kurullarına karar vermek için tanınan sürelerin idarenin iç işleyişi ve düzeni ile ilgili olduğu, bu süre geçirildikten sonra da ceza verilebilir.
Dairesi
Karar Yılı
Karar No
Esas Yılı
Esas No
Karar Tarihi
İDARİ DAVA DAİRELERİ
2007
2461
2004
2690
06/12/2007
Disiplin kurulu'nun önerilen cezayı reddetmesi durumunda atamaya yetkili amir tarafından başka bir disiplin cezası verebilir.
[1] Av.M.Lamih ÇELİK,Zabıta Rehberi, Şanlıurfa Belediyesi Yayınları Haziran/2007 s.7 vd.
|
Bu makaleden kısa alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir :
"Memur Disiplin Hukukuna İlişkin Eğitim Notları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Av.M.Lamih Çelik'e aittir ve makale, yazarı tarafından Türk Hukuk Sitesi (http://www.turkhukuksitesi.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak yazarının izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
|
|
Memur Disiplin Hukukuna İlişkin Eğitim Notları
