Bilgi  [TTK. 1236] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1325 ve Gerekçesi
V- Devri ve geçişi Madde 1325 - (1) Gemi alacağının devri veya geçişi ile bu alacağın verdiği kanunî rehin hakkı da devredilmiş veya geçmiş olur. Madde Gerekçesi: Fer’i nitelik taşıyan rehin hakkının kendisi için tesis edildiği alacak hakkına bağlılığı ilkesini kabul eden 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu esaslarıyla da uyum içerisindeki bu hüküm, 1993 tarihli Sözleşmenin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasından alınmıştır.

 Bilgi  [TTK. 1247] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1324 ve Gerekçesi
IV- Sırası Madde 1324 - (1) Gemi alacaklısı hakkının verdiği kanunî rehin haklarının sırası, 1320 nci maddede gemi alacaklısı hakkı verdiği açıklanan alacakların sırasına göre belirlenir; şu kadar ki, 1320 nci maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde sayılan gemi alacaklıları hakkında 1323 üncü maddenin ikinci fıkrası hükmü saklıdır. (2) Yalnız kurtarma ücreti veya kurtarma faaliyeti için ödenecek kurtarma özel tazminatı alacağının verdiği kanunî rehin hakkı, bu alacakların doğumuna sebebiye...

 Bilgi  [TTK. 1257] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1323 ve Gerekçesi
III- Önceliği Madde 1323 - (1) 1320 nci maddenin birinci fıkrasının (a) ilâ (e) bentlerinde yazılı gemi alacaklılarının sahip olduğu kanunî rehin hakkı, gemi üzerinde tescil edilmiş veya edilmemiş olan bütün kanunî ve sözleşmesel rehin haklarıyla aynî yükümlülüklerden önce gelir. (2) 1320 nci maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde yazılı gemi alacaklılarının haiz bulundukları kanunî rehin hakkı, gemi üzerinde tescil edilmiş veya edilmemiş olan bütün kanunî ve sözleşmesel rehin haklarıyla a...

 Bilgi  [TTK. 1244] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1322 ve Gerekçesi
II – Güvence altına aldığı alacaklar Madde 1322 - (1) Gemi alacaklılarının rehin hakkı, ana parayı, faizi, takip ve yargılama giderlerini aynı şekilde güvence altına alır. (2) Gemi bir donatma iştiraki tarafından işletildiği takdirde, gemi alacaklarına, bir tek donatanın mülkiyetindeymiş gibi karşılık oluşturur. Madde Gerekçesi: Maddenin birinci fıkrası Alm. TK.’nın 760 ıncı paragrafından iktibas edilmiş olan 6762 sayılı Kanunun 1241 inci maddesinden; ikinci fıkrası ise keza Alm. TK.’nın...

 Bilgi  [TTK. 1236] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1321 ve Gerekçesi
B) Gemi alacağının verdiği kanunî rehin hakkı I- Kapsamı Madde 1321 - (1) Gemi alacağı, sahibine, gemi ve eklentisi üzerinde kanunî rehin hakkı verir. (2) Gemi malikinin mülkiyetinde bulunmayan eklentiler rehnin kapsamına girmez. Bir sigorta sözleşmesine göre donatana ödenecek sigorta tazminatı rehnin kapsamında değildir. (3) Rehin, geminin ziyaî veya hasara uğramasından dolayı donatanın üçüncü kişilere karşı sahip olduğu tazminat istemini de kapsar. Müşterek avarya hâllerinde feda edile...

 Bilgi  [TTK. 1235] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1320 ve Gerekçesi
ALTINCI KISIM Gemi Alacakları A) Gemi alacaklısı hakkı veren alacaklar Madde 1320 - (1) Geminin malikine, kiracısına, yöneticisine veya işletenine karşı doğmuş olan aşağıdaki alacaklar sahiplerine “gemi alacaklısı hakkı” verir: a) Ülkelerine getirilme giderleri ve onlar adına ödenmesi gereken sosyal sigorta katılma payları da içinde olmak üzere, gemi adamlarına, gemide çalıştırılmakta olmaları dolayısıyla ödenecek ücretlerle, onlara ödenmesi gereken diğer tutarlara ilişkin istem haklar...

 Bilgi  [TTK. 1235] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı 1320 ilâ 1327 nci Maddelere İlişkin Genel Açıklamalar
Gemi alacaklıları hakkındaki hükümler, aşağıdaki ilkelere göre yeniden düzenlenmiştir: (1) 06/05/1993 tarihinde Cenevre’de kabul edilen “International Convention on Maritime Liens and Mortgages” (Gemiler Üzerindeki İmtiyazlar ve İpotekler Hakkında Milletlerarası Sözleşme) bu kısmın yeniden düzenlenmesinde esas alınmıştır. Bu itibarla, Tasarının kanunlaştığı gün Türkiye’nin hâlen tarafı bulunduğu 1926 tarihli Sözleşmeden çıkması gerekecektir. (2) Deniz serveti ile sınırlı sorumluluk terk e...

 Bilgi  [TTK. 1222] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1319 ve Gerekçesi
C) Zamanaşımı Madde 1319 - (1) Bir sözleşmeye dayanıp dayanmadığına bakılmaksızın, kurtarma faaliyeti ile enkazın kaldırılmasından doğan bütün alacaklar iki yılda zamanaşımına uğrar. (2) Bu süre kurtarma faaliyetinin sona erdiği tarihten ve enkazın kaldırılması giderlerinden doğan alacaklar için enkaz kaldırma işinin tamamlandığı tarihten itibaren işlemeye başlar. (3) Kendisine karşı istemde bulunulan kişi, zamanaşımı süresi içinde istemde bulunana yapacağı bir beyanla bu süreyi bir veya bi...

 Bilgi  [TTK. 1231] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1317-1318 ve Gerekçeleri
B) İnsan kurtarma I- Kaptanın yükümlülüğü Madde 1317 - (1) Her kaptan, aracını ve araçta bulunan kişileri, ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya bırakmadan, denizde kaybolma tehlikesi altında bulunan her insana yardım etmek zorundadır. (2) Aracın maliki, kaptanın sadece bu yükümlülüğünü ihlâl etmesinden dolayı sorumlu olmaz. Madde Gerekçesi: Bu maddedeki hükümler, esasında 1910 Sözleşmesinin 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında yer almaktadır. Ancak o düzenleme, Alm. TK.’ya ...

 Bilgi  [TTK. 1232] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1315 ve Gerekçesi
5. Rehin hakları Madde 1315 - (1) Bu Bölümde düzenlenen alacaklarından dolayı kurtaran, kurtarılan gemi üzerinde gemi alacaklısı hakkını ve kurtarılan diğer eşya üzerinde Türk Medenî Kanununun 950 ilâ 953 üncü maddeleri uyarınca hapis hakkını haizdir. (2) Kurtarılan aracın maliki, kurtarılan eşyanın malikinin kendi borcu, faizi ve giderleri için yeterli güvence vermesi hususunda elinden gelen her türlü çabayı göstermekle yükümlüdür. (3) Kurtarılan araç ve diğer eşya, kurtaranın rızası olmak...

 Bilgi  [TTK. 1228] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1314-1316 ve Gerekçeleri
4. Ödeme zamanı ve güvence Madde 1314 - (1) Kurtarılan şeyler 1303 üncü maddenin ikinci fıkrasının (c) bendi uyarınca teslim alınırken, borçlular, kurtaranın bu Bölümde düzenlenen alacaklarından kendi paylarına düşen paraları ödemek veya kurtaranın istemi üzerine bu paralar için faizi ve yargılama giderlerini de kapsayacak şekilde güvence göstermek zorundadır. Madde Gerekçesi: Maddede, 1989 Sözleşmesinin 21 inci maddesinin birinci fıkrasına paralel olarak, kurtarılan eşyanın teslimi anınd...

 Bilgi  [TTK. 1229] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1311 ve Gerekçesi
f) Ücretten yoksunluk Madde 1311 - (1) Kurtaran, kurtarma faaliyetini kendi kusuruyla zorunlu kılmış veya daha da güçleştirmiş yahut hileli davranış sayılan ya da dürüstlüğe sığmayan diğer hareketlerde bulunmuş ise, kurtarma ücretinden tamamen veya kısmen yoksun bırakılabilir. Madde Gerekçesi: Bu hüküm, 1989 Sözleşmesinin 18 inci maddesinden alınmıştır. Aynı kural, 1910 Sözleşmesinin 8 inci maddesinin üçüncü fıkrasından, Alm. TK.’nın 2001 değişikliğinden önceki 748 inci paragrafı vasıtası...

 Bilgi  [TTK. 1230] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1308-1310 ve Gerekçeleri
e) Paylaştırılması aa) Tek ücret Madde 1308 - (1) Kurtarma faaliyetine sebep olan tehlikenin başladığı andan 1303 üncü maddenin ikinci fıkrasının (c) bendi uyarınca eşyanın geri verilmesinin istendiği ana kadar yapılan her türlü kurtarma faaliyeti için tek ücret belirlenir. Bu faaliyetlere katıldığı için kurtarma ücretinden pay isteyen herkes, payını, bu toplam ücretin içinden alır. (2) Kurtarma ücretinden pay alınması için birden çok dava açılırsa, davalar, tekel sahibi kurtaranın, yoksa...

 Bilgi  [TTK. 1226] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1309 ve Gerekçesi
bb) Birden çok kurtaran arasında Madde 1309 - (1) Kurtarma ücreti birden çok kurtaran arasında 1305 inci maddedeki kıstaslar dikkate alınarak kurtarma faaliyetine katıldıkları oranda paylaştırılır. Madde Gerekçesi: Bu hüküm, 1910 Sözleşmesinin 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasından ve 8 inci maddesinden ikinci fıkrasından, Alm. TK.’nın 2001 değişikliğinden önceki 744 üncü paragrafının ikinci fıkrası ve 745 inci paragrafının üçüncü fıkrası vasıtasıyla, 6762 sayılı Kanunun 1225 inci maddesinin...

 Bilgi  [TTK. 1234] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1307 ve Gerekçesi
d) Gönderilenin sorumluluğu Madde 1307 - (1) Gönderilen, eşyayı teslim alırken onlar için kurtarma ücreti ödeneceğini biliyor ise, eşya teslim edilmiş olmasaydı, bunların paraya çevrilmesi hâlinde ücret ne oranda ödenecek idiyse o oranda ücret alacaklılarına karşı kişisel olarak sorumlu tutulur. (2) Teslim edilen eşyayla birlikte başka şeyler de kurtarılmış olursa, gönderilenin sorumluluğu, giderlerin bütün şeyler arasında pay edilmesi hâlinde teslim edilen eşyaya düşecek miktarı geçemez. ...

 Bilgi  [TTK. 1225] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1305-1306-1312-1313 ve Gerekçeleri
b) Belirlenmesi Madde 1305 - (1) Kurtarma ücreti taraflarca belirlenmemişse veya kararlaştırılan ücretin 1301 inci maddeye göre mahkeme tarafından mevcut şartlara uyarlanması istenmişse, ücret, kurtarma faaliyetini özendirecek bir anlayışla, sıralama dikkate alınmaksızın aşağıdaki kıstaslar gözetilerek belirlenir: a) Aracın ve diğer eşyanın kurtarıldıktan sonraki değeri, b) Çevre zararının önlenmesi veya sınırlandırılması için kurtaranın gösterdiği çaba ve beceri, c) Kurtaran tarafından el...

 Bilgi  [TTK. 1223] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1304 ve Gerekçesi
V- Kurtaranın hakları 1. Kurtarma ücreti a) İlkeler Madde 1304 - (1) Faydalı bir sonuç vermiş olan her türlü kurtarma faaliyeti, kurtarma ücreti istemine hak kazandırır. (2) Bu Bölümde aksi yazılı olmadıkça, faydalı sonuç vermeyen kurtarma faaliyeti için kurtarma ücretini isteme hakkı doğmaz. (3) Kurtarma ücreti, kurtarılan şeylerin değerini geçemez. Bu kuralın uygulanmasında, ödenmesi gerekebilecek faiz ve yargılama giderleri dikkate alınmaz. Madde Gerekçesi: Bu maddenin sistemat...

 İçtihat  [İşK. 41] Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, Esas: 2008/1380, Karar: 2008/3844

Fazla mesai konusunda ispat yükü işçide olmakla, başka işyerinde çalışan ve davacı işçiden önce işyerinden ayrılmış olan tanıkların anlatımları ile fazla mesai konusunun ispatlandığı kabul edilemez.

 İçtihat  [TCK. 125] Yargıtay 2. Ceza Dairesi, Esas: 2008/11929, Karar: 2009/922

Kendisine hakaret ettiği iddiasında olan müştekinin, teyp vasıtasıyla kayda aldığı telefon görüşmesini delil olarak sunması halinde, dinleme kararı olmadan iki kişi arasındaki görüşmenin kayda alınması delilinin 5271 S.K. a göre geçerli olmadığından bahisle sanık hakkında beraat kararı verilemez. Bu kayıttaki kişinin sanık olup olmadığı Mahkemece araştırılmalıdır.

 İçtihat  [İşK. 41] Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, Esas: 2006/17638, Karar: 2007/1480

Yerel Yönetim Biriminde istihdam edilen işçinin fazla mesai yaptığını yazılı delille ispatlaması gerekir; bu hususta tanık anlatımlarına itibar edilemez.

 İçtihat  [KabahatlerK. 36] YARGITAY CEZA GENEL KURULU 2009/2-24 Esas 2009/ 91 Karar

SOMUT OLAYDA, 765 SAYILI TCY'NIN 551. MADDESİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLEN EYLEMİN, 5326 SAYILI KABAHATLER YASASININ 36. MADDESİNDEKİ KABAHATİ OLUŞTURMASI VE ANILAN KABAHATİN 36. MADDENİN 1. FIKRASI UYARINCA 50 LİRA MAKTU İDARİ PARA CEZASINI GEREKTİRMESİ NEDENİYLE, CEZA MİKTARININ BELİRLENMESİNDE HAKİME HERHANGİ BİR TAKDİR VE DEĞERLENDİRME YETKİSİ TANINMADIĞINDAN UYARLAMA YARGILAMASININ DURUŞMA AÇILMADAN YAPILMASINDA BİR İSABETSİZLİK GÖRÜLMEMİŞTİ

 İçtihat  [HarçlarK. 32] Yargıtay Hukuk Genel Kurul Kararı 2010/ 12-158 Esas 2010/ 178 Karar

Harçlar Kanunu'nun 32. maddesi hükmünce, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamayacağından, dolayısıyla bakiye nispi karar ve ilam harcı ödenmeksizin sonraki işlemlerin yapılmasına olanak bulunmamaktadır. Hal böyle olunca, icra müdürlüğünce bunun aksine işlem yapılarak, ilamda harç yükümlüsü olan alacaklının bakiye nispi karar ve ilam harcını ödemeksizin lehine hükmedilen vekalet ücretini icra takibine konu yaparak devamı işlemin yapılmış olması kanuna aykı...

 İçtihat  [MK. 222] Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2008/ 10102 Esas 2009/ 16381 Karar

Dava konusu konutun, eşlerin birlikte oturdukları konut olduğu, davacı ile ölen eşi tarafından 14.08.2002 tarihinde üçüncü kişiden paylı olarak satın alındığı anlaşılmaktadır. Başka bir ifade ile bağımsız bölüm niteliğindeki taşınmazın 1/2 payı davacıya, 1/2 payı da ölen eşine aittir. Ölen eşe ait 1/2 payın iktisabı üçüncü kişiden "alım"dır. Bu payın edinildiği tarihte eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. Bir eşin bütün malları, aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal ka...

 İçtihat  [MK. 206] Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2004/ 2872 Esas 2004/ 3909 Karar

Haklı bir sebebin varlığı halinde hakim eşlerden birinin istemi üzerine, mevcut mal rejiminin mal ayrılığına dönüştürülmesine karar verebilir. Maddede beş bent şeklinde yapılan düzenleme örnek niteliğindedir.

 İçtihat  [TTK. 24] Yargıtay 19. Hukuk Dairesi, Esas: 2007/6734, Karar: 2008/547

Tarafları tacir olan sözleşmede borçlu tacir, fahiş olduğu iddiasıyla cezai şarttan indirim yapılmasını talep edemez.

 İçtihat  [MK. 174] YARGITAY HUKUK GENEL KURULU K. 2010/106 E. 2010/2-96

Evlilik birliği içinde alınan taşınmaza katkı nedeniyle alacak istemi boşanmanın fer’ilerinden değildir. Boşanmanın mali sonuçları üzerinde anlaşma şartı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 174.maddesinde düzenlenen boşanma nedeniyle maddi ve manevi tazminat, 175.maddesinde düzenlenen yoksulluk ve 182. maddesinde düzenlenen iştirak nafakası talep haklarına ilişkindir. Anlaşmada ayrıca yer verilmemişse tarafların aralarındaki akdi ilişkiyi tasfiye ettikleri kabul edilemez.

 Çeviri  [TCK. 23] Almanca Çeviri

Hat eine Tat einen schweren oder einen anderen als den beabsichtigten Erfolg zur Folge, so kann dafür nur verantwortlich gemacht werden, wer hinsichtlich dieser Folge wenigstens fahrlässig gehandelt hat.

 Ekli Dosya  [İİK. 128] Kıymet Takdiri İçin Talimat Örneği

Tapu kaydı ve takyidatı, imar durumu ve çap örneğine ilişkin yazı cevaplarının bir sureti eklenmek suretiyle taşınmazın bulunduğu yer İcra Müdürlüğü'ne yazılacak talimat için örnek.

 Ekli Dosya  [İİK. 128] Çap Durumu İçin Müzekkere Örneği

Taşınmazın kıymet takdirine esas olmak üzere bulunduğu yer Kadastro Müdürlüğüne yazılacak çap durumu için müzekkere örneği

 Ekli Dosya  [İİK. 128] İmar Durumu İçin Müzekkere Örneği

Taşınmazın kıymet takdirine esas olmak üzere bulunduğu yer belediyesine yazılacak imar durumu için müzekkere örneği

 Ekli Dosya  [İİK. 128] Tapu İçin Müzekkere Örneği (İpotekli)

Taşınmazın kıymet takdirine esas olmak üzere tapu kaydı ve takyidatı için müzekkere örneği

 Ekli Dosya  [İİK. 128] Tapu İçin Müzekkere Örneği (Hacizli Taşınmaz)

Taşınmazın kıymet takdirine esas olmak üzere tapu kaydı ve takyidatı için müzekkere örneği

 Bilgi  [TTK. 1228] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1300-1301-1302-1303 ve Gerekçeleri
III- Kurtarma sözleşmesi 1. Kurma yetkisi Madde 1300 - (1) Kaptan, aracın kurtarılması için malik adına kurtarma sözleşmesi kurmaya yetkilidir. Bu yetkinin kapsamına, yetkili mahkemeyi veya tahkimi kararlaştırmak da girer. (2) Aracın maliki ve kaptanı, araçta bulunan şeylerin malikleri adına kurtarma sözleşmesi kurmaya yetkilidir. Bu yetkinin kapsamına, yetkili mahkemeyi veya tahkimi kararlaştırmak da girer. Madde Gerekçesi: Kurtarma sözleşmelerinin akdinde, temsil yetkisinin kimlere ...

 Bilgi  [TTK. 1222] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1298-1299 ve Gerekçeleri
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Kurtarma A) Eşya kurtarma I- Kurtarma faaliyeti Madde 1298 - (1) Seyrüsefere elverişli sularda tehlikeye uğramış bulunan su aracı veya diğer eşyanın kurtarılması için yapılan her fiil veya hareket kurtarma faaliyeti oluşturur ve onun hakkında bu Bölüm hükümleri uygulanır. (2) “su aracı” teriminin kapsamına, her türlü gemi ve seyrüsefere elverişli yapı girer; “eşya” terimi ise, kıyıya sürekli ve iradî olarak sabitlenmiş olmayan her türlü şey ile hak kazanılmış olmayan na...

 Bilgi  [TTK. 1222] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı 1298 ilâ 1319 uncu Maddelere İlişkin Genel Açıklamalar
Denizde kurtarma ve yardım hususlarında ilk milletlerarası sözleşme, 23/09/1910 tarihinde “Deniz Yardım ve Kurtarma İşlerine Mütedair Bazı Kaidelerin Tevhidi Hakkında Sözleşme” adı altında Brüksel’de akdedilmiştir. Türkiye, 09/05/1937 tarihli ve 3226 sayılı Kanuna istinaden, 16/09/1955 tarihi itibarıyla bu Sözleşmeye taraf olmuştur. Mehaz Alman hukukunda, 1910 Sözleşmesinin hükümleri, 07/01/1913 tarihli bir kanun ile (“Gesetz über den Zusammenstoß von Schiffen sowie über die Bergung und Hilfslei...

 Bilgi  [TTK. 1259] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1297 ve Gerekçesi
İ) Zamanaşımı Madde 1297 - (1) Çatmaya dayanan tazminat istemleri, çatmanın meydana geldiği tarihten başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar. (2) 1289 uncu maddenin ikinci fıkrasının ikinci cümlesine veya 1290 ıncı maddenin ikinci fıkrasına göre, donatanların birbirine karşı olan rücu hakları, ödemenin yapıldığı tarihten başlayarak bir yıl içinde zamanaşımına uğrar. Madde Gerekçesi: Çatmada zamanaşımı, 1910 Sözleşmesinin 7 nci maddesinde düzenlenmiştir. O maddenin ilk iki fıkrasında yer...

 Bilgi  [TTK. 1221] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1295-1296 ve Gerekçeleri
G) Kaptanın yardım görevi ve yerine getirilmemesinden donatanın sorumsuzluğu Madde 1295 - (1) Bir çatmadan sonra her geminin kaptanı, kendi gemisini, gemi adamlarını ve yolcularını ciddi bir tehlikeye atmadan mümkün olması şartıyla, diğer gemiye, gemi adamlarına ve yolculara yardımla yükümlüdür. (2) Ayrıca kaptan, mümkünse, diğer gemiye kendi gemisinin adını, bağlama limanını, geldiği ve gideceği limanları bildirmekle yükümlüdür. (3) Kaptanın, sadece bu maddede öngörülen yükümlülüğünü ihlâl...

 Bilgi  [TTK. 1216] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1292-1293-1294 ve Gerekçeleri
D) Dava öncesi delil tespiti Madde 1292 - (1) Dava öncesi yaptırılacak delil tespitlerinde, çatmanın meydana geldiği yerde deniz ticareti işlerine bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesi, bulunmadığı takdirde asliye ticaret mahkemesi, o da yoksa ticaret davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesi yetkilidir. (2) Tespitte, çatmaya karışan her geminin kaptanı veya onun temsilcisi hazır bulundurulur. (3) Tespit raporunda, çatmaya karışan gemilerin kusurunun bulunup bulunmadığı belirt...

 Bilgi  [TTK. 1219] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1291 ve Gerekçesi
3. Kılavuzun kusuru Madde 1291 - (1) Gemi, zorunlu danışman veya isteğe bağlı kılavuz tarafından sevk edilirken onun kusurundan ileri gelen çatmadan geminin donatanı sorumludur. (2) Gemi zorunlu sevk kılavuzu tarafından sevk edilirken onun kusurundan ileri gelen çatmadan geminin donatanı sorumlu değildir. Madde Gerekçesi: Kılavuzların hukuki statüsü, Yargıtay’ın 16/03/1955 tarihli ve 1954/26 Esas, 1955/4 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile açıklığa kavuşturulmuştur. Buna göre kı...

 Bilgi  [TTK. 1218] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1289-1290 ve Gerekçeleri
II- Ortak kusur 1. Eşya zararı Madde 1289 - (1) Çatma, çarpışan gemilerin donatanlarının veya gemi adamlarının kusurlarından ileri gelmişse, bu gemilerin donatanları, çatma yüzünden gemilerin veya gemide bulunan eşyanın uğradıkları zarardan kusurlarının ağırlığı oranında sorumludur. Bununla beraber, duruma göre, bu oranın saptanması mümkün olmaz veya tarafların aynı derecede kusurlu olduğu ortaya çıkarsa, taraflar eşit oranda sorumlu tutulurlar. Bu tazminat istemleri bakımından, donatanlar...

 Bilgi  [TTK. 1217] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1288 ve Gerekçesi
C) Kusurlu çatma I- Bir tarafın kusuru Madde 1288 - (1) Çatma, gemilerden birinin donatanının veya gemi adamlarının kusurundan ileri gelmişse, zararı o geminin donatanı tazmin etmek zorundadır. Madde Gerekçesi: Bu maddede yer verilen düzenleme, Alm. TK.’nın 735 inci paragrafı vasıtasıyla, 1910 Sözleşmesinin 3 üncü maddesinden 6762 sayılı Kanunun 1217 nci maddesine alınmıştı. Ancak, 1910 Sözleşmesinin “çatma, gemilerden birinin kusurundan ileri gelmişse” ibaresinin yerine Alman yasakoy...

 Bilgi  [TTK. 1216] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1287 ve Gerekçesi
B) Kusursuz çatma Madde 1287 - (1) Çatma, umulmayan bir hâl veya mücbir sebep yüzünden meydana gelmiş veya neden ileri geldiği anlaşılamamışsa, çarpışan gemilerin veya gemilerde bulunan insanların yahut eşyanın çatma yüzünden uğradıkları zarara, o zarara uğrayan kişi katlanır. (2) Birinci fıkrada sayılan hâller gemilerin hepsi veya onlardan biri, kaza anında demirdeyken meydana gelirse birinci fıkra hükmü uygulanır. Madde Gerekçesi: Maddenin birinci fıkrası, 1910 Sözleşmesinin 2 nci mad...

 Bilgi  [TTK. 1220] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1286 ve Gerekçesi
İKİNCİ BÖLÜM Çatma A) Uygulama alanı Madde 1286 - (1) Bu Bölüm hükümleri, iki veya daha çok geminin çarpışması (çatma) sonucu gemilere ve gemilerde bulunan insanlara veya eşyaya verilen zararın tazmini hakkında uygulanır. (2) Geminin, bir manevrayı yapmak veya yapmamak yahut seyir kurallarına uymamak suretiyle başka bir gemiye veya gemide bulunan insanlara veya eşyaya çatma olmaksızın, zarar vermesi hâlinde de, çatma hakkındaki hükümler uygulanır. Madde Gerekçesi: Maddenin birinci ...

 Bilgi  [TTK. 1216] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı 1286 ilâ 1297 nci Maddelere İlişkin Genel Açıklamalar
Gemilerin denizde çarpışması, 6762 sayılı Kanunda “çatma” olarak nitelendirilmiştir. Milletlerarası alanda, çatmaya ilişkin kurallar, 23/09/1910 yılında Brüksel’de akdedilen “Denizde Çatmalara ilişkin Bazı Kuralların Birleştirilmesi hakkında Milletlerarası Sözleşme” ile düzenlenmiştir. Türkiye, 9/05/1937 tarihli ve 3226 sayılı Kanuna istinaden, 16/09/1955 tarihi itibarıyla bu Sözleşmeye taraf olmuştur. Mehaz Alman hukukunda, 1910 Sözleşmesinin hükümleri, 07/01/1913 tarihli bir kanun ile (“Geset...

 Bilgi  [TTK. 1260] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1285 ve Gerekçesi
D) Zamanaşımı Madde 1285 - (1) Müşterek avarya garame payı alacakları bir yılda zamanaşımına uğrar. (2) Zamanaşımı, geminin 1279 uncu maddede belirtilen yere vardığı tarihten itibaren işlemeye başlar Madde Gerekçesi: Müşterek avarya garame payı alacakları için kabul edilen bir yıllık zamanaşımı süresi, esas itibarıyla, 6762 sayılı Kanunun 1260 ıncı maddesinin birinci fıkrasından alınmıştır. Buna karşılık, zamanaşımının başlangıcı hakkında 6762 sayılı Kanunun 1261 inci maddesinin birinci ...

 Bilgi  [TTK. 1213] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1284 ve Gerekçesi
4. Dispeç raporunun onaylanması hakkında kararın hükmü Madde 1284 - (1) Dispeç raporunun onaylanması hakkındaki kararın kesinleşmesiyle bu karar, raporda gösterilen alacakların ödetilmesi için verilmiş bir ilâm niteliğini kazanır. Şu kadar ki, itiraza uğramamış bir raporun onaylanması kararı kesinleşmeden önce de bu niteliğe sahiptir. (2) Raporun onayına ait ilâm, onay istemi üzerine yapılan duruşmaya usulüne göre çağrılmış olmayan ilgililer aleyhine hiçbir sonuç doğurmaz. Madde Gerekçesi...

 Bilgi  [TTK. 1212] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1283 ve Gerekçesi
3. Uygulanacak usul hükümleri Madde 1283 - (1) 1281 nci ve 1282 nci maddeler hükümleri saklı kalmak kaydıyla, dispeçin onaylanmasında ve itirazların incelenmesinde basit muhakeme usulü hükümleri uygulanır. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanun tasarısını inceleyen Adliye Encümeni tarafından hazırlanmış olan 1212 nci maddeden dili güncelleştirilerek alınmıştır. Ülkemizdeki uygulamada, dispeç tasdiklerinde basit muhakeme usulü yerleşik hale geldiğinden, maddede bir değişiklik yapılmasına gerek...

 Bilgi  [TTK. 1211] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1282 ve Gerekçesi
2. Dispeçin onaylanması Madde 1282 - (1) Belirlenen günde hazır bulunanlarla duruşma yapılır. Dispeçe karşı duruşmada veya daha önce bir itiraz yapılmamış olduğu takdirde dispeç onaylanır. İtiraz yapılmışsa ilgililer dinlenir. İtirazın yerinde olduğu görülür veya başka surette bir anlaşmaya varılırsa dispeç buna göre düzeltilerek onaylanır. (2) İtirazın hemen karara bağlanması olanağının bulunmaması hâlinde dispeç raporunun, itirazın kapsamı dışında kalan kısımları, ayrı bir kararla onaylanı...

 Bilgi  [TTK. 1210] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1281 ve Gerekçesi
II- Dispeçin onaylanmasını istem ve dispeçe itiraz 1. Duruşma Madde 1281 - (1) Sigortacılar dâhil olmak üzere, ilgililer 1279 uncu maddede yazılı yerdeki mahkemeden dispeçin onaylanmasını isteyebilecekleri gibi, avarya türüne veya hesaplarına itiraz da edebilirler. (2) Dilekçede duruşmaya çağrılacak olan ilgililerin ad ve soyadları bildirilir. (3) Dilekçe üzerine mahkeme dispeççiden dispeç ile istemleri ispatlayan belgeleri ister; bu belgelerin tamamlanmasına gerek görülürse, ibrazını on...

 Bilgi  [TTK. 1208] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1280 ve Gerekçesi
3. Dispeççi Madde 1280 - (1) Dispeç, ilgililerin oybirliğiyle atayacakları bir veya birden fazla dispeççi tarafından yapılır. Oybirliği sağlanamazsa, dispeççiyi veya dispeççileri, dispeçin yapılacağı yer mahkemesi atar. (2) İlgililerden her biri dispeçin yapılması için gereken ve elinde bulunan belgeleri, özellikle çarter partileri, konişmento ve faturaları, dispeççiye vermekle yükümlüdür. (3) Dispeççinin istemi üzerine mahkeme, ellerinde bulunan ve kanunen ibrazla yükümlü oldukları belgele...

 Bilgi  [TTK. 1207] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1279 ve Gerekçesi
2. Yapılacağı yer Madde 1279 - (1) Zararın belirlenmesi ve paylaştırılması varma yerinde, eğer buraya varılmazsa yolculuğun bittiği limanda yapılır. Madde Gerekçesi: Alm. TK.’nın 727 nci paragrafından iktibas edilmiş olan 6762 sayılı Kanunun 1207 nci maddesinden dili güncelleştirilerek alınmıştır.

 Bilgi  [TTK. 1209] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1278 ve Gerekçesi
C) Dispeç I - Genel olarak 1. Yaptırma yükümlülüğü Madde 1278 - (1) Donatan gecikmeksizin dispeçi yaptırmakla yükümlüdür; bu yükümlülüğünü yerine getirmezse ilgililerin her birine karşı sorumlu olur. (2) Dispeç süresinde yaptırılmazsa, sigortacıyı da içermek üzere, ilgililerden herhangi biri bunun yapılmasını istemeğe ve yaptırmağa yetkilidir. (3) Dispeçin yapılması istemi, olayın müşterek avarya sayılmayacağı ileri sürülerek dispeççi tarafından reddedilirse, dispeçin yapılmasının ger...

 Bilgi  [TTK. 1207] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı 1278 ilâ 1284 üncü Maddelere İlişkin Genel Açıklamalar
Dispeç usulüne ilişkin hükümler, 6762 sayılı Kanunun ilk tasarısına Alman Nizasız Kaza Kanunundan (Gesetz über die freiwillige Gerichtsbarkeit) alınmıştı. O tasarıyı denetleyen Adliye Encümeni, bu hükümlerde bazı değişiklikler ve onlara eklemeler yapmıştır. Tasarının 1278 ilâ 1284 üncü maddelerinde, bu sisteme esas itibarıyla dokunulmamıştır. Ancak, Alman Nizasız Kaza Kanunundan alınması ihmal edilen hükümler eklenmiş ve bazı tercüme yanlışları da giderilmiştir.

 Bilgi  [TTK. 1206] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1277 ve Gerekçesi
3. Hapis hakkının kullanılması Madde 1277 - (1) Kaptan, garame payları ödenmedikçe veya 1201 inci madde gereğince, bunlar için güvence gösterilmedikçe garameye katılan eşyayı teslim edemez; ederse kendisi de bu paylardan kişisel olarak sorumlu tutulur. (2) Kaptanın hareket tarzını donatan emretmişse 1089 uncu maddenin ikinci ve üçüncü fıkraları uygulanır. (3) Alacaklıların garameye giren eşya üzerindeki hapis hakkı, alacaklılar adına taşıyan tarafından 1201 inci madde hükümlerine göre kulla...

 Bilgi  [TTK. 1205] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1276 ve Gerekçesi
2. Gemiye düşen garame payı için güvence Madde 1276 - (1) Geminin 1279 uncu maddeye göre zararın belirlenmesi ve paylaştırılması gereken limandan ayrılabilmesi için, gemiye düşen garame paylarına karşılık olarak yükle ilgililere güvence gösterilmesi zorunludur. Madde Gerekçesi: Alm. TK.’nın 1972 değişikliğinden önceki 730 uncu paragrafından iktibas edilmiş olan 6762 sayılı Kanunun 1205 inci maddesinden alınmıştır.

 Bilgi  [TTK. 1204] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1274-1275 ve Gerekçeleri
B) Borçlular ve güvence I- Garame paylarının borçluları Madde 1274 - (1) Müşterek avarya garame paylarının kişisel borçluları, garameye girecek olan geminin müşterek avarya hareketinin meydana geldiği andaki donatanı, navlunun boşaltma tarihindeki alacaklısı ve diğer eşyanın boşaltma tarihindeki malikidir. (2) Garameye girecek eşyanın gönderileni, eşyayı teslim alırken bunlara bir garame payı düşmüş olduğunu biliyor ise, bu pay için eşya teslim edilmiş olmasaydı o eşyanın paraya çevrilmes...

 Bilgi  [TTK. 1179] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1272-1273 ve Gerekçeleri
BEŞİNCİ KISIM Deniz Kazaları BİRİNCİ BÖLÜM Müşterek Avarya A) Genel hükümler I- Tanım Madde 1272 - (1) Ortak bir deniz sergüzeştine atılmış olan gemiyi, yükü, diğer eşyayı ve navlunu birlikte tehdit eden bir tehlikeden onları korumak amacıyla ve akla yatkın bir hareket oluşturacak şekilde, bile bile olağanüstü bir özveride bulunulması veya olağanüstü bir gidere katlanılması hâlinde “müşterek avarya hareketi” var sayılır ve bu hareketin doğrudan doğruya sonucu olan zarar ve gide...

 Bilgi  [TTK. 1179] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı 1272 ilâ 1285 inci Maddelere İlişkin Genel Açıklamalar
Tasarıdaki müşterek avarya hükümleri şu ilkelere göre yeniden düzenlenmiştir: (1) Tasarının 1273 üncü maddesinde, York Anvers Kuralları’na atıf yapılması yoluna gidilmiş ve Türkçe tercümenin resmi yoldan hazırlanması usûlü kabul edilmiştir. (2) Bu atıf nedeniyle, York Anvers Kuralları’nda düzenlenen hususlara ilişkin 6762 sayılı Kanunun hükümleri Tasarıya alınmamıştır. (3) Navlun sözleşmesi ve kurtarma hakkındaki bölümlerde kabul edilen hükümlere uygun olarak, müşterek avarya garame paylarını...

 Bilgi  [TTK. 1128] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1264-1265-1266-1267-1268-1269-1270-1271 ve Gerekçeleri
IX- Sorumluk sınırlarına ilişkin ortak hükümler Madde 1264 - (1) Taşıyan ve yolcu, 1262 nci ve 1263 üncü maddelerde öngörülenden daha yüksek sorumluluk sınırlarını aralarında açıkça ve yazılı olarak kararlaştırabilirler. (2) 1262 nci ve 1263 üncü maddelerdeki sorumluluk sınırlarına, faiz alacakları ve yargılama giderleri girmez. Madde Gerekçesi: 2002 Atina Sözleşmesinin 10 uncu maddesinden alınmıştır. X- Taşıyanın adamlarının savunmaları ve sorumluluk sınırları Madde 1265 - (1) Taş...

 Bilgi  [TTK. 1130] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1261-1262 ve Gerekçeleri
VI- Ortak kusur Madde 1261 - (1) Taşıyan, ölümüne, yaralanmasına, bagajının zayi olmasına veya hasara uğramasına yolcunun kastının veya ihmalinin sebebiyet verdiğini ya da bunda etkisinin bulunduğunu ispat ederse, mahkeme, taşıyanın kısmen veya tamamen sorumlu olmadığına karar verebilir. Madde Gerekçesi: 2002 Atina Sözleşmesinin 6 ncı maddesinden alınmıştır. VII- Bedensel bütünlüğün zedelenmesinden doğan sorumluluğun sınırı Madde 1262 - (1) Yolcunun ölümü veya yaralanmasından dolayı...

 Bilgi  [TTK. 1119] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1258 ve Gerekçesi
III- Taşıma süresi Madde 1258 - (1) Bu Bölüm hükümlerinin uygulanmasında taşıma süresi; a) Yolcu ve kabin bagajı yönünden, yolcunun bir yolcu salonunda, rıhtımda, iskelede veya diğer herhangi bir liman tesisinde bulunduğu süre hariç, yolcunun veya kabin bagajının gemide bulunduğu veya gemiye alındığı veya gemiden çıkartıldığı süreyi ya da ücretinin taşıma ücreti kapsamında olması ya da kullanılan aracın taşıyan tarafından yolcunun emrine verilmiş bulunması şartıyla, bunların karadan gemiye v...

 Bilgi  [TTK. 1131] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1257 ve Gerekçesi
II- Fiilî taşıyanın sorumluluğu Madde 1257 - (1) Taşımanın tamamının veya bir kısmının yapılması, bir fiilî taşıyana bırakılmış olsa bile, taşıyan taşımanın tamamından bu Bölüm hükümlerine göre sorumlu kalmakta devam eder. Fiilî taşıyan da, taşımanın kendisi tarafından yapılan bölümü için, bu Bölüm hükümlerine göre sorumludur. (2) Taşıyan, taşımanın fiilî taşıyan tarafından yapıldığı hâllerde, fiilî taşıyanın kusurundan ve onun adamlarının görevlerini yerine getirdikleri sırada işledikleri k...

 Bilgi  [TTK. 1130] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1255-1256-1259 ve Gerekçeleri
G) Ölen yolcunun bagajı Madde 1255 - (1) Yolcu, yolculuk sırasında ölürse, 915 inci madde hükmü uygulanır. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanunun 1130 uncu maddesinin üçüncü fıkrasından alınmıştır. Ancak, yolculuk sırasında ölen yolcunun bagajını koruma yükümlülüğü doğrudan doğruya yolcu taşıma sözleşmesinin diğer tarafını teşkil eden taşıyana tahmil edilmiştir. H) Yolcunun uğradığı zararlardan sorumluluk I- Taşıyanın sorumluluğu Madde 1256 - (1) Taşıyan, yolcunun gemi kazası yüzün...

 Bilgi  [TTK. 1129] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1254 ve Gerekçesi
F) Taşıyanın hapis hakkı Madde 1254 - (1) Taşıyan, deniz yoluyla yolcu taşıma sözleşmesinden doğan bütün alacakları için, Türk Medenî Kanununun 950 ilâ 953 üncü maddeleri uyarınca yolcuya ait bagaj üzerinde hapis hakkını haizdir. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanunun Alm. TK.’nın 674 üncü paragrafından alınmış 1129 uncu maddesine tekabül eden bu madde, Tasarının 1201 inci maddesinin gerekçesinde işaret olunan sebeplerden dolayı yeniden düzenlenmiştir. Ayrıca, günümüzde taşıyanların yaptıkl...

 Bilgi  [TTK. 1121] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1253 ve Gerekçesi
III- Gemiye zamanında gelmek Madde 1253 - (1) Yolcu, yolculuk başlamadan önce hareket limanında veya yolculuk devam ederken ara limanlarda gemiye zamanında gelmek zorundadır. Aksi takdirde, yolcu, kaptan kendisini beklemeden yolculuğa başlamış veya devam etmiş olsa bile, taşıma ücretinin tamamını ödemekle yükümlüdür. Ancak, yerine başka yolcu alınmış ise, bu tutar taşıma ücretinden indirilir. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanunun 1121 inci maddesinden alınmıştır. Maddenin mehazını teşkil e...

 Bilgi  [TTK. 1128] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1252-1260-1263 ve Gerekçeleri
II- Bagaj hakkında doğru bilgi verme yükümlülüğü Madde 1252 - (1) Yolcu, bagaj olarak gemiye getirdiği eşyanın cins ve niteliği ile tehlikeleri hakkında doğru beyanda bulunmak zorundadır. Yolcu, beyanlarının doğru olmamasından doğan zarardan taşıyana karşı sorumludur; bu yüzden zarar gören diğer kişilere karşı ise, bagajın tehlikeli olması veya gemiye gizlice getirilmiş bulunması dışında kusuru varsa sorumludur. (2) Kaptan kendisine eksik veya yanlış bilgi verilerek ya da gizlice gemiye geti...

 Bilgi  [TTK. 1120] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1251 ve Gerekçesi
E) Yolcunun yükümlülükleri I- Kaptanın talimatına uyma Madde 1251 - (1) Yolcu, kaptanın, gemide düzenin sağlanmasına yönelik tüm talimatına uymak zorundadır. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanunun 1120 inci maddesinden alınan bu hüküm sonradan 1974 Atina Sözleşmesine göre gözden geçirilen Alm. TK.’nın 665 inci paragrafına da uygundur.

 Bilgi  [TTK. 1127] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1250 ve Gerekçesi
D) Bagaj Madde 1250 - (1) Canlı hayvanlar ve bir navlun sözleşmesine dayanılarak taşınan eşya ile araçlar dışında, taşıyan tarafından, deniz yoluyla yolcu taşıma sözleşmesi gereğince taşınan eşya ve araçlar, bagaj kapsamındadır. (2) Yolcunun kamarası içinde veya başka bir şekilde kendi zilyetliğinde, hâkimiyetinde ya da gözetiminde bulundurduğu eşya, onun kabin bagajıdır. 1258 inci ve 1263 üncü maddelerin uygulaması hariç olmak üzere, yolcunun aracında bulundurduğu bagajı da kabin bagajı say...

 Bilgi  [TTK. 1119] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1247-1248-1249 ve Gerekçeleri
BEŞİNCİ BÖLÜM Deniz Yoluyla Yolcu Taşıma Sözleşmesi A) Tanımı Madde 1247 - (1) Deniz yoluyla yolcu taşıma sözleşmesi, yolcunun veya yolcu ve bagajının deniz yolu ile taşınması için, taşıyan tarafından veya onun hesabına yapılan sözleşmedir. (2) Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri tarafından yapılan ticarî yolcu taşıma sözleşmelerine de bu Bölüm hükümleri uygulanır. (3) Hava yastıklı araçlar ile yapılan yolcu taşıması bu Bölüm hükümlerine tâbi değildir. Madde Gerekçesi: Deniz yolu ...

 Türkçe  [AnaY. 19] Herkes, kişi hürriyeti ve güvenliğine sahiptir. Biçim ve koşulları yasada gösterilen, mahkemelerce verilmiş özgürlüğü kısıtlayıcı cezaların ve güvenlik önlemlerinin yerine getirilmesi; bir mahkeme kararının ya da yasada öngörülen bir yükümlülüğün gereği olarak ilgilinin yakalanması ya da tutuklanması; bir küçüğün gözetim altında iyileştirilmesi ya da yetkili başvuru yerine çıkarılması için verilen bir kararın yerine getirilmesi; toplum için tehlike oluşturan bir akıl hastası, uyuşturucu madde ya da alkol bağımlısı, bir serseri ya da hastalık yayabilecek bir kişinin bir kuruluşta sağaltımı, eğitimi ya da iyileştirilmesi için yasada belirtilen ilkelere uygun olarak alınan önlemin yerine getirilmesi; yasal düzenlemelere aykırı biçimde ülkeye girmek isteyen ya da giren ya da hakkında sınır dışı etme ya da geri verme kararı verilen bir kişinin yakalanması ya da tutuklanması dışında kimse özgürlüğünden yoksun bırakılamaz. Suçluluğuna ilişkin güçlü belirti bulunan kişiler, ancak kaçmalarını, kanıtların yok edilmesini ya da değiştirilmesini önlemek amacıyla ya da bunlar gibi tutuklamayı zorunlu kılan ve yasada gösterilen diğer durumlarda yargıç kararıyla tutuklanabilir. Yargıç kararı olmadan yakalama, ancak suçüstü durumunda ya da gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda yapılabilir; bunun koşullarını yasa gösterir. Yakalanan ya da tutuklanan kişilere, yakalama ya da tutuklama nedenleri ve haklarındaki savlar her durumda yazılı ve bunun hemen olanaklı olmaması durumunda sözlü olara...

 Türkçe  [AnaY. 18] Hiç kimse zorla çalıştırılamaz. Angarya yasaktır. Biçim ve koşulları yasayla düzenlenmek üzere hükümlülük ya da tutukluluk süreleri içindeki çalıştırmalar; olağanüstü durumlarda yurttaşlardan istenecek hizmetler; ülke gereksinimlerinin zorunlu kıldığı alanlarda öngörülen yurttaşlık ödevi niteliğindeki bedensel ve düşünsel çalışmalar, zorla çalıştırma sayılmaz.

 İçtihat  [MK. 25] Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2009/ 1425 Esas 2009/ 13179 Karar

Davacının kişiliği değil izlediği siyaset ve duruşu eleştirilmiştir. Söylenen sözler eleştiri hakkı sınırları içinde olup, açıklamalarda, aşağılama ya da onur kırma kastı bulunmamaktadır. Davanın reddi gerekir.

 İçtihat  [MK. 24] Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2009/ 4-60 Esas 2009/ 112 Karar

Hak arama özgürlüğü, diğer özgürlüklerde olduğu gibi sınırsız olmayıp kişi salt başkasını zararlandırmak için bu hakkı kullanamaz. Bu hakkın hukuken korunabilmesi ve yerinde kullanıldığının kabul edilebilmesi için şikayet edilenin cezalandırılmasını veya sorumlu tutulmasını gerektirecek yeterli kanıtların mevcut olması da zorunlu değildir. Şikayeti haklı gösterecek bazı emare ve olguların zayıf ve dolaylı da olsa varlığı yeterlidir. Bunlara dayanarak başkalarının da aynı olay karşısında davalı g...

 İçtihat  [MülgaHUMK. 413] Yargıtay 14. Hukuk Dairesi, Esas: 2001/5328, Karar: 2001/5678

Taraflar dilekçe ve layihalarında yargılama giderleri ve vekalet ücreti hakkında talepte bulunmamış olsa da; Mahkemece re'sen yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmelidir.

 İçtihat  [EskiBK. 107] Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, Esas-Karar: 525-2164

Borçlu, dava esnasında, taraflar arasındaki sözleşmenin varlığını inkar etmekte ise; bu halde borçluya BK 107/1 deki şekliyle gönderilecek ihtarnamenin tesirsiz olacağı kabul edilerek hüküm ittihazına gidilmelidir.

 İçtihat  [EskiBK. 107] Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 1979/1168, Karar: 1979/1279

İnşaatı terk eden yükleniciye gönderilecek ihtarnamenin semeresiz kalacağı şüphesiz olmakla; işbu yükleniciye işveren tarafından ihtarname gönderilmesine gerek yoktur.

 İçtihat  [MülgaHUMK. 443] Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2006/ 10295 Esas 2006/ 13303 Karar

Kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davalarında taşınmazın idare adına tesciline de karar verilmiş olması taşınmazın aynının çekişmeli olduğu anlamına gelmez. Tazminata ilişkin ilamın infazı için kesinleşme gerekmez.

 İçtihat  [MülgaHUMK. 443] Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2008/ 12-656 Esas 2008/ 638 Karar

Takip dayanağı ilamın boşanmaya ilişkin bölümünün kesinleşmiş olması karşısında, ilamda yer alan, ancak kesinleşmeyen maddi ve manevi tazminat ile tedbir nafakası vs kalemlerin kesinleşmeleri beklenmeden takibe konulmalarında hukuka aykırı bir yön bulunmamaktadır.

 İçtihat  [MK. 227] Yargıtay 12.Hukuk Dairesi 2009/ 23781 Esas 2009/ 21947 Karar

Katkı payı alacağına ilişkin ilamlar kesinleşmeden icraya konu edilebilirler. Çünkü; bu nevi ilamlar aile hukuk kitabında yer alsalar da; tarafların şahsı ya da ailevi yapılarında bir değişiklik yaratmazlar. Boşanma ilamınından bağımsız olan edaya ilişkin ilamlardır.

 İçtihat  [İşK. Geçici Madde 1] Yargıtay 9. HD. 2007/14495 E. 2007/23559 K.

Askerlik borçlanmasından doğan fark kıdem tazminatının son işveren kamu kuruluşundan talep edilebileceği, özelleştirilen işveren nezdinde çalışırken emekli olunması halinde askerlik borçlanmasının kıdem tazminatı esas süresinin hesabında nazara alınmaması

 İçtihat  [TTK. 662] Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, Esas: 2007/6379, Karar: 2007/8726

İcra Müdürlüğünde alacaklı tarafından yapılan icra takip talepleri, İcra Müdürlüğü'nce bir karar verilerek kaşelenip imzalanmadığı sürece zamanaşımını kesen sebeplerden sayılamaz.

 İçtihat  [İİK. 167] Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, Esas: 2007/968, Karar: 2007/3939

Her ne kadar kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takipte İİK m.167/2 gereği takip talebine senet aslının eklenmesi mecburi ise de; senet asıllarına ceza takibatı sebebiyle el konulmuş ise alacaklı, icra müdürlüğüne kambiyo senedinin fotokopisini ibrazla takip yapabilir.

 Bilgi  [TTK. 1119] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı 1247 ilâ 1271 inci Maddelere İlişkin Genel Açıklamalar
Deniz yolu ile yapılan taşımalar, esas itibarıyla yük taşımacılığı ve yolcu taşımacılığı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. 6762 sayılı Kanunun “Deniz Ticareti”ne ayrılmış Dördüncü Kitabının dört kısımdan oluşan “Deniz Ticareti Mukaveleleri” başlıklı Dördüncü Faslında da bu tasnife uyulmuş ve önce Birinci Kısımda “Eşya Taşıma (Navlun) Mukaveleleri” (1016 ilâ 1118 inci maddeler); daha sonra da İkinci Kısımda “Yolcu Taşıma Mukavelesi” (1119 ilâ 1132 nci maddeler) düzenlenmiştir. Türk Ticaret Kanunun...

 Bilgi  [TTK. 1067] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1246 ve Gerekçesi
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Zamanaşımı Madde 1246 - (1) 1188 inci madde hükmü saklı kalmak kaydıyla, gemi kira sözleşmeleri ile zaman çarteri sözleşmeleri ve navlun sözleşmelerinden veya konişmentodan veya onun düzenlenmesinden doğan bütün alacaklar bir yılda zamanaşımına uğrar. (2) Bu süre, alacağın muaccel olmasıyla işlemeye başlar. Madde Gerekçesi: Navlun sözleşmesinden doğan alacakların zamanaşımı, 6762 sayılı Kanunun 1262 nci maddesinin beşinci fıkrasında bir yıl olarak düzenlenmiştir; ayrıca...

 Bilgi  [TTK. 1118] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1245 ve Gerekçesi
C) Yolculuk çarteri sözleşmesi Madde 1245 - (1) Yolculuk çarteri sözleşmelerine 1243 üncü madde hükmü uygulanmaz. Şu kadar ki, böyle bir sözleşmeye dayalı olarak konişmento düzenlenirse, taşıtan sıfatına sahip olmayan konişmento hâmili ile taşıyan arasındaki ilişkide 1243 üncü madde hükmü uygulanır. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanunun 1118 inci maddesinde düzenlenen bu konu, 1978 tarihli Hamburg Kurallarının 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasındaki ifade ile Tasarıya alınmıştır.

 Bilgi  [TTK. 1117] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1244 ve Gerekçesi
B) İstisnalar Madde 1244 - (1) Aşağıda yazılı hâllerde 1243 üncü maddenin birinci fıkrası uygulanmaz. a) Navlun sözleşmesinin canlı hayvanlara veya 1151 inci maddenin üçüncü fıkrasının birinci cümlesi uyarınca denizde taşıma senedinde güvertede taşınacağı yazılı olup da fiilen böyle taşınan eşyaya ilişkin bulunması. b) Olağan ticarî taşıma işlerinden olmamakla beraber ticaretin olağan akışı içerisinde yapılan eşya taşımasına ilişkin bulunup da, eşyanın özel nitelikleri veya taşımanın özel ş...

 Bilgi  [TTK. 1116] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1243 ve Gerekçesi
YEDİNCİ AYIRIM Emredici Hükümler A) Genel olarak Madde 1243 - (1) Bir navlun sözleşmesinde veya konişmentoda yahut diğer bir, denizde taşıma senedinde yer alıp da, a) Taşıyanın borç ve sorumluluklarına ilişkin 1141 inci, 1150 ve 1151 inci, 1178 ilâ 1192 nci maddeler, b) Taşıtan ve yükletenin borç ve sorumluluklarına ilişkin 1145 ilâ 1149 uncu, 1165 inci ve 1208 inci maddeler, c) Denizde taşıma senetlerine ilişkin 1228 ilâ 1242 nci maddeler. hükümlerinden kaynaklanan borç ve sorumlul...

 Bilgi  [TTK. 1111] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1240 ve Gerekçesi
d) Navlunu ispat Madde 1240 - (1) 1229 uncu maddenin birinci fıkrasının (l) bendi uyarınca navlunun gönderilen tarafından ödeneceğine veya yükleme limanında gerçekleşip gönderilen tarafından ödenecek olan sürastarya parasına ilişkin bir kaydı içermeyen konişmento, gönderilenin navlun veya sürastarya parası ödemekle yükümlü olmadığına karine oluşturur; şu kadar ki, bu karinenin aksi, konişmentoyu, navlun hakkında böyle bir açıklamayı içermediğine güvenerek iyiniyetle devralan (gönderilen de dâ...

 Bilgi  [TTK. 1100] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1239 ve Gerekçesi
c) Eşyanın genel olarak cinsini, işaretlerini, koli veya parça adedini, ağırlık ve miktarını ispat Madde 1239 - (1) Konişmento eşyanın genel olarak cinsi, işaretleri, koli veya parça adedi, ağırlık veya miktarı hakkında beyanları içerip de taşıyan, bu beyanların fiilen teslim alınan veya yükleme konişmentosu düzenlenmiş olması hâlinde, fiilen yüklenen eşyayı doğru ve tam olarak göstermediğini biliyor veya gösterdiğinden haklı sebeplerle şüphe ediyorsa yahut bu beyanları kontrol etmek için yet...

 Bilgi  [TTK. 1099] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1238 ve Gerekçesi
b) Taşıyanı ispat Madde 1238 - (1) Konişmentoyu taşıyan sıfatıyla imzalayan veya konişmento kendi ad ve hesabına imzalanan kişi taşıyan sayılır. (2) Konişmentoda taşıyanın adı ve soyadı veya ticaret unvanı ile ticaret merkezinin gösterilmemiş olduğu veya açıkça anlaşılmadığı hâllerde, donatan taşıyan sayılır; meğerki, konişmento hâmilinin açık istemi üzerine, donatan taşıyanın adı ve soyadını veya ticaret unvanını ve ticaret merkezini bildirerek bunu belgelendirmiş olsun. (3) Kaptan veya t...

 Bilgi  [TTK. 1110] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1237 ve Gerekçesi
2. İspat işlevi a) Hukukî ilişkiyi ispat Madde 1237 - (1) Taşıyan ile konişmento hâmili arasındaki hukukî ilişkilerde konişmento esas alınır. (2) Taşıyan ile taşıtan arasındaki hukukî ilişkiler navlun sözleşmesinin hükümlerine bağlı kalır. (3) Konişmentoda, yolculuk çarteri sözleşmesine gönderme varsa, konişmento devredilirken çarter partinin bir suretinin de yeni hâmile ibraz edilmesi gerekir. Bu takdirde çarter partide yer alan hükümler, nitelikleri elverdiği ölçüde konişmento hamiline...

 Bilgi  [TTK. 1107] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1236 ve Gerekçesi
cc) Konişmentonun geri verilmesi karşılığında eşyanın teslimi Madde 1236 - (1) Eşya, ancak konişmento nüshasının, eşyanın teslim alındığına ilişkin şerh düşülerek geri verilmesi, karşılığında teslim edilir. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanunun 1107 nci maddesinden dili güncelleştirilerek alınmıştır.

 Bilgi  [TTK. 1105] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1235 ve Gerekçesi
bb) Birden çok konişmento hâmili Madde 1235 - (1) Emre yazılı bir konişmento birden fazla nüsha hâlinde düzenlenmişse, nüshalardan birinin hâmili, konişmentonun teslimine 1234 üncü madde gereğince bağlanan sonuçları, kendisi henüz teslim istminde bulunmadan önce bir diğer nüshaya dayanarak 1230 uncu madde uyarınca kaptandan eşyayı teslim almış olan kişi aleyhine ileri süremez. (2) Kaptan eşyayı henüz teslim etmeden birden çok konişmento hâmili ona başvurup ellerinde bulundurdukları konişment...

 Bilgi  [TTK. 1104] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1234 ve Gerekçesi
b) Konişmentonun eşyayı temsili aa) Genel olarak Madde 1234 - (1) Eşya, kaptan veya taşıyanın diğer bir temsilcisi tarafından taşınmak üzere teslim alınınca konişmentonun, konişmento gereğince eşyayı teslim almaya yetkili olan kişiye teslimi, 1235 inci madde hükümleri saklı kalmak şartıyla, Türk Medenî Kanununun 957 ve 980 inci maddelerinde yazılı hukukî sonuçları doğurur. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanunun 1104 üncü maddesinden dili güncelleştirilerek ve Türk Medenî Kanununa yapılan...

 Bilgi  [TTK. 1109] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1233 ve Gerekçesi
dd) Navlun sözleşmesinin umulmayan hâl yüzünden hükümden düşmesi Madde 1233 - (1) Navlun sözleşmesinin, geminin varma limanına ulaşmasından önce umulmayan bir hâl yüzünden 1209 ilâ 1227 nci maddeler gereğince kendiliğinden veya feshedilmesi sonucunda hükümden düşmesi hâlinde de 1232 nci madde hükmü uygulanır. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanunun 1109 uncu maddesinden dili güncelleştirilerek alınmıştır.

 Bilgi  [TTK. 1108] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1232 ve Gerekçesi
cc) Yükletenin talimatı Madde 1232 - (1) Emre yazılı bir konişmento düzenlenmişse kaptan, yükletenin eşyanın geri verilmesi veya teslimi hususundaki talimatını ancak kendisine konişmentonun bütün nüshaları geri verildiği takdirde yerine getirir. (2) Gemi varma limanına ulaşmadan, bir konişmento hâmili eşyanın teslimini isterse, aynı hüküm uygulanır. (3) Kaptan bu hükümlere aykırı hareket ederse, taşıyan konişmentonun meşru hamiline karşı sorumlu kalmakta devam eder. (4) Konişmento emre yaz...

 Bilgi  [TTK. 1103] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1231 ve Gerekçesi
bb) Birden çok konişmento hâmilinin başvurusu Madde 1231 - (1) Konişmentonun birden çok meşru hâmili aynı zamanda başvurursa kaptan, hepsinin istemini reddederek eşyayı umumi ambara veya başka güvenli bir yere tevdi etmek ve bu şekilde hareket etmesinin sebeplerini de göstererek bunu anılan konişmento hâmillerine bildirmek zorundadır. (2) Kaptan hareket tarzına ve sebeplerine ilişkin resmî bir senet düzenletmeye yetkilidir; bu sebeple yapılan giderler hakkında 1201 inci madde uygulanır. M...

 Bilgi  [TTK. 1102] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1230 ve Gerekçesi
III- Hükümleri 1. Kıymetli evrak olma niteliği a) Eşyanın yetkili konişmento hamiline teslimi aa) Genel olarak Madde 1230 - (1) Konişmentonun meşru hâmili, eşyayı teslim almaya yetkilidir. (2) Konişmento birden çok nüsha olarak düzenlenmişse, eşya, tek nüshanın meşru hamiline teslim edilir. Madde Gerekçesi: 6762 sayılı Kanunun 1102 nci maddesinden birinci fıkrası değiştirilmek suretiyle Konişmentonun emre yanında, hâmile ve nama yazılı olarak düzenlenebileceği de göz önünde bulu...

 Bilgi  [TTK. 1098] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1229-1241-1242 ve Gerekçeleri
II - İçeriği Madde 1229 - (1) Konişmento, aşağıdaki kayıtları içerir: a) Yükletenin beyanına uygun olarak gemiye yüklenen veya yüklenmek üzere teslim alınan eşyanın genel olarak cinsini, tanınması için zorunlu olan işaretlerini, gerektiğinde tehlikeli eşya niteliğinde olup olmadığı hakkında açık bir bilgiyi, koli veya parça sayısı ile ağırlığını veya başka suretle ifade edilen miktarını, b) Eşyanın dışından belli olan hâl ve durumunu, c) Taşıyanın ad ve soyadını veya ticaret unvanını ve iş...

 Bilgi  [TTK. 1097] 09.11.2005 Tarihli Türk Ticaret Kanunu Tasarısı madde 1228 ve Gerekçesi
ALTINCI AYIRIM Denizde Taşıma Senetleri A) Konişmento I- Tanımı, türleri ve düzenlenmesi Madde 1228 - (1) Konişmento, bir taşıma sözleşmesinin yapıldığını ispatlayan, eşyanın taşıyan tarafından teslim alındığını veya gemiye yüklendiğini gösteren öyle bir senettir ki, taşıyan eşyayı, ancak bu senedin ibrazı karşılığında teslimle yükümlüdür. (2) Yükletenin izniyle, taşınmak üzere teslim alınan fakat henüz gemiye yükletilmemiş olan eşya için “tesellüm konişmentosu” düzenlenebilir. Eşya...