Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

ÇekK. MADDE 5

     
 
5941 S.lı Çek Kanunu MADDE 5
Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı
(DEĞİŞİK FIKRA RGT: 09.08.2016 RG NO: 29796 KANUN NO: 6728/63)
(1) Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak “karşılıksızdır” işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikayeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adli para cezası; çek bedelinin karşılıksız kalan miktarı, (İPTAL EDİLEN BÖLÜM RGT: 10.10.2017 RG NO: 30206 ANY. MAH. 26.07.2017 T. 2016/191 E. 2017/131 K.) az olamaz. Mahkeme ayrıca, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına; bu yasağın bulunması halinde, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının devamına hükmeder. Yargılama sırasında da resen mahkeme tarafından koruma tedbiri olarak çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına karar verilir. Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı, çek hesabı sahibi gerçek veya tüzel kişi, bu tüzel kişi adına çek keşide edenler ve karşılıksız çekin bir sermaye şirketi adına düzenlenmesi durumunda ayrıca yönetim organı ile ticaret siciline tescil edilen şirket yetkilileri hakkında uygulanır. Koruma tedbiri olarak verilen çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararlarına karşı yapılan itirazlar bakımından 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 353 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanır. Bu suçtan dolayı açılan davalar icra mahkemesinde görülür ve İcra ve İflas Kanununun 347, 349, 350, 351, 352 ve 353 üncü maddelerinde düzenlenen yargılama usulüne ilişkin hükümler uygulanır. Bu davalar çekin tahsil için bankaya ibraz edildiği veya çek hesabının açıldığı banka şubesinin bulunduğu yer ya da hesap sahibinin yahut şikayetçinin yerleşim yeri mahkemesinde görülür.

(YENİDEN DÜZENLEMİŞ FIKRA RGT: 09.08.2016 RG NO: 29796 KANUN NO: 6728/63)
(2) Birinci fıkra hükmüne göre çek karşılığını ilgili banka hesabında bulundurmakla yükümlü olan kişi, çek hesabı sahibidir. Çek hesabı sahibinin tüzel kişi olması halinde, bu tüzel kişinin mali işlerini yürütmekle görevlendirilen yönetim organının üyesi, böyle bir belirleme yapılmamışsa yönetim organını oluşturan gerçek kişi veya kişiler, çek karşılığını ilgili banka hesabında bulundurmakla yükümlüdür. Birinci fıkra uyarınca hakkında çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verilenler, yasaklılıkları süresince sermaye şirketlerinin yönetim organlarında görev alamazlar. Ancak, hakkında yasaklama kararı verilenlerin mevcut organ üyelikleri görev sürelerinin sonuna kadar devam eder.

(3) Çek hesabı sahibi gerçek kişi, kendisi adına çek düzenlemek üzere bir başkasını temsilci veya vekil olarak tayin edemez. Gerçek kişinin temsilcisi veya vekili olarak çek düzenlenmesi halinde, bu çekten dolayı (DEĞİŞİK İBARE RGT: 03.02.2012 RG NO: 28193 MÜKERRER KANUN NO: 6273/3) hukuki (DEĞİŞİK İBARE RGT: 09.08.2016 RG NO: 29796 KANUN NO: 6728/63) (KOD 2) ve cezai sorumluluk çek hesabı sahibine aittir.

(4) (MÜLGA FIKRA RGT: 03.02.2012 RG NO: 28193 MÜKERRER KANUN NO: 6273/3)

(5) Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı ile ilgili olarak, herhangi bir adres değişikliği bildiriminde bulunulmadığı sürece ilgilinin çek hesabı açtırırken bildirdiği adrese 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 35 inci maddesine göre derhal tebligat çıkarılır. Adresin bankaya yanlış bildirilmesi veya fiilen terkedilmiş olması halinde de, tebligat yapılmış sayılır.

(6) Hakkında çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verilmiş olan kişi, elindeki bütün çek yapraklarını ait olduğu bankalara iade etmekle yükümlüdür. Bu kişi adına yeni bir çek hesabı açılamaz.

(7) Hakkında çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararı verilmiş olan kişi, kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren on gün içinde, düzenlemiş bulunduğu ve henüz karşılığı tahsil edilmemiş olan çekleri, düzenleme tarihlerini, miktarlarını ve varsa lehtarlarını da göstermek suretiyle, muhatap bankaya liste halinde vermekle yükümlüdür.

(DEĞİŞİK FIKRA RGT: 09.08.2016 RG NO: 29796 KANUN NO: 6728/63)
(8) Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı kararına ilişkin bilgiler, güvenli elektronik imza ile imzalandıktan sonra, Adalet Bakanlığı Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) aracılığıyla MERSİS ile Risk Merkezine elektronik ortamda bildirilir. Hakkında çek hesabı açma yasağı kararı verilen kişiler, Risk Merkezi tarafından bankalara bildirilir. Bu bildirimler ile bankalara yapılacak duyurulara ilişkin esas ve usuller, Adalet Bakanlığının uygun görüşü alınarak Risk Merkezi tarafından belirlenir.

(YENİDEN DÜZENLEMİŞ FIKRA RGT: 09.08.2016 RG NO: 29796 KANUN NO: 6728/63)
(9) Karşılıksız kalan bir çekle ilgili olarak yapılan yargılama neticesinde mahkeme tarafından beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, davanın düşmesi veya davanın reddine karar verilmesi halinde, aynı kararda, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının kaldırılmasına karar verilir. Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının kaldırılmasına ilişkin kararların kesinleşmesi üzerine, bu kararlar, MERSİS ile Risk Merkezine sekizinci fıkradaki usullere göre bildirilir ve ilan olunur.

(DEĞİŞİK FIKRA RGT: 09.08.2016 RG NO: 29796 KANUN NO: 6728/63)
(10) Birinci fıkrada tanımlanan suç nedeniyle, ön ödeme, uzlaşma ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin hükümler uygulanmaz.

(EKLENMİŞ FIKRA RGT: 09.08.2016 RG NO: 29796 KANUN NO: 6728/63)
(11) Birinci fıkra uyarınca verilen adli para cezalarının ödenmemesi durumunda, bu ceza, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 106 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan kamuya yararlı bir işte çalıştırma kararı verilmeksizin doğrudan hapis cezasına çevrilir.

(11) (MÜLGA FIKRA RGT: 03.02.2012 RG NO: 28193 MÜKERRER KANUN NO: 6273/3)
 4  İçtihat    5 Bilgi    (Madde son güncelleme Av. Can DOĞANEL, 27-11-2018 ) [Bu madde güncel değil mi?]
 
     
[Bu Maddeye Yeni Şerh Ekleyin]
Bu Maddeye İçtihat Girin

ÇekK. MADDE 5 İçtihatları

5941 S.Yasa’nın 5. Madde (1) Numaralı Fıkrasının Birinci ve İkinci Cümleleri(üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde ibrazında, hamilin şikâyeti üzerine her bir çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında binbeşyüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunur,ancak,hükmedilecek adlî para cezasının çek bedelinin karşılıksız kalan miktarından az olamaz.)Anayasa’nın 2. ve 38. maddelerine aykırı değildir: a)Madde gerekçesinde...
(Şerh No: 11866 - Ekleyen: Mehmet KARAUSTA - Tarih : 14-07-2011)

1-Şikayetçiye ait ciro hususunda; TTK gereği iptal edilmiş cirolar yok hükmünde sayılacağından, şikayetçi cirosunun iptal edilip edilmediği ve şikayetçinin ibraz eden konumunda olup olmadığı; buna göre şikayet hakkının bulunup bulunmadığı saptanmalıdır. 2-Çek yasası farklı biçimde yeniden düzenlenmiş olduğundan; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 2 ve 7. maddeleri gözetilerek, suç konusu tüm çekler yönünden sanığın hukuksal durumunun bu kapsamda tekrar değerlendirilip belirlenmesi gerekmektedir...
(Şerh No: 10813 - Ekleyen: Mehmet KARAUSTA - Tarih : 12-03-2011)

TTK.707/2. maddesi hükmünce,ileri tarihli çek düzenlenmesi olanaklı olup, vadesinden önce ibrazın "Çekin geçici süreyle, üzerinde yazılı keşide tarihinden önce, muhatap bankaya ibrazı geçersiz kabul edilerek, ekonomik kriz sebebiyle ticari hayatta karşılaşılan sorun ve mağduriyetlere çözüm üretilmesi amaçlanmaktadır." gerekçesiyle kanun koyucu tarafından yasaklandığı hallerde, yasağın yürürlükte olmadığı dönemde, üzerinde yazılı keşide tarihinden evvel ibraz edilmiş çekler hakkında, GEÇİCİ YASAĞ...
(Şerh No: 6254 - Ekleyen: Mehmet KARAUSTA - Tarih : 30-07-2010)

5941 sayılı yasanın 5/5. maddesi hükmünce,her ne kadar muhatap banka şubesinden gönderilen resmi belgelerdeki sanık adresine 35.maddeye göre tebligat yapılabilirse de, sanığın soruşturma aşamasında yeni adres bildirmiş olması karşısında, eski iş adresine 35.maddeye göre tebligat yapılarak, yokluğunda yargılama yapılıp hüküm verilmesi, savunma hakkının kısıtlanması olup bozmayı gerektirir.
(Şerh No: 6244 - Ekleyen: Mehmet KARAUSTA - Tarih : 27-07-2010)

Bu Maddeye Not Girin

ÇekK. MADDE 5 Şerhler, Notlar, Yorumlar

6273 S.K. m.3 değişikliği öncesi madde metni
(1) Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde ibrazında, çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet veren kişi hakkında, hamilin şikâyeti üzerine, her bir çekle ilgili olarak, binbeşyüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. Ancak, hükmedilecek adlî para cezası, çek bedelinin karşılıksız kalan miktarından az olamaz. Mahkeme ayrıca, çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına; bu yasağın bulunması hâlinde, çek düzenleme ve çek hesabı açma yas...
(Şerh No: 13010 - Ekleyen: Av.Nevra ÖKSÜZ - Tarih : 05-02-2012)

"Yönetim organı" kavramının tanımı
Karşılığı bulunmayan ve tüzel kişi adına imzalanan çeklerde kimin sorumlu olacağı 3167 sayılı Yasa’da ve 5941 sayılı Yasa’da gerçekten de farklı şekilde düzenlenmiştir. 3167 sayılı Yasa, çeki tüzel kişi namına imzalayan gerçek kişiyi fail olarak kabul etmekte iken (m.16), 5941 sayılı Yasa, tüzel kişinin malî işlerini yürütmekle görevlendirilen yönetim organının üyesi, böyle bir belirleme yapılmamışsa yönetim organını oluşturan gerçek kişi veya kişilerin bu suçun faili olacağını hükme bağlamıştır...
(Şerh No: 11836 - Ekleyen: Av.Hakan EREN - Tarih : 05-07-2011)

Çeklerde "karşılıksızdır" işleminin yapılmasına sebebiyet verme suçu-Tüzel Kişilerde Fail Konusu
Yeni Çek Kanununda suçun failinin belirlenmesinde "karşılıksızdır işleminin yapılmasına sebebiyet verme" ilkesi ile çek bedeli karşılığını bankada bulundurmaktan, sağlamaktan sorumlu kişinin fail olacağı vurgulanmaktadır. Buna göre tüzel kişilere ait çeklerde: 1- 5941 S.K. m. 2/8: "Tüzel kişi adına çek düzenleyen kişinin adı ve soyadı, düzenlenen çek üzerine açıkça yazılır." 2- 5941 S.K. m.5/2: "...tüzel kişinin malî işlerini yürütmekle görevlendirilen yönetim organının üyesi..." şeklinde ol...
(Şerh No: 6180 - Ekleyen: Av.Nevra ÖKSÜZ - Tarih : 16-07-2010)

KEŞİDE TARİHİNDEN ÖNCE İBRAZ EDİLEN ÇEKLER İÇİN AF.
Yasanın karşılıksız çek keşidesi halinde ceza yaptırımını düzenleyen bu maddesi ile "Üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde ibrazında" karşılıksız kalan çek için cezalandırma yoluna gidilmiş olmakla; yasanın yürürlüğe girmesinden önce "karşılıksız çek keşide etmek" suçundan hakkında "soruşturma yürütülen", "koğuşturması devam eden" veya "hüküm giymiş olanlar" bakımından SUÇ KONUSU ÇEK ÜZERİNDE YAZILI KEŞİDE TARİHİNDEN ÖNCE İBRAZ EDİLMİŞ İSE YASANIN BU MADDESİ ...
(Şerh No: 3234 - Ekleyen: Av.Gürsan ATAR - Tarih : 10-01-2010)

karşılıksız çek cezası
5941 sayılı Kanunun 5 maddesi karşılıksız çek düzenleme fiiline verilecek ceza hükmünü düzenlemiştir. çekin karşılıksız bırakılması halinde verilecek olan ceza sorumluluğunun oluşması için çek üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre yasal ibraz süresi içinde bankaya ibraz edilmiş olması gerekir.Ancak çekin yasal süresinden önce bankaya ibrazı ve karşılıksız kalması durumunda kanunun bu kükmüne göre ceza sorumluluğunu doğurmayacaktır. zira TTK nun çek ile ilgili düzenleme hükümlerine gör...
(Şerh No: 3010 - Ekleyen: Muhsin KOÇAK - Tarih : 02-01-2010)

Bu Maddeye Değişiklik Önerisi Girin

ÇekK. MADDE 5 Değişiklik Önerileri

Bu Maddeye Çeviri Girin

ÇekK. MADDE 5 Yabancı Dil Çevirileri

Bu Maddeye Türkçeleştirme Önerisi Girin

ÇekK. MADDE 5 Türkçeleştirme Önerileri

[Bu Maddeye Yeni Şerh Ekleyin]
THS Sunucusu bu sayfayı 0,04379797 saniyede 10 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.