Ticari nitelikteki iş makinesi kiralamada görevli mahkeme

Kıymetli üstadlarım,
Aralık 2018'de açmış olduğumuz itirazın iptali davasında mahkeme bugün görevsizlik kararı verdi. Davada iki taraf da tacir. Uyuşmazlık ise tacir olan kiraya verenin yine tacir olan kiralayana şantiyede çalıştırmak üzere bir iş makinesi kiralaması ve kesilen faturaların ödememesi üzerine girişilen icra takibine yapılan itirazın iptali davası.
İki tarafın tacir olmasından ve ticari işlerde kullanılmak üzere iş makinesi kiralandığından dolayı davayı asliye ticaret mahkemesinde açtık fakat mahkeme görevsizlik kararı vererek sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğuna karar verdi. Bu kararı istinaf edip etmememe konusundaki tavsiyelerinizi ve karar hakkındaki hukuki yorumlarınızı merakla beklemekteyim.

Merhabalar,
Yargıtay kararı size yardımcı olacaktır.

T.C.
YARGITAY
20. Hukuk Dairesi
2018/6462
2019/558
Karar Tarihi: 04.02.2019


YARGITAY KARARI
YARGITAY KARARI
MAHKEMESİ:Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada ... 43. Asliye Ticaret ve ... 7. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı
görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm
belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
... 43. Asliye Ticaret Mahkemesi, taraflar arasındaki sözleşmenin niteliği itibarıyla bir kira sözleşmesi
olduğu, bu nedenle taraflar arasındaki uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı, HMK'nın ....
maddesi gereğince kira sözleşmesinden kaynaklanan tüm uyuşmazlıklara bakmakla görevli mahkeme
Sulh Hukuk Mahkemesi olarak belirlenmiş olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir.
... 7. Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise, taraflar arasında bir kira sözleşmesinin bulunmadığı
anlaşıldığından davanın mahiyetine göre taraflar tacir olduğundan görevli ve yetkili mahkemenin ...
Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK'nın .../.... maddesi gereğince sulh hukuk
mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların,
09/06/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilâmsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin
hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm
uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalara bakmakla görevlidir.
Somut olayda, davacı vekili, müvekkilinin, davalı şirkete sahibi olduğu kule vinçleri kiraladığını ve
kiralama bedellerinin yaklaşık ... yıldır tahsil edilememiş olduğunu ... 5. İcra Müdürlüğünün
2013/28983 Esas sayılı dosyası ile icra takibine konulduğunu, davalının itirazı üzerine takibin
durduğunu, davalı şirket yetkilisinin takipten sonra itirazdan evvel müvekkil şirket yetkilisini arayarak
borcun bir kısmını müşteri çekleri ile bir kısmını da nakit olarak ödeyeceğini beyan ettiğini ancak bu
talebinin müvekkili tarafından kabul görmediğini, zira müvekkilinin alacağının ... yıl öncesine
dayandığını, bu nedenle davalının yapmış olduğu itirazın haksız ve kötü niyetli olduğundan bahisle
davalının icra takibine yapmış olduğu itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesinitalep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesinde davanın asıl kaynağının kira sözleşmesi olduğunun iddia edilmesi karşısında
taraflar arasında yazılı veya sözlü kira sözleşmesi bulunup bulunmadığını, uyuşmazlığın anılan
sözleşme kapsamında olup olmadığını araştırıp değerlendirme görevi kira uyuşmazlıklarında
münhasır yetkili sulh hukuk mahkemelerine ait bulunduğundan uyuşmazlığın sulh hukuk
mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince; ... 7.
Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 04/02/2019 gününde oy
birliğiyle karar verildi.

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı

Sayın avsaglam,

Konuyu tartışmaya açtığınız için teşekkür ederim.
"Kira Sözleşmesi" ve "Makine Kiralama Sözleşmesi"ni ayrıca incelemek, irdelemek üzere...

*
T.C.
YARGITAY
20. HUKUK DAİRESİ
E. 2016/2909
K. 2016/5380
T. 11.5.2016
DAVA : Taraflar arasındaki menfi tespit istemine dair davada ... Asliye Ticaret ve ... Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:

KARAR : Dava, taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi için davalıya verilen çeklerden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.

... Asliye Ticaret Mahkemesince, uyuşmazlığın kira sözleşmesinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

... Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından ise uyuşmazlığın kambiyo senedinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK'nın sulh hukuk mahkemelerinin görevini düzenleyen 4. maddesinin 1/a bendi gereğince kiralanan taşınmazların İcra ve İflas Kanununa göre ilâmsız icra yolu ile tahliyesine dair hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar Sulh Hukuk Mahkemesi'nin görevine girmektedir. Mülga 1086 Sayılı HUMK'dan farklı olarak bu düzenlemede miktar ayırımı yapılmaksızın tahliye, alacak, tazminat, kiracılık sıfatının tespiti gibi tüm kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözüm yeri sulh hukuk mahkemesi olarak gösterilmiştir.

Somut olayda davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında geçmiş de bağıtlanan iş makinesi kiralama sözleşmesi uyarınca belirtilen iş makinelerinin müvekkiline kiralanması mukabilinde avans olmak üzere dava dilekçesinde vasıf ve miktarları belirtili toplam 3 adet 50.500,00.-TL tutarındaki çeklerin karşı tarafa teslim edildiğini, ancak, anılan sözleşme uyarınca hiç bir şekilde müvekkiline söz konusu iş makinelerinin teslim edilmediğini, ayrıca, aradaki ticari ilişkiye konu faturaların da tanzim edilmediğini, bu nedenle, davalıya teslim edilen çeklerin bedelsiz kaldığını belirterek davaya konu karşı tarafa teslim edilen çekler yönünden borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini istemiştir. Taraflar arasında uyuşmazlık kambiyo senetlerinden kaynaklanmayıp temel ilişki kira ilişkisi olduğundan uyuşmazlığın ... Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle, 6100 Sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... Sulh Hukuk Mahkemesi'nin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 11/05/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.

1.KİRA SÖZLEŞMESİ, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir (TBK.m.299 vd.)

2.“..Dava, iskelenin yapımı, tescil, ifraz, tevhit, ruhsatlandırılması ve davacı kiracı tarafından belirli bir bedel karşılığı kullanılmasına dair karma nitelikteki bir sözleşme olup, SÖZLEŞMENİN ESASLI UNSURU BEDEL KARŞILIĞI İSKELENİN KULLANILMASINA İLİŞKİNDİR. BU DURUMDA TARAFLAR ARASINDAKİ UYUŞMAZLIĞIN KİRA İLİŞKİSİNE DAYANDIĞININ KABULÜ GEREKİR. Dava, 6100 S.K. yürürlüğe girmesinden sonra 23/01/2015 tarihinde Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmıştır. Mahkemece dava dilekçesi görev yönünden reddedilerek görevsizlik kararı ile talep halinde dosyanın görevli SULH HUKUK Mahkemesine gönderilmesi gerekir…”
3.HD. E. 2017/259,K. 2017/109, T. 17.1.2017
http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/3hd-2017-259.htm

3.“…Dava, sözleşmeden kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. İcra takibinin dayanağı olan taraflar arasındaki sözleşmede, sözleşmeye konu işletmenin belirli bir bedelle işletilmesinin davalıya bırakılması kararlaştırılmış olup uyuşmazlık kira ilişkisinden kaynaklanmaktadır. Dava 6100 Sayılı HMK nun yürürlüğe girmesinden sonra açıldığına göre görevli mahkeme SULH HUKUK mahkemesidir…”
6.HD. E. 2015/8516, K. 2016/523, T. 28.1.2016
http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/6hd-2015-8516.htm

4.İŞ MAKİNESİ 2918 Sayılı Yasa'nin 22/c-2 maddesi ve Karayolları Trafik Yönetmeliği'nin 29/A d-2 maddesi uyarınca özel veya tüzel kişinin üyesi bulunduğu ticaret ve sanayi odasına tescili zorunlu araçlardandır.

5.İş makinesi kiralama sözleşmesi başlıklı sözleşme, kira sözleşmesi olarak yorumlanabilir mi? ESER SÖZLEŞMESİ niteliği baskın ise ASLİYE HUKUK…

6.„…uyuşmazlığın kira sözleşmesinden değil sözleşmenin feshi sebebiyle uğranılan zararların tahsiline dair olduğu ve haksız fiilden kaynaklanan tazminat istemine dair olduğunun anlaşılmasına göre uyuşmazlığın Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla ASLİYE HUKUK Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir…“
17.HD.E. 2013/20945, K. 2014/4955, T. 3.4.2014
http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=17hd-2013-20945.htm&kw=`i%C5%9F+makinesi+kiralama`#fm

7.“Taraflar arasında uyuşmazlık kambiyo senetlerinden kaynaklanmayıp temel ilişki KİRA İLİŞKİSİ olduğundan uyuşmazlığın ... SULH HUKUK Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.”
20. HD.E. 2016/2909, K. 2016/5380, T. 11.5.2016
http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=20hd-2016-2909.htm&kw=`i%C5%9F+makinesi+kiralama`#fm

8.“Uyuşmazlık, yargı yerinin belirlenmesine ilişkindir. Somut olayda davalı şirket ve davacı şirket arasında iş makinası kiralama sözleşmesi imzalanmış, kira bedellerinin ödenmemesi sebebiyle davacı şirketçe ilamsız icra takibi yapılmış, davalı şirket tarafından takibe itiraz edilmiş ve davacı şirketçe itirazın iptali davası açılmıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın İŞ MAKİNESİ KİRALAMA SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANDIĞI açıktır. Bu durumda, uyuşmazlığın SULH HUKUK mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.”
20.HD.E. 2015/14389, K. 2015/12507, T. 10.12.2015
http://www.kazanci.com/kho2/ibb/files/dsp.php?fn=20hd-2015-14389.htm&kw=`i%C5%9F+makinesi+kiralama`#fm