Başlangıç Kısmının Anayasal Yargı Denetiminde Kullanılması hakkında

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası MADDE BAŞLANGIÇ

(Değişik: 23.7.1995-4121/1 md.)

Türk Vatanı ve Milletinin ebedî varlığını ve Yüce Türk Devletinin bölünmez bütünlüğünü belirleyen bu Anayasa, Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu, ölümsüz önder ve eşsiz kahraman Atatürk’ün belirlediği milliyetçilik anlayışı ve O’nun inkılâp ve ilkeleri doğrultusunda;

Dünya milletleri ailesinin eşit haklara sahip şerefli bir üyesi olarak, Türkiye Cumhuriyetinin ebedî varlığı, refahı, maddî ve manevî mutluluğu ile çağdaş medeniyet düzeyine ulaşma azmi yönünde;

Millet iradesinin mutlak üstünlüğü, egemenliğin kayıtsız şartsız Türk Milletine ait olduğu ve bunu millet adına kullanmaya yetkili kılınan hiçbir kişi ve kuruluşun, bu Anayasada gösterilen hürriyetçi demokrasi ve bunun icaplarıyla belirlenmiş hukuk düzeni dışına çıkamayacağı;

Kuvvetler ayrımının, Devlet organları arasında üstünlük sıralaması anlamına gelmeyip, belli Devlet yetki ve görevlerinin kullanılmasından ibaret ve bununla sınırlı medenî bir işbölümü ve işbirliği olduğu ve üstünlüğün ancak Anayasa ve kanunlarda bulunduğu;

(Değişik: 3.10.2001-4709/1 md.) Hiçbir faaliyetin Türk millî menfaatlerinin, Türk varlığının, Devleti ve ülkesiyle bölünmezliği esasının, Türklüğün tarihî ve manevî değerlerinin, Atatürk milliyetçiliği, ilke ve inkılâpları ve medeniyetçiliğinin karşısında korunma göremeyeceği ve lâiklik ilkesinin gereği olarak kutsal din duygularının, Devlet işlerine ve politikaya kesinlikle karıştırılamayacağı;

Her Türk vatandaşının bu Anayasadaki temel hak ve hürriyetlerden eşitlik ve sosyal adalet gereklerince yararlanarak millî kültür, medeniyet ve hukuk düzeni içinde onurlu bir hayat sürdürme ve maddî ve manevî varlığını bu yönde geliştirme hak ve yetkisine doğuştan sahip olduğu;

Topluca Türk vatandaşlarının millî gurur ve iftiharlarda, millî sevinç ve kederlerde, millî varlığa karşı hak ve ödevlerde, nimet ve külfetlerde ve millet hayatının her türlü tecellisinde ortak olduğu, birbirinin hak ve hürriyetlerine kesin saygı, karşılıklı içten sevgi ve kardeşlik duygularıyla ve “Yurtta sulh, cihanda sulh” arzu ve inancı içinde, huzurlu bir hayat talebine hakları bulunduğu;

FİKİR, İNANÇ VE KARARIYLA anlaşılmak, sözüne ve ruhuna bu yönde saygı ve mutlak sadakatle yorumlanıp uygulanmak üzere,

TÜRK MİLLETİ TARAFINDAN, demokrasiye âşık Türk evlatlarının vatan ve millet sevgisine emanet ve tevdi olunur.

Üyemizin Notu: Başlangıç metni, madde 176/1 gereğince anayasa metnine dahil sayılmıştır. Doktrinde genel kabul gören görüşe göre, başlangıç kısmından uygulanabilir hukuk normu çıkartılması söz konusu bölümün normatif açıdan değerlendirilmesi bakımından sağlıklı sonuçlar vermeyecektir. Bununla birlikte zaten anayasanın ruhunu/özünü ve temel felsefesini ihtiva eden bu bölümün anayasa maddelerinin yorumlanmasında ikincil bir araç olarak kullanılması mantığın gereğidir.
Yukarıda da bahsedildiği üzere, söz konusu metnin anayasanın temel felsefesini deklare etmesi sebebiyle,aynı yönde ve kapsamı daha dar olmakla birlikte aynı içerikteki maddelerin anayasada yer alması söz konusudur. Bu bağlamda, bu maddelerin başlangıç kısmının soyutlaştırılmış şekli olduğunu ileri sürmek doğru olacaktır. Öte yandan başlangıç kısmında yer alan kimi kavramlar da üzerinde anlaşılması ve anlamları itibari ile berrak bir şekilde açıklanması mümkün olan kavramlar değillerdir. Bundan dolayı anayasal yargı denetiminde söz konusu metnin kullanılması ister istemez söz konusu denetimi, yargıçlar açısından uygunluk denetiminden yerindelik denetimine kaydıracaktır.

Şerhi Ekleyen Üyemiz:

Muhammet Göksel AYDIN

Hukuk Fakültesi Öğrencisi

Şerh No : 3515

Şerh Son Güncelleme: 16-01-2010

THS Sunucusu bu sayfayı 0,02679110 saniyede 8 sorgu ile oluşturdu.