(Karar Tarihi : 15.10.2012)

"Hasımsız olarak görülen davada İstanbul (Kapatılan) 24. Sulh Hukuk Mahkemesi'nce verilen 17.08.2011 tarih ve 2011/319-2011/604 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili Y____ K____ Bankası'na ait bir adet çekin hamili dava dışı K____ Tarım Üretim Paz. Ltd. Şti. tarafından müvekkili T____ Bankası'na tahsil amacıyla ibraz edildiğini, çekin müvekkili Banka Şubesince çek işlemleri merkezine gönderildiğini, çeke karşılıksızdır işlemi yapıldığını, sonrasında çekin iade edildiği müvekkili banka şubesinde kaybolduğunu ileri sürerek, öncelikle ödemeden men kararı verilerek senedin iptalini talep ve dava etmiştir.

Mahkemece, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı uyarınca, çekin keşide tarihinin 17.08.2010 olduğu, 10 günlük ibraz süresi nazara alındığında çekin davadan önce 27.02.2011 tarihinde zamanaşımı süresinin dolduğu, dava açıldığı tarihte çekin kıymetli evrak vasfını yitirdiği, davacının işbu davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerekçesi ile dava reddedilmiştir. Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.

Mahkemece iptali istenen çekin zamanaşımına uğraması nedeniyle kıymetli evrak vasfını kaybettiği, dolayısıyla tedavül kabiliyetinin kalmadığı gerekçesi ile davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığından davanın reddine karar verilmiştir. Ancak zamanaşımı savunması bir def'i olup ilgilisi tarafından ileri sürülmeden gözetilmesi mümkün bulunmadığı gibi zayi nedeniyle iptal davasının hak sahipliğini teşhise yönelik sonuç doğuran niteliği gözden kaçırılarak açıklanan gerekçe ile talebin reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hüküm bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyizi itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 15.10.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi."

İlgili Mevzuat Hükmü : Türk Ticaret Kanunu (Yeni) MADDE 818 :(1) Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da uygulanır:

a) Düzenleyenin bizzat kendi emrine, kendi üzerine ve üçüncü kişi hesabına düzenlediği poliçeler hakkındaki 673 üncü madde.

b) Poliçede gösterilen bedeller arasındaki farklara ilişkin 676 ncı madde.

c) Borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasına, yetkisiz imzaya, düzenleyenin sorumluluğuna ve açık poliçeye ait 677 ilâ 680 inci maddeler.

d) Ciro hakkındaki 683 ilâ 685 inci maddeler.

e) Poliçeye ait def’ilere ilişkin 687 nci madde.

f) Vekâleten yapılan cirodan doğan haklara dair 688 inci madde.

g) Avalin şekil ve hükümleri hakkındaki 701 ve 702 nci maddeler.

h) Makbuz istemek hakkına ve kısmen ödemeye dair 709 uncu madde.

ı) Protestoya ait 715 ilâ 717 nci ve 719 ilâ 721 inci maddeler.

i) “Protestosuz” kaydına dair 722 nci madde.

j) İhbar hakkındaki 723 üncü madde.

k) Poliçe borçlularının müteselsil sorumluluğuna dair 724 üncü madde.

l) Poliçenin ödenmesi hâlinde başvurma hakkına ve poliçenin, protestonun ve makbuzun kendisine verilmesini istemek hakkına dair 726 ve 727 nci maddeler.

m) Sebepsiz zenginleşmeden doğan haklara dair 732 nci madde.

n) Poliçe karşılığının devrine dair 733 üncü madde.

o) Poliçe nüshaları arasındaki ilişkiye ait 744 üncü madde.

ö) Değişiklikler hakkındaki 748 inci madde.

p) Zamanaşımının kesilmesine dair 750 ve 751 inci maddeler.

r) Atıfet sürelerinin kabul olunamayacağına, poliçeye ilişkin işlemlerin yapılması gereken yer ile elle imzaya dair 754 ilâ 756 ncı maddeler.

s) İptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası.

ş) Ehliyete, poliçe ve bonolara ilişkin hakların korunması ile başvurma hakkının kullanılması için gerekli işlemlere ilişkin kanun ihtilaflarına dair 766, 768 ve 769 uncu maddeler.

(2) 722 nci maddenin birinci ve üçüncü fıkralarıyla 723 üncü maddenin birinci fıkrası ve 727 nci madde hükümlerinin çeklere uygulanmasında, protesto yerine 808 inci maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri gereğince belirleme yapılması da geçerlidir.

Şerh Son Güncelleme: 07-04-2013