(Karar Tarihi : 22/03/2006)

... dava, davalı kat maliklerinin kanalizasyon sondaj çalışması için binanın önünde açtırdıkları çukuru yumuşak toprak ile kapatıp gerekli tedbirleri almamaları sonucu davacının motosikleti ile takla atıp yaralanması nedeniyle maddi manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece davalılardan ASKİ Genel Müdürlüğü hakkındaki davanın idari yargıda görülmesi gerektiğinden yargı yolu bakımından davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı, şehir içi yolların güvenliğini Belediye ve ASKİ'nin sağlamakla sorumlu olduğunu ileri sürerek kanalizasyon çukuru açılmasına neden olan kat malikleri ile birlikte dayanışmalı olarak sorumlu tutulmalarını istemiştir. Davalı ASKİ Genel Müdürlüğü bir kamu kurumudur ve Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne bağlıdır. Diğer yandan, 2560 sayılı İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü'nün Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun'un Ek 5. maddesi gereğince bu kanun hükümlerinin göz önünde tutulması gerekir.
2560 sayılı Kanun'da Kurumun genel kurul, yönetim kurulu ve genel müdürlük ile yönetileceği; denetçileri aracılığı ile denetleneceği yıllık çalışma ve yatırımlarının bilançolarda belirlenerek genel kurulun onayına sunulacağı ve bütçesinin kamu iktisadi teşebbüslerinde uygulanan bütçe formülüne göre düzenleneceği belirtilmiştir.
Yasanın açık düzenlemesinden davalı kamu kurumunun kamu hizmeti niteliğindeki çalışmalarını özel hukuk kurallarına tabi olarak yapacağı anlaşılmaktadır.
Diğer yandan, TTK.nun 18. maddesinde kendi kuruluş kanunları gereğince özel hukuk hükümleri dairesinde idare edilmek ve ticari şekilde işletilmek üzere devlet, vilayet, belediye gibi kamu tüzel kişileri tarafından kurulan teşekkül ve müesseselerin dahi tacir sayılacakları belirtilmiş; aynı yasanın 12/11. maddesinde ise, su, gaz, elektrik dağıtım, telefon, radyo ile haberleşme ve yayın yapma gibi işlerle uğraşan müesseselerin, ticarethane sayılacakları düzenlenmiştir.
Bu açıklamalar ışığında, davalının 2560 sayılı Yasa kapsamında bir kamu kurumu olduğu ve kamu hizmeti yaptığı ancak, çalışmalarının özel hukuk hükümlerine bağlı bulunduğu ve tacir sıfatını taşıdığı kabul edilmelidir. Davalının, haksız eylem niteliğindeki tutumundan kaynaklanan uyuşmazlığın da, adli yargı yerinde çözümlenmesi gerekir. Bu yönde yargısal uygulamalar yerleşiktir. (HGK.'nun, 21.9.1983 gün ve 1980/11-2721;1983/823 ile 29.11.1995 gün ve 1995/11-647;1995/1043 sayılı kararlan.). Mahkemece, işin esasının incelenmesi gerekirken adı geçen davalı yönünden yargı yolu bakımından görevsizlik karan verilmiş olması; bozmayı gerektirmiştir. (HUMK.m.428/b.4).
KARAR : Temyiz olunan kararın yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenle davacı yararına BOZULMASINA, davacının diğer temyiz itirazları ile davalının tüm temyiz itirazlarının (1) nolu bentte açıklanan nedenle reddine ve temyiz eden davacıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 22.3.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

İlgili Mevzuat Hükmü : (Eski) Hukuk Usulu Muhakemeleri Kanunu - Mülga MADDE 7 :(Değişik madde: 16/07/1981 - 2494/1 md.)

       Diğer bir mahkeme yahut idari makam veya yargı merciinin görevine giren bir dava veya iş kendisine arz olunan mahkeme, duruşma yapmadan görevsizlik kararı verebileceği gibi davanın her safhasında kendiliğinden görevli olmadığına da karar verir.

       Görev itirazı davanın her safhasında ileri sürülebilir.

       Bir dava, asliye mahkemesinde hükme bağlandıktan sonra, davanın sulh mahkemesinin görevi içinde olduğu ileri sürülerek üst mahkemede itirazda bulunulamaz.

Şerh Son Güncelleme: 21-11-2009