Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, Esas: 2010/19-38, Karar: 2010/69

Davacı ile davalı arasında bayilik sözleşmesi ilişkisi kurulmuş; davalı, davacıya gönderdiği 21.6.2005 tarihli ihtarnamesi ile sözleşmeyi feshettiğini bildirmiş; davacı da 28.6.2005 tarihli ihtarnamesi ile davalıya, akde aykırılıktan dolayı sözleşmeyi feshettiğini bildirmiştir. Davacının gönderdiği ihtarname tarihinde sözleşme zaten davalı tarafça feshedilmiş olmakla; davacının fesih ihtarı hüküm ifade etmemektedir. Davacı, akdin davalı tarafça haksız feshedildiğine değil, davalının akde aykır...

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, Esas: 2009/15-191, Karar: 2009/258

Yüklenicinin, sözleşmenin karşı yanca feshedilmesi nedeniyle kâr kaybı ve cezai şart isteyebilmesi için, sözleşmenin feshinde kusurunun bulunmaması gerekir.

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 2010/7438, Karar: 2011/2040

Taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde yüklenicinin, gecikme halinde geçen her ay için ceza ödeyeceği, ancak bu cezalı sürenin 6 ayı geçmesi halinde arsa sahibinin sözleşmeyi tek taraflı fesih etme yetkisine haiz olduğu kararlaştırılmıştır. Fesih halinde ifaya ekli gecikme cezası ya da gecikme tazminatı talebi mümkün değilse de; sözleşmedeki cezai şart gecikme halinde fesih edilemeyen süreyle ilgili olarak kararlaştırılmış olduğundan, arsa sahibi daha sonra fesih hakkını ku...

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 2009/6196, Karar: 2011/1421

Taraflar arasındaki sözleşmede gecikme halinde sözleşme bedelinin % 0,06 oranında günlük gecikme cezası kesileceği belirtilmiş ise de, aynı sözleşmenin ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sırasının belirlendiği maddede de Yapım İşleri Genel Şartnamesi’ne (YİGŞ) ilk sırada yer verilmiştir. YİGŞ m.42'de giderilecek eksikliklerin durumuna göre sözleşmesinde gecikme cezası olarak yazılı olan miktarın belli bir oranında günlük ceza uygulanacağı belirtilmiş olmakla; önceliği olan Yİ...

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 2008/5028, Karar: 2009/5156

Davacı, taraflar arasındaki sözleşmede kararlaştırılan gecikme halinde talep olunacak (ifaya ekli) cezai şartı akdi feshettiğinden talep edemez ise de; davacının, akdi fesih ihtarından sonra da akdin fiilen ayakta tutulmuş olduğu anlaşıldığından ve davacının, gerek akdi fesih ihtarında ve gerekse sonraki ihtarnamelerinde ceza isteme hakkını saklı tuttuğundan ifaya ekli cezai şartı talep hakkı vardır. Talep olunan gecikme haline münhasır kararlaştırılan ifaya ekli cezai şart, tüm sözleşme bedeli ...

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 1983/1922, Karar: 1983/2312

Dava, cezai şart taleplidir. Taraflar arasında akdedilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi adi yazılı şekilde olmakla geçersiz ise de; eserin kullanılabilir derecede tamamlandığı anlaşıldığından sözleşmenin ve sözleşmenin teminatı olarak verildiği anlaşılan bononun geçersiz olduğu ileri sürülemez. Yalnız davacı arsa sahipleri, davalı yüklenicinin savunduğu gibi eseri teslim almış ve doğduğunu iddia ettikleri cezai şartla ilgili haklarını saklı tutmamışlar ise artık bunu isteyemezler.

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 2012/5483, Karar: 2013/4240

Taraflar arasında akdedilen sözleşmede aksine bir düzenleme bulunmadığından; teslim edilen iş, davacı tarafından hiçbir önkoşul ileri sürülmeden kabul edilmiş olmakla; davacı, davalı alt yükleniciden ifaya ekli ceza koşulunun tahsilini isteyemez.

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 2009/1814, Karar: 2010/1643

Cezai şartta ahlak ve adaba aykırılığın tayin ve tespiti için, işin değeri, cezai şartın kabul edildiği tarihteki borçlunun iktisadi durumu araştırılıp, davalıların varsa ticaret sicil dosyaları celp edilip toplam sermaye miktarı tespit edilerek söz konusu cezai şartın tahsili yoluna gidilmesi halinde borçlunun eskisi gibi ticari hayatını sürdürmesinin mümkün olup olmayacağı, mümkün olmayacak ise bu durumun onun iktisaden mahvına neden olup olmayacağı hususlarında uzman bilirkişi kuruluna incele...

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 2010/2708, Karar: 2011/3163

Taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinde, teslimde gecikme halinde yüklenicinin ödeyeceği bedelin kira bedeli olduğu açıkça yazıldığı ve cezai şart konusunda ayrıca bir hüküm bulunmadığından kararlaştırılan bedel BK'nın 106/2. maddesindeki gecikme tazminatıdır.

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, Esas: 1979/1071, Karar: 1979/1228

Taraflar arasındaki sözleşmeye göre inşaat, 01.04.1975 tarihinde bitirilerek iskan ruhsatı alınmış olarak davacıya daireler teslim edilmesi gerekirken bu işlem 07.06.1976 tarihine kadar uzamıştır. Davacı 07.05.1976 tarihinde davalıya gönderdiği ihtarnamede sarahaten gecikme tazminatı isteyip ayrıca haklarını da mahfuz tuttuğunu bildirdiğinden davacının, daireleri ihtirazi kayıtsız teslim aldığından bahsedilemez. Bu ahvalde davacının istemindeki gecikme tazminatına hükmedilmelidir.

YARGITAY HGK. 2010/19-38 E.-2010/69 K.

Aktin haksız feshine değil, akte aykırılık nedeniyle sözleşmenin feshedildiği iddiasına dayalı cezai şart isteminde öncelikle; aktin davacı(DAĞITICI) şirket tarafından mı, yoksa davalı(bayi) tarafından mı sona erdirildiği (hangisinin önce ihtarname çektiği)hususu irdelenmelidir. Fesih iradesinin varlığı içinse, açıkça "feshediyorum" gibi bir kelime kullanılmasına gerek bulunmayıp, örneğin sözleşme gereği teminat olarak kurulan ipoteğin kaldırılması istenmekle, fesih iradesinin ortaya konulduğu...

Borçlar Kanunu Tasarısı m. 178 ve Gerekçesi
C. Ceza koşulu I. Alacaklının hakları 1. Cezanın sözleşmenin ifası ile ilişkisi MADDE 178- Bir sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi durumu için bir ceza kararlaştırılmışsa, aksi sözleşmeden anlaşılmadıkça alacaklı, ya borcun ya da cezanın ifasını isteyebilir. Ceza, borcun belirlenen zaman veya yerde ifa edilmemesi durumu için kararlaştırılmışsa alacaklı, hakkından açıkça feragat etmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça, asıl borçla birlikte cezanın ifasını...