Şirket ortağı her durumda tacir midir?

Müvekkillerim A şirketinin ortaklarıdır. Bundan ayrı şirketle alakası olmayan bir evin ortak malikleridir. Bu evlerini kiraya vermişler, bunun karşılığında da her ayın sonuna tekabül eden senetler almışlardır.

Kiracı kirasını ödemediğinden dolayı vadesi gelen senedi icra takibine koyma niyetindeyiz. Ancak senetlerde yeni HMK döneminde imzalanmış bir yetki sözleşmesi mevcut.

Yeni HMK döneminde tacir olmayan kişiler ile tacirler arasında yapılmış yetki sözleşmelerinin geçersiz olacağı aşikardır. Ancak benim sorum şu A şirketinin ortağı olan müvekkiller bu ortaklıklarından dolayı tacir sayılırlar mı ? Sayılırlar ise neden?

Şahsi görüşüm kira ilişkisinde gerçek kişi olarak yer aldıkları ancak bu konuyu kesinleştirmeden hareket etmeyi düşünmüyorum. Şimdiden konu ile ilgilenen tüm meslektaşlarıma teşekkür ederim.

A Şirketinin ortağı olan ve bu nedenle de tacir olan( sayılan değil) müvekkillerinizin, şirketle alakası olmayan ve müştereken malik bulundukları bir evi kiraya vermelerinde, kendileri tacir sayılamayacağı gibi, iş dahi, ticari bir iş değildir. Kolay gelsin.

Sayın C_OKYAY cevabınız için çok teşekkür ederim. Aynı yönde fikir beyan etmenize çok sevindim. Bu yönde emsal kararlar bulabilirsem sanırım meseleyi aşmış olacağız.

Alıntı: Yazan Av. Bahadır Sayın C_OKYAY cevabınız için çok teşekkür ederim. Aynı yönde fikir beyan etmenize çok sevindim. Bu yönde emsal kararlar bulabilirsem sanırım meseleyi aşmış olacağız.

Yine emsal karar arayın da konu mahkemelr önüne devamlı gelmekte ve mahkemelerin de bir tereddütü olmamaktadır. Kolay gelsin...

Ben de tacirin ticari nitelikte olmayan işi durumunun söz konusu olduğu bu nedenle bahsettiğiniz olaydaki yetki sözleşmesinin geçerli olacağı kanısındayım.

Şirketin türünü belirtmemişsiniz, ancak hatırlatmak isterim ki sermaye şirketlerinin (Örneğin: A.Ş.'lerin) ortakları salt ortak oldukları için tacir sayılamazlar. Başka deyişle sermaye şirketlerinde ortak olmak tacirlik sıfatı vermez. Adi şirketlerde ise durum tam tersidir, adi şirket ortakları tacir sayılırlar.

Sizin olayınızda iki ortaklı bir adi şirket sözkonusu ise, ve bu iki ortağa ait konut niteliğinde bir taşınmaz varsa, bu taşınmazın ticari mi yoksa şahsi mal mı olduğunu ispat konusunda ispat yükü karşı tarafta olur ki bunu ispat etmek biraz zordur.

Görüşlerimizin aksi yönünde Doç. Dr. Ahmet Battal (Gazi Ünv. TTEF. Ticaret Hukuku Öğretim üyesi) hocamızın makalesinden bir parçayı paylaşmak isterim.

Alıntı: Yargıtay 19. hukuk Dairesinin 2.11.2000 tarihli ve 5828/7383 sayılı Kararına18 konu davada, davacı banka, davalı gerçek kişinin, dava dışı şirketin kredi borcuna müteselsilen kefil olduğunu, kredi borcunun ödenmemesi üzerine davalı kefil aleyhine başlanan icra takibinin iflâs takibine çevrildiğini ve bu takibe davalının itiraz ettiğini ileri sürerek, davalı gerçek kişinin iflâsına karar verilmesini talep etmiştir. Davalı gerçek kişi, vekili aracılığıyla, ticaret şirketine ortak olmasının kendisine tacir sıfatı kazandırmayacağını ve bu nedenle de iflâsının istenemeyeceğini savunarak davanın reddini talep etmiştir. Mahalli mahkeme, davalı gerçek kişinin, bir çok şirketin kurucu ortağı ve yöneticisi olduğu, dokuz yıl süreyle ..siad başkanlığı yaptığı gerekçeleriyle, tacir olmadığı yolundaki savunmasının dinlenemeyeceğine karar vermiş ve iflâsına hükmetmiştir. Mahalli mahkemenin kararı Yargıtay 19. Dairesince incelenmiş ve aşağıdaki gerekçeyle onanmıştır: “özellikle davalının ticaret sicilinde şahsi kaydı yoksa da R....Kağıt A.Ş., P....A.Ş., B....A.Ş., F...A.Ş., L....Gıda A.Ş., ...Kimya A.Ş., ....Otomotiv A.Ş.nin ortağı ve yöneticisi olan, ..SİAD adlı kuruluşa sanayici olarak bildirimde bulunan, İstanbul Ticaret Odasında yöneticilik yapan davalının tacir olduğunun kabulü ile yazılı şekilde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre ...” Görüldüğü üzere bu kararda gerçek kişilerin tacir sıfatına sahip olma şartları hususu özellikle davalı gerçek kişinin iflâsa tabi tutulma talebi nedeniyle ele alınmıştır. Diğer ifadeyle bu karar, sonuçtan (iflâstan) gerekçeye (tacir sıfatına) ulaşılan bir karar niteliğindedir. Bununla birlikte kararda açıkça “davalının tacir olduğunun kabulü ile” denildiğinden, bu karardaki gerekçeler, emsal olaylarda, tacir olmanın iflâs dışındaki sonuçlarına tabi tutulmak yönünden de geçerli olacaktır. Dolayısıyla, kanaatimizce bu karar, sadece iflâsa tabi kişilerin kapsamını genişletmemekte, tacir olanların (ya da tacir gibi sorumlu olanların19) kapsamını genel olarak genişletmektedir. Diğer ifadeyle, bu karar ile ortaya çıkan yeni içtihat tacir olmanın bütün sonuçlarına (ya da en azından aleyhe sonuçlarına) tabi tutulacak kişilerin kapsamını genişletmektedir. Yukarıda da belirttiğimiz üzere, bir gerçek kişi TTK. 14. maddede ele alınan çeşitli ihtimallerden biri nedeniyle tacir sıfatına sahip ya da en azından tacir gibi sorumlu olabilir.Kararda davalı gerçek kişinin tacir sayılmasının kanuni sebepleri ayrıntılı olarak açıklanmış değildir. Hangi kanuni hükme ya da hükümlere dayanılarak ya da hangi hükümler yorumlanarak sonuca ulaşıldığı karardan anlaşılamamaktadır.

Olaylda müvekkillerin ortak oldukları şirketler A.Ş.'dir. Adi ortaklıkları söz konusu değildir. Bu konuda Yargıtay'ın tutumu sürekli değişiyor. Edindiğim bilgileri başlıkta paylaşacağım.

Alıntı: Yazan yigiturk Ben de tacirin ticari nitelikte olmayan işi durumunun söz konusu olduğu bu nedenle bahsettiğiniz olaydaki yetki sözleşmesinin geçerli olacağı kanısındayım.

Yetki sözleşmesinin geçersiz olacağı mı demek istediniz tam anlayamadım Sayın Yigiturk.

Şimdi, bir Kobi' nin sahibi ve birinci sınıf defter tutuyor ve büyük beyanname olan yıllık gelir vergisi beyannamesi veriyor,ticaret odasına da kayıtlı tam anlamıyla tacir. Bu tacir, deniz kenarındaki boş bir evini, tacir olsun olmasın, kim olursa olsun (Ü) ye kiraya veriyor ve sözleşmeye, işbu sözleşmeden doğan ihtilaflarda evin bulunduğu yerin dışındaki bir yer mahkemesi ve icra dairesini derc ve kabul ettiriyor. Bunun yoruma muhtaç bir yanı var mıdır?
Saygılarımla...

Aslına bakarsanız görüş açısından aynı şeyleri düşünüyoruz sayın C_OKYAY ancak kanun maddesi, yargıtay kararı görmeden hareket etmeyen yerel mahkemeler doktrini kararlarına pek esas almıyor maalesef.

Sayın Av.Bahadır,

Alıntı: Yazan Av. Bahadır ...Bu evlerini kiraya vermişler... senetlerde yeni HMK döneminde imzalanmış bir yetki sözleşmesi mevcut. Yeni HMK döneminde tacir olmayan kişiler ile tacirler arasında yapılmış yetki sözleşmelerinin geçersiz olacağı aşikardır. Ancak benim sorum şu: A şirketinin ortağı olan müvekkiller bu ortaklıklarından dolayı tacir sayılırlar mı ? Sayılırlar ise neden?...ancak bu konuyu kesinleştirmeden hareket etmeyi düşünmüyorum...

Somut sorunuzda, andığınız hususa neden takıldığınızı anlamadım?

HMK çerçevesinde "yetki sözleşmesinin geçerliliği açısından" müvekkillerinizin tacir kabul edilip edilmeyeceği ne gibi bir farklılık doğuracak?

Müvekkilleriniz tacir kabul edilirse: tacir ile tacir olmayan arasındaki yetki şartı (yetki sözleşmesi) geçersiz olacak;

müvekkillerinizin tacir olmadığı kabul edilirse: tacir olmayanlar arasındaki yetki şartı (yetki sözleşmesi) geçersiz olacak...

Saygılar...

Alıntı: Yazan Av.Nevra Öksüz Sayın Av.Bahadır, Somut sorunuzda, andığınız hususa neden takıldığınızı anlamadım? HMK çerçevesinde "yetki sözleşmesinin geçerliliği açısından" müvekkillerinizin tacir kabul edilip edilmeyeceği ne gibi bir farklılık doğuracak? Müvekkilleriniz tacir kabul edilirse: tacir ile tacir olmayan arasındaki yetki şartı (yetki sözleşmesi) geçersiz olacak; müvekkillerinizin tacir olmadığı kabul edilirse: tacir olmayanlar arasındaki yetki şartı (yetki sözleşmesi) geçersiz olacak... Saygılar...

Peki, bir yetki sözleşmesi kimler arasında geçerli olacak?
Saygılarımla...

Alıntı: Yazan C_OKYAY Peki, bir yetki sözleşmesi kimler arasında geçerli olacak? Saygılarımla...

Madde gayet açık değil mi?
http://www.turkhukuksitesi.com/serh.php?did=9973

Saygılar...

Alıntı: Yazan C_OKYAY Peki, bir yetki sözleşmesi kimler arasında geçerli olacak? Saygılarımla...

Bildiğiniz üzere ilgili madde şu şekildedir:

Yetki sözleşmesi
MADDE 17. Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.

Alıntı: Yazan Av.Nevra Öksüz Sayın Av.Bahadır, Somut sorunuzda, andığınız hususa neden takıldığınızı anlamadım? HMK çerçevesinde "yetki sözleşmesinin geçerliliği açısından" müvekkillerinizin tacir kabul edilip edilmeyeceği ne gibi bir farklılık doğuracak? Müvekkilleriniz tacir kabul edilirse: tacir ile tacir olmayan arasındaki yetki şartı (yetki sözleşmesi) geçersiz olacak; müvekkillerinizin tacir olmadığı kabul edilirse: tacir olmayanlar arasındaki yetki şartı (yetki sözleşmesi) geçersiz olacak... Saygılar...

Evdeki kiracı A.Ş.'dir. Cevap için teşekkürlerimle Sayın Av. Nevra ÖKSÜZ

Alıntı: Yazan Av. Bahadır Evdeki kiracı A.Ş.'dir...

"İşyeri" veya sadece "taşınmaz" değil de "ev" dediğiniz için kiracının "şirket" olabileceği aklıma dahi gelmemişti...

"Yargıtay kararı aradığınız için" Sayın Dikici'nin görüşünü

Alıntı: Yazan Av.Mehmet Saim Dikici ...sermaye şirketlerinin (Örneğin: A.Ş.'lerin) ortakları salt ortak oldukları için tacir sayılamazlar...

destekleyen ve;

Sayın Battal'ın değerlendirdiği (ki gördüğüm kadarıyla sadece bu noktaya takılmışsınız) Yargıtay Dairesi'nin daha yeni (ve kriterleri net olarak anan) bir kararını ekleyeyim:

Yargıtay 19 HD, 01.12.2010 T., E: 2010/13557, K: 2010/13646: "... davalının avukatlık mesleği ile iştigal etmesine rağmen çok sayıda şirketin ortağı ve yöneticisi olduğu, şirket borçları için teminat senedi keşide ettiği ve bu haliyle tacir sayıldığı;...

...Türk Ticaret Kanunu'nun 14'üncü maddesine göre bir ticari işletmeyi, kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye tacir denir. Davalı bir ticari işletmeyi kendi adına işletmediği gibi ticari işletme açmış izlenimi uyandıracak şekilde davranmamış; ticaret siciline kaydolmamış, ( tacir sıfatıyla )vergi mükellefiyeti başlatmamış, ilan ve sirküler gibi yollarla tacir olduğu intibaı yaratacak faaliyet göstermemiştir. Sermaye şirketine ortak ya da yönetici olmak, tek başına o kişinin tacir olduğu anlamına gelmez.

Bu durumda mahkemece davalının iflasa tabi şahıslardan olmadığının kabulü ile davanın reddine karar vermek gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir..."

Saygılar...

Alıntı: Yazan Av.Nevra Öksüz Yargıtay 19 HD, 01.12.2010 T., E: 2010/13557, K: 2010/13646: "... davalının avukatlık mesleği ile iştigal etmesine rağmen çok sayıda şirketin ortağı ve yöneticisi olduğu, şirket borçları için teminat senedi keşide ettiği ve bu haliyle tacir sayıldığı;... .

Bu kriterler yerel mahkeme kararının kriterleri. Mahkeme bu kriterlerle hüküm tesisini yanlış bulmuş, bozmuş. Saygılar

Sayın Mümessil,

Alıntı: Yazan Mümessil Bu kriterler yerel mahkeme kararının kriterleri. Mahkeme bu kriterlerle hüküm tesisini yanlış bulmuş, bozmuş. Saygılar

Ben de Saim Bey'in görüşünü destekleyen bir karar olduğunu belirterek eklemişim zaten...