Çekte ÇİzİlmİŞ Cİro

Herkese Merhaba,

Müvekkilim çeki bankaya ibraz ettikten sonra çeke karşılıksız damgası vurulmuş ve müvekkilim bu aşamadan sonra çek üzerindeki bankaya ibraz cirosunu çizmiştir. Bu cironun çizilmesinden sonra şu anda çeki müvekkilime veren firmanın cirosu çek arkasında duruyor..

Sorum: Müvekkil adına ciro çizilmiş olmasına rağmen keşideci ve cirantaya takip açabilirmiyiz?

Keşideci'ye karşı savcılığa suç duyurusunda bulunabilirmiyiz ?

Yanıtlarınız için şimdiden teşekkürler..

Alıntı: Yazan Avukat934 Herkese Merhaba, Müvekkilim çeki bankaya ibraz ettikten sonra çeke karşılıksız damgası vurulmuş ve müvekkilim bu aşamadan sonra çek üzerindeki bankaya ibraz cirosunu çizmiştir. Bu cironun çizilmesinden sonra şu anda çeki müvekkilime veren firmanın cirosu çek arkasında duruyor.. Sorum: Müvekkil adına ciro çizilmiş olmasına rağmen keşideci ve cirantaya takip açabilirmiyiz? Keşideci'ye karşı savcılığa suç duyurusunda bulunabilirmiyiz ? Yanıtlarınız için şimdiden teşekkürler..

Düşünceme göre; iptal edilen ciro yok hükmündedir. İbrazdan sonra iptal edilen ciro sahibi hamilin takibe geçmesine imkan bulunmamaktadır. Zira cirosu iptal edilen takip alacaklısının artık o çekte yetkili hamil olmadığı sabit olur. İcra takibine girişemeyeceğinizi düşünüyorum. Saygılar.

T.C.
YARGITAY
10. CEZA DAİRESİ
E. 2004/11822
K. 2004/12256
T. 6.12.2004
• 3167 SAYILI KANUNA AYKIRILIK ( Çizilmiş Cirolar Yazılmamış Hükmünde İse de Çeki Elinde Bulunduran Kişi Emrine Düzenlenen Çekin Lehdarı İse Yetkili Hamil Olup Takip ve Şikayet Hakkını Kullanması İçin Ayrıca Dönüş Cirosunun Varlığına Gerek Bulunmadığı )
• ÇEKTE ŞİKAYET HAKKI ( Çizilmiş Cirolar Yazılmamış Hükmünde İse de Çeki Elinde Bulunduran Kişi Emrine Düzenlenen Çekin Lehdarı İse Yetkili Hamil Olup Takip ve Şikayet Hakkını Kullanması İçin Ayrıca Dönüş Cirosunun Varlığına Gerek Bulunmadığı )
• ÇİZİLMİŞ CİRO ( Yazılmamış Hükmünde İse de Çeki Elinde Bulunduran Kişi Emrine Düzenlenen Çekin Lehdarı İse Yetkili Hamil Olup Takip ve Şikayet Hakkını Kullanması İçin Ayrıca Dönüş Cirosunun Varlığına Gerek Bulunmadığı )
3167-1/m.16
6762/m.595/2,598/1,702/1
ÖZET : Türk Ticaret Kanununa göre, çizilmiş cirolar yazılmamış hükmünde ise de çeki elinde bulunduran kişi emrine düzenlenen çekin lehdarı ise yetkili hamil olup takip ve şikayet hakkını kullanması için ayrıca dönüş cirosunun varlığına gerek bulunmamaktadır.

Dava konusu çek asılları incelenip muhatap bankadan da sorularak katılanın çeki ibraz eden hamil olup olmadığı, katılan şirket cirosunun çizilmiş olup olmadığı araştırılıp katılanın bu iki çek yönünden şikayet hakkının bulunup bulunmadığı saptanmalıdır.

DAVA : 3167 sayılı Kanuna aykırılık suçundan sanık Cuma'nın yapılan yargılanması sonucunda; hükümlülüğüne ilişkin ( Eskişehir Birinci Asliye Ceza Mahkemesi )nden verilen 12.9.2003 tarih ve 2002/143 esas, 2003/707 karar sayılı hükmün süresi içerisinde Yargıtay'ca incelenmesi sanık tarafından istenilmiş olduğundan dava evrakı C. Başsavcılığının bozma isteyen tebliğnamesi ile 8.6.2004 tarihinde daireye gönderilmekle incelenip gereği düşünüldü:

KARAR : Sanığın cezalandırılmasına ve hakkında tedbir uygulanmasına karar verilirken uygulanan yasa maddesinin 3167 sayılı Yasanın 16/1-3. fıkraları yerine 16. maddesi olarak gösterilmesi; mahallinde düzeltilmesi mümkün yazım hatası kabul edilmiştir.

Yapılan duruşmaya, toplanıp karar yerinde tartışılan delillere ve dosya içeriğine uygun gerekçeye göre; yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine; ancak:

TTK'nın 598/1 ve 702/1. maddeleri gereğince çizilmiş cirolar yazılmamış hükmünde ise de TTK'nın 595/2. maddesine göre çeki elinde bulunduran kişi emrine düzenlenen çekin lehdarı ise yetkili hamil olup takip ve şikayet hakkını kullanması için ayrıca dönüş cirosunun varlığına gerek bulunmadığından dava konusu 9368666 ve 9368667 seri no.lu çeklerin, arkasındaki cirosu iptal edilen katılan şirket adına emre yazılı olarak keşide edildikleri, 9368643 seri no.lu hamiline düzenlenen çekin ise, arkasındaki ciro silsilesi içinde katılan şirketin cirosunun bulunduğu görüldüğünden bu çeklere ilişkin şikayet hakkının olduğu kabul edilmişse de, dava konusu olup hamiline düzenlenen 9368641 ve 9368642 seri no.lu çeklerin dosya içerisinde mevcut fotokopilerine göre katılan şirketin çek arkasındaki cirosunun çizilmiş görünümünde olduğu ve muhatap bankaca 9368641 seri no.lu çek hakkında düzenlenen ihtarnamede ibraz eden hamilin kim olduğunun belirtilmediği, 9368642 seri no.lu çekin hamilinin ise "Veli" olarak bildirildiği anlaşılmakla; dava konusu anılan iki çek asılları incelenip muhatap bankadan da sorulmak suretiyle katılanın ibraz eden hamil durumunda olup olmadığı, katılan şirket cirosunun çizilmiş bulunup bulunmadığı araştırılıp katılanın bu iki çek yönünden şikayet hakkına sahip olup olmadığı saptanmadan mahkumiyet hükmüne esas alınmaları,

SONUÇ : Yasaya aykırı, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden hükmün istem gibi ( BOZULMASINA ), 6.12.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi

.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/22195
K. 2005/25373
T. 19.12.2005
• BEYAZ CİRO ( Cirosu Kabil Bir Çeki Elinde Bulunduran Kimse Son Ciro Beyaz Ciro Olsa Bile Kendi Hakkı Müteselsil ve Birbirine Bağlı Cirolardan Anlaşıldığı Taktirde Selahiyetli Hamil Sayıldığı )
• ÇİZİLMİŞ CİROLAR ( Yazılmamış Hükmünde Olduğu - Bir Beyaz Ciroyu Diğer Bir Ciro Takip Ederse Bu Son Ciroyu İmzalayan Kimse Çeki Beyaz Ciro İle İktisap Etmiş Sayıldığı )
• TAKİBİN İPTALİ ( Çekteki Hak Teslim ve Ciro İle Geçeceği Cihetle İcra Mahkemesince İtiraz Kabul Edilerek Kabulü Gereği )
6762/m.702,703
2004/m.170/a-2
ÖZET : Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde selahiyetli hamil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro takip ederse bu son ciroyu imzalayan kimse çeki beyaz ciro ile iktisap etmiş sayılır. Somut olayda takip alacaklısı, çek arkasındaki ciro silsilesinde yer almamaktadır. Çek hamilinin bankaya çeki ibrazından sonra takip yapana yapılmış geçerli bir cirosu da yoktur. İbrazdan sonra doğrudan bu kişiye cirosu kendisini yetkili hamil durumuna getirmez. Çekteki hak teslim ve ciro ile geçeceği cihetle, icra mahkemesince itiraz kabul edilerek takibin iptaline karar verilmesi gerekir.

Sayın Avukat934,

Alıntı: Yazan Avukat934 ...Müvekkilim çeki bankaya ibraz ettikten sonra çeke karşılıksız damgası vurulmuş ve müvekkilim bu aşamadan sonra çek üzerindeki bankaya ibraz cirosunu çizmiştir. Bu cironun çizilmesinden sonra şu anda çeki müvekkilime veren firmanın cirosu çek arkasında duruyor.. ...keşideci ve cirantaya takip açabilir miyiz? ...savcılığa suç duyurusunda bulunabilir miyiz ? ..

TTK m.702: "Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde salâhiyetli hâmil sayılır. Çizilmiş cirolar bu hususta yazılmamış hükmündedir..."

İbraz cirosu çizilmiş olsa da anladığım kadarıyla müvekkilinize yapılan ciro+teslimde sorun yok ve çek, müvekkilinizde. Bu durumda müvekkiliniz halen yetkili hamil konumundadır.

+

TTK m.720: "Vaktinde ibraz edilmiş olan çekin ödenmemiş olduğu ve ödenmeden imtina keyfiyeti:

1. Resmî bir vesika ile (Protesto);

2. Muhatap tarafından, ibraz günü de gösterilmek suretiyle, çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla;

3. Bir takas odasının, çek vaktinde teslim edildiği halde ödenmediğini tesbit eden tarihli bir beyanı ile;

Sabit bulunduğu takdirde hâmil; cirantalar, keşideci ve diğer çek borçlularına karşı müracaat haklarını kullanabilir."

Müvekkiliniz, söz konusu çekin yetkili hamilidir, her ne kadar ibraz cirosu çizilerek işbu ciro yazılmamış sayılacak ise de (TTK m.702); çekin muhatap bankaya ibrazında ciro mecburiyeti söz konusu olmadığından* müvekkilinizin kambiyo senedine mahsus yolla icra takibinde bulunmasının mümkün olduğu kanaatindeyim.

* Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 26.10.2010 T., Esas: 2010/12016, Karar: 2010/24964: "...şikayet konusu yapılan takip dayanağı hamiline yazılı çekte, C____ B____'na ait son cironun beyaz ciro olduğu ve ciro silsilesinde kopukluk olmadığı görülmektedir. Ayrıca çekin bankaya ibrazı sırasında, senetten doğan hakların temliki amacı bulunmadığından, yasal olarak ciro edilmesi zorunlu değildir. Takip alacaklısının, beyaz ciro ile çekteki hakkı eline geçirmiş olması nedeniyle, yetkili hamil olarak takip yapmasında yasaya uymayan bir yön yoktur..."


Cezai açıdan: Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 11.01.2011 T., Esas: 2009/12640, Karar: 2011/241: "... Suça konu 05.03.2006 keşide tarihli çek fotokopisinde, şikayetçi H____ A____'a ait cironun iptal edilmiş olduğu, TTK’nın 702. maddesine göre iptal ediliş ciroların yok sayılacağı dikkate alınarak; suç konusu çekin ibraz anında alınan fotokopisinin okunaklı ve onaylı örneği ile gerektiğinde aslı getirtilip, şikayetçinin cirosunun iptal edilip edilmediğinin ve ibraz eden konumda olup olmadığının, buna bağlı olarak şikayet hakkının bulunup bulunmadığının saptanması, sonucuna göre sanığın hukuki durumunun belirlenmesi gerekirken, eksik araştırma ile mahkumiyet hükmü kurulması,... bozmayı gerektirmiş..."

Saygılar...

Benzer bir dosyada müvekkilim karşılıksız çıkan çekin ... tarihinde ödeneceği bildirildiğinden borçlu gelmeden cirosunu iptal ediyor. Daha sonra borçlu gelmiyor. Daha sonra savcılık şikayeti yaptık ancak halen bir sonuç çıkmadı ve zannediyorum şikayet hakkı yoktur gerekçesiyle olumsuz karar çıkacak. Ancak bu aşamada cironun iptalinin hata ve hile ile yapılduğından bahisle bir dava açıp savcılığın kararına itiraz etmeyi yahut bu da kabul edilmezse borçlunun hileli hareketleri nedeniyle dolandırıcılıktan savcılığa şikayette bulunmayı düşünüyorum. Zor bir iş ama deneceğim. Saygılarımla.

Merhaba sayın meslektaşlarım,
Benzer bir durum benim başıma geldi. Karşılıksız kaşesinden sonra müvekkilim şirket emrine yazılı çekte bulunan cirosunu iptal etmiştir. İlgili banka bu sebeple güvence bedelini ödememektedir. Sizce ne yapmalıyım ?