yanlış olarak kurulan soybağına ilişkin nüfüs kaydının düzeltilmesi davası açılabilir mi?

merhaba sayın meslektaşlarım:

müvekkil annesi 1989 yılında imam nikahlı olarak evlenmiştir. resmi nikah yapmamışlardır. 1991 yılında ise müvekkil doğmuştur. baba ile çocuk arasında soybağı kurulmaksızın baba ölmüştür. daha sonra anne başka biri ile evlenmiş, bu evlilikte ki koca nüfus memurluğuna beyanda bulunarak çocuğun kendisinin olduğunu söylemiş gerçekte baba olmayan koca ile çocuk arasında soybağı kurulmuştur. müvekkil gerçek babası ile soybağını tesis etmek istemektedir. ancak yürürlükteli mevzuat hükümlerince soybağının reddi davası açılamamaktadır.

Değerli meslektaşlarıma sormak istediğim husus nüfus kaydının düzeltilmesi davası açılabilir mi? bu hususta doktrinde görüş olmakla birlikte uygulamada ne şekilde olmaktadır? yargıtayın görüşü ne şekildedir? konu hakkında daha evvel deneyimleri olan meslektaşlarımın yardımını bekliyorum.

saygılar....

Nüfus kaydının düzeltilmesi davası açılması gerekiyor. Bunun için ilgili nüfus müdürlüğü, anne, kayden baba olan şahıs ile (mirasçılık durumunu etkilediği için) biyolojik babanın mirasçıları davalı olarak gösterilmelidir. Her türlü delille ispatı mümkündür. Davalılardan herhangi bir itiraz olmadığı durumlarda DNA testine bile gerek görülmeden dava kabul edilmektedir.

Merhaba sayın meslektaşım,

Anladığım kadarıyla müvekkiliniz ile şu anda babası olarak görülen kişi arasında soybağı tanıma yolu ile kurulmuştur. bu durumda önce tanımanın iptali davası açabilirsiniz. ayrıca gerçek babanın mirasçılaına karşıda M.K madde 300'e göre babalık davası açılabilinir. M.K madde 303 'e gör "Çocuk ile başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa, bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihteişlemeye başlar."

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/242
K. 2005/2196
T. 16.2.2005
• TANIMANIN İPTALİ DAVASI ( Sonuçlanmadan Babalık Davasının Dinlenemeyeceği - Çocuk İle Başka Bir Erkek Arasında Soybağı İlişkisi Bulunması/Bir Yıllık Hak Düşürücü Sürenin Bu İlişkinin Ortadan Kalktığı Tarihte İşlemeye Başlayacağı )
• BABALIK DAVASI ( Tanımanın İptali Davası Sonuçlanmadan Dinlenemeyeceği - Çocuk İle Başka Bir Erkek Arasında Soybağı İlişkisi Bulunması/Bir Yıllık Hak Düşürücü Sürenin Bu İlişkinin Ortadan Kalktığı Tarihte İşlemeye Başlayacağı )
• HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE ( Babalık Davası/Çocuk İle Başka Bir Erkek Arasında Soybağı İlişkisi Bulunması - Tanımanın İptali Davası Sonuçlanmadan Dinlenemeyeceği/Bu İlişkinin Ortadan Kalktığı Tarihte İşlemeye Başlayacağı )
4721/m.295, 300, 303
ÖZET : Tanımanın iptali davası sonuçlanmadan babalık davası dinlenemez. Babalık davası için çocuk ile başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa, bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar. ( TMK. md. 303/3 )

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davacı A. B., davalılar A. F. U. ile G. E.'nin evlilik dışı ilişkisinden dünyaya geldiğini babasız kalmaması için annesi G. tarafından davalılardan M. A. B.'nin hanesine kaydedildiğini belirterek A. F. U.'nun babası olduğunun tesbitini, soy isminin buna dayalı olarak düzeltilmesine karar verilmesini istemiştir.

Davacı A. B. 2.9.1948 doğumlu olup Beyoğlu 5. noterliğinin 12.10.1948 gün 18553 sayılı tanıma senedine dayanılarak 25.10.1948 tarihinde M. A. B.'nin üzerine tescil edilmiştir. ( TMK. md. 295 ) Türk Medeni Kanununun 298. maddesi ana, çocuk ve çocuğun ölümü halinde altsoyu, Cumhuriyet Savcısı, Hazine ve diğer ilgililer tanımanın iptalini dava edebileceklerini, 299. maddesi de davacının bu davada tanıyanın baba olmadığını ispatla yükümlü olduğunu, çocuğun dava hakkının ergin olmasından başlayarak bir yıl geçmekle düşeceğini ( TMK. md. 300/3 ), ancak bu sürenin geçtiği halde gecikmeyi haklı kılan sebep varsa sebebin ortadan kalkmasından başlayarak bir ay içerisinde dava açılabileceğini belirtmiştir. ( TMK. md. 300/son ) Bu sebeple tanımanın iptali davası sonuçlanmadan babalık davası dinlenemez. Babalık davası için çocuk ile başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa, bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar. ( TMK. md. 303/3 )

Mahkemece bu dava öncelikle tanımanın iptali şeklinde değerlendirilip bu konudaki taraf delillerinin toplanıp değerlendirilerek hasıl olacak sonucu uyarınca karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hükmün kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan sebeplerle BOZULMASINA, bozma kapsamına göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.02.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.

YARGITAY

2. HUKUK DAİRESİ

E. 2005/3742

K. 2005/6300

T. 18.4.2005

• SOYBAĞININ REDDİ VE BABALIK DAVASI ( Önce Soybağının Reddi Daha Sonra Babalık Davası Yönünden Talebin İncelenmesi Gereği - Babalık Davasında Bir Yıllık Hak Düşürücü Süre/Çocuk İle Başka Bir Erkek Arasında Soybağı İlişkisi Varsa Sürenin İlişkinin Ortadan Kalktığı Tarihte İşlemeye Başlayacağı )

• BABALIK DAVASI ( Hak Düşürücü Süre/Çocuk İle Başka Bir Erkek Arasında Soybağı İlişkisi Varsa Sürenin İlişkinin Ortadan Kalktığı Tarihte İşlemeye Başlayacağı - Önce Soybağının Reddi Daha Sonra Babalık Davası Yönünden Talebin İncelenmesi Gereği )

• HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE ( Babalık Davası - Çocuk İle Başka Bir Erkek Arasında Soybağı İlişkisi Varsa Sürenin İlişkinin Ortadan Kalktığı Tarihte İşlemeye Başlayacağı/Önce Soybağının Reddi Daha Sonra Babalık Davası Yönünden Talebin İncelenmesi Gereği )

4721/m. 286, 289, 303/3


ÖZET : Dava, soybağının reddi; babalık ve yanlış kaydın düzeltilmesi davasıdır. Babalık davasında, hak düşürücü süre; çocuk ile başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa, bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar. Bu nedenlerle önce soybağının reddi daha sonra babalık davası yönünden talebin incelenmesi gerekir.
DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Davacı 10.6.2003 tarihli dilekçesinde; babasının Mehmet olmayıp, İbrahim olduğunu ileri sürerek yanlış kaydın düzeltilmesini istemiştir. Dava, soybağının reddi; babalık ve yanlış kaydın düzeltilmesi davasıdır.
743 Sayılı Türk Kanunu Medenisinde çocuğa soybağının reddi imkanı verilmemiş, bu hak 1.1.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 286. maddesi ile getirilmiştir. Davacı dilekçesinde; babasının İbrahim olduğunu annesi Hanife'nin söylemesi üzerine yeni öğrendiğini ileri sürmüştür. Soybağının reddi davasındaki hak düşürücü süreler ise Türk Medeni Kanununun 289. maddesine hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan babalık davasında, hak düşürücü süre; çocuk ile başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa, bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar. ( TMK.m.303/3 )
Bu nedenlerle önce soybağının reddi daha sonra babalık davası yönünden talebin incelenmesi gerekir. Açıklanan husus üzerinde durulmadan yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen kararın gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair yönlerin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.04.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Alıntı: Yazan ilkzerya Merhaba sayın meslektaşım, Anladığım kadarıyla müvekkiliniz ile şu anda babası olarak görülen kişi arasında soybağı tanıma yolu ile kurulmuştur. bu durumda önce tanımanın iptali davası açabilirsiniz. ayrıca gerçek babanın mirasçılaına karşıda M.K madde 300'e göre babalık davası açılabilinir. M.K madde 303 'e gör "Çocuk ile başka bir erkek arasında soybağı ilişkisi varsa, bir yıllık süre bu ilişkinin ortadan kalktığı tarihteişlemeye başlar."

müvekkil ile şu an babası görünen şahıs arasındaki soybağı MK 295 ve devamı hükümlerinde düzenlenen tanıma hükümlerine göre değil MK 293'te düzenlenen bildirim hükümlerine göre kurulmuştur. eşler aslında çocuğun evlilik dışında doğduğunu beyan edip sonradan evlenme hükümlerine dayanarak çocuk ile koca arasında soybağı tesis etmişlerdir. tanımaya ilişkin usül ve esaslar daha farklı olduğu için olayımızda tanıma hükümlerine dayanamayacağımız kanaatindeyim. ayrıca tanımanın iptalini dava etsek bile hak düşürücü süreler geçmiş bulunmaktadır.

yargıtay içtihatları sunan değerli meslektaşlarım; babalık davası açabilmek için öncelikle diğer baba ile çocuk arasında ki soybağını ortadan kaldırmak gerekiyor. ancak soybağının reddi ve tanımanın iptali dava açamayacak durumdayız, zira hak düşürücü süreler geçmiş durumda.

herhangi bir hak düşürücü süreye tabi olmayan nüfus kaydının düzeltilmesi davası açabilirmiyiz diye soruyorum. zira eşler her ne kadar evlilik dışında doğan çocuk diyerek sonradan evlenme ile bildirimde bulunarak soybağı kurmuş olsalar dahi, eşlerin beyanında kocadan olmayan bir çocuk beyan edilmiştir.

saygılar....

İlyas Bey merhaba,

Davaya esas olayda çocukla nüfusta babası olarak kayıtlı kişi arasındaki soybağı ilişkisi sonradan evlenme yoluyla kurulduğu için bu ilişkinin ortadan kaldırılması amacıyla öncelikli olarak TMK m.292 vd. hükümlerine göre "Soybağının Kurulmasına İtiraz Davası" açmalı, ardından bu davanın kabulünü müteakip bir yıl içinde çocukla öz babası arasında soybağı ilişkisi kurulabilmesi için "Babalık Davası" açmalısınız. Babalık Davasına eğer öz baba çocuğunu tanıma yoluyla nüfusuna kaydettirmeye gönüllü olursa gerek kalmayabilir. Bu davalar çocuk 18 yaşından küçükse kayyımı aracılığıyla, büyükse kendisi reşit olduktan bir yıl içerisinde açılmalıdır.

İyi çalışmalar dileklerimle.