Tüzel kişiler arasında hizmet akdi

Bir tüzel kişi (A) ile bir başka tüzel kişi (B) arasında temizlik hizmeti sözleşmesi yapılıyor. Bu sözleşme, ücret karşılığı bir iş görme borcunu konu ediniyor. Bu nedenle Borçlar Kanunu'nun hizmet sözleşmesi hükümlerine tâbî olacağını düşünüyorum.

Hizmet akdi deyince akla hemen İş Kanunu da geliyor. 4857 sayılı İş Kanunu m. 2, işçiyi "Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişi" olarak tanımladığından, bu sözleşmenin İş Kanunu kapsamına girmediği açık.

Bununla birlikte, tacirler veya tüzel kişiler arasında akdedilen hizmet sözleşmesi ile ilgili hiçbir karara da rastlamadım, dolayısıyla tereddüde düştüm. Siz ne dersiniz? Bu sözleşme, hangi hükümlere tâbî olur?

YARGITAY
10. HUKUK DAİRESİ
E. 2001/4151
K. 2001/5593
T. 13.9.2001
• ÖDEME EMRİNİN İPTALİ ( İşyerinin Temizlenmesi İşini Alan Temizlik Şirketinin Yaptığı İşin Bağımsız Bir İş Olması )
• TEMİZLİK ŞİRKETİNİN KURUMA PRİM BORCU ( İşyerinin Temizlenmesi İşini Alan Temizlik Şirketinin Yaptığı İşin Bağımsız Bir İş Olması )
• BAĞIMSIZ İŞ ( İşyerinin Temizlenmesi İşini Alan Temizlik Şirketinin Yaptığı İşin Bağımsız Bir İş Olması )
• TAŞERON ( İşyerinin Temizlenmesi İşini Alan Temizlik Şirketinin Yaptığı İşin Bağımsız Bir İş Olması )
506/m.72,80
ÖZET : Sadece işyerinin temizlenmesi işini alan temizlik şirketinin yaptığı iş bağımsız bir iş olup, temizlik şirketi, taşeron niteliği kazanmadığından, asıl işveren, temizlik şirketinin borcundan ötürü kuruma karşı teselsül hükümleri uyarınca sorumlu değildir.

DAVA : Davacı, ödeme emrinin iptaliyle borçlu olmadığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar vermiştir. Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

KARAR : Davacı T... Aliağa Kombine Çevrim ve Gaz Türkiye İşletme Müdürlüğü ile, P... Temizlik Hizmeti Limited Şirketi arasında, davacıya ait işyerinin temizliği için sözleşme yapıldığı, adı geçen temizlik şirketinin kendi adına sigortalı çalıştırdığı, ayrıca da kendi işyerini Kuruma tescil ettirdiği, temizlik şirketinin kuruma prim borcu olduğu, Kurumun anılan şirkette olan alacağını Sosyal Sigortalar Kurumunun 87. madesine göre davacıdan ödeme emri ile istediği, davacının, sözü edilen şirketin aracı ( taşeron ) niteliğini kazanmadığı, bağımsız işveren sıfatını taşıdığı iddiası ile ödeme emrinin iptalini istediği görülmektedir.

Davada, anılan 87. maddenin uygulanabilmesi için bir kimsenin asıl işle, bölüm ve eklentilerinde iş alması, kendi nam ve hesabına sigortalı çalıştırmış olması gerekir. Oysa somut olayda temizlik şirketinin davacıya ait asıl işten yani davacının yaptığı işin faaliyet alanından, bölüm veya eklentilerinden iş almış değildir. Sadece işyerinin temizlenmesi işini almıştır. Böyle bir iş bağımsız bir iş olup davacı ile temizlik şirketi arasında yapılan sözleşme taşeronluk sözleşmesi değildir. Anılan sözleşme, ''anahtar teslimi iş yapma" niteliğini taşıyan bir sözleşmedir. Böyle olunca da davacı, temizlik şirketinin prim borcundan ötürü Kuruma karşı teselsül hükümleri uyarınca sorumlu değildir.

Açıklanan bu nedenlerle davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı düşüncelerle reddi yolunda hüküm kurulmuş bulunması usule ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle ( BOZULMASINA ), temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 13.9.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.