MÜŞterek MÜteselsİlen Ödenmesİ Talebİ

İş kazası sebebiyle 1)İnşaatın resmi belgelerdeki müteahhidine 2)Resmen mimarı olup, gayrıresmi olarak müteahhidin ortağı olan kişiye müşterek ve müteselsilen dava açılmış bulunmaktadır.

Yıllardır verdiğim hukuki mücadele sonucu gelinen noktada, gayrı resmi ortağın diğerile hukuki ilşkilerini ortaya koymuş bulunmaktayım.Resmi müteahhit ceza almıştı zaten.Gayrı resmi ortak hakkında da 2/8 kusurlu olduğu gerekcesi ile asliye cezadan ceza çıkmış bulunmaktadır.

İş Mahkemesinde zarar incelemesi tamamlandı.Kusur yönünden yapılan bilirkişi incelemesindede resmi müteahhide %50, gayrısesmi ortağa %30 müvekkile de %20 kusur çıkmıştır.Resmi müteahhidin hiç malvarlığı yok, diğerinin ise mal varlığı çok.

Bir sonraki duruşmada karar verilmesini bekliyorum.Müşterek ve müteselsilen tahsilene karar verirse -dava dilekçemiz o şekilde açılmış-Bütün tazminatı gayrıresmi ortaktan alabiliyor muyuz.Yoksa kusur oranları ayrı ayrı belli olduğu için müşterek müteselsillik bu durumda uygulanamıyor mu?

Bütün tazminatı gayri resmi ortaktan tahsil etmenize yasal bir engel yok kusur oranlarının farklı olup olmaması veya birinin kusurlu ötekinin kusursuz olması da durumu değiştirmeyeceği kanısındayım. Sonuç itibariyle müştereken ve müteselsilen tahsil talebiniz varsa ve dava konusu olay müteselsil sorumluluk esaslarına uygun düştüğü takdirde gayri resmi ortaktan talepte bulunmanız mümkün olacaktır. Aşağıya eklediğim karar işinize yarar kolaylıklar diliyorum iyi çalışmalar

T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
E. 1986/1239
K. 1986/1409
T. 13.3.1986
• SİGORTA EDİLEN ARAÇTA MEYDANA GELEN HASAR ( Ayrı Ayrı Sorumluluk )
• BORCUN TÜMÜ ( Teselsül Bulunması )
• TESELSÜL BULUNMASI HALİ ( Borcun Kusur Oranına Bölünerek Ayrı Ayrı Tahsilinin Usulsüz Olması )
• POLİÇEYE GÖRE KARAR VEREMEME ( Sigorta Şirketinin Sorumlu Olduğu Miktarın Belirlenmemesi )
6762/m.1338
ÖZET : Davacının sigorta ettiği araçta meydana gelen hasardan davalılar ayrı ayrı sorumludur. Bu durumda, borcun tümü bakımından davalılar arasında teselsül bulunduğu halde borcun kusur oranına bölünerek davalılardan ayrı ayrı tahsili usulsüzdür. Sigorta şirketinin sorumlu olduğu miktar belirlenmeden poliçeye göre karar verilemez.

DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Şişli 2. Sulh Hukuk Hakimliğince verilen hükmün temyizen tetkiki davacı vekili ile davalılardan ( A. ) Koll. Şti. vekili tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı vekili, müvekkili şirkete kasko sigortalı aracın, davalı ( A. ) Kollektif şirketinin temsilcisi olduğu LVM şirketinin yeşil kart poliçesiyle sigortalı yabancı plakalı araç ile davalı ( T.H.K. ) adına kayıtlı diğer davalı ( İ. ) Sigortaya mali mesuliyet poliçesiyle sigortalı kamyonun kusurlu davranışları nedeniyle hasara uğradığını ileri sürerek, sigortalısına ödenen tazminatın 6/8 kusuru oranına tekabül eden ( 475.040 ) lirasının davalılardan müştereken ve müteselsilen ( İnan Sigorta için limit dahilinde ) tahsilini talip ve dava etmiştir.

Davalı ( A. ) Koll,şti. vekili itirazında bulunmuş, poliçenin limiti ( 30.000 ) lira olduğundan, davacıya üçüncü araç ile garameten ödeme yapılacağı, zamanaşımına kadar onun müracaatının beklenmesi istenildiği halde, dava açmakla masraf ve vekalet ücreti ile sorumlu tutulmayacaklarının savunarak davanın reddini istemiştir.

Diğer davalılar cevap vermemişlerdir.

Mahkemece, iddia ve savunmaya, ibraz edilen delil ve belgelere, yapılan bilirkişi incelemesine göre, davalı ( A. ) Koll. Ştinin temsilcisi olduğu LVM şirketine sigortalı aracın kusur oranına göre ( 317.988 ) lira zarardan sorumlu olduğu anlaşılarak bu meblağın poliçe miktarı ile sınırlı olarak davalı ( A. ) Koll. Ştinden, diğer aracın kusur oranına göre ( 63.598 ) lira zararın ise davalı ( T.H.K. ) ile poliçedeki limit dahilinde ( İ. ) Siorta A.Ş.'den müştereken ve müteselsilen, fazla isteğin reddine karar verilmiştir.

Kararı davacı vekili ile davalı A. Koll. Şti vekili temyiz etmişlerdir.

1 - Davacının sigorta ettiği araçta meydana gelen hasardan davalılar ayrı yarı nedenlerle sorumlu olduklarına göre B.K. 51/1 inci maddesi uyarınca haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin 50 nci madde hükmü uyğulanır. bu durumda borcun tümü bakımından davalılar arasında teselsül bulunduğu halde, mahkemece, borcun kusur oranına göre bölünerek ayrı ayrı davalılardan tahsiline karar verilmesi kanuna aykırı görüldüğünden, davacının bu yöne ilişen temyizi kabul edilerek hükmün davacı yararına bozulması gerekmiştir.

2 - Davalılardan LVM sigorta şirketinin poliçede sorumlu olduğu azami meblağ soruşturulup rakamsal olarak tesbit edilmeden, infazda kuşkuya yer bırakacak biçimde dosyada mevcut olmayan sigorta poliçesine atıfta bulunulmak suretiyle hüküm tesis edilmesi de doğru görülmemiş, davalı LVM sigorta şirketi temsilcisi A. Koll. Şti.'nin temyizinin de bu nedenle kabulü gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle tarafların temyiz itirazlarının kabulü ile ( 1 ) no'lu bentte gösterilen sebeple davacı yararına, ( 2 ) no'lu bentte gösterilen sebeplerle de mümeyyiz davalı ( A. ) Koll. Şti yararına BOZULMASINA, 13.3.1986 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

yarx

Bir iş kazası sonucu zarara uğrayan işçi veya hak sahiplerinin maddi veya manevi tazminat talepleri, ancak işveren veya kusurlu üçüncü kişilere karşı yöneltilebilir. Bunun dışında, 4857 sayılı Yasa'nın 2. maddesi uyarınca, aracı olarak tabir edilen kişiler aracılığı ile işe alınan işçilerin uğrayacakları zararlardan dolayı, asıl işveren de aracılarla birlikte sorumludur. Birden çok kimsenin birlikte neden oldukları zarardan sorumluluklarını düzenleyen BK’nın 50. maddesi, ya da birden çok kimsenin değişik nedenlerle meydana getirdikleri aynı zarardan sorumluluklarını düzenleyen BK’nın 51. maddesi uyarınca ve aynı Yasanın 142. maddesi hükmüne dayanarak davacı, zararının tümünü müteselsil sorumlulardan biri aleyhine açacağı bir dava ile isteyebileceği gibi, sorumluların hepsi aleyhine açacağı bir dava ile de talep edebilecektir.
Gayriresmi ortak, hem ortak sıfatı ile hem de olayda % 30 kusuru bulunduğu için sorumludur. Bir an için gayriresmi ortağın ortak olduğunu ispat edememiş olduğunuz kabul edilse bile kusuru nedeniyle işveren ile birlikte müteselsil sorumluluğu zaten söz kzonusudur.
Aşağıdaki karar umarım yardımcı olacaktır.
T.C. YARGITAY
21.Hukuk Dairesi

Esas: 2006/2011
Karar: 2006/5370
Karar Tarihi: 29.05.2006

ÖZET: Davacının % 9.2 oranında meslekte kazanma güç kaybına uğramasıyla sonuçlanan iş kazasının meydana gelmesinde, davalı işverenle birlikte dava dışı P. A.Ş.'nin de kusurlu olduğu saptanmıştır. Bu durumda, her ikisinin de kazanın sonuçlarından davacıya karşı birlikte (müteselsil) sorumluğu B.K.'nun 51.maddesi hükmü gereğidir. Davacı kazadan doğan tazminat alacağının tamamım müteselsil sorumluluk kurallarına göre sorumlulardan birlikte (müteselsilen) talep edebileceği gibi birinden de talep edebilir. Dava dilekçesinde açıkça müteselsil sorumluluğa dayanıldığı belirtilerek zararın tamamı davalıdan talep edilmiştir. Buna rağmen müteselsil sorumluluk kuralları göz ardı edilerek davalının olaydaki kusur oranına tekabül eden miktarlarda maddi ve manevi tazminatlara hükmedilmesi B.K.'nun 51.maddesi hükmüne açıkça aykırıdır.


(818 S. K. m. 51) (506 S. K. m. 26)

Dava: Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.

Hükmün taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:

Karar: 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalının tüm temyiz itirazlarının reddine,

2- Davacının temyiz itirazlarına gelince;

Dava iş kazası sonucu % 9 oranında meslekte kazanma güç kaybına uğrayan davacı işçinin maddi ve manevi zararının giderilmesi istemine ilişkin olup; mahkemece, davanın olayda belirlenen % 20 kusur oranına tekabül eden miktardaki maddi ve manevi tazminatlarının davalıdan tahsiline karar verilmiş ise de varılan bu sonuç usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.

İddia, savunma ve dosya içeriğine göre, taraflar arasındaki uyuşmazlık, tazminatın ve davalının sorumluluğun kapsam ve miktarının belirlenmesi noktasında toplanmaktadır.

Maddi tazminat miktarı, işçinin olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluştuğu açıktır. Başka bir anlatımla, işçinin günlük net geliri tespit edilerek; bilinen dönemdeki kazancı mevcut verilerek nazara alınarak iskontolama ve araştırma işlemi yapılmadan hesaplanacağı, bilinmeyen dönemdeki kazancın ise yıllık olarak %10 artırılıp % 10 ıskonto’ya tabi tutulacağı 60 yaşına kadar (aktif) dönemde, 60 yaşından sonrada pasif dönemde (çalışmadan geçireceği zaman süresinde) elde edeceği kazançların ortalama yönteme başvurulmadan her yıl için ayrı ayrı hesaplanacağı Yargıtay'ın oturmuş ve yerleşmiş görüşlerindendir.

Mahkemece, hükme esas alınan 17.10.2005 tarihli hesap raporunda ise pasif döneme ait zararın hesaplanmadığı görülmektedir. Ayrıca raporda hesaplamaya esas alınan ücretin T.İ.S.'lerde öngörülen zamların yansıtılarak belirlendiği belirtilmiş ise de olay tarihinden hesaplamaya esas alınan tarihe kadar geçen devredeki daha açık deyimle bilinen zarar devresinde ödenen ücretler sorulup belgelendirilmek suretiyle somutlaştırılmamıştır. Bu yönlerden maddi tazminat hesabına ilişkin bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek nitelik taşımadığı ortadadır.

Öte yandan, davacının % 9.2 oranında meslekte kazanma güç kaybına uğramasıyla sonuçlanan iş kazasının meydana gelmesinde, davalı işverenle birlikte dava dışı P. A.Ş.'nin de kusurlu olduğu saptanmıştır. Bu durumda, her ikisinin de kazanın sonuçlarından davacıya karşı birlikte (müteselsil) sorumluğu B.K.'nun 51.maddesi hükmü gereğidir. Davacı kazadan doğan tazminat alacağının tamamım müteselsil sorumluluk kurallarına göre sorumlulardan birlikte (müteselsilen) talep edebileceği gibi birinden de talep edebilir. Dava dilekçesinde açıkça müteselsil sorumluluğa dayanıldığı belirtilerek zararın tamamı davalıdan talep edilmiştir. Buna rağmen müteselsil sorumluluk kuralları göz ardı edilerek davalının olaydaki kusur oranına tekabül eden miktarlarda maddi ve manevi tazminatlara hükmedilmesi B.K.'nun 51.maddesi hükmüne açıkça aykırıdır.

Diğer yandan, maddi ve manevi tazminat taleplerinin her biri yönünden davacı yararına ayrı ayrı vekalet ücretine hükmolunması gerekirken, maddi ve manevi tazminatların toplam miktarı üzerinden tek vekalet ücretine hükmolunması da doğru değildir.

Mahkemece yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan yazılı şekilde hükmün oluşturulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine, 29.05.2006 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)


Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları