İştirak Halinde Mülkiyette Ortağın Yaptığı Yapı

Değerli meslektaşlarım ve hukukçular,

Müvekkillerim(3 kardeş) ve davalı arasında el birliği mülkiyetinde olan bir taşınmaz mevcut. Davalı 98 yılında kadastro geçtiği sırada tarla vasıflı arazi üzerine yapmış olduğu yapıyı 45m2 muhdesat olarak tapuya kaydettirmiş. Takip eden yıllarda söz konusu muhdesata ek olarak tarlanın çeşitli yerlerine fırın, su deposu, depo gibi kaydı bulunmayan yapılar yapmış ayrıca kayıtlı muhdesatını da 45m2'den 100m2 çıkartmıştır. Bu muhdesatın kayıtlı kısmına dair imar barışı döneminde yapı kayıt belgesi almıştır. Dava açılmasına sebep olan olaylar ise davacıların fiili olarak taksim edilmiş alanlarını kullanmaya çalışmaları üzerine davalının hakkı olmamasına rağmen aracını davacılara ait alanın ortasından geçirmek istemesi ve davacıların elektrik idaresinden abonelik açtırmalarına el birliği mülkiyetini ileri sürerek engel olmalarıdır.

Bugün keşfine çıktığımızda ön incelemede itiraz etmediğimiz muhdesatın(45m2) esasında 100m2 olması dolayısıyla taşkın kısmını ve kayıtlı olmayan diğer eklentileri, kabul etmedik. Karşı tarafın muhdesatın tespitine dair dava açması halinde kaybetmemiz çok muhtemel, muhdesat tespitine dair dava açılması halinde biz de karşılık olarak el birliği mülkiyetindeki taşınmazda diğer maliklerin onayı olmaksızın yapılan yapılara ilişkin yıkım ve müdahalenin önlenmesi davası açsak talebimiz dinlenir mi? Bildiğim kadarıyla yargıtay içtihadı, ortaklığın giderilmesi istendiği taktirde müdahalenin men'i talebinin dinlenmeyeceği yönünde. Bilgi sahibi meslektaşlarımın fikirlerini merakla bekliyorum.

Saygılarımla

Meslektaşım merhabalar;

Öncelikle fiili taksim var mı?

Anlatımlarınızdan anladığım kadarıyla; taksime rağmen taşan bir muhdesat söz konusu. Siz de; bu taşan kısım için el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteme hakkına sahipsiniz.

Alıntı: Yazan Av. Musa TAÇYILDIZ Meslektaşım merhabalar; Öncelikle fiili taksim var mı? Anlatımlarınızdan anladığım kadarıyla; taksime rağmen taşan bir muhdesat söz konusu. Siz de; bu taşan kısım için el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteme hakkına sahipsiniz.

Merhaba Musa Bey,

Taşınmazda tartışmalı bir fiili taksim söz konusu. Şöyle ki; davalı, parseldeki belirli bölgelerin davacıların murisleri zamanından fiili taksimli olduğunu ve muhdesatlarını da kendine ait olduğunu ileri sürdüğü kısımlara yapmış olduğunu iddia etmesine rağmen davacılara ait kısmı davacıların dilediği gibi kullanmasına(gerekli izinlere(elektrik,su) başvurmasına, taksim edilmiş kısımlar arasına fiziki engel yapılmasına) engel oluyor, dolayısıyla taşınmazda fiili taksim olduğuna ilişkin beyanları ile irade dünyasının dışa vurumu olan eylemleri arasında çelişki mevcut. Bu şartlar altında fiili bir taksimin mevcut olmaması ve elbirliği mülkiyetinde ortakların haklarının ortaklık mallarının tamamına yaygın olduğu(701/2), dolayısıyla bu yapıların davacıların hakkına müdahale anlamını taşıdığı ayrıca elbirliği mülkiyetinde ortakların yönetim ve tasarruf işlemlerinde birlikte hareket etmesinin esas olduğu(702/2) diğer mirasçılardan yapı yapmak için alınmış bir muvafakat olmaması sebebiyle müdahalenin men'i ve yıkım talep edebilir miyiz?

Not: Forumda az da olsa bir parçayı kullanan mirasçının müdahalenin men'i davasını açmakta yararı olmadığını ve kesin çözüm olan ortaklığın giderilmesi davasını açması gerektiğine dair bir karar görmüştüm onu da buraya eklemeye çalışacağım.

Alıntı: Yazan Av. Musa TAÇYILDIZ Meslektaşım merhabalar; Öncelikle fiili taksim var mı? Anlatımlarınızdan anladığım kadarıyla; taksime rağmen taşan bir muhdesat söz konusu. Siz de; bu taşan kısım için el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteme hakkına sahipsiniz.

Musa Bey, fiili taksim olsa dahi,iştirak halindekıi mülkiyette, taşınmazın tamamı hakkında ortaklığın giderilmesi dâvası açılamamz mı ? Kolay gelsin.

Alıntı: Yazan Cumhur Okyay Musa Bey, fiili taksim olsa dahi,iştirak halindekıi mülkiyette, taşınmazın tamamı hakkında ortaklığın giderilmesi dâvası açılamamz mı ? Kolay gelsin.

Merhabalar üstat; tabiki açılabilir. Fiili taksim ortaklığın giderilmesi davasına engel. Ancak fiili taksime göre bir bölünme mümkün olabilirse aynen taksim yapılır. Bu şekilde de ortaklığın aynen taksim yoluyla giderilmesine karar verilir.

Alıntı: Yazan Av. Yakup Sağır Merhaba Musa Bey, Taşınmazda tartışmalı bir fiili taksim söz konusu. Şöyle ki; davalı, parseldeki belirli bölgelerin davacıların murisleri zamanından fiili taksimli olduğunu ve muhdesatlarını da kendine ait olduğunu ileri sürdüğü kısımlara yapmış olduğunu iddia etmesine rağmen davacılara ait kısmı davacıların dilediği gibi kullanmasına(gerekli izinlere(elektrik,su) başvurmasına, taksim edilmiş kısımlar arasına fiziki engel yapılmasına) engel oluyor, dolayısıyla taşınmazda fiili taksim olduğuna ilişkin beyanları ile irade dünyasının dışa vurumu olan eylemleri arasında çelişki mevcut. Bu şartlar altında fiili bir taksimin mevcut olmaması ve elbirliği mülkiyetinde ortakların haklarının ortaklık mallarının tamamına yaygın olduğu(701/2), dolayısıyla bu yapıların davacıların hakkına müdahale anlamını taşıdığı ayrıca elbirliği mülkiyetinde ortakların yönetim ve tasarruf işlemlerinde birlikte hareket etmesinin esas olduğu(702/2) diğer mirasçılardan yapı yapmak için alınmış bir muvafakat olmaması sebebiyle müdahalenin men'i ve yıkım talep edebilir miyiz? Not: Forumda az da olsa bir parçayı kullanan mirasçının müdahalenin men'i davasını açmakta yararı olmadığını ve kesin çözüm olan ortaklığın giderilmesi davasını açması gerektiğine dair bir karar görmüştüm onu da buraya eklemeye çalışacağım.

YARGITAY
Sekizinci Hukuk Dairesi
Esas No : 2018/3493
Karar No : 2019/4635
Tarih : 06.05.2019
İÇTİHAT METNİ



ÖZET :



Dava konusu parselin davacılar ve davalıların miras bırakanı adına kayıtlı olduğunu, dava konusu taşınmazların cay ve fındıklık olup muris tarafından mevcut duruma getirildiklerini, davalıların bu yerleri kullanmalarını ve gelirinden yararlanmalarını engellediklerini belirterek, dava tarihinden geriye doğru beş yıllık ecrimisil bedeli ve ecrimisilin dönemsel faizleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.

Dava konusu taşınmazlarda taraflar paydaştırlar. Paylı mülkiyette taşınmazdan yararlanamayan paydaş, engel olan öteki paydaş veya paydaşlardan her zaman payına vaki el atmanın önlenilmesini ve/veya ecrimisil isteyebilir. Elbirliği mülkiyetinde de paydaşlardan biri öteki paydaşların olurlarını almadan veya miras şirketine temsilci atanmadan tek başına ortak taşınmazdan yararlanmasına engel olan ortaklar aleyhine ecrimisil davası açabilir. Ancak, o paydaşın, payına karşılık çekişmesiz olarak kullandığı bir kısım yer varsa açacağı ecrimisil davasının dinlenme olanağı yoktur.

Kural olarak, men edilmedikçe paydaşlar birbirlerinden ecrimisil isteyemezler. İntifadan men koşulunun gerçekleşmesi de, ecrimisil istenen süreden önce davacı paydaşın davaya konu taşınmazdan ya da gelirinden yararlanmak isteğinin davalı paydaşa bildirilmiş olmasına bağlıdır. Ancak, bu kuralın yerleşik yargısal uygulamalarla ortaya çıkmış bir takım istisnaları vardır. Bunlar; davaya konu taşınmazın kamu malı olması, ecrimisil istenen taşınmazın (bağ, bahçe gibi) doğal ürün veren yada (işyeri, konut gibi) kiraya verilerek hukuksal semere elde edilen yerlerden olması, paylı taşınmazı işgal eden paydaşın bu yerin tamamında hak iddiası ve diğerlerinin paydaşlığını inkar etmesi, paydaşlar arasında yapılan kullanım anlaşması sonucu her paydaşın yararlanacağı ortak taşınmaz veya bölümlerinin belirli bulunması, davacı tarafından diğer paydaşlar aleyhine daha önce bu taşınmaza ilişkin, el atmanın önlenmesi, ortaklığın giderilmesi, ecrimisil ve benzeri davalar açılması veya icra takibi yapılmış olması halleridir. Taşınmazın tamamını kullanmadığı dikkate alınarak davalının kullanım durumuna göre ecrimisil belirlenmesi gerekirken, bu husus gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmiş olması yerinde değildir.





DAVA :



Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı... tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.



KARAR :



Davacılar vekili, dava konusu 343 ada 15 ve 17 parseller ile 319 ada 24 parselin davacılar ve davalıların miras bırakanı adına kayıtlı olduğunu, dava konusu taşınmazların çaylık ve fındıklık vasfında olup muris tarafından mevcut duruma getirildiklerini, davalıların bu yerleri kullanmalarını ve gelirinden yararlanmalarını engellediklerini belirterek, dava tarihinden geriye doğru beş yıllık ecrimisil bedeli olarak . TL ecrimisilin dönemsel faizleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara ödenmesine karar verilmesini talep etmiş, 04.09.2015 tarihli dilekçesi ile talebini . TL olarak güncellemiştir.

Davalı ... cevabında, kendisinin ve davacı kardeşlerinin Bursa'da yaşadıklarını, taşınmazların bulunduğu yerde Turgut ve ...'nın yaşadığını, taşınmazların her erkek kardeşe bir kız kardeş eklenerek dörde bölündüğünü, kendisine kız kardeşi Hanife'nin düştüğünü, kendisi ve Hanife'nin Bursa'da yaşadıkları için taşınmazları kullanamadıklarını ve büyük kardeşlerinin kullandırttıklarının kendilerine düşen mahsulü verdiğini, hiçbir alacakları olmadığını, kendisi taşınmazları kullanmadığı için borcu da olmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.

Davalı... Kaya cevabında, taşınmazların muris babaları adına kayıtlı olduğunu, kendilerinin 9 kardeş olduklarını ve herkesin taşınmazlardan yararlandığını, kendisinin taşınmazlardan yaş çay topladığını karşılığında da Hanife ve Emine'ye. gönderdiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece davanın... yönünden reddine, ... yönünden kabulü ile, .TL ecrimisil bedelinin davalıdan alınarak davacı ...'ya ödenmesine, . TL ecrimisil bedelinin davalıdan alınarak davacı ...'ya ödenmesine karar verilmesi üzerine hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Dava, paydaşlar arasında ecrimisil isteğine ilişkindir.

Dava konusu taşınmazlarda taraflar paydaştırlar. Paylı mülkiyette taşınmazdan yararlanamayan paydaş, engel olan öteki paydaş veya paydaşlardan her zaman payına vaki el atmanın önlenilmesini ve/veya ecrimisil isteyebilir. Elbirliği mülkiyetinde de paydaşlardan biri öteki paydaşların olurlarını almadan veya miras şirketine temsilci atanmadan tek başına ortak taşınmazdan yararlanmasına engel olan ortaklar aleyhine ecrimisil davası açabilir. Ancak, o paydaşın, payına karşılık çekişmesiz olarak kullandığı bir kısım yer varsa açacağı ecrimisil davasının dinlenme olanağı yoktur. Yerleşmiş Yargıtay içtihatlarına ve aynı doğrultudaki bilimsel görüşlere göre payından az yer kullandığını ileri süren paydaşın sorununu, kesin sonuç getiren taksim veya ortaklığın satış yoluyla giderilmesi davası açmak suretiyle çözümlemesi gerekmektedir.

Kural olarak, men edilmedikçe paydaşlar birbirlerinden ecrimisil isteyemezler. İntifadan men koşulunun gerçekleşmesi de, ecrimisil istenen süreden önce davacı paydaşın davaya konu taşınmazdan ya da gelirinden yararlanmak isteğinin davalı paydaşa bildirilmiş olmasına bağlıdır. Ancak, bu kuralın yerleşik yargısal uygulamalarla ortaya çıkmış bir takım istisnaları vardır. Bunlar; davaya konu taşınmazın kamu malı olması, ecrimisil istenen taşınmazın (bağ, bahçe gibi) doğal ürün veren yada (işyeri, konut gibi) kiraya verilerek hukuksal semere elde edilen yerlerden olması, paylı taşınmazı işgal eden paydaşın bu yerin tamamında hak iddiası ve diğerlerinin paydaşlığını inkar etmesi, paydaşlar arasında yapılan kullanım anlaşması sonucu her paydaşın yararlanacağı ortak taşınmaz veya bölümlerinin belirli bulunması, davacı tarafından diğer paydaşlar aleyhine daha önce bu taşınmaza ilişkin, el atmanın önlenmesi, ortaklığın giderilmesi, ecrimisil ve benzeri davalar açılması veya icra takibi yapılmış olması halleridir. Bundan ayrı, taşınmazın getirdiği ürün itibariyle de, kendiliğinden oluşan ürünler; biçilen ot, toplanan fındık, çay yahut muris tarafından kurulan işletmenin yahut, başlı başına gelir getiren işletmelerin işgali halinde intifadan men koşulunun oluşmasına gerek bulunmamaktadır.

Somut olayımıza gelince, tanık beyanlarından davaya konu 15 parsel sayılı taşınmazın davalılardan... ve dava dışı tarafından birlikte kullanıldığı anlaşılmakta, ancak 13.07.2015 havale tarihli teknik bilirkişi raporunda bu taşınmaz için davalı... ve dava dışı 'nın payları ayrılmaksızın hesaplama yapılmış olduğu, mahkemece de bu rapordaki hesaplamaya göre ecrimisile hükmedilmiş olduğu görülmektedir. Mahkemece davalı ...'nın 15 parsel sayılı taşınmazın tamamını kullanmadığı dikkate alınarak davalının kullanım durumuna göre ecrimisil belirlenmesi gerekirken, bu husus gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmiş olması yerinde değildir.



SONUÇ :



Açıklanan nedenlerle, davalının yukarıda belirtilen temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile Yerel Mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalı ...'ya iadesine, 06.05.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.