Mera, tapu iptal ve tescil, olağanüstü zamanaşımı

Sayın meslektaşlarım merhaba
1975 yılında köy senedi ile alınan daha öncesinde de aynı kisiye ait bir arazı var 23 dönüm. 1983 yılında kadostro geliyor ve 7 dönümü şahıs adına kalanını mera olarak kaydediyor.Daha sonrasında şahıs 2016 yılında olunce mirasçıları farkediyor. Meradan dolayı olağanüstü zamanaşımı olmuyor. (Mera statüsünün iptali sağlanabilir mi?)
Kadastrodan dolayıda zaman aşımına uğramış fakat mirasçılar kadimden beri kendilerinin kullandıklarını arazinin kendilerine ait oldugunu söylüyorlar. Sizce yapılacak bir şey var mı? Daha önceki paylaşımlarda buna benzer konular olsada sonuca dair herhangi bir paylaşın olmamış.
Şimdiden çok teşekkür ediyorum.

Soru konusu olayda, Kadastro K. m.12/3'deki 10 yıllık hak düşürücü süre geçtiğinden ,kadastrodan önceki zilyetliğe dayanılamaz.

Kadastrodan sonra oluşan durumda ; 4342 Sayılı “Mera Kanunu’na göre meralar;
Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır.
Özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz.
Kazandırıcı zaman aşımı ile kazanılamaz.

Mera Yönetmeliği 7.m.göre İhtiyaç fazlası olan meraların kullanım hakkı Valilikçe kiralanabilir.
Köy Yerleşim Planlarında konut alanında kalan meraların 442 sayılı Köy K.da değişiklik yapan 3367 s.kanuna göre Valilik onayı ile tahsis amacının değiştirilmesi imkanı bulunmaktadır. Bu durumda mera köy tüzel kişiliği adına tescil edilerek kanunda yazılı kişilere satılabilir. Meralarda elde edilebilecek haklar bunlardan ibarettir.

Yücel Bey cevabiniz için teşekkür ederim.Soz konusu araziyi yıllardır nizasiz olarak ekip biçiyorlar, mera vasfında değil esasen bunun sonuca bir etkisi olur mu?

Kadastro tespitine karşı 10 yıllık hak düşürücü süre geçmiş olduğundan taşınmazın mera niteliğinde olmadığı ileriye sürülemez.

Kadastro tespitinden sonraki dönemde kazandırıcı zaman aşımı/çekişmesiz zilyetlik ile meralar kazanılamaz. Çekişmesiz zilyetlik ancak kiralanması için bir neden teşkil edebilir.

Nitelik kaybederek tahsis amacının değiştirilebilmesi önceki cevabımda yazılı olduğu gibi taşınmazın Köy Yerleşim Planında bu yerin konut alanı olarak tahsisi gerekir.

Mera ile ilgili taleplerin Valiliğe yapılması gerekir. Diye düşünüyorum.

1980 yılında belediye mera vasfındaki araziyi kafasına göre parselliyerek vatandaşlara satıyor. Vatandaşların satış bedelini ödediklerine ilişkin belgeleri mevcut. Ayrıca zaman içerisinde bazıları o araziye ev yapıyor, elektrik ve su bağlanıyor. Taşınmaz satış ücretini ödemeyenlere ihtar dahi çekiliyor. Emlak vergisi alınıyor. Zaman içerisinde belediye bu mera arazisinin çevresindeki taşınmazları arsa vasfına dönüştürüyor. Ancak burası halen mera. 2021 yılında sayısallaştırma işlemi yapılıyor. Bu işlem kadastro işlemi olarak değerlendirilip geçmişe dönük mülkiyet iddiasında bulunulabilir mi? Mera vasfını yitirdiğinden bahisle dava açılıp tescil istenebilir mi? Son sorum da mera olarak satılan taşınmazlardan bazıları 2007 yılında arsa vasfına haiz oluyor. 10 yıllık süre geçiyor. Yine mülkiyet iddiasında bulunulabilinir mi?

Alıntı: Yazan nevzatburakozer 1980 yılında belediye mera vasfındaki araziyi kafasına göre parselliyerek vatandaşlara satıyor. Vatandaşların satış bedelini ödediklerine ilişkin belgeleri mevcut. Ayrıca zaman içerisinde bazıları o araziye ev yapıyor, elektrik ve su bağlanıyor. Taşınmaz satış ücretini ödemeyenlere ihtar dahi çekiliyor. Emlak vergisi alınıyor. Zaman içerisinde belediye bu mera arazisinin çevresindeki taşınmazları arsa vasfına dönüştürüyor. Ancak burası halen mera. 2021 yılında sayısallaştırma işlemi yapılıyor. Bu işlem kadastro işlemi olarak değerlendirilip geçmişe dönük mülkiyet iddiasında bulunulabilir mi? Mera vasfını yitirdiğinden bahisle dava açılıp tescil istenebilir mi? Son sorum da mera olarak satılan taşınmazlardan bazıları 2007 yılında arsa vasfına haiz oluyor. 10 yıllık süre geçiyor. Yine mülkiyet iddiasında bulunulabilinir mi?

Kadastro K. EK Madde 1. hükmüne göre yapılan sayılaştırma işlemi; kadastral haritalarda sınırlandırma, ölçü yöntemi , tersimat ve hesaplamadan kaynaklanan teknik hataların giderilmesi işlemlerini kapsar. Sayılaştırma işlemi ile mülkiyet durumunda değişiklik yapılamaz.

Diğer yandan Kadastro K. m. 12'deki 10 yıllık süre hak düşürücü süredir. Hak düşürücü sürelerin kesilmesi,durması veya yeniden başlaması söz konusu olmaz. Bu yönden, hem sayılaştırmanın mülkiyet durumu ile ilgisinin bulunmaması ve hem de hak düşürücü sürenin geçmiş olması nedenleri ile; sayılaştırma işlemi dolayısı ile geçmişe yönelik mülkiyet hakkı ileriye sürülemez.

Kadastro tespitinden sonraki dönemde kazandırıcı zaman aşımı/çekişmesiz zilyetlik ile meralar kazanılamaz. Mera vasfının değiştirilmesi sebepleri 4342 Sayılı Mera K.nun 14.m.sinde sınırlı olarak sayılmıştır. Kanunu inceleyerek taşınmazın arsa vasfı niteliğini kazanmasının vasıf değişikliğine neden olup olmayacağını belirleyebilirsiniz. Vasıf değişikliği talebi İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yoluyla Valiliğe yapılır. Onay makanı Valilik olup, kararı aleyhine idari yargıya gidilebilir.

Teşekkürler Yüksel bey. Bir sorum daha olacaktı sizlere. Yine aynı belediye, 2014-2015 yıllarında mera arazisine lojman yapmış ve buradan dört adet daireyi vatandaşlara satmış. Ancak yine mera vasfında olduğu için vatandaşlar tapu alamamışlar ödemeyi yapmalarına rağmen. Akabinde ilgili belediye mahalle olarak başka bir belediye bağlanmış. Bu süre zarfında vatandaşlar 2014-2015 yıllarında başvuru yapmış idareye ancak ödemeyi idare kabul etmesine rağmen olumsuz cevap vermiş, 2021 yılında ise yeni bağlandığı belediye de bizle alakalı değil, çevre şehirciliğe başvurun demiş. Burada öncelikle idareye başvuru yapıp sonrası tam yargı davası açmak mı gerekir? Hangi idareye başvurmak gerekir? Zamanaşımı vs. aleyhimize olur mu?

Belediye tapuda mera olarak kayıtlı taşınmazı kişiye tapu dışı işlemle satmış gibi gözüküyor. Tapulu yerlerin tapu harici satış veya devri ancak tapudaki resmi işlemle yapılabilir. Harici satış geçersiz olduğundan alıcı ancak bedel ödemiş ise ödediği miktarı denkleştirici adalet kurallarına göre Belediyeden isteyebilir. Burada bence idare aleyhine tam yargı davası açılması şartları bulunmamaktadır. Olayın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile bir ilgisinin bulunduğunu sanmıyorum.

Eğer mera vasfının değiştirilmesi isteniyorsa önceki cevabımda bildirdiğim gibi, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü yoluyla Valiliğe yapılır. Onay makanı Valilik olup, kararı aleyhine idari yargıda iptal daavası açılabilir. Bunun dışında, mera ile ilgili her türlü talebin Tarım ve Orman Bakanlığına veya Bakanlığın İl teşkilatına yapılması gerekir. Diye düşünüyorum.

Çok teşekkür ederim Yücel bey, bir de ilk soruda ifade ettiğim hususta mera vasfı arazi birden çok insana satılmıştı. Burada zorunlu dava arkadaşlığı var mıdır? Yoksa da taraf, sebep ve sonuç yönünden bağlantı söz konusu olduğu için birden fazla davacı olarak davayı açabilir miyim? Bir de mera vasfındayken satın alınan ve 2007'de arsa vasfını alan taşınmaz için 10 yıllık süre dolduğu için mülkiyet iddiasında bulunamıyoruz ancak burada hangi gerekçe ile idareye başvuru yapılabilir?

1.Sorulan olayda , elbirliği mülkiyeti dışında olayda zorunlu dava arkadaşlığı yoktur. "Davaların temelini oluşturan vakıaların ve hukuki sebeplerin aynı veya birbirine benzer olması" nedeniyle ihtiyari dava arkadaşlığına dayanılarak (HMK m. 57/1) adli yargıda birlikte dava açılabilir.

2. İdareye başvuru konusunda ,bilgim dahilindeki genel açıklamaları önceki cevabımda bildirdim.Mera K. 14.m. şartlar varsa mera vasfının değiştirilmesi için Tarım ve Orman İl Md. yoluyla Valiliğe başvurulabilir. İşin özelliğine göre yapılabilecek işlerin tespiti kuşkusuz sizin takdiriniz dahilindedir.

Meslektaşım yardımcı olur mu bilmiyorum ama benim bir dosyamda müvekkil yaklaşık 25 sene önce satın aldığı taşınmaz üzerine yapı inşa ediyor, bu yapı için kullanım belgesi alıyor, elektrik - su bağlatıyor, emlak vergisi ödüyor hatta buradaki yapı nedeniyle ceza mahkemesinde yargılanıyor. Ayrıca burası mera denilerek müvekkile 3091 SK kapsamında para cezası vs. uygulanıyor. Biz de mülkiyet iddiasına dayanarak (taşınmaza ilişkin mülkiyet iddiası olduğundan zamanaşımı bulunmamaktadır) mera vasfının iptali için asliye hukuk mahkemesinde hazineye ve ilgili belediyeye dava açtık, yargılama devam etmektedir. Usuli bir durum (görevsizlik vs.) şimdilik doğmadı, mahkeme keşif kararı verdi.

Alıntı: Yazan gbahsi Biz de mülkiyet iddiasına dayanarak (taşınmaza ilişkin mülkiyet iddiası olduğundan zamanaşımı bulunmamaktadır) mera vasfının iptali için asliye hukuk mahkemesinde hazineye ve ilgili belediyeye dava açtık, yargılama devam etmektedir. Usuli bir durum (görevsizlik vs.) şimdilik doğmadı...

Mera Komisyonu kararı aleyhine 30 gün içinde Asliye Hukuk Mahkemesinde açılacak dava ile itiraz edilebilir ise de, meralık vasfı tayin edildikten ve tespit ve tahdit çalışmaları tamamlandıktan sonra,"mera vasfının değiştirilmesine " yönelik açılan davada idari yargı yeri görevli olur.

"...4342 sayılı Mera Kanunu'nun "Uygulama" başlıklı ikinci bölümünde, mera, yaylak ve kışlakların hukuki durumu ile, tespit, tahdit ve tahsise ilişkin çalışma usulleri ile bu çalışmaları yürütecek olan komisyonların oluşumu düzenlenmiş; aynı bölümde yer alan 13. maddede ise, komisyon kararlarına karşı 30 günlük askı ilan süresi ve tebligatı gerektiren hallerde tebliğden itibaren 30 günlük süre içinde Asliye Hukuk Mahkemesine, kadastro yapılan yerlerde ise, kadastro mahkemesinde dava açılabileceği kuralına yer verilerek, bu tür uygulamalardan doğacak uyuşmazlıkların çözüm yeri adli yargı olarak gösterilmiştir.

Dava konusu mera vasıflı taşınmazın, mera vasfının (tahsis amacının) değiştirilmesine ilişkin işlemin dayanağını oluşturan maddeler üçüncü bölümde düzenlenmiş olup, bu bölümde tespit ve tahsis edilen mera parsellerinin hangi hallerde tahsis amacının değiştirileceği tek tek sayılmak suretiyle belirlenmiş ve doğabilecek uyuşmazlıklar yönünden görevli yargı yeri tayin edilmemiştir.

4342 sayılı Kanun uyarınca meralık vasfı tayin edildikten ve tespit ve tahdit çalışmaları tamamlandıktan sonra, tahsisi yapılan taşınmazların kullanım amacının değiştirilmesinde üstün kamu yararı bulunup bulunmadığının incelenerek, bu yöndeki idari tasarrufun hukuka uygunluğunun değerlendirilmesinde görevli yargı yerinin idari yargı olduğu açıktır. (Danıştay 8.D.03.02.2022 T. 2017/607 E.2022/504 K.)