Vasiyetnamenin Açılmasında İlgililere Tebligat Sorunu

Merhaba meslektaşlarım. Vasiyetname ile mirasçı atanan bir kişi düşünelim. Ölüm sonrasında, vasiyetnamenin açılması için mahkemede dosya açılıyor. Ancak mirasçı atanan kişi, mirasbırakanın yasal mirasçılarından olmadığı için mahkeme kalemi ısrarla bu kişiyi dosyaya eklemiyor. Avukat da vekalet sunamıyor, dosya konusundaki tek bilgisi duruşma tarihi.

Mesela Türk Medeni Kanununun Velayet, Vesayet Ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına Dair Tüzüğün 36/2 maddesinin 2. cümlesine göre "Adresi bilinen veya bilinmesi mümkün olan mirascılar, mahkemece uygun görülecek usul ile vasiyetnamenin açılacağı gün ve saat belirtilerek davet olunur."

Mahkeme, "hiçbir şekilde müvekkilinizin adı zarfta vs. geçmiyor, duruşmadan önce de açamayacağımız için bekleyin açılsın vasiyetname" diyormuş. Şimdi bu durum, mirasçı atanan tarafın bir hakkının kaybına sebep olur mu? Aslında dosyaya eklenmesi gerekli midir? Ne yapılabilir bu durumda?

Teşekkür ederim şimdiden.

Mahkemece lehine kazandırım yapılan kişinin dosyaya taraf olarak eklenerek adına tebligat çıkarması gereklidir. Bu gereklilik TMK 596 ve 597.maddelerinde dile getirilen düzenleme doğrultusunda olmaktadır.Zira ilgili kanun maddelerinde yalnızca mirasçı değil ilgililerde bu kapsamda değerlendirmektedir. Aşağıda konu ile alakalı bir karar paylaşıyorum. Şayet mahkeme hiç bir surette sizi dosyaya eklemeyi kabul etmez ise hükmü istinaf edilmeli diye düşünüyorum.

T.C YARGITAY 3.Hukuk Dairesi Esas: 2013/ 9888 Karar: 2013 / 12631 Karar Tarihi: 12.09.2013


ÖZET: Sulh hakiminin görevi, MK.nun maddesine uygun olarak vasiyetnameleri açarak lehine kazandırma yapılan kişi ile yasal mirasçılarına vasiyetnamenin onaylı bir örneğini tebliğ ederek, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamaktır. Mahkemece, lehine kazandırma yapılan M.'ye vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmadan, açılıp okunma işlemi yapılmadan eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.

(4721 S. K. m. 596, 597)

Dava: Taraflar arasında görülen vasiyetnamenin açılması davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm A.R.Ç. vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Karar: Balıkesir 1.Noterliği tarafından Balıkesir Cumhuriyet Başsavcılığı'na E.Ç'nin vasiyetnamesi tereke hakimliğine tevdi edilmek üzere gönderilmiştir.

Mahkemece, T.C.Balıkesir Birinci Noterliği 16 Ocak 2013 tarih 16 sayılı yazısı gereği T.C. Balıkesir İli Merkez İlçe Nüfusuna Kayıtlı Cilt: ... Aile Sıra: ...Sarı: 18‘de nüfusa kayıtlı S. ve S. kızı Balıkesir - 15.03.1921 doğumlu E.Ç.‘nin 26.09.1967 tarih 9012 yevmiye VASİYETNAME mirasçı A.R.Ç.'nin huzurunda yüzüne karşı okunmuş sayılmasına, Vasiyetname'den birer suret mirasçıya verilmesine, Atanmış vasiyetçi M.K‘ye vasiyetnameden bir suret tebliğ edilmesine karar verilmiştir.

Dava, MK.nun 596.maddesinde yer alan vasiyetnamenin açılması ve ilgililere okunması davasıdır. Maddede, vasiyetnamenin mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hakimi tarafından açılıp, ilgililere okunacağı, MK.nun 597.maddesinde de, mirasta hak sahibi olanların herbirine gideri terekeye ait olmak üzere, vasiyetnamenin kendilerine ilişkin kısımlarının onaylı bir örneğinin tebliğ edileceği açıklanmıştır.

Vasiyetnamenin açılıp okunduğunun tesbit edilmesinin amacı, mirasçıları ve lehine kazandırma yapılan kişileri bilgilendirme ve yasal haklarını kullanmayı temine yönelik bir işlemdir.

Bu nedenle, sulh hakiminin görevi, MK.nun 596. maddesine uygun olarak vasiyetnameleri açarak lehine kazandırma yapılan kişi ile yasal mirasçılarına vasiyetnamenin onaylı bir örneğini tebliğ ederek, vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmasını sağlamaktır.

Mahkemece, lehine kazandırma yapılan M.K'ye vasiyetnamenin açılması sırasında hazır bulunmak üzere çağrılmadan, yukarıda açıklanan kurallar çerçevesinde açılıp okunma işlemi yapılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.

Sonuç: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 12.09.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. (¤¤)

Öncelikle cevabınız için teşekkür ederim.

Yani özellikle eklediğiniz karar ve TMK'nin 595/son ve 596. maddelerinden, vasiyetname Mahkemeye ulaşır ulaşmaz hakim tarafından açılıp incelenmesi, gerekli tedbirlerin alınması, tüm ilgililerin tespit edilmesini anlamaktayız biz. Duruşmada okunması (açılması) için de gün ve saat bildirir gerekli tebligatların bu ilk incelemeye dayanarak yapılması gerekiyor. Yanlış anlamışsak uyarınız lütfen.

Bu durumda problem; Mahkemenin vasiyetnamenin açılmasını, direkt olarak zarfından duruşmada çıkarılması (?) şeklinde anlaması sanırım. Duruşma günü 15 Haziran' a verilmiş, o zamana kadar vasiyetnameye dokunmayıp yasal mirasçıların nüfus kayıt sisteminden tespitinin ve onların davet edilmesinin yeterli olacağı düşüncesindeler.