Tahsis Amacina Aykiri Kullanilan Arazi

Herkese selamlar,
1986 yılında müvekkilimizin arazisinin bir kısmı yol olarak bedelsiz terke tabii tutulmuş olup, geçen zaman içerisinde belediye tarafından hiçbir faaliyette bulunulmamıştır, haricen aldığımız duyumlara göre ise yola terk edilen kısım imar plan tadilatı yapılarak (taslak aşamasında) park olarak değiştirilecek.
Söz konusu bedelsiz terek tabi tutulmuş yerin müvekkilime iadesi için belediyeye dilekçe ile başvuruda bulunulmuş ise de herhangi bir cevap alınanamamış,
bu aşamada 2942 sayılı kamulaştırma kanununun 23. maddesi kapsamında bahsi geçen 5 yıllık süreye biaen tahsis amacına uygun kullanılmayan bölümün müvekkilime tescili için dava açmayı düşünüyoruz. Buna ilişkin Danıştay 6. dairesinin 2013/1349E 2014/372 K sayılı kararı da bu yönde.
Bir diğer açıdan bedelsiz yola terklerin teknik olarak kamulaştırma olmadığı kanaatindeyim buna ilişkin de bir diğer d danıştay kararında (Danıştay 6. Dairesinin vermiş oldu E.1994/1108, K.1994/3671 sayılı kararı); taşınmazların geriye alınması mümkün değildir şeklindedir.
Bedelsiz yola terklerin Kamulaştırma Kanunu m 23 de belirtilen duruma uygun olup olmadığı bu yolun izlenebileceği yönünde şüphelerim mevcut.
Bir diğer mesele ise sz konusu davada görevli mahkemenin asliye hukuk mu yoksa idare mahkemesi mi olduğu yönünde.Zira konuya ilişkin hem yargıtayın hem de danıştayın vermiş olduğu kararlar mevcut.
Bu konuda kıymeti fikirlerinizi beyan ederseniz memnun olurum. Şimdiden teşekkürler.

Benzer bir soruyu az zaman önce, ben de sordum ama, her nedense, bir cevap alamadım. ???

Zor bir konu.. Şu kararlar yol gösterici olabilir..Görüş birliği yok sanırım


T.C YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas: 2014 / 5-84
Karar: 2015 / 1479
Karar Tarihi: 03.06.2015

....3194 İmar Kanunu’nun 18. maddesi uyarınca düzenleme ortaklık paylarının toplamı, umumi hizmetler için, yeniden ayrılması gereken yerlerin alanları toplamından az olduğu takdirde, idarece kamulaştırma yoluna gidilmesi gerekir. Somut uyuşmazlıkta ise, idarece davacılara ait taşınmazdan düzenleme ortaklık payı kesilmiş olmasına rağmen 932 m²'lik hisse kamulaştırılmadan bedelsiz olarak terkin edilmiştir. İdarenin hukuki dayanağı bulunmayan bu işlemi sonucu davacıların dava konusu hisse üzerindeki mülkiyeti sona ermiş olup, idarece davacıların taşınmazına fiilen elatılmış bulunmaktadır. İdarenin kişilerin taşınmazlarına eylemli olarak el atıp tamamen veya kısmen kullanılmasına engel olmasından kaynaklanan tazminat davalarında adli yargı görevli olduğundan eldeki davaya da adli yargı mercilerince bakılması gerekir.....

////////////////////////////////////////////////

T.C YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas: 2015 / 441
Karar: 2016 / 123
Karar Tarihi: 29.01.2016

....yıllarca programa alınmayan imar planının fiilen hayata geçirilmemesi nedeniyle kamulaştırma ya da takas cihetine gitmeyen davalı idarece, pasif ve suskun kalınmak ve işlem tesis edilmemek suretiyle taşınmaza müdahale edildiği; bu haliyle idarenin eyleminin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliğe sahip bulunan kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığı için yeterli bulunduğu, her türlü izahtan varestedir.

Bu itibarla, kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığının doğal sonucu, idarenin hukuka aykırı eylemiyle mülkiyet hakkı engellenen taşınmaz mal sahibi davacıların, dava yoluyla kamulaştırmasız el koyma hükümleri doğrultusunda mülkiyetin bedele çevrilmesini, eş söyleyişle idareden değer karşılığının verilmesini isteyebilecekleri açıktır.

Hal böyle olunca; Yerel Mahkemece, kamulaştırmasız elatma olgusunun varlığının kabulüyle, davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine ilişkin direnme kararı yerindedir....

////////////////////////////////////////////////////////////

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi
E:2005/9169
K:2005/10439
Tarih: 05.10.2005

.....Kural olarak bu tür taşınmazların terkin amacına uygun biçimde kullanılması ve bunun sürdürülmesi asıldır. Davacıları terke zorlayan nedenin ortadan kalkması halinde, bağışlama niteliğindeki hukuki işlemin nedeninde var olan bağışlama koşulunun da gerçekleşemeyeceği, bir başka anlatımla ( somut olayda ) taşınmazın artık yol olarak kullanılamayacağı sonucuna varılmaktadır. Bu durumda davalı belediyenin bedelsiz olarak aldığı taşınmazı yine bedelsiz olarak iade etmesi yükümlülüğü doğar.

Hal böyle olunca olayın yukarıdaki ilkeler uyarınca irdelenmesi, taraf delillerinin değerlendirilmesi 309 nolu parselin ifrazından oluşan 310 ile 320 nolu parsellerin kişilere hangi tarihte satıldığının saptanması, HUMY'nın 186.maddesinin uygulama yeri bulup bulamayacağının gözetilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, olayda uygulama yeri olmayan Kamulaştırma Yasasının 35.maddesi gerekçe gösterilerek yazılı biçimde karar verilmesi doğru değildir.....

////////////////////////////////////////////////////

T.C.
YARGITAY
5. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/12736
K. 2005/12637
T. 24.11.2005

....Kamulaştırma Kanununun 35. maddesi uyarınca imar uygulaması sırasında malikinin de muvafakatı ile yolda kalan ve davacı üzerindeki tapusu terkin edilen taşınmaz bölümü için eski maliki tarafından mülkiyet iddiasında bulunulamaz ve karşılığı istenemez. Yolda kalan bu bölümün imar planında değişiklik yapılarak başka parsellerle şuyulandırılması sonuca etkili değildir. Bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesi, doğru görülmemiştir.....

SORUM ŞU İDİ:
Daha önce,
kat yüksekliği karşılğında, Belediyeye düzenleme ortaklık payının iki misli, yol olarak terkin, ve park, spor sahası olarak
bir paket sigara karşılığı satışı yapılan (yargısal uygulamalara göre bağışlama) ve bu nitelikleri ile tapuya, Belediye adına tescil tescil edilen yerlerin, şimdi de Belediyece, konut alanına çevrilmesi durumunda, "Bağışlamadan rücu" mümkün müdür. ( Borçlar Kanunumuza göre).
Kaldı ki Belediye, anlaşma tarihinde, kendisine verilen iki adet imarlı arsayı da o tarihte üçüncü kişilere satmış, anılan yerleri ise bu güne kadar, spor sahası vs. şeklinde
kamu hizmetine tahsis edilmiştir. Şimdiki işlem ise, Belediye'ye rant getirisidir.

Sayın Cumhur Okyay sizin kastettiğiniz sanırım şu..

T.C YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
Esas: 1971 / 1-224
Karar: 1973 / 524
Karar Tarihi: 20.06.1973

ÖZET: Dava konusu taşınmazdan yol geçirilmekten vazgeçilmekle, bağışlanan bağışlama amacına tahsis olunmamış, bağışlamada bulunan davacıyı terkine zorlayan neden ortadan kalkmış ve bunun sonucu olarak bağışlama niteliğinde bulunan hukuki muamelenin sebebinde var olan bağışlama koşulu gerçekleşmemiş olmasına göre, davalı Belediye bedelsiz olarak aldığı taşınmazı gene bedelsiz olarak iade etmek zorundadır. Bu nedenle özel dairenin bozma kararına uyulmak gerekir.