Bilirkişi raporunun davalı yanlara tebliği için tarafımıza kesin süre verildi.Mahkeme ara kararında davacı vekiline eksik gider avansını tamamlaması için 2 haftalık kesin süre verilmesine masraf yatırıldığı takdirde beklenilmeksizin gönderilemeyen tebligatların postaya verilmesine şeklinde karar vermiş.Bu masrafı verilen kesin süre içinde yatıramadık.
1-Öncelikle lehimize verilmiş olan bilirkişi raporlarını benim davalı yanlara ulaştırma-tebliğ ettirme gibi bir zorunluluğum var mıdır?Davalılar davayı takip etmemektedirler.Bilirkişi raporunu karşı tarafa tebliğ ettirmez isem bilirkişi raporuna dayanma hakkım kaybolmuş mu olur?Duruşmalara katılmayan tahkikata ilişkin giderleri süresi içinde yatırmayan tarafa tebliğin zorunlu olmadığı kanaatindeyim.Zira;HMK md.358'e göre

uruşmalı olarak incelenen işlerde taraflara çıkartılan davetiyelerde,
duruşmada hazır bulunmadıkları takdirde tahkikatın yokluklarında yapılarak karar verileceği hususu ile başvuran tarafa çıkartılacak davetiyede, ayrıca, yapılacak tahkikatla ilgili olarak bölge adliye mahkemesince belirlenen gideri duruşma gününe kadar avans olarak yatırması gerektiği açıkça belirtilir.
1_Dosyada dava açılırken gider avansı yatırılmış ancak kullanıldığı için kalmamış ve mahkeme yukarıdaki kararı vermiş.HMK 120.maddenin ilk fıkrasında düzenlenen gider avansı
dava açılırken yatırılması zorunlu olan bir avanstır.Başta yatırılan gider avansının yapılan harcamalar sonrası yetmemesi üzerine mahkemece tamamlama avansı şeklinde ara karar kurularak bu konuda tarafımıza yukarıdaki şekilde kesin süre vermesinin ve uyulmamasının HMK daki yaptırımı nedir?Bana göre burada HMK 115 işletilemez çünkü başında gider avansı yatırılmış sonradan tamamlama avansı kesin süreden sonra yatırırlmış.(Celse kaybına da sebebiyet verilmemiştir.)
***
HMK.’un 120. maddesindeki gider avansı ile ilgili düzenlemenin 324. maddedeki delil ikamesi için avans kuralı ile birlikte değerlendirilmesi ve dava şartı olan gider avansının delillerin ikamesi dışındaki yargılama giderleri için dikkate alınması gerekir.
Dolayısı ile delil ikamesi için alınacak avans ile dava şartı olan gider avansının birbirinde ayrılması, delillerin ikamesi için alınacak avansın gider avansı içinde yer almaması zorunludur.
Tanık dinlenmesi, bilirkişi raporu alınması ve keşif gideri gibi delil ikamesine yönelik giderlerin gider avansı içinde değerlendirilmesi olanağı HMK.’un 324. maddesi düzenlemesi karşısında yoktur. Ayrıca delil ikamesi avansının da ispat külfetine göre taraflara yükletilmesi gerekir. Diğer yandan, örneğin re’sen hesap raporu alınacaksa giderin 325. maddesi kapsamında değerlendirilmesi isabetli olacaktır. Dava şartı olarak öngörülen müessesenin davanın reddine yol açması nedeniyle
mahkemece gider avansı ile delillerin ikamesine yönelik avans ayrılmalı, gider avansının da nelerden ibaret olduğu net olarak belirlenmeli ve tarafa da hem gider avansının hem de delil ikamesi avansının hukuki sonuçları konusunda uyarı yapılmalıdır. gider avansı, dava şartı iken delil ikamesi avansı, dava şartı olarak nitelendirilmeyecektir. Delil ikamesi avansının verilen kesin süre içinde yatırılmaması, davanın dava şartı yokluğu ile reddine neden teşkil etmez.
Taraf, belirtilen sürede delil avansı giderini yatırılmazsa dayandığı o delilden vazgeçmiş sayılır.
YARGITAY 17. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/13494
KARAR NO : 2013/12373