Change araç satışından doğan zararın tazmininde, ceza dosyasının bekletici mesele yapılmasının zorunlu olmadığı yönünde Yargıtay Kararı

Merhabalar, bir dosyamda change araç nedeniyle zararımızın tazmini için dava açtık ve hakim ceza dosyasının bekletici mesele yapılmasına karar verdi. Ancak bu tür davalarda ceza dosyasının bekletici mesele yapılmasına gerek olmadığına dair Yargıtay kararları sunarsak bu hususu yeniden değerlendireceğini beyan etti. Change araç satışından kaynaklanan tazminat davalarında, ceza dosyasının bekletici mesele yapılmasının zorunlu olmadığı yönünde elinde Yargıtay kararları olan meslektaşlarım varsa ve paylaşırlarsa çok sevinirim. Cevap veren arkadaşlara şimdiden teşekkürler. İyi çalışmalar.

Meslektaşım merhabalar; aşağıdaki kararlar yardımcı olacaktır, doğrudan bununla ilgili karar bulmanız zor. İstinaf kararında da yerel mahkemenin bekletici mesele yapmamasının istinaf dilekçesinde ileri sürüldüğü ve fakat istinaf mahkemesince bu konuda eleştiri dahi yapılmadığını göreceksiniz.


Davayı sadece aracı satan kişiye karşı açmış iseniz; satıcı gizli ayıplardan dahi sorumlu olduğundan, aracın change olduğuna dair tespit var ise, ceza mahkemesinin bekletici mesele yapılmasına yapılmasına gerek yoktur. Zira; change olduğu belli, satıcı da gizli ayıplardan da sorumlu yani sorumlu da belli, o zaman bekletici mesele yapılmasına gerek yok.

Ancak davayı sadece satan kişiye değil; change işlemini yaptığı düşünülen başkaca şüpheli yada sanıklara veyahut daha önceki maliklere karşı da açtı iseniz, bekletici mesele yapılması doğrudur. Zira; kusurun, suçlunun ve dolayısıyla sorumlu yada sorumluların belirlenmesi gerekmektedir.



T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/113 Esas
KARAR NO : 2022/365
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 19/02/2021
KARAR TARİHİ : 12/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 19/02/2021 tarihli dilekçesi ile, davacı vekilinin 19.02.2021 tarihli dava dilekçesinden özetle; müvekkilinin araç alım satımı ile uğraştığı, ... plakalı ... Markalı aracı 14.08.2018 tarihinde davalı taraf olan ... Sigorta A.Ş.'den satın aldığı ve 17.08.2018 tarihinde ise ... ...'e sattığı, ancak birkaç ay sonra ... Laboratuvarı Müdürlüğü tarafından yapılan inceleme neticesinde “şasi numarasının” bulunduğu bölgeye sonradan monte edildiği yani “change araç” olduğu sonucuna varıldığı, ... Emniyet Müdürlüğünün yürüttüğü operasyonda aracın modelinin 2014 değil 2013 trafik çıkışlı olduğu ve asıl suçluların yakalandığı, yürütülen soruşturma neticesinde araca el konulduğu, açıklanan nedenlerle .... Tüketici Mahkemesinin 2019/... E sayılı dosyası ile uğranılan zararın tazmini konusunda dava açıldığı, buna istinaden ... Ağır Ceza Mahkemesinin 2019/... Esas sayılı dosyası kapsamında ... Makine Fakültesi Dekanlığı görevlilerince yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen ekspertiz raporuna göre aracın motor numarası ile tescil kaydının orijinal olduğu, ancak şişi numarasının başka bir araçtan alınıp dava konusu araca kaynak yapmak suretiyle monte edildiği, söz konusu aracın şase numarasının ... plakalı araca ait olduğunun anlaşıldığı, bu nedenle arabuluculuk kurumuna başvuruda bulunulmuş olmasına rağmen talebin kabul edilmediği, iş bu davayı açmak zorunda kaldıklarını beyanla; davanın kabulü ile 125.000,00-TL'lik alacağın davalıdan 12/10/2020 tarihinden işleyecek faizi ile birlikte tahsilini, alacakları bedelinde davalı şirketin banka hesapları ve araçları üzerine tedbir kararı verilmesini ve tüm yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili 22/03/2021 tarihli cevap dilekçesi ile, davacıya aracın devir tarihinden itibaren 2 yıl geçmesi sebebiyle zaman aşımına uğraması nedeniyle itiraz edildiği, ayrıca aracın change olmasının müvekkili tarafından bilinemeyeceği dolayısıyla herhangi bir sorumluluk yüklenemeyeceği, aracın change olduğunu gizleyerek müvekkile devrini gerçekleştiren sigortalının tespiti için aracın ilk tescil tarihinden itibaren tüm maliklerine ihbarı gerektiğini, ... Tüketici Mahkemesi'nin 2019/... E sayılı ilamını kesinleştirmeden kanun yollarından feragat ederek ... ...'e ödeme yaptığını, dolayısıyla davanın kabulü halinde bu hususun tazminattan indirim sebebi yapılması gerektiğini, bu nedenlerle davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, ayıplı araç satışından doğan zararın tazminine ilişkindir.
Davacı, davalıdan satın aldığı aracı dava dışı ... ...' e satmış, aracın change araç çıktığının anlaşılması karşısında dava dışı ... ... .... Tüketici Mahkemesi' nin 2019/... Esas sayılı dosyası ile zararının tazmini için davacı aleyhine dava açmış ve davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davacı, mahkememe kararı üzerine ödediği bedelin davalıdan tahsilini talep etmektedir.
Davalı, cevap dilekçesi ile zamanaşımı itirazında bulunmuşsa da davacının 12.12.2020 tarihinde dava dışı ...' ye ödeme yapması ve davayı zamanaşımı süresi içinde 19/02/2021 tarihinde açması dikkate alınarak bu itirazına değer atfedilmemiştir.
Taraf delillerinin toplanmasına geçilmiş; ... A.Ş.'ye müzekkere yazılarak dava konusu ... plakalı aracın trafiğe çıkış belgeleri ve şase numarasını içerir tüm kayıtları dosyamıza arasına alınmıştır.
... Tüketici Mahkemesi'ne müzekkere yazılarak 2019/... Esas sayılı dosyası UYAP sureti celp edilmiştir.
... Ağır Ceza Mahkemesi'ne müzekkere yazılarak 2019/... Esas sayılı dosyası UYAP sistemi üzerinden getirilmiştir.
... A,Ş'ye müzekkere yazılarak davacının dava dışı ... ...' e yapmış olduğu ödemeye ilişkin dekont sureti dosyamıza kazandırılmıştır.
... Sigorta A.Ş.'ye müzekkere yazılarak dava konusu ... plakalı aracın yaptığı kaza ve pert total işlemi ile aracın sonradan satıldığına dair tüm hasar dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
Sigorta Bilgi Ve Gözetim Merkezi Müdürlüğü'ne müzekkere yazılarak dava konusu ... plakalı aracın celb edilmiş dosyamız arasına alınmıştır.
Davacının tacir olup olmadığına ilişkin gerekli araştırma yapılmıştır.
... Müdürlüğü'ne müzekkere yazılarak avaya konu ... plakalı aracın tüm maliklerini gösterir trafik kayıtlarını ve var ise aracın change araç olduğuna ilişkin işlem dosyası celp edilmiştir.
Davacı aracın satışına ilişkin tanık dinletme talebinde bulunmuş ise de aracın satışının resmi yoldan yapılması ve buna ilişkin kayıtların dosya kapsamında mevcut olması, uyuşmazlığın miktarı senetle ispat sınırında kalmakla birlikte esasının bilirkişi incelemesi ile çözüme kavuşturulacağından davacının tanık dinletme talebi yerinde görülmemiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın halli için bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, bilirkişi heyeti 28/02/2022 tarihli raporunda özetle;"...dava konusu aracın şasi numarasının ... Laboratuvarı Müdürlüğü ve ... Laboratuvarı tarafından yapılan incelemeler neticesinde “...” olduğunun aşikar olduğu; davacı tarafın dava dilekçesinde talep etmiş olduğu 12.10.2020 tarihinden itibaren uygulanacak avans faizi hesaplanarak 125.000,00 TL. nin davalıdan tahsil edilerek davalıya ödenmesi gerektiği, davalı sigorta şirketinin ... plakalı vasıtayı davacı ...'ya 14/08/2018 tarihinde sattığı ve satıcı sıfatı ile ayıptan dolayı davacıya karşı sorumluluğunun bulunduğu..." şeklinde görüş bildirmişlerdir.
Davalı bilirkişi raporuna karşı özetle; müvekkilinin aracın change araç olduğunu bilemeyeceği, ortaya çıkan zararda bir kusurunun bulunmadığını, davacının davayı açmakta kötü niyetli olduğunu, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini beyan etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davalının, huzurdaki davaya ve ... Tüketici Mahkemesi yargılamasına konu aracı davacıya sattığı, aracın change araç çıkması üzerine dava dışı ...' ün zararının tazmini için davacı aleyhine dava açtığı davanın kabulüne karar verildiği ve davacının toplamda 125.000,00 TL yi dava dışı ...' yi ödediği hususlarında ihtilaf bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık davalının satılan aracın ayıplı çıkmasından doğan zarardan sorumlu olup olmadığı hususundadır. Bunun tespiti için bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, bilirkişi aracın change araç olduğunu, davacının 125.000,00 TL yi ödediği anlaşıldığından davalının bundan sorumlu olduğunu raporlandırmıştır. Gerçekten de gerek ... Laboratuvarı Müdürlüğü gerekse ... Laboratuvar raporları ile aracın change araç olduğu tespit edilmiştir. Bu husus davalının da kabulündedir. Davalı bunu bilebilecek durumda olmadığı iddiasında bulunmuş ise de basiretli tacir olan davalı buna uygun olarak hareket etmek zorunda olduğu gibi gizli ayıplı olarak davacıya satmış olduğu maldan davacıya karşı da sorumludur. Davalı, davacının kanun yollarına müracaat etmediği iddiasında bulunmuş ise de bu durum davalının sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Satılan gizli ayıplı aracın change araç olduğu iki ayrı rapor ile belirlendiğinden henüz yargılamanın başında olan ceza dosyasının bekletici mesele yapılmasına gerek görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle usul ve yasaya uygun bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulü ile 125.000,00 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının kabulü ile; 125.000,00-TL'nin ödeme tarihi olan 12/10/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 8.538,75 ₺ harçtan peşin alınan 2.134,69 ₺ harcın mahsubu ile bakiye kalan 6.404,06 ₺'nin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafın yatırmış olduğu 2.134,69 ₺ peşin harç ile 59,30 başvurma harcının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacının yapmış olduğu posta, bilirkişi ve müzekkere masrafı toplam 2.836,40 ₺'nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davacı tarafça yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
6-Arabulucu ücreti olan 1.320,00 TL'nin davalı taraftan alınarak Hazineye irat kaydına,
7-Davacı yargılamada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT'ne göre tespit olunan 15.825,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde ... Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi, verilen karar usulen okundu anlatıldı.12/05/2022





T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
11. HUKUK DAİRESİ
Esas : 2023/125
Karar : 2024/737
Karar Tarihi :27.05.2024

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A

İ S T İ N A F K A R A R I




İNCELENEN KARARIN



MAHKEMESİ: GAZİANTEP 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ



TARİHİ: ......



NUMARASI: ......







DAVACI: ......



VEKİLİ: Av......



DAVALI: ......



VEKİLİ: Av. .....



DAVANIN KONUSU: Alacak



İSTİNAF KARARININ



KARAR TARİHİ:......



YAZIM TARİHİ: ......







Taraflar arasında görülen davada ...... sayılı dosyasında verilen......tarihli kararın istinaf incelemesi davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, 6100 sayılı HMK’nın 353. maddesi gereğince tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan, dava dosyası için düzenlenen rapor ile istinaf sebepleri dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:







- K A R A R -







Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin yetkilisi . . ..... tarafından davalı vekili olan . .......tarihli araç satış sözleşmesi ile .......plakalı .... model ... marka ....... TL bedel ile satın aldığını, müvekkili şirket yetkilisinin bu davaya konu olan aracı satın aldıktan...... tarihinde . ....... yurt dışına gidilecek anlaşmalı lojistik firmasının gümrüklü mallarını yükleme ve ... işlemlerini yapabilmek için gümrük müdürlüğünde bulunurken aracın kantar bölümünde araç ruhsatında yazan yük ağırlığı ile kantarda çıkan yük ağırlığı arasında farklılık olduğunu görmesi üzerine satın almış olduğu araçta bir sorunun veya aracın ruhsatında bir yanlışlık olabileceği düşüncesine kapıldığını, müvekkili şirket yetkilisinin satın almış olduğu aracın üreticisi firma olan .......'nin avukatlarının müvekkili şirket yetkilisi ile iletişime geçmesi üzerine satın almış olduğu ...... şase numaralı aracın üretici firmanın şirket kayıtlarında bulunmadığı, aracın .......şüphesi oluşturduğu ve müvekkilinin bulunduğu ...... firmanın araç servis ustası eşliğinde aracın bilgilerinin tespitine ilişkin ....... cihazının getirtilip ön inceleme yapılacağı hakkında bilgilendirildiğini, müvekkilinin bu görüşmenin neticesinde satın almış olduğu araçtaki sorunlardan haberdar olduğunu, araçta inceleme yapılmasının akabinde davalı şirketten satın alınan aracın beyin elektrik aksamına cihaz takıldığında aracın bilgilerinin değiştirildiğinin tespit edilerek dorsenin arka kısmında bulunan 3 dingilden biri hariç diğer iki tarafın şase numarasının bulunduğu etiketlerin fotoğrafları çekilerek ......'nin fabrika üretim departmanından . ..... etiket numaralarının tespit edilmesinin istenildiğini, üretici firmanın fabrikasına gönderilen ......seri numaralı ... .... etiketinin sorgulanması neticesinde etikette bulunan şase numarasının .....şase numaralı araca ait olduğunun müvekkiline bildirildiğini, hukuki ayıplı araca yüklenen ... malların boşaltılması ve araca ilişkin kriminal incelemenin yapılabilmesi için aracın ...... aracın üreticisi olan firma yetkilileri gözetiminde götürülerek işlem yapılması ve işlem sonrasında aracın üreticisi . ...... firmasının adresinde hukuki işlemlerin .. yapılan aracın maddi zarara uğramaması için müvekkili tarafından yediemin otoparkına teslim edildiğini, dava konusu aracın müvekkili tarafından hukuki ayıplı ve change araç vasfında olduğu öğrenildikten hemen sonra davalı şirket yetkilisinin müvekkili şirket yetkilisi tarafından telefon ile aranıldığı ve kendisine bilgi verildiğini, ancak kendisinin change araç sebebiyle müvekkiline herhangi bir ödeme yapamayacağını beyan ettiğini, müvekkili şirket tarafından davalı şirketin . .. ... adresine . ...... aracılığı ile ihtarnamelerin gönderildiğini, ancak ihtarnamelerin sonuçsuz kalması sebebiyle arabuluculuğa başvurulduğunu, arabuluculuk toplantısında davalı şirketin müvekkili şirketin uğramış olduğu zararları karşılamayacağını beyan ettiğini, müvekkili şirket tarafından davalı şirketten satın alınan aracın change araç olması nedeniyle müvekkili şirketin maddi ve manevi pek çok zarara uğradığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulüne, müvekkili şirketin araç satış sözleşmesinden kaynaklı olarak ödediği ...... TL satış bedelinin ödemenin yapıldığı tarihten itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek ticari faizleri ile birlikte davalı şirketten alınarak müvekkili şirkete ödenmesine, müvekkili şirketin araç satım sözleşmesi yaparken ..... araç satım sözleşmesi masrafı olarak ..... TL ödediği, bu bedelin davalıdan alınarak müvekkili şirkete ödenmesine, müvekkilinin taşıt kartı başvurusu yapmış olması, aracın change araç vasfında olması, aracın suça karışmış olması ve araçta haciz ve yakalama şerhinin olmasından ötürü müvekkilinin taşıt kartını iptal etmek zorunda kaldığı, araç taşıt kartı masrafı olarak .... TL ödeme yaptığı, müvekkilinin yapmış olduğu bu .... TL masrafın davalı şirketten alınarak müvekkili şirkete ödenmesine, ayıplı maldan kaynaklı olarak uğranılan zararın iadesi için gönderilen ihtarnamelerin ... masrafları olan ... TL'nin davalı şirketten alınarak müvekkil şirkete ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.



Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu talebin zamanaşımına uğradığını, ayıplı mala ilişkin taraflarına süresinde bildirimde bulunulmadığını, müvekkili firmanın dava konusu aracın satımında davacı şirket ile ticari faaliyette bulunduğunu, aracın satın alındıktan sonra müvekkili firma tarafından işi gereği ilan verilerek satışa çıkarıldığı ......tarihinde davacı firmaya satışının gerçekleştirildiğini, dava konusu aracın müvekkili firma tarafından alındığı şekilde üzerinde herhangi bir oynama yapılmadan satışa çıkarıldığını, davacı tarafın söz konusu durumu öğrendikten sonra müvekkili firmaya başvuruda bulunduğu ve hiçbir şekilde karşılık alamadığı iddialarının gerçeği yansıtmadığını, dava konusu olaya ilişkin müvekkili firmanın herhangi bir kusurunun bulunmadığını, davacı tarafa ödeme iadesi yaparak zarara uğrayan taraf olduğunu belirterek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.



Mahkemece, "...Davanın ..... tarihli celsesinin ......numaralı ara kararı ile ......talimat yazılarak, refakate alınacak .. makine mühendisi bilirkişi ile birlikte aracın bulunduğu yerde keşif icrası suretiyle aracın yerinde incelenerek; iddia ve savunmaların değerlendirilmesi, davaya konu aracın ayıplı olup olmadığı, ayıp varsa gizli / açık olup olmadığı, aracın change araç olup olmadığı, şaşi numaralarının tespiti ile değiştirilmiş olup olmadığı, davacının davalıdan varsa talep edebileceği miktarın hesaplanması suretiyle rapor düzenlenmesinin istenilmesine, bilirkişiye .... ücret takdirine, davacı vekiline ..... keşif harcı ..... TL yol ücreti olmak üzere toplam ....... TL gider avansını yatırması için 2 hafta kesin süre verilmesine, aksi halde mevcut duruma karar verileceğinin ihtarına, ( ihtarat yapıldı. )" şeklinde karar verildiği, davacı vekilinin bu celsede hazır olduğu, davacı tarafça verilen kesin sürede gerekli ihtaratların yapılmasına rağmen ..... tarihinden karar tarihi olan ....... tarihine kadar belirtilen harç ve masrafların mahkeme veznesine yatırılmadığı, davanın çözümü için zorunlu olan keşif ve bilirkişi incelemesinin bu nedenle yapılamadığı, dolayısıyla davacının davasını ispat edemediği görüldüğünden, davanın reddine" karar verilmiştir.



Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, dava konusu aracın change diye tabir edilen, farklı şase numarasına sahip bir araç olduğunun ortaya çıkması üzerine dosyada detaylarıyla anlatıldığı üzere davalı yanın tüm ihtar ve çağrılara rağmen müvekkili şirketin zararını gidermeyerek, davanın açılmasına sebebiyet verdiğini, ...... sayılı dosyası ile olay hakkında soruşturmanın başlatıldığını, soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılmasının gerektiğini, ancak mahkemece soruşturma dosyasının bekletici mesele yapılmadığını, davanın ..... tarihli celsesinde bilirkişi raporunun istenildiği, taraflarına harç ve giderleri yatırmaları için iki haftalık sürenin verildiğini, yerel mahkeme kararından anlaşılacağı üzere davanın reddedilmesinin sebebinin verilen süre içerisinde harç ve gider avansının yatırılmamış olması olduğunu, somut olayda bilirkişi incelemesi yapılması hem davayı uzatarak hem de müvekkilinin maddi külfet altına sokularak usul ekonomisine aykırı bir durum yaratacağını, ...... soruşturma sayılı dosyasında hukukun gereklerine uygun, içerik açısından doyurucu bir bilirkişi incelemesinin yaptırıldığını, hal böyleyken ayrıca bir rapor istenmesinin, harç ve gider avansı yatırılmadığından da davanın reddedilmesinin esas ve usul açısından kabul edilemeyeceğini belirterek ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılması istemiyle istinaf kanun yoluna başvurmuştur.



HMK'nın 353.maddesine göre inceleme yapıldığından duruşma açılmamıştır.



İstinaf incelemesi, 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesi hükmü uyarınca, istinaf edenin sıfatı, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.



Dava, sahtecilik işlemine konu (change) araca emniyetçe el konulmuş olması nedeniyle araç satışı nedeniyle ödenen bedelin faizi ile iadesi ve araç taşıt kartı masrafları ve ihtarname masraflarının tahsili talebine ilişkindir.



Mahkemece davacı yana keşif ve bilirkişi ücreti giderleri toplamı olan......TL'yi yatırmak üzere iki hafta kesin süre verildiği, kesin süre içerisinde belirtilen ücreti yatırılmadığı takdirde mevcut duruma göre karar verileceğinin ihtar edildiği, davacı tarafça verilen süre içerisinde bilirkişi ve keşif ücretlerinin yatırılmadığı, dolayısıyla davacının davasını ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.



......maddesine göre; satış sözleşmesi, satıcının, satılanın zilyetlik ve mülkiyetini alıcıya devretme, alıcının ise buna karşılık bir bedel ödeme borcunu üstlendiği sözleşmedir. Taşınır sözleşmesinde satıcının taşınırı teslim etmek ve mülkiyeti alıcının üzerine geçirmek gibi asıl borcu yanında satılan malı saklama ve gerektiğinde taşıma masraflarını ödeme borcu gibi tali nitelikte borçları da bulunmaktadır.



Satıcının TBK’nun ... vd maddelerinde düzenlenen satılan malın ayıplı olmasından kaynaklanan sorumluğunun yanı sıra diğer bir borcu ise aynı....... maddelerinde düzenlenen zabta karşı teminat borcudur.



Ayıp sözüyle, bir şeyde bulunmaması gereken objektif bozukluklar ve eksiklikler kast olunmaktadır. Ayıp maddi şekilde olabileceği gibi hukuki veya ekonomik bir ayıp şeklinde de ortaya çıkabilecektir. Bir eşyanın aynı cinsten normal parçalarla karşılaştırıldığında kendi değerini veya elverişliliğini kaldıran ya da azaltan her türlü kötü nitelik maddi ayıptır. Satım sözleşmesinin yerine getirilmesi için geçirilen hakkın, objektif bir hukuk kuralından ötürü sakatlanmış bulunması, satılanın objektif bir hukuk kuralı nedeniyle öngörülen amaca hizmet edememesi ise “hukuki ayıp” olarak nitelendirilmektedir. Satılanın değerine ve ondan beklenen yarara etki eden ve objektif hukukun koyduğu bir takım sınırlama ve yasaklardan doğan eksiklikler “hukuki ayıp” olarak ifade edilebilir. Hukuki ayıpların tayin ve tespiti maddi ayıplarda olduğu gibi kolay değildir.



Özellikle “zapt” ile “hukuki ayıp teşkil eden noksanlıklar”ın birbirinden ayrılması güçlük arz eder. Bunun başlıca nedeni taahhüt edilen hak ile ilgili olmasıdır. Hukuki ayıp, satılanın mutlaka alıcının elinden alınması sonucunu doğurmaz. Bu hal satıcının zabta karşı tekeffül sorumluluğuna değil, ayıba karşı tekeffül sorumluluğuna yol açar. Kamu hukukuna dayanan bir sınırlamanın varlığı; örneğin, ithal edilen bir aracın ithalatında problem olması hukuki ayıp olarak kabul edilebilir. Ancak bu ayıbın sözleşmede yarar ve hasarın alıcıya geçmesi anında satılanda var olması, mevcut ayıbın gizli olması ve o malın değerini veya kullanım amacını ciddi surette azaltması veya kaldırması gereklidir. Satıcının bu yükümlülüğünün ortaya çıkması için alıcının satılanı muayene etmesi ve iddia olunan ayıpları satıcıya ihbar etmesi gereklidir. Bunun aksine davranan alıcının ayıba karşı tekeffül hükümlerinden faydalanma olanağı yoktur.



TBK’nun 214 maddesinde, satış sözleşmesinin kurulduğu sırada var olan bir hak dolayısıyla, satılanın tamamı veya bir kısmının bir üçüncü kişi tarafından alıcının elinden alınması halinde satıcının alıcıya karşı sorumlu olacağı düzenlenmiştir. Tam zapt halinde alıcının haklarının düzenlendiği 217 nci maddesi ise “ Satılanın tamamı alıcının elinden alınmışsa, satış sözleşmesinin kendiliğinden sona ermiş sayılır ve alıcın satıcıdan aşağıdaki istemlerde bulunabilir:



1. Satılandan elde ettiği veya elde etmeyi ihmal eylediği ürünlerin değeri indirilerek, ödemiş olduğu satış bedelinin faizi ile birlikte geri verilmesini.



2. Satılanı elinden alan üçüncü kişiden isteyemeyeceği giderleri.



3. Davayı satıcıya bildirmekle kaçınılabilecek olanlar dışında kalan bütün yargılama giderleri ile yargılama dışındaki giderleri.



4. Satılanın tamamen elinden alınması yüzünden doğrudan doğruya uğradığı diğer zararları.



Satıcı, kendisine hiçbir kusur yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe, alıcının satılanın elinden alınması yüzünden uğramış olduğu diğer zararları da gidermekle yükümlüdür.'' şeklinde düzenleme getirilerek alıcının hakları belirlenmiştir.



Somut olayda ise, ...plakalı (yeni plakas..... aracın 2. el olduğu, davalı .......... yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi ile ......TL bedelle davacıya satışının gerçekleştirildiği, satıştan sonra aracın motor ve şasi numaralarının değiştirilmiş olduğu ve bu haliyle satışının yapıldığı,.......yürütülmekte dlan . ve ... suçlarından yapılan soruşturma kapsamında araca el konulduğu, dosyada yetkisizlik kararı verilerek halen İ.......Soruşturma nolu dosyası ile devam ettiği hususunda çekişme yoktur.



Çekişme, davalının davacının uğradığı zarardan sorumlu olup olmadığı hususundadır.



Mahkemece her ne kadar davacının bilirkişi ücretini yatırmadığı, davasını ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; dosya arasında bulunan ......tarafından düzenlenen ..... tarihli bilirkişi raporunda aracın sicile uygun olmadığı, şasi numarasının değiştirilmiş olduğu tespit edilmiştir. Yine aracın üreticisi olan ... tarafından düzenlenen .......olan orjinal şasi numarasının sahtecilik (..) yoluyla nasıl .... şasi numaralı araca çevrildiği ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Hal böyle iken davacının davalıdan satın aldığı aracın sahtecilik yolu ile şasi numarasının değiştirildiği ve hukuki olarak ayıplı olduğu tüm dosya kapsamında sabittir. Kaldı ki davalı da cevap dilekçesinde aracın hukuki olarak ayıplı olduğunu kabul etmiş, davacıyı mağdur etmemek için araç bedeli olarak davacıya......TL'nin iade edildiğini beyan ederek iki adet ödeme dekontu sunmuştur. İlk derece mahkemesi tarafından davacının davalıdan hukuki ayıplı araç nedeniyle ne kadar tazminat talep etme hakkının olduğunu tespit ederek, gerekirse ödeme iddiası karşısında tarafların isticvabı ile bakiye alacağı var ise tespit etmektir. İlk derece mahkemesi tarafından bu ödeme iddiası üzerinde durulmamış, davacının bakiye alacağının olup olmadığı değerlendirilmemiştir. Her ne kadar ceza yargılamasında verilecek olan hüküm hukuk hakimini bağlamayacaksa da soruşturma esnasında tespit edilen maddi gerçeklerin hukuk yargılamasına ışık tutacağı da açıktır. Bu nedenle........Soruşturma nolu dosyasında satış konusu araçta bilirkişi incelemesinin yapılıp yapılmadığı araştırılmalı, bilirkişi raporu düzenlendi ise dosya arasına alınarak davayı aydınlatmaya elverişli olup olmadığı değerlendirilmelidir. Zira yukarıda açıklandığı üzere tüm dosya kapsamında davacının davalıdan araç satın aldığı ve aracın sahteciliğe konu edilerek şasi numarasının değiştirilmiş olduğunun satıştan sonra anlaşıldığı, böylelikle hukuki ayıplı olduğu konusunda tereddüt yoktur.



Yukarıda açıklanan nedenlerle; soruşturma dosyasının dosya arasına alınarak ve ödeme iddialarının araştırılarak tüm dosya kapsamında gerekli olursa bilirkişi incelemesine karar verilerek neticesinde karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ve eksik inceleme ile bilirkişi ücreti yatırılmadığından ispatlanamayan davanın reddine dair verilen karar doğru görülmediğinden davacı vekilinin istinaf talepleri yerindedir.



HMK'nın 355. maddesi gereğince istinaf yoluna başvuranın sıfatına, kamu düzenine ve istinaf konusu yapılan nedenlerle sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda, hükme etkili olabilecek tüm deliller toplanmadan mahkemece verilen karar karar usul ve yasaya uygun olmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile, HMK nun 353/1-a-6 hükmü uyarıca kaldırılmasına, Dairemiz kararı gereğince davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye gönderilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.



HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;



1-Davacı vekilinin istinaf taleplerinin KABULÜ ile;......Karar sayılı kararının KALDIRILMASINA,



Gerekçede yapılan açıklamalar göz önünde bulundurularak yargılama yapılmak üzere dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,



2-İstinaf başvurusu aşamasında yatırılan harçların ilgisine iadesine,



3-Karar tebliğ ve harç iade işlemlerinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,



4-İstinaf kanun yoluna başvuran tarafından yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesince yeniden verilecek kararda dikkate alınmasına,



5-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,



Dair, duruşma açılmadan dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda 6100 sayılı HMK'nun 353/1-a-6 hükmü uyarınca kesin olmak üzere... tarihinde oy birliği ile karar verildi.

Musa Bey, öncelikle cevabınız için teşekkür ediyorum. Ben davayı sadece aracı satan kişiye açtım. Sizin de beyan ettiğiniz üzere aracı satan kişi zaten belli, aracın change olduğuna dair kriminal raporu var ayrıca satıcının kusursuz sorumluluğu da bulunduğundan, ceza dosyasının bekletici mesele yapılmasını gerektirir bir durumun olmadığını belirten bir dilekçe de yazdım ancak Mahkeme benden Yargıtay kararı sunmamı istedi. Araştırma yaptım, birebir uyan karar bulamadım. Göndermiş olduğunuz ilk kararı sunabilirim. Ayrıca da bir Anayasa Mahkemesi kararı buldum. O da sizin göndermiş olduğunuz karar gibi bakalım sonucu ne olacak. Tekrar teşekkür ediyorum. İyi çalışmalar.

Rica ederim meslektaşım.
Verdiğiniz bilgiler ışığında; sadece aracı size satan kişiye dava açtıysanız, yukarıda belirttiğim gibi bekletici mesele yapılmasını doğru bulmuyorum. Satıcı gizli ayıplardan dahi sorumlu olduğundan, aracın change olduğuna dair tespit var ise, ceza mahkemesinin bekletici mesele yapılmasına yapılmasına gerek yoktur. Zira; change olduğu belli, satıcı da gizli ayıplardan da sorumlu yani sorumlu da belli, o zaman bekletici mesele yapılmasına gerek yok.

Siz yine bahsedilen kararlarla başvuruda bulunun, sonucu buradan da paylaşmanızı rica ediyorum.

İyi çalışmalar