Kamulaştırmasız El Atma - Proje Bütünlüğü - İmar Planının İptali

Belediye müvekkillerin arsalarından yol geçirerek kamulaştırmasız olarak el atmıştır. Yol yapımından evvel parsellerin kamuşaltırmalarına karar verilmiş ve tapu kayıtlarına kamulaştırma şerhi düşülmüştür. Encümen kararı ile de her arsanın ne kadarlık bir kısmının kamulaştırılacağına karar vermiştir. Biz Mahkememesinde, kamulaştırmasız el atma davası ikame ettik. İkame ettiğimiz davada, Belediyenin İmar Planının uygulanması kapsamında taşınmaza yol yaptığını ve proje bütünlüğü çerçevesinde sadece yol yapılan kısımların değil, kamulaştırma yapılması düşünülen kısımların da fen raporunda gösterilerek hüküm altına alınmasına karar verilmesini talep ettik. Mahkeme ise sadece fiilen yol yapılan kısma ilişkin kabul kararı verip, proje bütünlüğünü göz ardı etmiştir.

Mahkemenin kararı istinaf edilmiş ve istinaf gerekçelerimiz kabul edilerek dosya proje bütünlüğü değerlendirilmek üzere geri çevrilmiştir. Ancak, İSTİNAF'ın kararından sonra imar planı Mahkemece hukuka aykırı bulunarak iptal edilmiş ve Belediye salt açılan davaları engellemek için imar planı değişikliğine gitmek istemektedir. Bu arada kamulaştırma yapmaktan da vazgeçmiştir.

Kural olarak her dava açıldığı şartlara göre değerlendirilir. Biz davayı açtığımızda, kamulaştırma projesi ve yürürlükte bir imar planı mevcuttu. Belediye davaları akim bırakmak için kamulaştırma proesinden vazgeçti ve bu arada plan da iptal oldu. Haliyle proje bütünlüğü kalmadı. Ancak yürülüğe konulmak istenen yeni imar planında fiilen yol olarak görülen kısımların planda yol olarak görülmemesi ihtimalinde İdari Mahkemede dava açmayı planlamaktayız. Bu arada imarplanın ne zaman çıkarılacağı da belli değil. Mahkemenin bu halde yapması gereken iş ne olmalıdır? Planı beklemeli mi yoksa fiilen el atılan kısım ile yetinerek karar mı vermelidir?

Şahsi düşüncem; Plan iptaline dair mahkeme kararı kesinleşmişse veya Belediye'nin kamulaştırmadan vazgeçmesi zımnen değil, bir encümen kararına vb dayanıyorsa, artık dişgal edilen kısım dışındaki alanında bedelinin ödenmesi ile ilgili talebinizin bir dayanağı kalmamış olacaktır.

Bu durumda "bence", davanın açılmasına Belediye neden olduğu için yargılama gideri ve vekalet ücreti belediye üzerinde kalmak kaydıyla dava (konusuz kaldığından) reddedilmelidir.

Ya da daha doğrusu, sadece fiilen işgal edilen alanla ilgili olarak devam etmelidir.

Ama bu durumda Belediye fiilen işgale son verirse de bu kez yine dava konusuz kalmış olacaktır. Çünkü işgalin (sözde) dayanağı ve bu tip davalarda zorla bedel ödetilmesinin dayanağı, alanın kamu hizmetine ayrılmış ve tasarrufun kısıtlanmış olmasıdır. Alan artık kamu hizmetinde değilse ve tasarrufu kısıtlayan şekilde planda bir kamusal durum yoksa, kamulaştırmaya da zorlanamaz zannımca. Sadece işgalin sonlandırılması (müdahalenin men'i) ve/veya işgal nedeniyle oluşan ecrimisil vb zararlar istenebilir diye düşünüyorum.