(Karar Tarihi : 27.03.2007)

YARGITAY İLAMI

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

İİK.nun 150/e maddesi gereğince alacaklının ödeme veya icra emrinin tebliğinden itibaren taşınmazlar için 2 yıl içinde şans isteme zorunluluğu vardır. Aynı maddenin son bendinde ise (İİK.nun 78/2. maddesinin rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takiplerde de kıyasen uygulanacağı) hüküm altına alınmıştır. Bu nedenle borçlu tararından takibe itiraz edilmesi ve alacaklının itirazın iptali davası açması halinde mahkemenin itirazın iptali kararının kesinleşmesine kadar geçecek zaman 2 yıllık satış isteme süresinin hesabına dahil edilmez (Prof. Dr. Baki Kuru/İcra ve İflas Hukuku, 3. cilt, sh. 2474 ve devamı).

Somut olayda ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile başlatılan ilamsız takipte örnek 152 no'lu ödeme emri 23.1.1998 tarihinde borçlu şirkete tebliğ edilmiş olup, borçlu vekili 7 günlük süresi içerisinde 26.1.1998 tarihinde bu ödeme emrine karşı icra dairesinde itirazda bulunmuştur.

Alacaklı vekilinin 4 ay 6 gün sonra 2.6.1998 tarihinde Reyhanlı Asliye Hukuk Mahkemesinde itirazın iptali davası açtığı görülmektedir. Anılan Mahkemece 1998/158 E. 1999/276 K. 14.10.1999 tarihli kararda itirazın iptaline karar verilmiş olup, bu kararın 17.7.2000 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır. İİK.nun 150/e maddesi son fıkrasının göndermesiyle kıyasen uygulanması gereken aynı Kanunun 78/2 maddesinde belirtilen "itiraz" kavramından icra mahkemesine İİK.nun m.68-68/a maddeleri uyarınca yapılan itirazın kaldırılması talebinin, aynı maddede yazılı "dava" kavramından ise genel mahkemelere İİK.nun 67. maddesi uyarınca açılan itirazın iptali davasının anlaşılması gerektiği kuskusuzdur. Bu nedenle icra mahkemesinde kıymet takdirine itiraz edilmesi iki yıllık şans isteme süresinin işlemesini durdurmaz.

Yukarıda belirtilen ilkeler göz önüne alındığında alacaklı vekilinin, Reyhanlı Asliye Hukuk Mahkemesince verilen itirazın iptali kararının kesinleşme tarihi olan 17.7.2000 tarihinden itibaren 2 yıllık satış isteme süresini geçirdikten sonra 10.9.2002 tarihinde satış talebinde bulunduğu görüldüğünden İİK.nun 150/e maddesi uyarınca takibin düştüğü sonucuna varılmalıdır. O halde Mahkemece şikayetin kabulü yerine henüz satış isteme süresi dolmadan 31.1.2002 tarihinde İİK.nun 150/e maddesine göre yapılan talebin reddine dair Reyhanlı İcra Mahkemesinin 13.2.2002 tarih, 2002/17 E. 2002/13 K. sayılı kararının onandığı gerekçe gösterilerek talebin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.

KARAR : Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 27.03.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.

İlgili Mevzuat Hükmü : İcra ve İflas Kanunu MADDE 150 :(Değişik madde: 18/02/1965 - 538/71 md.)

Borçlu veya üçüncü şahıs ödeme emrinin tebliğinden itibaren yedi gün içinde itirazda bulunabilirler. Ancak, rehin hakkı itiraz konusu yapılamaz. İpoteğin iptali hakkında dava açılması halinde 72 nci madde hükümleri kıyasen uygulanır.


İTİRAZIN İNCELENMESİ USULÜ VE HÜKÜMLERİ:
MADDE 150/a.

(Ek madde: 18/02/1965 - 538/72 md.)

Ödeme emrine itiraz hakkında 62 den 72 nci maddeye kadar olan hükümler uygulanır.

Ancak;

1. İpotek, bir cari hesap veya işleyecek kredi vesaire gibi bir mukavelenin teminatı olarak verilmişse, icra mahkemesi bu mukavele ve bununla ilgili sair belge ve makbuzları 68 inci maddedeki esaslara göre incelemek yetkisini haizdir.

2. (Değişik bend: 02/03/2005-5311 S.K./11.mad) İtirazın kaldırılması kararına karşı istinaf yoluna başvurulması hâlinde 149/a maddesinin ikinci fıkrası hükmü kıyas yoluyla uygulanır.


KİRACILARA HABER VERME:
MADDE 150/b.

(Ek madde: 18/02/1965 - 538/72 md.; Değişik madde: 06/06/1985 - 3222/18 md.)

Rehin, kiraya verilmiş bir taşınmaz ise icra memuru, alacaklının talebi üzerine takibin kesinleşmesini beklemeden kiracıları da takipten haberdar eder ve işleyecek kiraların icra dairesine ödenmesini emreder. (Ek cümle: 17/07/2003 - 4949 S.K./42. md.) Şu kadar ki, bu şekilde işlem yapılması 132 ve 135 inci maddelerdeki hakları ortadan kaldırmaz. Kiracı ihtara rağmen kira paralarını icra dairesine yatırmazsa hakkında 356 ncı madde hükmü kıyasen uygulanır.


TAPU İDARESİNE HABER VERME:
MADDE 150/c.

(Ek madde: 18/02/1965 - 538/72 md.)

İcra memuru, ipoteğin paraya çevrilmesi hakkındaki takibin başladığını tapu idaresine haber vermeye mecburdur. Tapu memuru, keyfiyeti taşınmazın siciline şerh verir. Taşınmazı bu şerh tarihinden sonra iktisap edenlere icra veya ödeme emri tebliğ olunmaz.


SATIŞ HAZIRLIKLARI:
MADDE 150/d.

(Ek madde: 18/02/1965 - 538/72 md.; Değişik madde: 09/11/1988 - 3494/23 md.)

İcra dairesi, takip talebi üzerine satış hazırlıklarına başlar. Bu maksatla tapudan kayıt örneklerini ve belediyeden imar durumunu getirtir, takibin kesinleşmesini beklemeden kıymet takdirini yaptırır.


III - MÜŞTEREK HÜKÜMLER
PARAYA ÇEVİRME MÜDDETİ:
MADDE 150/e.

(Ek madde: 18/02/1965 - 538/72 md.)

(Değişik fıkra: 6352 S.K.-02.07.2012/m.32) "Alacaklı, taşınır rehnin satışını ödeme veya icra emrinin tebliğinden itibaren altı ay içinde, taşınmaz rehnin satışını da aynı tarihten itibaren bir yıl içinde isteyebilir.”

Satış yukarıdaki fıkrada gösterilen müddetler içinde istenmez veya talep geri alınıp da bu müddetler içinde yenilenmezse takip düşer.

78 inci maddenin 2 nci fıkrası hükmü rehnin paraya çevrilmesi yoliyle takipte de kıyasen uygulanır.


MUVAKKAT REHİN AÇIĞI BELGESİ:
MADDE 150/f.

(Ek madde: 18/02/1965 - 538/72 md.)

Alacaklının satış talebinden sonra takdir edilen ve kesinleşen kıymete göre merhunun alacağı karşılamıyacağı anlaşılırsa, alacaklının talebi üzerine kendisine açık kalan miktar için bir muvakkat rehin açığı belgesi verilir.

Alacaklı, bu belgeye dayanarak borçlunun diğer mallarının haczini icra memurundan talebedebilir ve 100 üncü maddedeki esaslar dahilinde diğer alacaklıların haczine iştirak edebilir. Bu takdirde alacaklı, rehnin satışı neticesinde, alacağının tahsil edilemiyen kısmını borçlunun diğer mahcuz mallarından rüçhansız olarak alır.


PARAYA ÇEVİRME USULÜ:
MADDE 150/g.

(Ek madde: 18/02/1965 - 538/72 md.; Değişik madde: 09/11/1988 - 3494/24 md.)

Satılması istenen rehin hakkında 92 nci maddenin üçüncü fıkrası ve 93, 96, 97, 97/a, 98 ve 99 uncu maddeler ile 112'den 137 nci maddeye kadar olan hükümler kıyas yolu ile uygulanır.


ALACAĞIN VEYA REHNİN İLAMLA TESBİT EDİLMİŞ OLMASI:
MADDE 150/h.

(Ek madde: 18/02/1965 - 538/72 md.)

Alacağın veya rehin hakkının yahut her ikisinin bir ilamda veya ilam mahiyetini haiz belgelerde tesbit edilmiş olması halinde, ilamların icrasına dair hükümler kıyasen uygulanır.


BORÇLU CARİ HESAP VEYA KISA, ORTA, UZUN VADELİ KREDİ ŞEKLİNDE İŞLEYEN NAKDİ KREDİLERİ VE GAYRİ NAKDİ KREDİLERİ TEMİNEN ALINAN İPOTEKLER:
MADDE 150/ı.

(Değişik madde: 17/07/2003 - 4949 S.K./43. md.)

Borçlu cari hesap veya kısa, orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen nakdi veya gayrinakdi bir krediyi kullandıran tarafın ibraz ettiği ipotek akit tablosu kayıtsız ve şartsız bir para borcu ikrarını ihtiva etmese dahi, krediyi kullandıran taraf, krediyi kullanan tarafa ait cari hesabın kesilmesine veya kısa, orta, uzun vadeli kredi hesabının muaccel kılınmasına ilişkin hesap özetinin veya gayrinakdi kredinin ödenmiş olması nedeniyle tazmin talebinin veya borcun ödenmesine ilişkin ihtarın noter aracılığıyla krediyi kullanan tarafa kredi sözleşmesinde yazılı ya da ipotek akit tablosunda belirtilen adrese gönderilmek suretiyle tebliğ edildiğini veya 68/b maddesi gereğince tebliğ edilmiş sayıldığını gösteren noterden tasdikli bir sureti icra müdürüne ibraz ederse icra müdürü 149 uncu madde uyarınca işlem yapar. Şu kadar ki, krediyi kullanan tarafın hesap özetine ve borcun ödenmesine ilişkin ihtara ya da gayrinakdi kredi nedeniyle tazmin talebine, kendisine tebliğ edildiği veya 68/b maddesi gereğince tebliğ edilmiş sayıldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde noter aracılığıyla itiraz etmiş olduğunu ispat etmek suretiyle icra mahkemesine şikayette bulunmak hakkı saklıdır. Bu takdirde krediyi kullandıran taraf alacağını 68/b maddesi çerçevesinde diğer belgelerle ispatlayabiliyorsa, krediyi kullanan tarafın şikayeti reddedilir. İcra mahkemesinde yapılan inceleme sırasında, borçlu, borcun sona erdiğine veya ertelendiğine ilişkin resmi veya imzası ikrar edilmiş bir belge sunmadıkça takibin durdurulmasına karar verilemez. Hesap özetinin, tazmin talebinin veya ihtarın ipotekli taşınmaz maliki üçüncü kişiye tebliğ edilmesi veya tebliğ edilmiş sayılması Türk Medeni Kanununun 887 nci maddesinde öngörülen ödeme istemi yerine geçer.

Şerh Son Güncelleme: 31-12-2010