Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

2004 S.lı İcra ve İflas Kanunu MADDE 36
(Değişik: 2/3/2005 – 5311/5 md.)
İlâma karşı istinaf veya temyiz yoluna başvuran borçlu, hükmolunan para veya eşyanın resmî bir mercie depo edildiğini ispat eder yahut hükmolunan para veya eşya kıymetinde icra mahkemesi tarafından kabul edilecek taşınır rehni veya esham veya tahvilât veya taşınmaz rehni veya muteber banka kefaleti gösterirse veya borçlunun hükmolunan para ve eşyayı karşılayacak malı mahcuz ise icranın geri bırakılması için takibin yapıldığı yer icra mahkemesinden karar alınmak üzere icra müdürü tarafından kendisine uygun bir süre verilir. Bu süre ancak zorunluluk hâlinde uzatılabilir.


Borçlu, Devlet veya adlî yardımdan yararlanan bir kimse ise teminat gösterme zorunluluğu yoktur.
(Değişik üçüncü fıkra:24/11/2021-7343/5 md.) Ücreti ilgililer tarafından verilirse icra mahkemesince icranın geri bırakılması hakkındaki karar, hükmü veren mahkemeye ve icra dairesine en uygun vasıtalarla bildirilir.
Nafaka hükümlerinde böyle bir süre verilemez.
Bölge adliye mahkemesince başvurunun haklı görülmesi hâlinde teminatın geri verilip verilmeyeceğine karar verilir. Yargıtayca hükmün bozulması hâlinde borçlunun başvurusu üzerine, bozmanın mahiyetine göre teminatın geri verilip verilmeyeceğine bozma sonrası esası inceleyecek mahkemece kesin olarak karar verilir.(2)
Bölge adliye mahkemesince başvurunun kesin olarak esastan reddine karar verilmesi veya Yargıtayca hükmün onanması hâlinde alacaklının istemi üzerine başkaca işleme gerek kalmaksızın teminata konu olan para alacaklıya ödenir. Mal ve haklar ise, malın türüne göre icra dairesince paraya çevrilir. (Ek cümle:24/11/2021-7343/5 md.) Bölge adliye mahkemesinin başvurunun esastan reddine ilişkin kararına karşı temyiz yolunun açık olması hâlinde, temyiz yoluna başvurma süresinin dolmasına kadar icranın geri bırakılması kararının etkisi devam eder. İlâm alacaklısının teminat üzerinde rüçhan hakkı vardır.(3)

İİK 36 ve Uygulaması

Üyemizin Notu: İİK.36.madde ve Uygulaması

AMAÇ:
İcranın geri bırakılması müessesesi icra hukukuna özgü olan bir müessesedir. Bu şekilde; aleyhine hüküm tesis edilen davalı hakkında başlatılacak olan yasal takipte haciz ve diğer icrai işlemlere muhatap kalmamak için hükmün temyiz edilmesi için Yargıtay’a başvurmakta ve Yargıtay tarafından karar verilene kadar aleyhinde verilmiş olunan hükmün icrasına engel olmaktadır. Bu sebeple icranın geri bırakılması yoluna başvurulması için bir ilamın varlığına ihtiyaç vardır.

UYGULANMASI
Uygulamada aleyhine icra takip işlemlerine başvurulan davalı (borçlu); öncelikle hükmün verilmiş olduğu mahkemeden temyiz yoluna başvurulduğuna dair derkenar alması gerekmektedir. Hükmün verildiği mahkeme; verilen hüküm için temyiz yoluna başvurulduğunu gösteren derkenar talebini icra müdürlüğüne hitaben yazmaktadır. Alınan bu derkenarla birlikte icra dairesine giden davalı (borçlu) tehir-i icra kararı almak için takibin başlatıldığı icra dairesine bir mehil dilekçesi yazmaktadır. Mehil dilekçesi yazıldıktan sonra icra müdürlüğünden hükmün Yargıtay tarafından sonuçlandırılıncaya kadar geçecek olan süre içerisinde belirli bir süre istemektedir. İcra müdürlüğü tarafından verilecek olan süre genellikle 60 gündür. Bu sürenin uzatılması kanunda belirtildiği üzere “zorunluluk hali” durumunda mümkün olabilir. Zorunluluk haline uygulamadan da verilecek olan en somut örnek Yargıtay’ın iş yükünün gösterilmesidir. Diğer durumlarda zorunluluk halinin takdiri icra müdürünün inisiyatifindedir. Mehil talep edildikten sonra icra müdürü ilamda hükmolunan miktar kadar teminat almak durumundadır. Uygulamada teminat olarak en yaygın örnek bankalardan alınan teminat mektuplarıdır. Ancak bu teminat mektuplarının geçerli olabilmesi için süresiz olmasına dikkat edilir. Bu konuda Y.12.HD’nin 16.10.1978 tarih 1978/8210 E. 1978/8204 K. sayılı ilamı emsal niteliğindedir. Teminat konusunda sürüncemeye düşüldüğünde; takibin başlatıldığı icra müdürlüğünün bağlı olduğu icra tetkik merciine bir defaya mahsus olarak bu hususun sorulması gerekmektedir.
İİK 36.madde kural olarak mahkemeden verilen kararlar hakkında uygulamaya sahiptir. İcra mahkemesince verilen kararlara karşı özel hükümler dışında icranın geri bırakılması müessesi uygulanamaz. Bu özel hükümlerin başlıcaları; İİK 69/4, İİK 97/14, İİK 142/a, İİK 269/c, İİK 267/3'tür. Bu hükümlerin dışında İİK 272-275 maddelerinde İİK 36’ya atıf bulunmadığından dolayı icranın geri bırakılması uygulanamaz.
Nafakaya ilişki olan ilamlarda teminat verilmesi icra takibini durdurmayacaktır. Nafakanın verilmesine ilişkin olan hükümler için kanun özel olarak hüküm getirmiştir. Borçlu olarak devlet ya da HUMK 465. maddeye tabi olarak adli müzaheret talebinden yararlanan kişiler için teminat zorunluluğu getirilmemiştir. İcra mahkemesince verilen kararlar için tehiri icra kararı istenemeyeceği ancak yukarıda bahsedilen hükümlerin istisna olduğudur. Mehil belgesinin başlama zamanı; eğer teminat için icra hakimliğine sorulmuşsa kararın verildiği, sorulmamışsa o halde icra müdürlüğünce teminatın dosyaya depo edildiği tarihten itibaren başlamaktadır. Tahliye davaları için verilecek olan tehir-i icra kararlarında teminat bedeli olarak üç aylık kiranın dosyaya depo edilmesi gereklidir.
Yargıtay’ca verilen onama kararına uyulmasıyla ilam kesinleşmiş olup alacaklıya ödeme yapılması ya da teminat mektubunun paraya çevrilmesi için icra dairesi teminatın verilmiş olduğu bankaya teminat tahsil müzekkeresi yazarak teminat mektubunun paraya çevrilmesini istemektedir.


 
Şerhi Ekleyen Üyemiz:
Şükrü GÖKMEN
Hukukçu
Şerh Son Güncelleme: 15-12-2010

THS Sunucusu bu sayfayı 0,01573610 saniyede 8 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.