(Karar Tarihi : 31.05.1999)

"Davacı E____ Bankası Ü____ şubesindeki hesabına ait bir kısım çeki kaybettiğini ileri sürerek, bu çeklerin iptalini talep ve dava etmiştir.

Mahkemece boş çek yapraklarının iptalinin istenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı davacı temyiz etmiştir.

Dava, kaybolan çek yapraklarının iptali istemine ilişkin olup, davayı keşideci açmıştır.

TTK m.730/20 yollamasıyla aynı Yasanın 669 vd. maddeleri uyarınca, rızası dışında elinden çıkması nedeniyle çekin iptalini isteme hakkı hamile aittir. Böyle bir durumda keşideci, aynı Yasanın 711. maddesinde öngörüldüğü şekilde muhatabı ödemekten men edebilir veya elinden çıkan çek bedelinin kendisinden istenmesi halinde borçlu olmadığının tesbitini isteyebilir ancak, çek hamiline tanınan iptal davası açma hakkını kullanamaz. Mahkemece davanın öncelikle bu nedenle reddi gerekirken, boş çek yapraklarının iptalinin istenemeyeceği gerekçesine dayanılması doğru değil ise de hüküm sonucu itibariyle doğru olduğundan HUMK m.438/son uyarınca gerekçesi değiştirilerek kararın onanması gerekmiştir."

Üye Notu : Yargıtay kararına konu edilen çek, teminat senedi niteliğindedir. Boş çek yaprağının keşideci tarafından rızası dışında elinden çıkması halinde, çek keşidecisinin de çekin iptalini talep hakkı olmalıdır kanaatindeyim.

İlgili Mevzuat Hükmü : Türk Ticaret Kanunu MADDE 730 :VI - TATBİK OLUNACAK HÜKÜMLER:

       Madde 730 - Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da tatbik olunur:

       1. Keşidecinin bizzat kendi emrine, kendi üzerine ve üçüncü şahıs hesabına keşide edilen poliçe hakkındaki 585 inci madde;

       2. Poliçede gösterilen bedeller arasındaki farklara mütaallik 588 inci madde;

       3. Borçlanmaya ehil olmıyan kimselerin imzasına, salahiyetsiz imzaya, keşidecinin mesuliyetine ve açık poliçeye ait 589 - 592 nci maddeler;

       4. Ciro hakkındaki 595 - 597 nci maddeler;

       5. Poliçeye ait defiler hakkındaki 599 uncu madde;

       6. Vekaleten yapılan cirodan doğan haklara mütedair 600 üncü madde;

       7. Avalin şekil ve hükümlerine dair 613 ve 614 üncü maddeler;

       8. Bir makbuz istemek hakkına ve kısmen ödemeye dair 621 inci madde;

       9. Protestoya ait 627 - 629 uncu ve 631 - 633 üncü maddeler;

       10. "Protestosuz" şartına mütedair 634 üncü madde;

       11. İhbar hakkındaki 635 inci madde;

       12. Poliçe borçlularının müteselsil mesuliyetine dair 636 ncı madde;

       13. Poliçenin ödenmesi halinde müracaat hakkına ve poliçe, protesto makbuzunun kendisine verilmesini istemek hakkına dair 638 ve 639 uncu maddeler;

       14. Sebepsiz iktisaptan doğan haklara dair 644 üncü madde;

       15. Poliçe karşılığının devrine dair 645 inci madde;

       16. Poliçe nüshaları arasındaki münasebete ait 656 ncı madde;

       17. Değişiklikler hakkındaki 660 ıncı madde;

       18. Müruruzamanın kesilmesine dair 662 ve 663 üncü maddeler;

       19. Atıfet müddetlerinin kabul olunamıyacağına, poliçeye mütaallik muamelelerin yapılması lazımgelen yer ile el yazısı ile imzaya dair 666 - 668 inci maddeler;

       20. İptal hakkındaki 669-675 inci maddelerle 676 ncı maddenin 1 inci fıkrası;

       21. Ehliyete, poliçe ve bonolara mütaallik hakların muhafazası ile müracaat hakkının kullanılması için lüzumlu muamelelere ilişkin kanun ihtilaflarına dair 678, 680 ve 681 inci maddeler.

       634 üncü maddenin bir ve üçüncü fıkralariyle 635 inci maddenin birinci fıkrası ve 639 uncu madde hükümlerinin çeklere tatbik olunmasında protesto yerine 720 nci maddenin 2 ve 3 üncü fıkraları gereğince tesbit dahi muteberdir.

Şerh Son Güncelleme: 29-04-2010