|
|
|
|
|||||||
|
Üyemizin Notu:
Elektronik Olarak Kurulamayacak Sözleşmeler (*) Elektronik sözleşmeler konusunda özel bir hukuki düzenleme yapmamış ülkelerde, elektronik olarak kurulamayacak sözleşmelerle ilgili de açık hükümlere rastlamak mümkün olmamaktadır. Bu ülkelerin mevzuatı açısından sorun Borçlar Kanununun genel ilkelerinden hareketle yorum yoluyla çözülmeye çalışılmaktadır. Bu konuya yukarıda ayrıntılı olarak değinilmişti. Elektronik sözleşmeler ve elektronik imza konusunda özel hukuki düzenlemelere sahip ülkelerde ise yapılan bu hukuki düzenlemelerin içinde elektronik olarak akdedilemeyecek sözleşme tipleri de açık olarak yer almaktadır. Bu konuda genellikle izlenen yol mevzuat içinde geleneksel olarak akdedilebilecek her sözleşmenin elektronik olarak da akdedilebileceği ilkesi dile getirildikten sonra, bu ilkenin istisnaları olarak sınırlı sayıda sözleşme örneğine yer verilmek şeklinde tezahür etmektedir. Bu mevzuat düzenlemeleri yerel nitelikte olduğundan elektronik olarak akdedilemeyecek sözleşmeler ülkeden ülkeye değişiklik gösterebilmektedir. Ancak BMETMY ve ABETD düzenlemeleri her konuda olduğu gibi elektronik olarak akdedilemeyecek sözleşmelerin tesbiti noktasında çok önemli uluslararası yasal metinler olarak karşımıza çıkmaktadır ve bu konuda ülkelerin yaptığı yerel yasal düzenlemeler çoğu kez bu metinlerin iç hukuklara uygulanması şeklinde ortaya çıkmaktadır. BMETMY 11. bölümü 1. maddesinde sözleşmelerin elektronik olarak akdedilebileceğine dair genel bir hüküm getirirken, bu maddeyi takip eden 2. maddede elektronik olarak akdedilemeyecek sözleşmeler için de açık bir kapı bırakmakta ve model yasa içinde bu sözleşmeleri sayma yolunu benimsemeyip, yasayı iç hukuklarına uygulayacak ülkelerin bu maddenin için doldurabilmelerine imkan tanımaktadır. Yasanın uygulama rehber metninde de bu durumun altı çizilmekte ve bu yasayı örnek alacak ülkelerin kendi mevzuat ve ihtiyaçlarına göre belirli bazı sözleşmelerin elektronik olarak yapılamayacağını belirlemelerinin mümkün olduğu belirtilmektedir. Noter tasdiki gereken çeşitli akit tipleri bu sözleşmelere örnek olarak verilmiştir. ABETD 9/2. maddesinde ise daha açık bir düzenlemeye gidilmiş ve bu konuda üye devletlere geniş bir özgürlük tanımak yerine, direktif üye devletlerin elektronik olarak akdedilemeyecek sayabilecekleri sözleşme tiplerini sınırlı olarak belirlemeyi tercih etmiştir. Buna göre: a) Gayrımenkul üstünde haklar yaratılması ya da mevcut hakların nakline ilişkin sözleşmeler (kira akdi hariç olmak kaydıyla) b) Mahkemelerin, yetkili/resmi mercilerin veya uzmanların katılımının zorunlu olduğu sözleşmeler c) Kefalet akitleri (işi bu olan kişilerin akdettikleri hariç) d) Aile ve miras hukuku ile ilgili akitler elektronik olarak akdedilemezler. Amerikan hukuku açısından ise Elektronik İmza Yasasına göre, vasiyetname düzenlenmesi, boşanma, evlat edinme gibi aile hukukuna ilişkin akitler, su, ısınma, elektrik gibi (sınırlı sayılmamıştır) hizmetlerin sona erme/kesilme/kapanma duyuruları, sağlık ve hayat sigortalarının (veya bunlara ilişkin bazı hakların) sona ermesine ilişkin duyurular, gibi bazı konular elektronik imza ve elektronik sözleşmenin kapsamı dışında bırakılmıştır. Konuyla ilgili düzenleme yapan çeşitli ülke mevzuatlarında da genellikle bu konuların elektronik sözleşme kapsamı dışında bırakıldığı ve özellikle “resmi şekilde akdedilen sözleşmeler” olarak bilinen ve uygulamada en sık noterlerin sözleşmeyi onaylaması şeklinde karşımıza çıkan sözleşme tiplerinin elektronik olarak akdedilemeyeceğinin düzenlendiği dikkat çekmektedir. Genel eğilim elektronik olarak akdedilemeyecek sözleşmeleri tahdidi olarak sayarak, geri kalan tüm akitlerin elektronik olarak düzenlenmesine cevaz vermek şeklindedir. ----------------- (*) Sinan Öztürk Elektronik Sözleşmeler (Kuruluş ve Geçerlik Şartları) – İ.Ü.SBE.Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2002, sf.167 |
|
Şerh Son Güncelleme: 13-04-2010
|
| Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir. |
