Menfi Tespit Davasının İstirdat Davasına Dönüşmesi

2004 S.lı İcra ve İflas Kanunu MADDE 72

(Değişik madde: 18/02/1965 - 538/43 md.)

Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.

İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.

İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir.

(Değişik fıkra: 09/11/1988 - 3494/6 md.) Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar. Buna dair hükmün kesinleşmesi halinde alacaklı ihtiyati tedbir dolayısıyla alacağını geç almış bulunmaktan doğan zararlarını gösterilen teminattan alır. Alacaklının uğradığı zarar aynı davada takdir olunarak karara bağlanır. Bu zarar herhalde (Değişik ibare: 6352 S.K.-02.07.2012/m.15) "yüzde yirmiden" aşağı tayin edilemez.

(Değişik fıkra: 09/11/1988 - 3494/6 md.) Dava borçlu lehine hükme bağlanırsa derhal takip durur. İlamın kesinleşmesi üzerine münderecatına göre ve ayrıca hükme hacet kalmadan icra kısmen veya tamamen eski hale iade edilir. Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın (Değişik ibare: 6352 S.K.-02.07.2012/m.15) "yüzde yirmisinden" aşağı olamaz.

Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir.

Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını istiyebilir.

Menfi tesbit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. Davacı istirdat davasında yalnız paranın verilmesi lazım gelmediğini ispata mecburdur.

Üyemizin Notu: Borcun ödendiğini öğrenen mahkeme, kendiliğinden menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam etmesi gerekir.Bunun için davacının(borçlunun)bir talepte bulunması şart değildir.Ancak,davacının icra harç ile giderleri ve temerrüt faizini talep etmesi gerekir ki;davayı kaybeden davalı alacaklıyı mahkeme ,borçlunun icra takibinde ödemiş olduğu paradan başka bunlar için de mahkum edebilsin.
13.HD.3.7.1986;3388/3902
"Dava dilekçesinde iptali istenen 275.000 liralık senetler dava görülürken davacıdan tahsil edildiğinden,davacı 4.10.1984 günlü dilekçesiyle iptal isteğini İİK 72.maddesi uyarınca istirdada dönüştürmüş ve faiz ile icra inkar tazminatı istemiştir.Mahkemece bozma kararına uyarak sadece 275.000 liranın davalıdan alınmasına karar verilmiştir.Bu tutara 4.10.1984 tarihinden itibaren temerrüt faizi yürütülmemesi yasaya aykırıdır.Kararın bu nedenle bozulması gerekir."

Şerhi Ekleyen Üyemiz:

Fehim AKKUŞ

Hukuk Fakültesi Öğrencisi

Şerh No : 4415

Şerh Son Güncelleme: 22-02-2010

THS Sunucusu bu sayfayı 0,02973390 saniyede 8 sorgu ile oluşturdu.