(Karar Tarihi : 23.2.2007)

DAVA : Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklılar vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : İcra takibinin dayanağı olan 06.01.2006 keşide tarihli çek, hamil S.'nin 23.12.2005 tarihinde ölümü ile Cumhuriyet Savcılığı'nca 28.12.2005 tarihinde tereke hakimliğine teslim edildiği ve aynı gün Ankara 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2005/40 tereke sayılı dosyasından tereke tespitinin yapılarak mahkeme kasasında muhafazaya alındığı, İcra takibini yapan S. mirasçılarının talebi üzerine 17.01.2006 tarihinde çekin kendilerine teslim edildiği, 23.01.2006 tarihinde de bankaya ibraz edildiği anlaşılmıştır.
T.T.K.'nun 723. maddesi uyarınca "Kanunen muayyen olan müddetler içinde çekin ibrazı veya protesto yahut buna muadil tespitin yapılması; bir devletin mevzuatı veya herhangi bir mücbir sebep gibi aşılması imkansız bir mani yüzünden mümkün olmamışsa bu muameleler için muayyen olan müddetler uzar." Somut olayda takip dayanağı çekin tereke hakimliğince muhafazaya alınmış olması bu madde düzenlenen mücbir sebeplerden kabul edilmelidir.
Alacaklılar mücbir sebebin ortadan kalktığı tarih (çekin kendilerine teslim edildiği tarih) olan 17.01.2006 tarihinden sonra TTK'nun 708/1. maddesinde öngörülen yasal 10 günlük sürede ibraz ettiklerinden alacaklılar müracaat haklarını kaybetmemiştir. O halde mahkemece duruşma açılarak taraf teşkili sağlanıp, tarafların iddia ve delilleri toplanarak, borçlunun ödeme iddiası incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, çekin yasal sürede bankaya ibraz edilmediği ve bu nedenle alacaklının müracaat hakkını kaybettiği gerekçesi ile takibin iptaline karar verilmesi isabetsizdir.
KARAR : Alacaklılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 23.02.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Üye Notu : Özeti tarafımca yazılmıştır.

İlgili Mevzuat Hükmü : Türk Ticaret Kanunu MADDE 723 :IV - MÜCBİR SEBEPLER:

       Madde 723 - Kanunen muayyen olan müddetler içinde çekin ibrazı veya protesto yahut buna muadil tesbitin yapılması; bir devletin mevzuatı veya her hangi bir mücbir sebep gibi aşılması imkansız bir mani yüzünden mümkün olmamışsa bu muameleler için muayyen olan müddetler uzar.

       Hamil mücbir sebepleri gecikmeksizin kendi cirantasına ihbar etmeye ve bu ihbarı çeke yahut bir alonja işaretle beraber altına yerini ve tarihini yazarak imzalamaya mecburdur. 635 inci madde hükümleri burada da tatbik olunur.

       Mücbir sebeplerin ortadan kalkmasından sonra hamil çeki gecikmeksizin ödeme maksadı ile ibraz ve icabında protesto veya buna muadil tesbiti yaptırmaya mecburdur.

       Mücbir sebepler; hamilin ibraz müddetinin bitiminden önce olmak şartiyle, mücbir sebep keyfiyetini kendi cirantasına ihbar ettiği günden itibaren on beş günden fazla devam ederse çekin ibrazına ve protesto keşidesine yahut buna muadil tesbite lüzum kalmaksızın müracaat hakkı kullanılabilir.

       Hamilin veya çeki ibraza veya protesto çekmeye yahut buna muadil tesbit yaptırmaya memur ettiği kimsenin sırf zatlarına ait olaylar mücbir sebeplerden sayılmaz.

Şerh Son Güncelleme: 10-01-2010