Üyemizin Notu:
Yasada üç farklı ibraz müddeti düzenlenmiştir.Bu düzenleme yapılırken kanun koyucunun keşide yeri ve ödeme yerinden hareket ederken aynı yer-farklı yer(kanunun ifadesiyle başka bir yer)şeklinde bir kıstasdan hareket etmesi ve aynı yer ile farklı yerden ne anlaşılması gerektiği konusunda madde metninde ve madde gerekçesinde hiçbir açıklama yapılmamış olması özellikle ülke içi çekler bakımından bu yerden ne anlaşılması gerektiği konusunda doktrinde tartışmalara neden olduğu gibi, ibraz müddeti gibi önem taşıyan bir konuda, gittikçe hukuk güvenliğini zedeleyici nitelikte birbiriyle çelişen yargı kararlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur.Örnek vermek gerekirse keşide yeri ile ödeme yerinin aynı yer olmasını kimi yazarlar il sınırları esası ile açıklamışlardır.Bu görüşe göre Antalya'da keşide edilen bir çek Alanya'da ödenecekse keşide yeri ile ödeme yeri aynı yerdir ve ibraz müddeti 10 gündür,zira Alanya Antalya'nın bir ilçesidir(Bu görüşte:Şimşek,Edip,Hukukta ve Cezada Ticari Senetler,Ankara,1983,s.451.)
Büyükşehir Belediyesi bulunan yerlerde bu belediye sınırı içinde kalan yerlerin (ilçelerin) aynı yer, dışındaki yerlerin farklı yer olarak anlaşılması gerekeceği yönünde:Öztan,Fırat,Kıymetli Evrak Hukuku,2007,s.277;ayrım yapmadan ilçe sınırlarını dikkate alan:Reisoğlu,Seza,Türk Hukukunda ve Bankacılık Uygulamasında Çek,6.Baskı,2003,s.197;il sınırlarını dikkate alan Yarg.10.C.D'nin 28.1.1992 tarih ve 1996/117 sayılı kararına karşın,ilçe sınırlarını dikkate alan aynı dairenin 12.5.1992 tarih ve 3972/5487 sayılı kararı,kararlar için Eriş,Çek Hukuku,1993,s.486-487'e bkn.
Kanımca kanun koyucunun birbirinden farklı üç ibraz müddeti düzenlemesi ve bunu yaparken de hiçbir açıklama yapmadan keşide yeri ile ödeme yerinin aynı yerler ve/veya farklı yerler olması esasından hareket etmesi yerinde olmamıştır.Bugün mevcut düzenlemede, hamilin muhatap bankanın tüm şubelerine çeki ibraz edebilme imkanı dolayısıyla fiili ibraz zorluğunun da olmadığı düşünülerek,maddenin aynı ilin çekleri bakımından ibraz müddeti 10 gün, keşide yeri ile ödeme yeri farklı illerde ise ibraz müddeti 30 gün olarak uygulanması yerinde olacaktır.Ancak herhalde yapılması gereken maddede değişikliği gidilerek ülke içi tüm çekler bakımından 10 günlük ibraz müddetinin kabulü olacaktır(Narbay,Şafak,Çekten Cayma ve Ödeme Yasağı,1999,s.42).Son olarak TTK Tasarısında mevcut düzenlemenin korunduğunu üzülerek belirtmeliyim.
|
