(Karar Tarihi : 13.03.2006)

"Taraflar arasında görülen davada Mersin Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 03.12.2004 tarih ve 2002/227 - 2004/786 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin taşınmazının davalı sigorta şirketi nezdinde yangın rizikolarına karşı sigortalı olduğunu, diğer davalı kiracı şirketin faaliyeti sırasında çıkan yangın sonucunda hasarlandığını, rizikonun ihbar edildiğini, müvekkilinin ekspertiz raporuna itibar ederek 24.550.000.000 TL üzerinden davalı sigorta şirketiyle anlaşmaya vardığını, gerçek zararın 45.000.000.000 TL olduğunu, gerçek zararı bilmeden anlaşmayı kabul ettiğini, bu miktarın da zamanında ödenmediğini, icra takibine geçildiğini, sigorta şirketinin kısmi ödemede bulunduğunu, sigortalı yerde üç kiracının faaliyet gösterdiğini, kira kaybı zararının da olduğunu, davalı sigorta şirketinin sözleşmeden dolayı diğer davalının da haksız fiil nedeniyle sorumluluğunun bulunduğunu ileri sürerek, 45.000.000.000 TL maddi zararın 22.07.1999 tarihinden kısmi ödemenin yapıldığı 22.02.2000 tarihine kadar ticari faizinin, 21.677.500.000 TL eksik ödenen maddi tazminatın ve 31.482 USD kira kaybının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı A____ Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş. vekili, yangın çıkmasında müvekkilinin çalışanlarının bir kusurunun bulunmadığını, mecurun amaca uygun teslim edilmediğini, zararın diğer davalı tarafından karşılandığını savunarak, davanın reddini istemiştir.

Diğer davalı vekili, hasardan sonra sigorta tazminatı bakımından davacı ile mutabakat sağlandığını, ancak tazminatı almadığını, daha sonra icra takibine geçtiğini, müvekkilinin icra dosyasına 24.550.000.000 TL ödeme yaptığını, eksik sigorta olduğunu, tazminatın fahiş bulunduğunu, kira kaybının teminat dışında olduğunu bildirerek, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, iddia, savunmalar, toplanan kanıtlar ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının işyerinin davalı sigorta şirketi nezdinde yangın sigorta poliçesiyle sigortalı olduğu, teminat kapsamında hasarlandığı, zararın 55.795 USD tutarında bulunduğu, riziko tarihi itibariyle kur karşılığının 23.905.702.000 TL olduğu, sigorta şirketinin fazla olarak 24.550.000.000 TL ödediği, ayrıca iki aylık kira kaybı toplam 6.996 USD zararının da gerçekleştiği, ancak bu kalem zararın poliçe kapsamı dışında olduğu, yangının diğer davalının işyerinde çıktığı, kira kaybından sorumlu olduğu gerekçesiyle, davalı sigorta şirketi hakkındaki davanın reddine, diğer davalı hakkındaki davanın kısmen kabulüne, 6.946 USD'nin fiili ödeme tarihindeki TL karşılığının tahsiline karar verilmiştir.

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen ve aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- Dava, yangın sigorta poliçesinden kaynaklanan tazminat ile yoksun kalınan kira gelirinin tahsili istemlerine ilişkindir. Somut olayda davacıya ait işyerinin 01.12.1998 düzenleme tarihli yangın sigorta poliçesiyle davalı sigorta şirketi tarafından sigorta örtüsüne alındığı, bu işyerinin, kiracı sıfatıyla bulunan diğer davalı şirketin faaliyeti sırasında 22.07.1999 tarihinde çıkan yangın sonucu hasarlandığı hususları taraflar arasında uyuşmazlık konusu değildir. Davalı sigorta şirketi vekili, eksik sigorta savunmasında bulunmuştur. Mahkemece, bilirkişi raporuna itibar edilerek yazılı gerekçeyle hüküm kurulmuştur. Ancak, bu rapor eksik sigorta incelemesi bakımından karar vermeye elverişli değildir. Menfaat değerinin altında sigorta olarak da ifade edilen eksik sigorta TTK'nun 1288'inci maddesinde düzenlenmiş olup sigorta bedelinin sigorta menfaat değerinin altında düzenlenmesi halini ifade etmektedir. Eksik sigortanın söz konusu olduğu halde sigorta menfaat değerinin tamamen kaybında bir sorun yoktur. Bu durumda sigortacı, sigorta bedelini ödemek durumundadır. Ancak, kısmi hasar veya kayıpta ise sigortacı, sigorta bedelinin sigorta ettirilen menfaat değerine olan oranı hesaplanmak suretiyle (proporsiyon kuralı) bu oranda indirim yaparak ödemede bulunur. Eksi sigorta incelemesi ise, sigorta poliçesi genel ve özel koşulları da dikkate alınarak sigorta sözleşmesinin akdedildiği tarihe göre tespit edilmelidir. Somut olayda ise bu değerlendirme riziko tarihi esas alınarak yapılmıştır. Bu durum karşısında, eksik sigorta incelemesinin poliçe tanzim tarihi olan 01.12.1998 tarihine göre değerlendirilmesi için bilirkişi kurulundan ek rapor alınması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.

KARAR : Yukarıda 1 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, 2 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 13.03.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi."

İlgili Mevzuat Hükmü : Türk Ticaret Kanunu MADDE 1288 :III - MENFAAT DEĞERİNİN ALTINDA OLAN SİGORTALAR

Sigorta bedeli, sigorta değerinden aşağı olduğu takdirde ve sigorta edilmiş menfaatin bir kısmının halele uğraması halinde sigortacı aksine mukavele bulunmadıkça sigorta bedelinin sigorta değerine olan nispeti neden ibaretse zararın o kadarından mesul olur.

Sigortacının sigorta bedelini aşmıyan zararın tamamından mesul tutulacağı şeklinde sigorta mukavelesinin değiştirilmesini sigorta ettirenin rizikonun gerçekleşmesinden önce istemesi halinde, bu isteğin noter protestosu ile sigortacıya bildirildiği günden sonra gelen günden itibaren akit hükümleri, kendiliğinden, sigortacının sigorta bedelini aşmıyan zararın tamamından mesul bulunduğu şeklinde değiştirilmiş olur. Sigortalı, tarifede derpiş edilen prim farkını esas primin ödenmesine ait hükümler uyarınca öder.

Şerh Son Güncelleme: 27-05-2014