Türk Hukuk Sitesi Forum Alanları > THS Şerhi > 6102 S.lı Türk Ticaret Kanunu (Yeni) > MADDE 198 TK. MADDE 198 ile ilgili bilgi

Üye İsmi Bilgileriniz Hatırlansın mı? Şifre

6102 S.lı Türk Ticaret Kanunu (Yeni) MADDE 198 (1) Bir teşebbüs, bir sermaye şirketinin sermayesinin, doğrudan veya dolaylı olarak, yüzde beşini, onunu, yirmisini, yirmibeşini, otuzüçünü, ellisini, altmışyedisini veya yüzde yüzünü temsil eden miktarda paylarına sahip olduğu veya payları bu yüzdelerin altına düştüğü takdirde; teşebbüs, durumu söz konusu işlemlerin tamamlanmasını izleyen on gün içinde, sermaye şirketine ve bu Kanun ile diğer kanunlarda gösterilen yetkili makamlara bildirir. Payların yukarıda belirtilen oranlarda kazanılması veya elden çıkarılması, yıllık faaliyet ve denetleme raporlarında ayrı bir başlık altında açıklanır ve sermaye şirketinin internet sitesinde ilan edilir. Payların yüzdelerinin hesaplanmasında 196 ncı madde uygulanır. Teşebbüsün ve sermaye şirketinin yönetim kurulu üyeleriyle yöneticileri de, kendilerinin, eşlerinin, velayetleri altındaki çocuklarının ve bunların, sermayelerinin en az yüzde yirmisine sahip bulundukları ticaret şirketlerinin o sermaye şirketindeki payları ile ilgili olarak bildirimde bulunurlar. Bildirimler yazılı şekilde yapılır, ticaret siciline tescil ve ilan olunur. (2) Birinci fıkrada öngörülen bildirim ile tescil ve ilan yükümlülüğü yerine getirilmediği sürece, ilgili paylara ait oy hakkı dâhil, diğer haklar donar. Bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesine dair diğer hukuki sonuçlara ilişkin hükümler saklıdır. (3) Hâkimiyet sözleşmesinin geçerli olabilmesi için bu sözleşmenin ticaret siciline tescil ve ilanı şarttır. Sözleşmenin geçersizliği, bu Kanun ile diğer kanunlardaki şirketler topluluğuna dair yükümlülüklere ve sorumluluklara ilişkin hükümlerinin uygulanmasına engel olmaz.

Gerekçesi

Üyemizin Notu: Hüküm iki konuyu içerir: (1) Bildirim; (2) tescil ve ilân yükümlülüklerini. İkin*ci konu içinde özellikle hukukumuzda düzenlenmemiş bulunan hakimiyet sözleşmelerinin tescil ve ilânına ilişkin yükümlülük bir geçerlilik kuralıdır. Bu suretle hakimiyet sözleşmenin yazılı olarak yapılması zorunluğu öngörülerek ilişki kayıt altına alınmak ve kamuya tanıtılmak istenmiştir. Bil*dirim yükümlülükleri, katılma ilişkilerinin, özellikle karşılıklı katılmaların açıklanması, bu yolla kamunun aydınlatılması, sermaye piyasasında şeffaflığın sağlanması ve sorumluluk hükümlerinin uygulanması yönünden ağırlık kazanır. Birinci fıkra: Katılma oranları, azlık hakları, karşılıklı katılma sınırları, hakimiyet karinesi, önleyici azınlık ve 203 üncü maddedeki tam hakimiyet olgusu dikkate alınarak oluşturulmuştur. Bildirim bütün payları kapsar, yoksa sadece eşiği aşan paylara özgülenemez. Bildirim anının belirlenmesinde payların hukuken iktisabı esas alınır. Hüküm, bildirim yükümünü paysahipliği sı*fatının kazanılmasına bağlamamıştır. Bildirim adresleri katılınan şirket, SPK, BDDK, RK ve Hazine gibi özel kurumlar ve hükümet kuruluşlarıdır. Bildirimi alan kurum ve kuruluş, kendi kanununa göre işlem yapar. İkinci fıkra: Bildirmemenin sonucu, oy hakkının kullanılmamasıdır. Aksi halde, kullanılan oy geçersiz olur. Kararın geçerliliğini sürdürüp sürdürmeyeceği geçersiz oyların karar nisabını etkile*yip etkilememesine bağlıdır. Üçüncü fıkra: Genel kısımda yapılan açıklamaya bakılmalıdır. Adalet Komisyonu Raporu'ndan: Tasarının 198 inci maddesi, bildirim yükümlülüğü teşebbüs bağlamında düzenlenmiştir. Ge*rek 195 inci maddenin beşinci fıkrasında gerek 198 inci maddede ve diğer maddelerde teşebbüs kavramının kullanılmasının sebebi bu kavramın ticarî işletmeden daha geniş olması ve şirketler top*luluğu düzenlemelerinde yaygın bir uygulamaya sahip bulunmasıdır. Bu maddenin birinci fıkrasın*da ayrıca "yüzdebeş" de bildirim yükümlülüğünün kapsamı içine alınmıştır. Çünkü bu oran huku*kumuzda halka açık şirketlerde azlığı simgelemektedir. Alt Komisyonca yukarıda açıklanan gerekçelerle yapılan değişiklikler Komisyonumuzca da kabul edilmiştir. 198 inci maddenin üçüncü fıkrası hakimiyet sözleşmesinin geçerliliğini, mezkûr sözleşmenin ticaret siciline tescil edilmiş olmasına bağlamıştır. Hükmün sadece geçersizliği öngörmesi, şirketler topluluğuna ilişkin yükümlülük ve sorumluluk hükümlerinin de uygulanmaması, yükümlülerle sorumluların sorumluluktan kurtulmaları sonucunu doğurabilir. Buna imkân vermemek ve kötüye kul*lanmaları önlemek amacıyla Komisyonumuzca, üçüncü fıkraya ikinci cümlenin eklenmesi yoluna gidilmiştir.

Şerhi Ekleyen Üyemiz: Av.Nevra ÖKSÜZ Hukukçu Avukat

Şerh No : 11820 Şerh Son Güncelleme: 03-07-2011