Üyemizin Notu:
818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 188 inci maddesini karşılamaktadır.
Tasarının üç fıkradan oluşan 212 nci maddesinde, satıcının temerrüdü durumunda giderim borcu ve borcun neleri kapsadığı düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 188 inci maddesinin kenar başlığında kullanılan "b. Tazmin borcu ve zararın nasıl hesap edileceği" şeklindeki ibare, Tasarıda "b. Giderim borcu ve kapsamı" şeklinde değiştirilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 188 inci maddesinin ikinci fıkrasında, ticari satışlarda satıcının temerrüdü hâlinde, alıcının ifa yerine isteyebileceği tazminatın/ öğretide somut yöntem olarak adlandırılan hesaplanma tarzı düzenlenmektedir. Oysa, öğretide fark teorisinin yasal bir örneği olan bu hesaplama tarzının, adi satışlarda da uygulanmasının, hakkaniyete daha uygun olacağı ve zararın hesaplanmasında fark teorisinin mübadele teorisine tercih edilmesi gerektiği görüşü ileri sürülmektedir. Bu nedenle, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 1S8 inci maddesinin ikinci fıkrasının başında kullanılan "Ticari muamelesinde satıcı" şeklindeki ibare. Tasarıda "Satıcı borcunu ifa etmezse" şeklinde değiştirilmiştir. Böylece, menfaatler durumunda farklılık olmadığı gözetilerek, adi satışlarda da satıcının -temerrüdü hâlinde, alıcıya, somut yönteme göre hesaplanacak zararını satıcıdan isteme hakkı tanınmıştır. Bu hükme göre, satıcının temerrüdü hâlinde alıcı, aynı veya benzer özellikleri olan taşınır bir malı, başka bir satıcıdan, dürüstlük kurallarına uygun olarak, "ikame alımı" yoluyla sağlamışsa, ilk satıcıya ödemeyi üstlendiği bedele göre, yeni satıcıya ödediği satış bedeli farkından doğan zararının, satıcı tarafından giderilmesini isteyebilir.
Tasarının 212 nci maddesinin son fıkrasında, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nda olduğu gibi, satıcının temerrüdü hâlinde alıcının uğradığı zararın, öğretide soyut yöntem olarak adlandırılan hesaplanma tarzı düzenlenmektedir. Buna göre, satılanın borsaya kayıtlı veya piyasa fiyatı (cari fiyatı) bulunan mallardan olması koşuluyla, ikame alımı yapmak zorunda olmaksızın, alıcı satılanın teslimi için belirlenmiş ifa gününde geçerli fiyatı, temerrüde düşen satıcıya ödemeyi üstlendiği bedelden yüksek ise, aradaki farktan doğan zararının giderilmesini satıcıdan isteyebilir.
|
