Hukuk Nedir? Hukukun Tanımı

Merhaba,

1997'den beri varligini surduren ve uyelerinin buyuk yuzdesini hukukcularin olusturdugu 'Turk Hukuk Sitesi'nde bu basligin acilmamis oldugunu farkettim. (ya da ben goremedim)

Aslina bakacak olursaniz bu basligin acilmamis oldugu, bu soru bana direkt sorulup da verdigim cevaptan farkli bir cevapla karsilasinca dikkatimi cekti.

"Hukuk Baslangici" dersini almis olan herkes (hukuk fakultesi mezunu olsun olmasin) bu soruya eminim soyle bir cevap verir:

Toplum yasamini duzenlemek icin, uygulanmasi devlet tarafindan yaptirima baglanmis kurallar bicimidir.

Bu soru bana gecen hafta soruldugunda, ben de bu ezber cumleyi soyledim. Karsimdaki hafifce gulumsedi ve:

Hukuk, yargicin yaptigidir.(what judge does*) dedi.

"Yemek nedir? Ascinin yaptigidir... mi diyecegiz yani?" diye karsi ciktim ilk basta.

Sonra cumlesini birazcik degistirdi: Hukuk, yargicin nasil karar verecegini tahmin etmektir. (to predict what judge is going to decide*)

Bunu soyleyen kisi Anglo-Sakson Hukuk Sisteminden geldigi icin ilk basta sistemin farkliligina yordum. Ancak daha sonra kendi kendime dusunmeye basladim ve giderek bu yoruma hak verdim.

Hukuk nedir?
YARGICIN VERDIGI KARARDIR.

Hukukcular olarak tartisalim-farkli tanimlarla beyin jimnastigi yapalim, ne dersiniz?

HUKUK NEDIR?

***Bu konusmayi bir yabanciyla yaptim ve cevirim pek tatmin etmedigi icin onun birebir ne dedigini de yazma geregi hissettim.

oncelıkle çok ıyı bır konuya degınmısınız.bunun için tsk ederım..hukuk bır duzen biçimidir,sadece kural veya hakımın verdıgı veya verecegı kararlar degıldır.toplumun ayaklanmasını onleyen,suclulugun azalmasını saglayan ınsanları frenleyen ve yaptırımlarla desteklenen genel ve ust bır kavramdır..hukuk bır çok alt dalı bağrında tasımaktadır.bunlar kanun tuzuk ve yonetmelık olarak sıralanabılır..hakımlık te hukugun vucuda getırdıgı bır bırımdır,hakım hukuga hızmet eder,hukuk hakıme degıl

Hukuk ,

Hertürlü ilişkinin,bağın,sahipliğin ve müşterekliğin çerçevesidir , düzenleyicisidir.

Kırk satır mı ? Kırk katır mı ? sorusunu sorandır.

Bilgi sahibi olmak zorundasındır.

Saygı duymak zorunda olduğun durumlardır.

Sen ve senin dışındakilerdir.

Saygılarımla

Hukuk, adalete yönelmiş toplumsal yaşam düzenidir. Dikkat edilirse bu tanımda devlet kavramı geçmiyor. Bu şunun göstergesidir: Hukuk, devlet kavramından önce oluşmuştur. Bu tanım geçmişe ışık tuttuğu gibi, günümüzü ve geleceği de kapsar.

Saygıdeğer Ahu,
Hukukun ne olduğuna ilişkin yapılacak tanımlar onlarca belki de yüzlerce olabilir; ama özünde aynı hukuk tanımına dönüyoruz. Bizim hukuk başlangıcı derslerinde gördüğümüz tanım hepimize klasik bir tanım gibi gelebilir; ama neticesinde bu tanım asırlardır süregelen hukuk geleneğinin ve bu geleneğe bağlı olan hukuk birikiminin oluşturduğu tanımdır.
İsterseniz, bu tartışmanın doğmasına kaynaklık eden sohbetinizi bu bağlamda değerlendirelim:
Size hukuk nedir diye soran kişinin sizin cevabınıza mukabil sözleri "yargıcın yaptığıdır" şeklinde olmuştu.
Peki yargıcın yaptığı nedir?
1-Yargıcın yaptığı önüne gelen sorunu çözmektir.
2-Peki yargıç önüne gelen sorunu neden çözer? Önüne gelen sorun ile bozulan toplum yaşamını düzenlemek için...
3-Buna da tamam... O zaman yargıç bu sorunu kafasına göre mi çözecektir, yoksa uyulması gerekli kurallara bakarak mı çözecektir? Buna benim verdiğim yanıt da yargıcın, önündeki hukuk kurallarına bakarak sorunu çözeceğidir.
4-Son olarak; yargıcın çözdüğü bu olayda gerekli müeyyideyi kim uygulayacaktır. Buna vereceğimiz yanıt da devlet olacaktır.
Yargıcın yaptığı işi basit bir biçimde tahlil ettiğimizde yine elimize o klasik tanım geçmekte: "Hukuk, toplum yaşamını düzenlemek için, uygulanması devlet tarafından yaptırıma bağlanmış kurallar biçimidir."
Bence sizin sohbet ettiğiniz kişinin anglo-saxon hukuk sisteminden geliyo olması onun temel bazı konular üzerinde yanılmasına sebep olmuş. Onun düşüncesi sanırım şu şekilde idi. Kanunlarda ne yazılıyosa yazılsın; bir hakim o kanunu yorumladığı anda artık hukuk; norm olmaktan çıkmış yargıcın verdiği karar haline gelmiştir. Tamam; şuna hiç itirazım yoktur ki hukuk normuna hayat verecek olan hakimdir; ancak hukuku hakimin yaptığı olarak yorumlarsak şu sorun doğacaktır. "A" hakimi X kanununu 1 şeklinde yorumladığından hukuk 1'dir. "B" hakimi X kanunu 2 şeklinde yorumladığından hukuk 2'dir... şeklinde gidecektir. Kanımca sizin sohbet ettiğiniz kişi hukukun somut olayda hayat bulması ile hukukun kendisini karıştırmaktadır. Hukuk hiçbir hakime göre değişmeyen üstün normlar bütünüdür; ve hakimler bu normlara dayanarak somut olayın şartları çerçevesinde olayı çözerler. Bu bakımdan hukuk 1 tanedir ama o 1 tane olan hukukun uygulanması 1000'ler 10.000'ler... tanedir.
Sizin sohbet ettiğiniz kişiye ise yalnızca bir şart altında katılabilirim ki bu da tüm hukuk uygulayıcılarının mükemmel olmasıdır. Oysa ki hayatın gerçekliğinde böyle bişey mümkün değildir ki buna binaen de yüksek mahkemeler vardır.

Alıntı: Yaşamak Direnmektir Hukuk, adalete yönelmiş toplumsal yaşam düzenidir. Dikkat edilirse bu tanımda devlet kavramı geçmiyor.

Sayın "yaşamak direnmektir", dediğiniz gibi yapmış olduğunuz tanımda devlet kavramı geçmiyor; ama bir tanımda bir kavramın adının geçmemesi o tanımda o kavramın olmadığı anlamına mı gelir?
Konuya bir devlet tanımı ile devam etmek istiyorum: "Devlet, ortak bir hayatı ve kültürü paylaşan bir toplumda, bu toplumu düzenleme, bu topluma güvenlik, refah ve huzur sağlama amacını güden ve bu amaca yönelik olarak kanun koyma, bu kanunları uygulama, yargılama, cezalandırma gibi güçlere sahip olan kurumdur." -kaynak:http://www.atamizindeyiz.com/03/ata03.htm-
Tabi bu tanım gibi birçok devlet tanımı var; o yüzden kesinlikle bu tanımı kıstas olarak almalıyız iddiasında değilim; ancak sizin şu sözlerinize

Alıntı: Hukuk, devlet kavramından önce oluşmuştur

karşılık şunu söylemek istiyorum: Kanımca devetin tarihi, insanlığın tarihi kadar eskidir. İlk insanlar birlikte yaşamaya başladığından beri-toplum halinde yaşamaya başladığından beri- bir devlete ihtiyaç duyulmuş; bundan sonraki aşamada da o devletin varlığını sürdürebilmesi, toplum halinde yaşayan insanların adalete kavuşabilmesi için bazı üstün normlara ihtiyaç duyulmuştur. Bence devlet ve hukuktan hangisinin önce doğduğuna dair yaptığımız tartışmada en fazla söyleyebileceğimiz; ikisinin de doğumunun aynı anda olduğudur.

söylediklerinize katılıyorum ama şunu da belirteyim ki devletlerin varlık koşulları vardır varlık koşulları vardır bu nedenle her birlikte yaşayan insanların oluşturduğu topluluk şüphesiz devlet kabul edilemez buradan hareketle yapmış olduğunuz tanımın geçmişin bir bölümüne ışk tuttuğunu düşünmüyorum

Hukuk nedir sorusuna verilmiş onlarca farklı tanım onlarca felsefi yaklaşım var belki de. Ama bir avukat tanıdığım "hukuk, güçlünün iradesidir" demişti. Doğru mu değil mi bir yana gerçekçi bir tanım olarak hafızamda yer etti.

Hukuk; yargıcın yaptığından daha önce var olan; yargıçlık müesseseini oluşturan, yargıcı yaptığını yapmaya zorlayan kamusal vicdandır.

Alıntı: Peki yargıcın yaptığı nedir? 1-Yargıcın yaptığı önüne gelen sorunu çözmektir.

Alıntı: yargıcı yaptığını yapmaya zorlayan kamusal vicdandır.

Peki, "yargic yapmasa" da hukukun varligindan soz edilebilir mi?
Hukuk sadece soyut mudur? Hukukcu olmayan ve mahkemede davasi olan bir vatandas icin hukuk nedir? Yargicin yapacagi degil midir? Avukatlar ne yaparlar? Yargicin yapacagini sadece kurallarla ve somut olayla sinirlarsak avukatlik muessesesine gerek kalir miydi?

HUKUK NEDIR?

Hukuk sensin!..

Hukuk senin verdiğin karardır,

başkasının verdiği değil!

Hukuk,adalete yönelmiş toplumsal yaşama biçimidir.Toplumsal yaşamdan kaynaklanan bir zorunluluktur.Herkesin birbirinin haklarına saygılı olmasını sağlamaya yönelik mekanizmanın bulunması zorunluluğudur.Her dileyenin istediğini yaptığı yerde hiçkimsenin birşey yapamayacağı sonucu hukukun doğumuna sebep olmuştur.

Katilip yorum yazan tum arkadaslara cok tesekkurler.
Ama sanirim ben ifade edemedim cok fazla. Gerek hukuk felsefesi, gerek genel kamu hukuku derslerinde cesitli filozoflarin "hukuk tanimlarini" fakultede hepimiz yeterince okuduk. (matrix yorumu haric tabi, sayin Huzeyfe ) Benim asil merak ettigim, kisisel olarak, bizler nasil goruyoruz hukuku ve deneyimlerimizle ya da hukukcu olmayanlarin bakis acisiyla hukuku tanimlamak istesek ne deriz, nasil tanimlariz?

Simdi, kitap cumleriyle degil, sizin cumlelerinizle:

HUKUK NEDIR?

Tekrar meraba
aslında önceki mesajımda başka bir şeyler yazmayı düşünmüştüm ama vazgeçtim ve bunu yazdım: Hukuk sensin! Hukuk senin verdiğin karardır.
mağdur olmuş bir davalı haklı olmasına rağmen kendi aleyhine verilen karadan dolayı üzüntü duyacaktır ve hak, hukuk, adaletten bahsedecektir.
kendince bir hüküm verecektir, kendi vicdanında verdiği kararların bir müeyyidesi olmasa da. örnekleri çoğlatmak mümkün...
kasdettiğim bu.

ama bir literatür olarak hukuk teriminin anlamıyla ilişkisiz olduğunu ben de kabul ediyorum.

ben burada sohbetimize bir açılım getirmesi bakımından "örf ve âdet" ve "örf ve âdet hukuku" kavramlarını da göz önünde bulundurarak tartışmayı devam ettirmek istiyorum:

bir "örf ve âdet" ken bu "örf ve âdeti", "örf ve âdet hukuku" yapan şey nedir?

yargıcın bu örf ve âdete göre hüküm vermesi değil mi?

işte bu noktada hukuk, yargıcın verdiği karadır.

tekrar bu tartışmaya katılacağım şimdi çıkmalıyım!..

teşekkürler Ahu...

hukuk dağdaki çobanla;

çankaya'nın yüksek rakımlı tepesinde oturanın;

değerler silsilesi içinde ; kamu otoritesinin sağlayıcıları tarafından;eşit ve ayrımsız görülmesidir.

hukuk birey olarak sana yapılmasını istemediğinin başkasına da yapmamandır.


hukuk hak edene hak ettiğini verip; hak etmeyenin ise hak etmediğine el uzatmamasını sağlayan bir anlayışın yerleştiği ülkenin ,insanlarının davranışının içselleşmesidir.

yani tutum ve davranışlarının korku ve yaptırım ile değil, bir ruhsal içten geliş ile benliği sarmasıdır.bu benliğin özü adalettir

bu benliktir ki ideal topluma yaklaşma ülküsünün ilk şartıdır.Bu benlik bizliğe doğru tırmandıkça ideal toplum ,

hızla basamakları aşarak, biz olma duygusunun ben olma duygusunun yerini alarak toplumsal ahengin ,

ışık dolu zemininde el ele kardeşlik türkülerini söylememizle kurulur

bir hukukçu olaran bunu söymekten utanıyorum ama bizim ülkemizde hukuk şöyle tanımlanabilir:
hukuk,örümcek ağına benzer.büyük avlar ağı delip geçerken küçük avlar ağa takılır.

hukuk:iyinin ve adaletin sanatıdır.....

"Benim asil merak ettigim, kisisel olarak, bizler nasil goruyoruz hukuku ve deneyimlerimizle ya da hukukcu olmayanlarin bakis acisiyla hukuku tanimlamak istesek ne deriz, nasil tanimlariz?

Simdi, kitap cumleriyle degil, sizin cumlelerinizle:"

Öyleyse: Hukuk; yurdum sathında, içinde adaletcik oynadığımız, dar alanda kısa paslaşmalar yaptığımız bir mecradır.

Hukuk


-pek çoğunun üzerinde entellektüel tartışmalar yaptığı, tanımlaya çalıştığı ama nedense hakikatine ulaşılamayan-

bir muammadır

rüşvetsiz yürümeyen bir alandır

rüşvetsiz yürüyebilecek bir alandır

ben daha o duruma tanık olmadım ne mutlu size

Hukuk rüşvetsiz yürümez gibi bir önkabulümüz olsaydı,
dürüst bir insan olarak nasıl hukuk fakültesi okumayı tercih ederdik ki...
hukuk fakültesi okuyan bizim gibi insanların fakülteyi bitirdikten sonra hangi sektörde çalışacağını aşağı yukarı tahmin edebiliriz: hukuk...

ayrıca bu siteye üye hakimlerimiz var, savcılarımız var.
bunu gözardı ederek böyle bir fikri ifşa etmek onları zan altında bırakacaktır.

bundan ayrı olarak bir ülkede hukukun korunması ve adaletin tesisi ancak dürüst insanların çokluğuyla ve de ittifakıyla gerçekleşir.

hukuk dediğimiz şey belki de yargıcın verdiği karar değildir.
vicdanımızdan gelen itkilerdir.
ben hukuk ve adalet kavramalarını birbirinden bağımsız değerlendirmemek taraftarıyım.

Ama literatürde bir noktadan sonra tıkanıyorsunuz ve bunların farklı farklı değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorsunuz.

Ne olursa olsun, ben ısrarcıyım hukuk ve adalet arasında ilişki her daim kurulmalıdır. Metodolojik açıdan sıkıntılar yaratsa da.


belki de yargıcın verdiği karar sadece bir "karar" dır, hukuk değil.

Hukuk sensin, hukuk senin verdiğin karardır!..

benim söylediğim laf hakim we sawcılarımız için değildi ben adliyedeki diğer memurları kastetmiştim ama madem ki lafım sizde bu kadar tepkiye neden oldu özür dilerim

Hukuk,kişiler arası ilişkilerin düzenlenmesidir....

Hukuk kelime anlamı ile haklardır.

Bu köleci devlet (sistem) anlamında insanların alınıp satılması hakkıdır

Hukuk serfleri toprağı ile satabilmektir. (ortaçağda)

Hukuk çocukları, kadınları karın tokluğuna veya daha azına çalıştırabilmektir. (Kapitalizmin ilkel birikim dönemlerinde)

(iki soruya birden cevap oldu özür dilerim)

Nedir hukuk?

Haklardır.

Kime göre?

egemen olana göre.

yukarıda anlattığım gibi her toplum kendi hukukunu yaratmıştır. Soyut bir hukuk sadece tanımlamadır. HAKLAR.

Her egemen toplum grubu/ekonomik güç/aile/Vb. kendi egemenliklerine göre hakların ne olacağını ve nasıl kullanılacağını belirler. Devlet de bunu yerine getirir. Devlet bir kurumdur. Toplumun/insanların yarattığı bir kurum. Onun için toplum, devlet, hukuk birbirinden bağımsız olmayan kavramlardır. Hepsi ekonomik olarak (buna bağlı olarak siyasi) egemenlerin istemlerine göre biçimlenirler.

Örneğin Osmanlı toprağı "mülk'i şahane"dir. yani padişahın mülkü.

Cumhuriyet döneminde farklı bir toprak rejimi gelmiştir.

Bu her toplumda görülmüştür.

Benim düşüncem her toplumun kendi hukukunu yarattığıdır.

Bu çerçevede hukuk son derece durağan ve sistemi savunan (çünkü hukuku o sistem yartmıştır) bir yapılanmadır. Buna göre/savunduğu sisteme göre kurallar koyar. Uluslararası bir hukuk olamaz. Çünkü her ulus bir değildir. Biz ceza yasamızda kan gütme saiki ile adam öldürmeye ceza verirken SSKB tecavüze bu cezayı veriyordu. Sonuçta hukuk bir kültür ve biçimlenme meselesidir. Evrensel hukuk, sınırlar kalktığında/evrenin tek bir toplum olduğunda var olabilir. Yani evrensel hukuk evren bir toplum olduğunda var olabilir.

Sonuçta hukuk yönetenlerin, yönetilenleri nasıl yöneteceğine ilişkin bir kurallar bütünüdür. Bunun içinde ahlak, din, vatan vb. vardır. Ama herkesin anlayışına göre. Kimse kendi bireysel hukukunu yaratmamıştır/yaratamamıştır. Ama budur.

Saygılar.

hukuk sen ve ben olarak değil; biz olarak yaşamaktır

Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer derki : "Hukuk eğer bir denizse ben bir damlayım".Yani hukukun hüküm alanı çok geniştir.Onun için hukukun ne olmadığını belirtsek hukukun ne olduğu ortaya çıkacaktır.Şöyle ya da böyle her şey hukukla ilgili...
hukuk bir nizamdır.

Hukuk,akşam yatıpta anlam veremediğin bir ses duyduğun zaman.Sanki seni çok koruyacakmış gibi yorganı başının üstüne çekip sımsıkı sarılmaktır.
Saygılarımla

Hukuk "dikissiz bir agdir-orgudur".

?