(Karar Tarihi : 15.04.2002)

T.C.
YARGITAY
3. Hukuk Dairesi
ESAS NO. : 2002/3418
KARAR NO. : 2002/3908
TARİH : 15.04.2002

Dava dilekçesinde kira parasının 5.1.2001 gününden başlayarak yıllık 4000 DM olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü :

Davada, davacı kiracı, davalıya ait işyerinin 5.1.1998 tarih ve üç yıllık kira sözleşmesi uyarınca yıllık 11.000 DM bedelle kiralandığını ileri sürerek yenilenen 5.1.2001 dönemi kira parasının indirilerek 4 000 DM olarak tesbitini istemiş, davalı davanın reddini savunmuş, mahkemece, dönem öncesinde herhangi bir ihtarın davalı kiralayana gönderilmediği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

Davacının iddiası, sözleşmedeki edimler dengesinin Şubat krizi ve dövizdeki aşırı artış gibi sonradan çıkan olaylar nedeniyle değiştiği ve böylece sözleşme temelinin çöktüğü istikametindedir.

HUMK.mad.8/11-1'e göre; "kira sözleşmelerine dayanan her türlü tahliye, akdin feshi yahut tesbit davalarına, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık açılacak davalara" Sulh Mahkemeleri bakmakla görevli kılınmıştır.

Kira parasının değişen durumlara uyarlanması davalarına ise kira sözleşmesinin yıllık tutarı dikkate alınmak suretiyle Sulh yada Asliye Hukuk mahkemelerinde bakılmak gerekir. Kiracının istemi 21.11.1966 gün ve 19/10 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında anılan "yeni dönem kira parasının tesbiti" olarak nitelendirilemez. Öte yandan HUMK 8. maddesinde Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevleri sınırlı olarak belirlenmiş ve de kira sözleşmesinin yeni duruma uydurulmasına ilişkin davalar bu madde hükümleri kapsamı dışında tutulmuştur.

Mahkemece, yukarıdaki maddi ve hukuki olgular dikkate alınarak görevsizlik kararı verilmek gerekirken ihtarname bulunmadığından bahisle davanın süreden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.

KARAR : Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine 15.4.2002 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

İlgili Mevzuat Hükmü : (Eski) Hukuk Usulu Muhakemeleri Kanunu - Mülga MADDE 8 :(Değişik madde: 26/02/1985 - 3156/2 md.)

       Sulh mahkemesi:

       I - İflas davalarıyla vakfa ilişkin davalar hariç olmak üzere, mamelek hukukundan doğan değer veya miktarı beş milyar lirayı geçmeyen davaları,

       II - Dava konusu olan şeyin değerine bakılmaksızın:

       1. İcra ve İflas Kanununun onuncu babında yer alan 269 ve 272 nci ve sonraki maddeleri hükümleri hariç olmak üzere, kira sözleşmesine dayanan her türlü tahliye, aktin feshi yahut tesbit davaları, bu davalarla birlikte açılmış kira alacağı ve tazminat davaları ve bunlara karşılık olarak açılan davaları,

       2. Taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ait davaları,

       3. Taşınır ve taşınmaz mallarda yalnız zilyetliğin korunması ile ilgili davaları.

       4. (Değişik alt bend: 09/01/2003 - 4787 S.K./9. md.) Borçlar Kanununun 91, 92 nci maddelerinde mahkeme veya hakime verilen işleri,

       5. Mirascılık belgesi verilmesi hakkındaki isteklerle, bu belgenin değiştirilmesi veya iptali davalarını,

       III - Bu ve diğer kanunların sulh mahkemesi veya hakimlerini görevlendirdiği dava ve işleri,

       Görür.

Şerh Son Güncelleme: 24-11-2009