|
|
|
|
|||||||
|
Üyemizin Notu:
İSTANBUL BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 45. HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/343 KARAR NO : 2021/233 KAMU ALACAĞININ İŞTİRAKİ VE GARAMETEN TAKSİM KOŞULLARI …davalı kurumların kamu kurumu olması nedeniyle kamu alacaklarından dolayı konulan hacizlerde İİK 206 madde değil 6183 sayılı kanunun 21/1 maddesine göre kamu alacakları hacze iştirak edebileceğinden ve aralarında satış bedeli garameten taksim edilmesi gerektiği gözetildiğinden icra memurluğunca satış bedelinin garameten paylaştırılmış olması nedeniyle hatalı bir işlem bulunmadığı tespitinde bulunulmuştur. İlk haciz kamu alacağı için konulmuş bir haciz değil, diğer anlatımla 3. kişinin haczi ise bu hacze kamu alacağı, koşulları oluşmuş ise iştirak edebilir. Zira, 6183 sayılı Kanun'un 21/1. maddesinde; üçüncü şahıslar tarafından haczedilen malların paraya çevrilmesinden önce o mal üzerine kamu alacağı için haciz konulması halinde kamu alacağının hacze iştirak edeceği ve satış bedelinin garameten paylaştırılacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm kamu alacaklarının ilk hacze iştirakleri yönünden özel bir düzenleme olduğundan, İİK'nun 206. maddesi kamu alacaklarının hacze iştirak etmesinde uygulanmaz. Kamu alacağının hacze iştiraki açısından kamu alacağının niteliği ve ilk haczin dayandığı alacağın niteliği ile ilgili bir ayrım yapılmadığından, kamu alacağının ve ilk haczin dayandığı alacak hangi sebepten doğarsa doğsun kamu alacağı için satıştan önce haciz konulmuşsa ilk hacze iştirak eder. İİK.206.MD.İLK ÜÇ SIRASININ RÜÇHANLI OLABİLMESİ İÇİN İİK.100.MD.GEREĞİ HACZE İŞTİRAKİ VEYA İİK.101.MD.GEREĞİ TAKİPSİZ İŞTİRAK KOŞULLARININ BULUNMASI GEREKİR İSTANBUL BAM 45. HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/343 KARAR NO : 2021/233 Haciz yolu ile takiplerde düzenlenen sıra cetvelinde kural, alacaklıların haciz tarihlerine göre sıralanmasıdır. Bunun için ilk kesin haciz sahibi alacaklı ve buna iştirak edebilecek diğer alacaklılar belirlenerek hacze iştirak dereceleri oluşturulur. Adi alacaklar imtiyazlı ve imtiyazsız olarak iki gruba ayrılmaktadır. Hacizde sıra cetvelinin nasıl yapılacağı İİK 140 maddesinde "satış tutarın bütün alacakların alacakları tamamen ödemeye yetmezse icra dairesi alacakların bir sıra cetvelini yapar. Alacaklılar, İİK'nun 206. maddesi gereğince iflas halinde hangi sıraya girmeleri lazım geliyorsa o sıraya kabul olunurlar. Ancak ilk üç sıraya kayıt için geçerli tarih haciz talebi tarihidir." şeklinde belirlenmiştir. Yukarıdaki maddeye göre İİK 206. madde de öngörülen ilk üç sıra iflas sıra cetvelinde mutlak olarak uygulanırken, hacizdeki sıra cetvelinde ise İİK 206. madde deki ilk üç sırada sayılan alacakların rüçhanlı olabilmesi için öncelikle bu alacaklının İİK'nun 100 maddesinde sayılan koşullarda mevcut bir hacze iştirak etmeleri veya İİK'nun 101. Maddesi gereğince takipsiz iştirak koşullarının bulunması gerekmektedir. İİK'nun 206. Maddesine göre haciz sıra cetveli uygulanmasında hangi zaman aralığındaki alacakların dikkate alınması gerektiği incelenirken imtiyazlı alacakların haciz talep tarihi esas alınmalıdır. İşçilerin iş ilişkisine dayanan ve haciz talebinden (İİK madde 140/2) önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dahil alacakların, işçi haciz talebi tarihinden önce işten ayrılmışsa, haciz talebi tarihinden geriye doğru bir yıllık sürenin başlangıcı ile işten ayrıldığı tarih aralığında kalan işçilik alacağı imtiyazlıdır. İSTANBUL BAM 45. HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/343 KARAR NO : 2021/233 KURAL OLARAK KAMU HACZİ İMTİYAZLI DEĞİLDİR. Kural olarak kamu alacakları imtiyazlı değildir. (Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 30.10.2008 T 7618/10346 ) Ancak; 6183 sayılı Kanunun 21. Maddesinde yapılan ve 8.4.2006 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikle (30/03/2006 tarih 5479 sayılı kanunun 4. Maddesiyle yapılan değişiklik) - Borçlunun iflası -Mirasın reddi -Terekenin resmi tasfiyeye tabi tutulması hallerinde amme alacakları imtiyazlı olarak İİK'nun 206 maddesinin üçüncü sırasında , bu sıranın önceliğini alan alacaklarda dahil olmak üzere tüm imtiyazlı alacaklar ile birlikte işleme tabi tutulur.'' şeklinde yapılan değişiklik sonucunda kamu alacakları sayılan üç halde tekrar imtiyazlı alacak haline gelmiştir. (Mahmut Coşkun, Hacizde ve iflasta Sıra Cetveli s.502) İSTANBUL BAM 45. HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/343 KARAR NO : 2021/233 İHTİYATİ HACİZ KESİNLEŞMEDEN KONAN KAMU HACZİNE İİK.100.ŞARTLARINI TAŞIYORSA İŞTİRAK EDEBİLİR 6183 sayılı Kanun'un 69. maddesindeki koşullar varsa, kamu alacağı sahibi olan bir alacaklı başka bir kamu idaresi tarafından konulan kamu alacağının haczine iştirak edebilir. Öte yandan, 30.07.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4949 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 268. maddesinin ilk cümlesi, "261 inci maddeye göre ihtiyaten haczedilen mallar, ihtiyati haciz kesin hacze dönüşmeden önce diğer bir alacaklı tarafından bu kanuna veya diğer kanunlara göre haczedilirse, ihtiyati haciz sahibi alacaklı, bu hacze 100 üncü maddedeki şartlar dairesinde kendiliğinden ve muvakkaten iştirak eder." hükmünü içermektedir. Buna göre ihtiyati haciz uygulatan alacaklı 100. maddedeki belgelere sahipse ihtiyati haciz kesin hacze dönüşmeden önce konulan haciz, İcra İflas Kanunu'na göre veya başka herhangi bir kanuna (örneğin, 6183 sayılı Kanun'a) göre konulmuşsa bu hacze iştirak edecektir. Önce ihtiyati haciz uygulayan alacaklı 100. maddedeki belgelerden birine sahip değilse, bu durumda kamu alacağından dolayı konulan hacze iştirak edemeyecek ve satış bedeli kamu idaresine ödenecektir. İhtiyati haczin kesin hacizlere iştirakini düzenleyen İİK’nun 268. maddesine göre önceki tarihli ihtiyati haczin, henüz kesinleşmediği bir dönemde, bir başka alacaklı tarafından konulan kesin hacze iştiraki için, aynı Yasa’nın 100. maddesindeki şartları da sağlaması gerekir. YARGITAY 23. H.D. ESAS NO : 2014/4342 - KARAR NO : 2014/4795 İİK.100 ve 101 MD.KAPSAMINA GİRMEYEN ALACAKLAR KENDİNDEN ÖNCEKİ ALACAĞIN ÖNÜNE GEÇEMEZ. İİK'nın 206. maddesi, anılan Yasa'nın “İflasın hukuki neticeleri” başlıklı yedinci babında yer almaktadır. Bu madde hükmü, iflas tasfiyesi sırasında düzenlenen sıra cetvelindeki imtiyazları düzenlemekte olup, hacze iştirak hali dışında haciz yolu ile ilgili takiplerde uygulanmaz. Haciz yolu ile takiplerde düzenlenen sıra cetvelinde kural, alacaklıların haciz tarihlerine göre sıralanmasıdır. Bunun için ilk kesin haciz sahibi alacaklı ve buna iştirak edebilecek diğer alacaklılar belirlenerek hacze iştirak dereceleri oluşturulur. İİK'nın 206. maddesindeki imtiyazlar, (hacze iştirak hali hariç, İİK.m.100-101) haciz yolu ile takiplerde düzenlenen sıra cetvellerinde, sonraki tarihli haciz sahibi alacaklıyı önceki tarihli haciz sahibi alacaklının önüne geçiremez. Dairemizin 29.11.2013 tarih ve 6030 E., 7584 K. sayılı ilamı bu yöndedir. YARGITAY 23. Hukuk Dairesi ESAS NO : 2015/535 - KARAR NO : 2015/7894 İİK.206.MD.İMTİYAZ AYNI SIRADAKİ HACZE İŞTİRAK EDEN VE KAMU ALACAĞI OLMAYAN ALACAKLILARA KARŞI İLERİ SÜRÜLEBİLİR. İİK'nın 140. maddesinin ikinci fıkrasında 206. maddeye atıf yapılmış ise de, bu maddedeki imtiyazların sadece aynı derecede hacze iştirak eden ve kamu alacağı sahibi olmayan alacaklılara karşı ileri sürülmesi mümkündür. Diğer bir deyişle, İİK'nın 206. maddesindeki imtiyazlar, (hacze iştirak hali hariç, İİK.m.100-101) haciz yolu ile takiplerde düzenlenen sıra cetvellerinde, sonraki tarihli haciz sahibi alacaklıyı önceki tarihli haciz sahibi alacaklının önüne geçiremez. İşçi alacaklarının haciz yoluyla düzenlenecek sıra cetvelindeki imtiyazları İİK'nın 206/4-A bendi hükmüne kıyasen ve İİK'nın 140/3. maddesi uyarınca haciz talep tarihinden geriye doğru 1 yıllık süre için söz konusudur. Bu sürelerin hesaplanmasında 206. maddenin son fıkrasındaki durma nedenleri de gözönüne alınır. İİK'nın 140. maddesinin 2. fıkrasında 206. maddeye atıf yapılmış ise de bu maddedeki imtiyazların sadece aynı sıradaki hacze iştirak eden ve kamu alacağı sahibi olmayan alacaklılara karşı ileri sürülmesinin mümkün olduğu gözetilerek, ipotek alacaklısının alacağı ayrıldıktan sonra, kalan bedelden sıra cetvelinde SGK Başkanlığı ve Uzunmehmet Vergi Dairesine ayrılması, uzman bir bilirkişiden şikayetçinin İİK'nın 206. maddesinin 4/A fıkrası da gözetilerek, belirlenecek imtiyazlı alacak miktarı ile ilgili rapor alınması, kalan paradan şikayetçinin imtiyazlı alacak miktarının ödenmesi, varsa artan kısmın şikayet olunan T.C. Ziraat Bankası A.Ş.'ye ayrılmasına karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye ve yanılgılı gerekçeye dayalı olarak hüküm kurulması doğru olmamıştır. KONYA BAM 7. H.D. DOSYA NO : 2019/865 - KARAR NO : 2019/937 İİK'nun 206. maddesi, anılan Yasanın “İflasın hukuki neticeleri” başlıklı yedinci babında yer almaktadır. Bu madde hükmü, iflas tasfiyesi sırasında düzenlenen sıra cetvelindeki imtiyazları düzenlemekte olup, hacze iştirak hali dışında haciz yolu ile ilgili takiplerde uygulanmaz. Haciz yolu ile takiplerde düzenlenen sıra cetvelinde kural, alacaklıların haciz tarihlerine göre sıralanmasıdır. Bunun için ilk kesin haciz sahibi alacaklı ve buna iştirak edebilecek diğer alacaklılar belirlenerek hacze iştirak dereceleri oluşturulur. İİK'nın 140. maddesinin ikinci fıkrasında 206. maddeye atıf yapılmış ise de, bu maddedeki imtiyazların sadece aynı derecede hacze iştirak eden ve kamu alacağı sahibi olmayan alacaklılara karşı ileri sürülmesi mümkündür. Diğer bir deyişle, İİK'nun 206. maddesindeki imtiyazlar, (hacze iştirak hali hariç, İİK.m.100-101) haciz yolu ile takiplerde düzenlenen sıra cetvellerinde, sonraki tarihli haciz sahibi alacaklıyı önceki tarihli haciz sahibi alacaklının önüne geçiremez. İşçi alacakları iflas halinde birinci sırada imtiyazlı ise de, hacze iştirak halinde İİK'nın 100. maddesindeki sayılan koşullara sahip olmaması halinde haciz tarihi daha önce olan alacaklıların önüne geçemez. Somut olayda, hacze iştirak için İİK'nun 100. maddesi şartlarının davalılar açısından oluşmadığı, davalıların alacaklarının ilamsız takipten kaynaklandığı anlaşılmakta olup, mahkemenin aksi yöndeki gerekçesi doğru olmamıştır. İİK.101.MD.GEREĞİNCE TAKİPSİZ İŞTİRAKTE SIRA Nafaka ilamına dayanan alacağın İİK'nun 101. maddesi uyarınca hacze takipsiz iştirak etme imkanı sağladığı, hacze takipsiz iştirak eden alacaklının alacağı İİK'nun 206 maddesine göre de imtiyazlı alacak durumunda ise bu alacaklının satış bedelinden önce pay alır açıklaması gereğince satış bedelinden ipotek alacaklısı dosyaya ödeme yapıldıktan sonra bakiye kalan tutarın ilama dayalı nafaka alacağı olan * 3. İcra Dairesinin 2016/6492 esas sayılı dosyasına ödenmesi gerektiği TAKİPLİ NAFAKA ALACAĞININ KENDİSİNDEN ÖNCEKİ HACİZE İŞTİRAKİ İSTANBUL BAM 17.HD DOSYA NO : 2021/1505 Esas - KARAR NO : 2021/1444 2004 sayılı İİK'nın 101. maddesi uyarınca hacze takipsiz iştirak koşullarını taşıdığı, şikayetçinin İİK'nın 206/4-c maddesi uyarınca, son bir yıl içinde tahakkuk etmiş olan nafaka alacağı rüçhanlı olacağından (İİK m. 140/3), şikayetçi alacağının nafaka kısmına münhasır olmak üzere imtiyazlı kısmının satış tarihine göre son bir yıllık süre içinde doğan bölüm olduğu, bir yıllık dönem dışında doğan nafaka alacağı bulunduğu takdirde ise rüçhansız alacak olarak hacze iştirak edeceği (Yargıtay 23. HD. 2015/4902E-2016/2215 K. 07.04.2016 t.) hususu nazara alınarak, son bir yıl içinde tahakkuk etmiş eden nafaka miktarının rüçhanlı olabileceği, (İCRA HUKUK MAHKEMESİ KARARI) İİK'nun 101. maddesinin 1. fıkrası; "Borçlunun eşi ve çocukları ve vasi veya kayyımı olduğu şahıslar evlenme, velayet veya vesayetten mütevellit alacaklar için önce icrası lazım gelen takip merasimine lüzum olmaksızın ilk haciz üzerine satılan malın tutarı vezneye girinceye kadar aynı derecede hacze iştirak edebilirler. Şu kadar ki bu hak ancak haciz, vesayetin veya velayetin veya evliliğin devamı esnasında veya zevalini takip eden sene içinde yapıldığı takdirde istimal olunabilir. Bir dava veya takibin devam ettiği müddet hesaba katılmaz..." hükmünü, 3. fıkrası da; "Nafaka ilamına istinat eden alacaklı önce takip merasiminin icrasına lüzum olmaksızın her zaman aynı derecede hacze iştirak edebilir..." hükmünü içermektedir. Buna göre, bir yıllık süre ile sınırlı olmaksızın nafaka ilamına bağlı alacak için önceden takip yapılmadan her zaman hacze iştirak edilebilir. Yasadaki "her zaman" ibaresini, satış bedelinin vezneye girmesine kadar iştirak edebileceği şeklinde anlamak gerekir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin 19.02.2009 tarih ve 2008/12471 E., 2009/1290 K. sayılı ilamında da açıklandığı üzere; nafaka alacaklısı takip talebinde bulunmasına, takibi kesinleştirmesine ve bunun sonucunda kendisine kesin haciz yetkisinin gelmesine gerek olmaksızın hacizli malın paraya çevrilip bedelinin icra veznesine girmesi anına kadar hacze takipsiz iştirak etme hakkına sahiptir. Kural olarak iştirak alacaklısı, haczi koyduran takip alacaklısı ile birlikte malların satış bedelinden alacağını alır. Satış sonunda bu para, alacaklılar arasında garameten paylaşılır. Ancak imtiyazlı alacaklılar İİK.'nun 206. maddesinde düzenlenmiş olup, şikayetçi hem İİK.'nun 101. maddesi anlamında takipsiz iştirak alacaklısı, hem de 206/4-C maddesi anlamında imtiyazlı alacaklıdır. Eğer hacze takipsiz iştirak eden alacaklının alacağı İİK.'nun 206. maddesine göre imtiyazlı alacak durumunda ise, iştirak edebileceği alacaklının da aynı sırada olması halinde satış bedeli garameten paylaştırılır, iştirak edebileceği alacaklı daha sonraki bir sırada ise takipsiz iştirak alacaklısına satış bedelinden öncelikli pay ayrılır, yani bu durumda satış bedeli, hacze takipsiz olarak iştirak eden alacaklı ile ilk haczi koyduran alacaklı arasında alacakları oranında paylaştırılmaz, satış bedelinden önce, "imtiyazlı alacaklı" durumundaki alacaklı faydalanır. Eğer para artarsa ilk haczi koyduran alacaklıya verilir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin 10.11.2010 tarih ve 10107 E., 12780 K. sayılı ilamı . (Bkz. Yargıtay 23. Hukuk Dairesinin 30/12/215 tarih, 2015/5578 E. 2015/8620 K. sayılı ilamı) Somut olayda, davacı alacağının, Bursa 4.Aile Mahkemesinin 22.07.2010 tarih ve 2010/1009 K. Sayılı boşanma ilamına dayalı olduğu, 10.02.2016 satış tarihi itibariyle, sadece henüz reşit olmayan, 28.02.2000 doğumlu Özge TEZCAN’nın 150,00 TL iştirak nafakasının devam ettiği, Özge TEZCAN’ın 10.02.2016 tarihinden geriye doğru bir yıllık (12 aylık) nafaka tutarının 150,00 x 12= 1.800,00 TL olduğu, davacı haczinin 16.02.2016 tarihi olsa bile, satış parası vezneye 17.02.2017 tarihinde girdiğinden ilama dayalı nafaka alacaklısı olan şikayetçinin haczinin, haczi daha önceki tarihli olan şikayet olunanların haczine iştirak edebileceği, İİK'nın 140/ 2. ve 3. maddesi hükümleri uyarınca, nafaka alacağının haciz talep tarihinden önceki son bir yıl içerisinde tahakkuk etmiş olan 1.800,00 TL'lik kısmının, İİK.'nın 206/4-C maddesindeki imtiyazlı durumu nedeniyle satış bedelinden öncelikli olarak karşılanması, artan paranın, şikayetçinin alacağının anılan imtiyazdan yararlanmayan kısmı ile şikayet olunanların alacağı arasında garameten paylaştırılması gerektiği, mahkemece tesis edilen kararda usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davalının istinaf başvurusunun reddine dair karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılmış aşağıdaki hüküm kurulmuştur. SONUÇ OLARAK 1) Hacze iştirak edecek bir alacaklı varsa İİK.100.md.göre iştirak edebilir ve bu halde ilk kesin haciz ile alacakları garameten taksim olur 2) İlk kesin Hacze iştirak edecek alacaklı İİK.101.md.gereğince iştirak etmiş ise bu durumda zaten borçlu ve diğer alacak yazdıranlara kabul edildiği tebliğ edilerek kesinleştiğinden, kesinleşen 101.md.kapsamındaki takipsiz iştirak edebilecek alacaklardan olması halinde kesin haczin de önüne geçerek alacağının tamamını alıyor.9:29 3) İİK.100.md.gereğince ilk kesin hacze iştirak eden alacaklı İİK.206.maddesinde düzenlenen ilk üç sırasında düzenlenen imtiyazlı alacak durumunda ise, iştirak edebileceği alacaklı da aynı sırada ise garameten paylaşır, iştirak edeceği alacaklı kendisinden sonraki bir sırada ise ilk kesin haczin önüne geçerek alacağının tamamını alır. |
|
Şerh Son Güncelleme: 27-03-2024
|
| Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir. |
