doktorların özel muayenehanelerine cihaz alım işleminin ticari iş olup olmadığı

doktor, özel muayenehanesine ultrason cihazı alımıyla ilgili bir satım sözleşmesi imzalamıştır. Sözleşmenin imzalanmasında 40 gün sonra gördüğü lüzum üzerine 4077 sayılı tüketici kanununa dayanarak sözleşmeyi tek taraflı feshettiğini, ödenen peşinatın iadesini talep ettiğini çektiği ihtarname ile bildirmiştir. Kişisel fikrim söz konusu işlemin ticari iş niteliğinde olduğu ve Tüketici Kanununun kapsamına girmediği yönündedir.Ancak bu konuyla ilgili çevremdeki hukukçularla fikir ayrılığına düşmüş bulunmaktayım.Konuyla ilgili siz değerli meslektaşlarımın değerli fikirlerini duymaktan mutluluk duyarım.saygılarımla

Sayın meslektaşım;
Bencede bu alım işlemi ticari iş niteliğindedir. Burada Tüketici yasasına dayanarak, sözleşmeyi feshetme hakkının olmadığı kanaatindeyim. Sanırım aşağıdaki örnek karar işinize yarar.
Saygılar
T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2003/9271
K. 2003/13864
T. 18.11.2003
• TÜKETİCİ TANIMI ( Ayıplı Mal Satımı Nedeniyle Ödenen Bedelin Tahsili İstemi - Davacının Sahibi Olduğu Eczaneye Satılarak Fatura Edilen/Görevli Mahkeme )
• GÖREVLİ MAHKEME ( Ayıplı Mal Satımı Nedeniyle Ödenen Bedelin Tahsili İstemi - Davacının Sahibi Olduğu Eczaneye Satılarak Fatura Edilen/Tüketici Tanımı )
• TİCARİ VE MESLEKİ AMAÇLA MAL SATIN ALAN KİŞİ ( Tüketici Tanımına Girmediği - Ayıplı Mal Satımı Nedeniyle Ödenen Bedelin Tahsili İstemi/Görevli Mahkeme )
• MESLEKİ AMAÇLA MAL SATIN ALAN KİŞİ ( Tüketici Tanımına Girmediği - Ayıplı Mal Satımı Nedeniyle Ödenen Bedelin Tahsili İstemi/Görevli Mahkeme )
• KAZANILMIŞ HAK ( Görevle İlgili Hususlarda Söz Konusu Olamayacağı )
4077/m.1,2,3
ÖZET : Davacı, her ne kadar şahsi işler için satın aldığını beyan etmişse de; dava konusu bilgisayar parçaları davalı tarafından davacının sahibi olduğu eczaneye satılarak fatura edildiğinden, davacının ticari ve mesleki amaçlarla satın alan kişi durumunda olduğundan tüketici tanımına girmemektedir. Bu nedenle davanın tüketici mahkemelerinde bakılması imkanı yoktur. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese de yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olamaz.
DAVA : Taraflar arasındaki ayıplı mal davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu düşünüldü:
KARAR : Davacı, davalıdan bilgisayar parçaları satın aldığını, ancak anakart ve işlemcinin yandığını bildirerek ödediği bedelin tahsilini talep etmiştir.
Davalı, faturanın S... Eczanesi adına kesildiğini, davacının dava açamayacağını, montajının davacı tarafından yapıldığını, kendilerinin bir kusuru olmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davalı elinde bulunan parçalar için ödenen 349.180.000 TL.nin % 18 KDV.si ile beraber 412.032.400 TL. olarak tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dava konusu bilgisayar parçaları 23.4.2002 günlü fatura ile davacının sahibi olduğu S... Eczanesi adına fatura düzenlenerek satılmıştır. 4822 sayılı Yasa ile değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Amaç başlıklı 1. maddesinde Yasanın amacı açıklandıktan sonra kapsam başlıklı 2. maddesinde ""bu kanun, tüketicinin taraflardan birini oluşturduğu her türlü tüketici işlemini kapsar"" hükmüne yer verilmiştir. Yasanın 3. maddesinde mal; alışverişe konu olan taşınan eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz malları ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları ifade eder, Satıcı; kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri kapsar. Tüketici ise bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen kullanan veya yararlanan gerçek yada tüzel kişiyi ifade eder"" şeklinde tanımlanmıştır.
Bir hukuki işlemin 4077 sayılı Yasa kapsamında kaldığının kabul edilmesi için yasanın amacı içerisinde yukarıda tanımları verilen taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukuki işlemin olması gerekir. Davacı, her ne kadar şahsi işler için satın aldığını beyan etmişse de; dava konusu bilgisayar parçaları davalı tarafından davacının sahibi olduğu eczaneye satılarak fatura edildiğinden, davacının ticari ve mesleki amaçlarla satın alan kişi durumunda olduğundan az yukarıda açıklanan şekilde tüketici tanımına girmemektedir. Bu nedenle davanın tüketici mahkemelerinde bakılması imkanı yoktur. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese de yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olmaz. Bu durumda mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır.
2- Bozma nedenine göre davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan gerekçelerle kararın ( BOZULMASINA ),
2. bentte açıklanan nedenlerle davalının sair temyiz itirazlarının incelenmesine gerek olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 18.11.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.
yarx

"Muamele iradesi esas alındığından, böyle bir amaçla hukuki ilişkiye giren tarafın, aynı zamanda tacir ya da bağımsız olarak yürütülen bir meslek sahibi olması önem taşımaz. Bu bağlamda, ticari veya mesleki faaliyet yürüten kişilerin kendi işletme ya da işyerlerinde kullanılmak üzere, ticari-mesleki faaliyet ya da uzmanlık alanına yabancı bir alanda sözleşme yapmalan onların tüketici olarak nitelendirilmesine engel olmayacaktır. Dolayısıyla, bir hekimya da avukatın bir bilgisayar satın almasını nihai özel kullanım olarak değerlendirmek gerekir.Zira, bu kişiler kendi uzmanlık faaliyeti alanı dışında, salt bir özel amaca yönelik olarak, kendiişletmesinde kullanmak üzere bilgisayar satın almaktadır. Aynı şekilde, tekstil işiyle iştigal edenbir tacirin işletmesinde kullanmak üzere kola makinesi ya da buzdolabı satın alması, yürüttüğüişletmesel faaliyetle ya da uzmanlık alanıyla ilgili olmadığı için, normal de tacir olan bu kişi somut ilişki bakımından tüketici olarak nitelendirilmelidir. Hiç şüphesiz yapılacak nitelendirmede somut olayın koşullan belirleyici rol oynayacaktır"


(Alıntı . Yard. Doç. Dr. Hasan Seçkin OZANOĞLU, TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİ KAVRAMI (TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN'UN MADDİ ANLAMDA UYGULANMA ALANI), AÜHFD, 2001, S.55)


Bu nedenle, hekimin ultrason cihazı alımıyla ilgili yapmış olduğu sözleşme kendi mesleki faaliyetinin ve uzmanlık alanının dışında olmadığından tüketici sözleşmesi olarak nitelendirilmemelidir.Ek olarak,hekimin serbest meslek faaliyeti (tıbbi faaliyet şirket adı altında yürütülmüyorsa) adi muamele sayılacaksa da, TTK 21/II delaletiyle karşı tarafın ticari işletme olması nedeniye ticaret mahkemesinde görülebilecektir.

Kanaatimce de tüketici kanunu kapsamında değerlendirilemez.

Ancak,bu olaydan doğan davanın ticaret mahkemesinde görüleceği yönündeki görüşe de katılmak mümkün değil.

Ticari dava olarak değerlendirebilmek için,her iki tarafında mutlaka tacir ve işin ticari işletmesiyle ilgili olması gerekir.

TTK.m.21/2den yola çıkarak karine dayanılması durumunda, her iki taraf içinde ticari olan bir iş vardır ama ticaret mahkemesinde görülecek bir dava yoktur.

Bence de katılmayın ben de katılmıyorum!

Orada "ticari iş" kastedilmiştir, düzeltirim.

bencede tüketici mahkemesinde değerlendirilmesi mümkün değil. çünkü tütekici sayılabilmesi için son kullanıcı olması yani malı tüketmesi gerekir. işletilmek suretiyle ticari amaçlı olarak kullanılan ve kazanç elde etmeye yarayan mallar tüketici kanunu ve mahkemesiinin görev alanı dışındadır.