Meslek Kuralları

Avukatlık meslek kurallarının yasal dayanağı nedir? Kuralların ihlalinin yaptırımı nedir. Ben bir meslektaşımı zorunlu olarak bir davada davalı olarak gösterdiğim için hakkımda baromuzca soruşturma açılmış olduğunu öğrenmiş bulunuyorum. Ancak itiraf edeyim meslek kurallarından hiç haberim yok. Staj döneminde bu konuda bilgimiz olmadı, hukuk öğrenimimiz içinde de olmadı. Benim gibi çok avukat var mı? bilmiyorum. Saygılarımla.

MESLEK KURALLARI

Alıntı: Meslek Kuralları Mesleğin Perhizidir. Yekta Güngör Özden (Ankara Barosu Bşk Döneminde)

Ülkemizde her Avukat, Fakülteyi bitirdikten sonra bir yıllık stajını tamamlar ve MESLEK KURALLARINA UYACAĞINA İLİŞKİN yemin eder. Ancak mesleğe yeni başlayan avukatlara bu kuralların ne olduğu hakkında ve bunların dayanakları hakkında ayrıntılı bilgi verilmez. Kuşkusuz böylesine bilimsel bir bilginin fakülte eğitimiyle verilmesi asıl olmalıdır. Ancak fakültelerin eğitim programlarında, maalesef bir kaç Hukuk Fakültesinin dışında avukatlık mesleği ile ilgili eğitim programına rastlanamamaktadır.

Meslek Kurallarının anlatılması genelde Staj ve staj öncesi aşamada mümkün olabilmektedir. Kıta Avrupa’sında Staj öncesi Avukatlık okullarında Meslek Kuralları ayrıntılı işlenmektedir. Ülkemizde, staj öncesi Avukatlık Meslek Okulları bulunmadığından, Meslek Kurallarının Stajyerlere öğretilmesinde Barolara büyük görev düşmektedir.

Meslekte bulunan tüm Avukatların, Avukatlık Meslek Kurallarını ve değişikliklerini bilmesi gerekmektedir. Türkiye Barolar Birliğinin 17.01.1998 tarihli kararı bu yöndedir.

Avukatlık Meslek Kuralları, 8 Ocak 1971 tarihinde toplanan Türkiye Barolar Birliği 4. Genel Kurul Toplantısında kabul edilmiş, 26 ocak 1971 tarihinde 5 sayılı Türkiye Barolar Birliği bülteninde yayınlanmıştır.

Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulunda kabul edilen meslek kurallarını, her Avukatın bilmesi ve eksiksiz uygulaması gerekmektedir. Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulunun bu konudaki en son kararı da bu yöndedir.

T.B.B. Disiplin Kurulu 17.01.1998 Tarih, 1997/125 E, 1998/3 K
“Şikayetli Avukat, şikayetçi meslektaşı tarafından vekalet ücreti alacağının tahsili istemiyle açılan bir davada, davalı tarafın vekaletini üstlenmiş ancak, bu hususu Barosuna yazı ile bildirmemiştir. Şikayetli Meslek Kurallarının 27. Maddesinin değişik maddesini bilmediğini, bu hususun Baro tarafından duyurulmadığını savunmuştur.

Avukat, mesleğinin yerine getirilmesi ile doğrudan ilgili bulunan Avukatlık Yasasını ve meslek kurallarını iyi bilmek, özümsemek ve bu alanda yapılan değişiklikleri ve tüm olanaklarını kullanarak izlemek zorundadır.

Bu nedenle duymama ve bilmeme mazeretine dayanan itiraz kabul edilmemiş ve eylem disiplin suçu oluşturduğundan Baro Disiplin Kurulu kararının cezalandırmaya ilişkin kararının onanması gerekmiştir.”

Av. Adil Giray Çelik
Denizli Barosu

Sayın meslektaşım,
Benim asıl merak ettiğim konu hangi kuralın ihlaline hangi cezanın verileceği konusudur. Baro disiplin kurulunun verebileceği ceza ne olmalıdır. Bu meslek kurallarında belirtilmiş midir? Yoksa 12 levha kanununlarından önce olduğu gibi bu iş disiplin kurulunun keyfine kalmıştır.
SAYGILARIMLA

Sayın Güneş;

10 yıllık bir avukat olmanız nedeniyle, yazınızdan bir ince anlam çıkartmaya çalıştım, ama başaramadım.

Disiplin cezalarına ilişkin düzenleme Avukatlık yasası 135 ve devamı maddelerince düzenlenmiştir.

Alıntı: Yoksa 12 levha kanununlarından önce olduğu gibi bu iş disiplin kurulunun keyfine kalmıştır.

Böyle bir ifadeyi talihsiz bir beyan olarak kabul ediyorum. Sanırım bir başka konuyu ifade etmeye çalıştınız

Selam ve saygılarımla
Av. Adil Giray Çelik
Denizli Barosu

Sayın meslektaşım Adil Giray Çelik, sayın Emin Güneş'in "disiplin kurulunun keyfi" hakkındaki ifadesi hiç de yabana atılır bir ifade değildir; dolayısıyla talihsiz olarak nitelenemez. Şöyle ki: Meslek kurallarında belirtilen yükümlülüklerin hemen hepsi "etik" kurallardır ve bu kurallara uyulmadığının ispatı neredeyse imkansızdır. Örneğin "Avukat yazarken de, konuşurken de düşüncelerini olgun ve nesnel bir biçimde açıklamalıdır." kuralını ele alalım. Örneğimizin kişilerinden biri stajyer avukat olsun. Bildiğiniz gibi "avukatlık ünvanı levhaya yazılmakla" kazanılmasına rağmen stajyer avukatlar da ünvanı kazanmış avukatlar gibi avukatlık kanununda yazan disiplin cezalarından sorumludur (ne saçma). Diyelim ki stajyer avukatlardan biri, gözetmen avukata telefonda "olgun ve nesnel" olmayan hiçbir söz sarfetmedi. Buna rağmen gözetmen avukat, stajyer avukat hakkında "bana nahoş sözler söyledi, meslek kurallarını ihlal etti" diyerek disiplin kuruluna şikayette bulundu. Disiplin kurulunun elinde ne var? Yalnızca taraf beyanları. Stajyer "ben böyle söyledim" diyor ve gözetmen avukat da "hayır şöyle söyledi" diyor. Bir ceza verebilmek için elde bulunması en gerekli olan şey "delil"dir. Olayda somut hiçbir delil yoktur; belirttiğim gibi yalnızca taraf beyanları vardır. Bu durumda disiplin kurulunun yapması gereken şey nedir? Elde yeterli delil olmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine karar vermek mi, zaten "kendilerinden" olan gözetmen avukatı kırmamak için stajyer avukata ceza vermek mi, yoksa stajyer avukatın sözlerine gözetmen avukatın sözlerine olduğu gibi aynı değeri vererek tartışmak mı? Ankara Barosu, Türkiye Barolar Birliği'nin onamasıyla kesinleşen bir kararında, yukarıda örnek olarak eksiksiz verdiğim olayda, gözetmen avukatın "hatrını kırmamış" ve stajyer avukata uyarı cezası vermiştir. Elde bir delil yok, yalnızca taraf beyanları var. İspatı mümkün olmayan bir konu. Ankara Barosu Disiplin Kurulu ve Türkiye Barolar Birliği'nin bu ortaklaşa kararının keyfi olup olmadığının yorumunu size bırakıyorum.
Sonuç olarak, nesnellikten bahsetmiş olan bu öznel düzenlemeye uymamanın ispatı çok güçtür. Dolayısıyla, meslek kurallarına aykırı eylemlerden hakkında soruşturma açılmış avukatlara, elde somut delil yoksa, ceza tesisi halinde bu ceza ister istemez keyfi olacaktır. Disiplin kurulu, yukarıdaki olayda stajyer lehine hükmetseydi kim neyi ispat edebilirdi? Cevap: Hiç kimse hiçbir şeyi...

Sayın Emin Güneş'in merak ettiği konuya gelince (hangi kural ihlali hangi cezayı gerektirir?): Avukatlık Kanunu m. 134'e göre: "Avukatlık onuruna, düzen ve gelenekleri ile meslek kurallarına uymayan eylem ve davranışlarda bulunanlarla mesleki çalışmada görevlerini yapmayan veya görevinin gerektirdiği dürüstlüğe uygun şekilde davranmayanlar hakkında bu Kanunda yazılı disiplin cezaları uygulanır." Yine aynı kanunun 136. maddesine göre " Bu kanunun avukatların hak ve ödevleri ile ilgili altıncı kısmında yazılı esaslara uymayanlar hakkında ilk defasında en az kınama... cezasıyla cezalandırılır." Türkiye Barolar Birliği'nin sayfasındaki ifadeye göre "Uyarma, kınama, para cezası, işten çıkarma, meslekten çıkarma olarak sayılmıştır. Demek oluyor ki meslek düzen ve geleneklerine (yani meslek kurallarına) uymama hali, yukarıda sıralanan disiplin cezalarının verilmesine neden olabilecektir. Bu nedenle, avukatlık mesleğini yapanların, Avukatlık yasa ve yönetmeliklerinin yanı sıra, meslek kurallarını da bilmeleri gerekmektedir.

Avukatların, meslek kurallarına uygun davranmalarını sağlama görevi Barolara verilmiştir (Av. Y. M.95/1)."

Kanunun 136. maddesine göre "ilk seferde en az kınama" cezası verilmek gerekiyor. Yani deniyor ki "uyarmaya bile gerek yok. En az kınama verebilirsin. Daha fazlasını da verebilirsin, sana kalmış." Neden "sana kalmış" diye bir ifade kullanmamın sebebi, yukarıda örnek olarak verdiğim olayda delil olmamasına rağmen verilen cezanın sebebiyle aynıdır. Şikayetli olursanız, dikkat edin Baronuz işten bile çıkarabilir sizi. Üzülerek ifade etmeliyim ki haklarımızı koruyalım diye kurduğumuz baro, verdiği cezalar Danıştay'da şakır şakır iptal edilmesine rağmen, anlamsız yere avukatlarına ceza yağdırmaya devam ediyor.

Saygılarımla.