Hazır Beton Sözleşmesinin Hukuki Niteliği

Müvekkil hazır beton firması, kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapan bir müteahhit ile (şahıs şirketi) hazır beton satımı konusunda (sözleşmede "hazır beton satış protokolü" yazmaktadır) belirli şartlarda anlaşmışlardır. Bu sözleşmeye göre müvekkil alıcıya sadece hazır beton verecek; hazır betonun kalıba yerleştirilmesi esnasındaki işçilik ve kalıp işçiliği müvekkil sorumluluğunda olmayacaktır. Dökülen betonlardan birinde beton basınç dayanımı ile sıkıntı yaşanmış ve konu yargıya taşınmıştır. Davacı müteahhit dava dilekçesinde de açıkça "davalıdan C-20 cins hazır betonun SATIN ALINMASI konusunda anlaşmışlardır." şeklinde belirtmiştir. Fakat daha sonra (5.celseden sonra) eser sözleşmesi olduğunu iddia etmektedir ve mahkeme hakimi de olaya böyle bakmaktadır. Tüm bu bilgiler karşısında müvekkil ile müteahhit arasında alım satım sözleşmesi mi vardır yoksa eser sözleşmesi mi vardır? Nitekim eser sözleşmesinden bahsetmek için ortaya bir eser meydana getirmek gerektiği görüş ve kanaatindeyim. Şayet alım satım sözleşmesi ise bununla ilgili bildiğiniz bir yargıtay kararı var mıdır? (Ben çok uğraştım ama bulamadım. Daire, esas ve karar numaralarını vermeniz dahi yeterli olacaktır.) Şimdiden emeğiniz ve yardımlarınız için teşekkür ederim

Alıntı: Yazan burakkoca Müvekkil hazır beton firması, kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapan bir müteahhit ile (şahıs şirketi) hazır beton satımı konusunda (sözleşmede "hazır beton satış protokolü" yazmaktadır) belirli şartlarda anlaşmışlardır. Bu sözleşmeye göre müvekkil alıcıya sadece hazır beton verecek; hazır betonun kalıba yerleştirilmesi esnasındaki işçilik ve kalıp işçiliği müvekkil sorumluluğunda olmayacaktır. Dökülen betonlardan birinde beton basınç dayanımı ile sıkıntı yaşanmış ve konu yargıya taşınmıştır. Davacı müteahhit dava dilekçesinde de açıkça "davalıdan C-20 cins hazır betonun SATIN ALINMASI konusunda anlaşmışlardır." şeklinde belirtmiştir. Fakat daha sonra (5.celseden sonra) eser sözleşmesi olduğunu iddia etmektedir ve mahkeme hakimi de olaya böyle bakmaktadır. Tüm bu bilgiler karşısında müvekkil ile müteahhit arasında alım satım sözleşmesi mi vardır yoksa eser sözleşmesi mi vardır? Nitekim eser sözleşmesinden bahsetmek için ortaya bir eser meydana getirmek gerektiği görüş ve kanaatindeyim. Şayet alım satım sözleşmesi ise bununla ilgili bildiğiniz bir yargıtay kararı var mıdır? (Ben çok uğraştım ama bulamadım. Daire, esas ve karar numaralarını vermeniz dahi yeterli olacaktır.) Şimdiden emeğiniz ve yardımlarınız için teşekkür ederim

C-20 cinsi hazır beton, özel siparişe konu olmadan belirli ölçülerde ve standartta üretilip, satılan bir ürün ise, alım satım; özel siparişe göre farklı ebatlarda üretilip teslim edilen bir ürün ise eser sözleşmesi olur kanaatindeyim.

Sizin anlatımızdan, C-20 cinsi denilen hazır beton, ölçüleri önceden belli ve standart olan satıma hazır ürün olarak anlaşılmakta... Yani satım akdine benzemektedir.

Verdiğiniz cevap için teşekkürler. Evet C-20 cins betonu sabit bir karışımdan yapılan kişilere göre değişkenlik göstermeyen beton türüdür. Yani alıcısı için farklı karışım gerektirmeyen bir beton türüdür. Bu bağlamda bu görüşlerimizi destekleyen bir yargıtay kararı var mıdır bildiğiniz?

Alıntı: Yazan burakkoca Verdiğiniz cevap için teşekkürler. Evet C-20 cins betonu sabit bir karışımdan yapılan kişilere göre değişkenlik göstermeyen beton türüdür. Yani alıcısı için farklı karışım gerektirmeyen bir beton türüdür. Bu bağlamda bu görüşlerimizi destekleyen bir yargıtay kararı var mıdır bildiğiniz?

Eser sözleşmesinde, satıştan farklı olarak özel bir sipariş ve siparişe uygun imalat söz konusudur. Keza satışta montaj yoktur, eser sözleşmesine montaj da dahildir.

Aşağıdaki Yargıtay kararı da bu montaj yönü itibariyle satım sözleşmesi ile eser sözleşmesi arasındaki farka vurgu yapmaktadır:


"
T.C.

YARGITAY

HUKUK GENEL KURULU

E. 2003/15-127

K. 2003/102

T. 26.2.2003

Eser sözleşmesinin bu tanımı ile somut olay karşılaştırıldığında davalı firmanın güneş enerjisi kurma işini üstlenmesi, bir tarafın vermeyi taahhüt eylediği semen mukabilinde bir şey imalini üstlenmesi olup, eser sözleşmesinin unsurlarını taşımaktadır. Satım sözleşmesinden ayıran en önemli yan satımdaki montaj işleminin imalatı içermemesine karşın, güneş enerjisi sisteminin kurulmasının aynı zamanda imali de bünyesinde barındırıyor olmasıdır. Ayrıca satım da sözleşme anında satılan alınan şey mevcut ve kullanılabilir iken, eser sözleşmesinde sözleşme anında eser ortada olmayıp, sözleşmeden sonra imali söz konusudur. Güneş enerjisi sistemi sadece montajı yapılarak işleyecek halde satışa sunulmuş değildir. İşler hale gelebilmesi ve amacını gerçekleştirmesi imalatı gerektirmekte, sistemi oluşturan parçaların ve ayrı ayrı işleve sahip bölümlerin bir araya getirilmesi ve imali ile oluşmaktadır. "

Sayın Koca,

Alıntı: Yazan burakkoca Müvekkil hazır beton firması, kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapan bir müteahhit ile (şahıs şirketi) hazır beton satımı konusunda (sözleşmede "hazır beton satış protokolü" yazmaktadır) belirli şartlarda anlaşmışlardır. Bu sözleşmeye göre müvekkil alıcıya sadece hazır beton verecek; hazır betonun kalıba yerleştirilmesi esnasındaki işçilik ve kalıp işçiliği müvekkil sorumluluğunda olmayacaktır. Dökülen betonlardan birinde beton basınç dayanımı ile sıkıntı yaşanmış ve konu yargıya taşınmıştır. Davacı müteahhit dava dilekçesinde de açıkça "davalıdan C-20 cins hazır betonun SATIN ALINMASI konusunda anlaşmışlardır." şeklinde belirtmiştir. Fakat daha sonra (5.celseden sonra) eser sözleşmesi olduğunu iddia etmektedir ve mahkeme hakimi de olaya böyle bakmaktadır. Tüm bu bilgiler karşısında müvekkil ile müteahhit arasında alım satım sözleşmesi mi vardır yoksa eser sözleşmesi mi vardır? Nitekim eser sözleşmesinden bahsetmek için ortaya bir eser meydana getirmek gerektiği görüş ve kanaatindeyim. Şayet alım satım sözleşmesi ise bununla ilgili bildiğiniz bir yargıtay kararı var mıdır? (Ben çok uğraştım ama bulamadım. Daire, esas ve karar numaralarını vermeniz dahi yeterli olacaktır.) Şimdiden emeğiniz ve yardımlarınız için teşekkür ederim

Tarafların sözleşmeye "hazır beton satış protokolü" yazmış olmalarının ve/veya sözleşmeyi satım sözleşmesi olarak nitelendirmelerinin bir önemi yoktur:
TBK m.19/1: "Bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır."

Eser sözleşmelerinde yüklenici, taraflarca sözleşme akdedilirken mevcut olmayan birşeyi imal ederek iş sahibine teslim etmeyi taahhüt eder. Anlatımınızdaki olayda da iş sahibi müteahhit, kullanacağı betonun hangi dayanımda ve ne özelliklerde olmasını istiyorsa bu hususları müvekkilinize bildirmiş (C-20); müvekkiliniz de betonun üretimini başlatmıştır. Taraflar arasındaki ilişki eser sözleşmesi ilişkisidir.

İnceleyebilirsiniz:
http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=61606

P.S: Hazır beton imalatında santral operatörü, üretilecek betonu tanımlayan formül numarasını belirler ve ayrı bölmelerde stoklanmış agrega, çimento ve suyun aynı anda tartılacağı üretimi başlatır. Daha sonra agrega mikser kazanına aktarılır, akabinde çimento ve su ile -belirlenen formülde bulunması halinde kimyasal katkı maddesi de- kazana aktarılarak karıştırılır. Böylece müvekkiliniz, müteahhidin istediği “HAZIR BETONU” üretmiş/imal etmiş olur.

Alıntı: Yazan Av.Nevra Öksüz Sayın Koca, Tarafların sözleşmeye "hazır beton satış protokolü" yazmış olmalarının ve/veya sözleşmeyi satım sözleşmesi olarak nitelendirmelerinin bir önemi yoktur: TBK m.19/1: "Bir sözleşmenin türünün ve içeriğinin belirlenmesinde ve yorumlanmasında, tarafların yanlışlıkla veya gerçek amaçlarını gizlemek için kullandıkları sözcüklere bakılmaksızın, gerçek ve ortak iradeleri esas alınır." Eser sözleşmelerinde yüklenici, taraflarca sözleşme akdedilirken mevcut olmayan birşeyi imal ederek iş sahibine teslim etmeyi taahhüt eder. Anlatımınızdaki olayda da iş sahibi müteahhit, kullanacağı betonun hangi dayanımda ve ne özelliklerde olmasını istiyorsa bu hususları müvekkilinize bildirmiş (C-20); müvekkiliniz de betonun üretimini başlatmıştır. Taraflar arasındaki ilişki eser sözleşmesi ilişkisidir. İnceleyebilirsiniz: http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=61606 P.S: Hazır beton imalatında santral operatörü, üretilecek betonu tanımlayan formül numarasını belirler ve ayrı bölmelerde stoklanmış agrega, çimento ve suyun aynı anda tartılacağı üretimi başlatır. Daha sonra agrega mikser kazanına aktarılır, akabinde çimento ve su ile -belirlenen formülde bulunması halinde kimyasal katkı maddesi de- kazana aktarılarak karıştırılır. Böylece müvekkiliniz, müteahhidin istediği “HAZIR BETONU” üretmiş/imal etmiş olur.

Bu tür hazır betonlar, kalıplar halinde üretilip, üreten firmaca stok yapılmıyor mu? Eğer böyle ise alım satım olması gerekir. Sorudan böyle olduğunu anlıyorum.

Bu durum sözleşmeden ve dosyadan anlaşılamıyorsa, sözleşmenin niteliğini tayinde yukarıya eklediğim Yargıtay kararındaki montaj konusu önem arz ediyor, diye düşünüyorum. Tabi ki takdir yüce yargınındır.

Alıntı: Yazan Av.Mehmet Saim Dikici Bu tür hazır betonlar, kalıplar halinde üretilip, üreten firmaca stok yapılmıyor mu? ...

Adında "hazır" ibaresi olduğundan böyle bir izlenime kapıldınız sanırım Stok yapılacak birşey değil... Şöyle de düşünebilirsiniz: bu hazır betonun belli dayanım ve standartları var; iş sahibi hangi dayanımın gerektiği inşaatı yapıyorsa o sınıfta hazır beton ister, beton firması ona göre üretimini yapıp betonu mikserlerle şantiyeye götürür; "hazır beton", süresinde, döküleceği inşaat alanına götürülmezse o "hazır beton" -tabir-i caizse- ölür...

Alıntı: Yazan Av.Mehmet Saim Dikici ... Tabi ki takdir yüce yargınındır.

Bakalım yüce yargı ne demiş :
"Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 11.10.2004 T., E: 2004/3511, K: 2004/4975 sayılı kararında bu durumu: “...Somut olayda ise uyuşmazlık; davacıya ait inşaata belli standartlarda davalı tarafından dökülmesi gereken betonun istenen standartlara uygun olmadığı iddiasından ve karşı dava olarak iş bedelinin ödenmemesinden kaynaklanmıştır. Bu haliyle taraflar arasındaki hukuki ilişki, istısna (eser) sözleşmesi olup, ... Daire'mizin istikrar kazanan görüşü ve HGK.nun 26.3.2003 gün ve 2003/15-127 E. 2003/102 K. sayılı kararı da bu yöndedir...” şeklinde ifade etmiştir..." (Hazır beton firması olan müvekkilime ait bir davada, dilekçemden alıntıdır)

Alıntı: Yazan Av.Nevra Öksüz Adında "hazır" ibaresi olduğundan böyle bir izlenime kapıldınız sanırım Stok yapılacak birşey değil... Şöyle de düşünebilirsiniz: bu hazır betonun belli dayanım ve standartları var; iş sahibi hangi dayanımın gerektiği inşaatı yapıyorsa o sınıfta hazır beton ister, beton firması ona göre üretimini yapıp betonu mikserlerle şantiyeye götürür; "hazır beton", süresinde, döküleceği inşaat alanına götürülmezse o "hazır beton" -tabir-i caizse- ölür... Bakalım yüce yargı ne demiş : "Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, 11.10.2004 T., E: 2004/3511, K: 2004/4975 sayılı kararında bu durumu: “...Somut olayda ise uyuşmazlık; davacıya ait inşaata belli standartlarda davalı tarafından dökülmesi gereken betonun istenen standartlara uygun olmadığı iddiasından ve karşı dava olarak iş bedelinin ödenmemesinden kaynaklanmıştır. Bu haliyle taraflar arasındaki hukuki ilişki, istısna (eser) sözleşmesi olup, ... Daire'mizin istikrar kazanan görüşü ve HGK.nun 26.3.2003 gün ve 2003/15-127 E. 2003/102 K. sayılı kararı da bu yöndedir...” şeklinde ifade etmiştir..." (Hazır beton firması olan müvekkilime ait bir davada, dilekçemden alıntıdır)

YTONG gibi bir şey değil o zaman... http://www.ytong.com.tr/urunler_db.a...tegor i_id=13

Belirttiğiniz gibi özel üretiliyorsa tartışmasız eser sözleşmesi olur tabi ki. Ama soruyu soran meslektaşımızın ifadesi de sanki kişiye özel olmayan, stoktan teslim edilen kullanılmaya hazır bir ürün gibi yazılmış.

Eğer belirttiğiniz gibi hazır betonun kısa süre içinde kullanılmaması halinde ölmesi gibi bir durum varsa, özel üretim olduğunu düşünmek için zorunluluk doğar. Bunu sektörden olmayan bizlerin bilmesi mümkün değil.

Soruyu soran arkadaşımız teknik durumu açıklar umarım.