Soruşturma Aşamasında Zararın Giderilmesi ve Şikayetten Vazgeçme Tahliye İçin Yeterli mi?

Merhabalar meslektaşlarım.

Nitelikli dolandırıcılık suçunda mağdurun şikayetten vazgeçmesi ve zararının soruşturma aşamasında müvekkilin uhdesine geçen tutar kadar giderilmesi hâlinde, şüpheli hakkında uygulanan tutuklama tedbirinin kaldırılmasına ilişkin bir sonuç doğup doğmayacağı konusunda görüşlerinizi rica ediyorum.

Dosyamda birden fazla şüpheli var. Dolandırılan tutar 300.000 TL kadar. Şüphelilerden biri olarak müvekkilin banka hesabına aktarılan 30.000 TL dolandırıcılık parasını ve yasal faizini müştekinin hesabına zararın giderilmesi amacıyla gönderdik. Müşteki, müvekkilin giderdiği zarardan daha fazla olacak şekilde ek 100.000 TL talep etmekte ve bunun karşılığında şikayetten vazgeçeceğini beyan etmekte. Müvekkil hâlen tutuklu. Eğer zararın karşılanmasının tutukluluğun kaldırılmasına yönelik bir ihtimal oluşturacağını düşünürseniz, ödeme yapılmasını sağlayacağım.

Bu durumda daha önce benzer bir tecrübesi olan var mı? Görüşlerinizi paylaşırsanız memnun olurum.

Şunların şunların yapılması halinde tutukluluk kararının kaldırılabileceğini söylemek zordur ancak dosyada birden fazla şüpheli tarafından 300.000 TL tutarında dolandırıcılık yapıldığını ifade ediyorsunuz.

Olayda etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağını anlayabilmek için "Hangi şüphelinin hangi fiillerden ötürü üzerine suç isnat edilmektedir?", "Bu isnat dolayısıyla gerçekleştirilen dolandırıcılık miktarı nedir?", "Şüpheliler arasında iştirak var mıdır?", "Dolandırıcılık fiilleri bir suç örgütü çatısı altında mı işlenmektedir?" gibi soruların cevaplarının bilinmesi gerekir.

Bu soruların cevaplarını bilmediğimiz için tüm zarardan müvekkilinizin sorumlu olduğu varsayımı ile hareket edersek etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için dolandırıcılık konusu tutarın tamamının ödenmiş olması gerekir. Bu miktarın soruşturma evresinde ödenmesi halinde cezada 2/3 oranında indirim yapılacaktır. Bu miktara işlemiş olan anapara faizinin ödenmesi gerekmez. Kısmi zarar giderimi yapılması halinde etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesi için müştekinin muvafakati aranacaktır. Müştekinin şikayetini geri çekmesinin re'sen araştırmaya tabi olan suçlarda bir fayda verdiğini hiç görmedim. Dolandırıcılık suçunun hem temel hem de nitelikli halinin şikayete tabi olmadığı düşünülecek olursa suçun niteliğinin değişmesi ihtimali de işinize yaramayacaktır. Ancak dolandırıcılık suçunun temel halinin uzlaştırma kapsamında kaldığını gözden kaçırmayınız.

Müştekinin kısmi zarar gidermeye muvafakat verdiğini düşünecek olursak cezada 2/3 oranında indirim yapılacağı, miktar itibarıyla üst sınırdan ceza vermenin mümkün olmadığı, tayin edilecek olan cezada yapılacak indirimler ile birlikte sonuç cezanın iki yılın altına düşme ihtimalinin olduğu, bu minvalde denetim süresi içerisinde olmaması halinde hükmün açıklanmasının geriye bırakılabileceğine karar verilebileceği ve tutuklu kaldığı süre göz önüne alındığında verilecek ceza ile uygulanan koruma tedbiri arasında ölçü olmaması sebebiyle tutuklama kararının kaldırılması gerekir. Keza, dolandırıcılık suçu katalog suçlardan da değildir. Bu sebeple, tutuklama nedenlerinin soruşturma makamı tarafından ispatlanması gerekir.

Tüm bunlara rağmen suçun üst sınırı dikkate alınarak tutukluluk halinin devamına karar verilmesi mümkündür. Sulh Ceza Hâkimleri, Cumhuriyet Başsavcılarının emir eri gibi çalışıyor. Soruşturmanın yürütüldüğü adliyenin bu suçlardaki tutumunu öğrenmenizi tavsiye ederim. Doğrudan soruşturma savcısına gidip müşteki ile görüştüğünüzü, zararı gidereceğinizi, kendisinin de muvafakat vereceğini söyleyerek bu durumda tutuklama kararını kaldırıp kaldırmayacağını, genel uygulamalarının ne olduğunu sorabilirsiniz.